ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου 2025

Χωρίς πανηγύρια, καιρός γιά ἀναθεώρηση

Καί τώρα τί θά κάνουμε χωρίς πανηγύρια; Πῶς θά περάσει ἐτοῦτος ὁ Αὔγουστος; Ποῦ θά «ξεδώσουμε» καλοκαιριάτικα;

Μεταξύ μας, ἀγαπητοί, νομίζω ὅτι ἀλληλο-δουλευόμεθα! Καί ἴσως ἡ ἐφετινή «ἀπαγόρευση» τῶν πανηγυριῶν λόγω τοῦ κορωνοϊοῦ νά εἶναι μία καλή εὐκαιρία γιά ἀναθεώρηση καί «ἐπανεκκίνηση» τῶν πανηγυριῶν, τά ὁποῖα ἔχουν ἀπό καιρό ἀπολέσει τόν λαϊκό καί δημώδη χαρακτῆρα τους…

Δέν γνωρίζω ἐάν ἔχει τύχει νά βρεθεῖτε σέ κάποιο σύγχρονο πανηγύρι, ἀλλά ἐάν ἔχει συμβεῖ αὐτό, θά συμφωνήσετε, πιστεύω, μαζί μου γιά τήν χαμένη ταυτότητα τῶν συγκεκριμένων ἐκδηλώσεων, τά ὁποῖα μέχρι πρό τινος ἀποτελοῦσαν τήν «σφραγῖδα» τοῦ καλοκαιριοῦ.

Κατ’ ἀρχήν τά ὄργανα. Εἶναι δυνατόν νά ἀπολαύσεις δημοτικό τραγούδι ὑπό συνθῆκες μπουζουκιῶν; Τί δουλειά ἔχουν στό δημοτικό τραγούδι οἱ τεράστιοι ἐνισχυτές, οἱ ἠλεκτρικές κιθάρες, τά τύμπανα, ὁ «ἠλεκτρικός» ἦχος στό κλαρῖνο καί οἱ ἀνατολίτικοι ρυθμοί;

Δημοτικό τραγούδι σημαίνει κλαρῖνο, βιολί, λαοῦτο, νταούλι, σαντούρι, κανονάκι, ζουρνᾶς καί ἄλλα παραδοσιακά ὄργανα. Σέ ἄλλες περιοχές, τά ὄργανα ἀλλάζουν, ἀλλά εἶναι συμβατά μέ τά τραγούδια καί τόν ἦχο τους. Στήν Μακεδονία ἔχουμε τά χάλκινα πνευστά, τήν πίπιζα, τήν γκάιντα, τήν «γκράν-κάσα». Ἀλλά δέν ἔχουμε τήν ἠλεκτρική κιθάρα νά παίζει ἐκεῖνα τά ἐκνευριστικά μπάσα, τό «ἁρμόνιο» νά ἀντικαθιστᾶ –ἀνεπιτυχῶς– τό σαντούρι ἤ τό ἀκορντεόν, τό κλαρῖνο νά ἀκούγεται σάν σειρῆνα ἀσθενοφόρου καί τήν φωνή τοῦ τραγουδιστῆ ἤ τῆς τραγουδίστριας νά βγαίνει ἀπό τά βάθη τῶν μεγαφώνων, ὅπως ἀκριβῶς οἱ φωνές τῶν «λαϊκῶν» ἀοιδῶν σέ ἐκεῖνες τίς «μεγάλες πίστες, ὅπου μοναδικός στόχος εἶναι ἡ δημιουργία συνθηκῶν παραζάλης καί ἡ ὤθηση σέ ὅσο τό δυνατόν μεγαλύτερες ποσότητες ἀλκοόλ»!

Δέν μπορεῖ καί δέν πρέπει τά πανηγύρια νά μεταβάλλονται σέ «μεγάλες πίστες», σέ «πολιτιστικά κέντρα» ἐποχῆς τοῦ ἀειμνήστου Εὐάγγελου Γιαννόπουλου, ὁ ἦχος νά εἶναι ἐκκωφαντικός ἕως «ἀκαταλαβίστικος» καί οἱ παραδοσιακοί χοροί, ὁ τσάμικος, τά καλαματιανά, τά συρτά, νά ἑρμηνεύονται μέ τρόπο βάρβαρο, ὁ ὁποῖος οὐδεμία ἔχει σχέση μέ τήν δημοτική μας παράδοση.

Ἐπιτρέψτε μου νά ἐκφέρω ἄποψη γιά μία σπουδαία φωνή, τήν Γωγώ Τσαμπᾶ, ἡ ὁποία, ὅμως, τραγουδᾶ τά «σύγχρονα» δημοτικά, κάτι μεταξύ «σκυλάδικου» καί «σαματᾶ», καί ἀδικεῖ τό ταλέντο της.

Νομίζω ὅτι στά νησιά τά πανηγύρια εἶναι πολύ πιό κοντά στήν παράδοση. Ἐκεῖ δέν ἔχει ἀκόμη ἐπικρατήσει ὁ «θόρυβος», ἐκεῖ τό λαοῦτο ἐξακολουθεῖ νά δίνει τόν ρυθμό, τό βιολί νά «βγαίνει μπροστά», τό σαντούρι νά ἐκτελεῖ πιστά τά καθήκοντα τοῦ ὀργάνου συνοδείας, τό τουμπερλέκι νά ἠχεῖ σωστά καί τήν τσαμπούνα, ὅποτε χρειαστεῖ, νά ἐπιβάλλεται.

Ναί, εἶναι ὀδυνηρό γιά τούς (καλούς) μουσικούς καί τούς τραγουδιστές νά μένουν ἐφέτος χωρίς τά πανηγύρια, πού ἀποτελοῦν τήν κύρια (και ἴσως μοναδική) πηγή εἰσοδήματος, εἶναι κρῖμα καί γιά τούς ἐπιχειρηματίες τῆς ἐπαρχίας, πού περίμεναν τά πανηγύρια «πῶς καί πῶς», ἀλλά ἄς σκεφθοῦν λίγο καί τήν παράδοση καί ἄς ἀναθεωρήσουν τίς ἀπόψεις τους γιά τό πῶς πρέπει νά ὀργανώνεται τό πανηγύρι καί πῶς πρέπει νά ἀκούγεται –ὥστε νά διατηρεῖται– ἡ παραδοσιακή μας μουσική καί τό τραγούδι. Ναί, στά πανηγύρια, ἀλλά ἄς μήν εἴμαστε –αἰσθητικά– «γιά τά πανηγύρια»!

Απόψεις

Στήν ΝΔ ὁ Ὑπουργός πού μείωσε συντάξεις μέ τήν εἰσφορά ἀλληλεγγύης!

Εφημερίς Εστία
Καί νομοθέτησε μέ τόν νόμο 3683/2010 τήν αὔξηση τῶν ὁρίων ἡλικίας πού ἐπίκειται ἀπό τό 2027 μέ βάση τό προσδόκιμο ζωῆς! – Ἡ «κεντροδεξιά» παράταξις «καλωσορίζει» τό ἕκτο μέλος κυβερνήσεων τοῦ Κώστα Σημίτη, στίς τάξεις της

Ὁ Ὀρθόδοξος κόσμος

Μανώλης Κοττάκης
Ἡ κρίση στό Φανάρι, στά Ἱεροσόλυμα, στήν Κρήτη καί στήν Λευκωσία «σκιάζει» τήν ἐπίσκεψη Βαρθολομαίου στόν Λευκό Οἶκο

Μαρινάκης: Μέλος τῆς ΝΔ ἀκόμη ἡ κ. Σεμερτζίδου

Εφημερίς Εστία
Η ΠΑΡΑΜΟΝΗ τῆς κ. Πόπης Σεμερτζίδου ὡς μέλους τῆς ΝΔ, παρά τό γεγονός ὅτι ἐδεσμεύθη ἡ περιουσία της καί ἡ περίπτωσίς της (μαζί μέ τόν σύζυγο) ἔφθασε στό γραφεῖο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Εἰσαγγελίας –θέμα πού ἀνέδειξε χθές ἡ «Ἑστία»– ἔφερε σέ δύσκολη θέση τόν κυβερνητικό ἐκπρόσωπο.

Οἱ ἡγεσίες, ἡ ἀκρίβεια καί ἡ πραγματικότης

Δημήτρης Καπράνος
Δέν θά προσπαθήσουμε νά δικαιολογήσουμε ἐκείνους οἱ ὁποῖοι κερδοσκοποῦν εἰς βάρος τῶν μεγάλων μαζῶν τοῦ πληθυσμοῦ.

Παρασκευή, 17 Σεπτεμβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
O ΚΟΣΜΟΣ H ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΓΚΑΡΜΠΟ