Κάπου διάβασα ὅτι «ἡ νέα γενιά τραγουδιστῶν ξέχασε τήν Ρένα Κουμιώτη». Τό ἐρώτημα εἶναι ἄν αὐτή ἡ «γενιά τραγουδιστῶν» γνώριζε κάν τήν ὕπαρξη τῆς ἀξέχαστης ἑρμηνεύτριας.
Ἡ Ἑλλάδα, ξέρετε, εἶναι ἡ χώρα στήν ὁποία ὁ καλλιτέχνης, ὅταν περάσει τά πρῶτα «-ῆντα», θεωρεῖται «μεγάλος» ἤ «ξοφλημένος». Ἔτσι, βλέπουμε «τραγουδιστές», τῶν ὁποίων ἡ προσφορά ἀρχίζει καί τελειώνει στούς «μεγάλους χώρους», ἐκεῖ ὅπου ἀπό τόν σαματᾶ καί τά «ἐφέ» δέν μπορεῖς νά ξεχωρίσεις τήν φωνή ἀπό τόν θόρυβο, νά ἡγοῦνται «κριτικῶν ἐπιτροπῶν» σέ τηλε-διαγωνισμούς φωνητικῆς, νά ὁμιλοῦν ἐπί παντός ἐπιστητοῦ καί νά θεωροῦνται «προσωπικότητες τῆς τέχνης».
Ἡ Ρένα Κουμιώτη ἀνῆκε σέ μία ἐποχή ὅπου τό ἑλληνικό τραγούδι μεγαλουργοῦσε. Οἱ συνθέτες (ὄχι τραγουδοποιοί, ἀλλά συνθέτες) εἶχαν πάρει τήν σκυτάλη ἀπό τά «ἱερά τέρατα» τοῦ ’60 καί συνέχιζαν νά δημιουργοῦν.
Ἡ Κουμιώτη μέ τόν Γιάννη Πουλόπουλο ἑρμήνευσαν τά ὑπέροχα τραγούδια στόν «Δρόμο» τοῦ Μίμη Πλέσσα σέ ποίηση Λευτέρη Παπαδόπουλου, στόν πλέον «εὐπώλητο» δίσκο στά ἑλληνικά δισκογραφικά χρονικά.
Γιατί, ὅμως, νά «θυμηθοῦν» οἱ νεότεροι τοῦ τραγουδιοῦ τήν Κουμιώτη; Ποιός τούς ἔμαθε ὅτι τό ἀποκαλούμενο «ἔντεχνο» ἑλληνικό τραγούδι (ἀδόκιμος ὁ ὅρος, ἀλλά ὑπάρχει) μᾶς ἔδωσε Πλέσσα, Μούτση, Λοΐζο, Σπανό, Κόκοτο, Λεοντῆ, Χατζηνάσιο, Παπαδημητρίου καί ἄλλους σπουδαίους συνθέτες, τά τραγούδια τῶν ὁποίων ἀκούγονται καί θά ἀκούγονται γιά πάντα;
Ὁ «Δρόμος» εἶναι, πράγματι, δίσκος-ὁρόσημο. Ὁ Πλέσσας ἔχει κεντήσει ἕνα ὑπέροχο ψηφιδωτό ἐπάνω στόν πανέμορφο καμβᾶ τοῦ Λευτέρη.
Καί ἡ Κουμιώτη, μέ δύο ἀπό τά δώδεκα τραγούδια τοῦ δίσκου, γνωστοποίησε τήν παρουσία της κατά τόν καλύτερο τρόπο! Λιτή, δωρική, εὐθεῖα, συμπαγής καί καθαρή φωνή, ἄτομο μέ εὐγένεια καί ἀντίληψη, καθιερώθηκε στόν χῶρο, ἀποφεύγοντας μέ ἐπιμέλεια καί σεμνότητα τήν δημοσιότητα, κρατῶντας μακρυά ἀπό τό κοινό τήν προσωπική της ζωή.
Εἶχα τήν εὐχαρίστηση νά περάσω μαζί της μία ὁλόκληρη χειμερινή περίοδο ὅταν ἐργαζόμουν ὡς μουσικός. Θυμᾶμαι μία ἐπιμελέστατη ἑρμηνεύτρια, πού δέν εἶπε ποτέ κουβέντα στίς ἐξαντλητικές πρόβες, πού κοιτοῦσε στά μάτια τόν Πλέσσα (ἦταν ὁ μαέστρος τῆς ὀρχήστρας) καί ἀκολουθοῦσε τίς ὁδηγίες του.
Μέ ταπεινή, προσφυγική καταγωγή, χωρίς ἰδιαίτερες γνώσεις, καθώς ἀναγκάσθηκε νά ἐργάζεται ἀπό μικρή μέχρι νά τήν «ἀνακαλύψει» ὁ Παπαδόπουλος τυχαῖα, βάλθηκε νά καλύψει ὅλα της τά κενά, μελετῶντας συνεχῶς.
Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση ἡ ὀξεῖα ἀντίληψή της καί ἡ ἐπιμονή της νά διορθώνει καί τήν παραμικρή λεπτομέρεια στήν ἑρμηνεία μας. «Ξαναπᾶμε» ἦταν τό ρῆμα πού χρησιμοποιοῦσε περισσότερο ἀπό ὅλα!
Σήμερα, ὅμως, στήν ἐποχή τῆς εὐκολίας, τῆς ἀφθονίας τῶν μεθόδων, μέσῳ τῶν ὁποίων μπορεῖς νά «φτιάξεις φωνή» καί νά «γεμίσεις» μέ ὄργανα τήν μουσική σου, χωρίς νά ἀπασχολεῖς μουσικούς (πολλοί ἀπό τούς νέους τραγουδιστές «κάνουν πρόγραμμα» χρησιμοποιῶντας, ἀντί γιά ὀρχήστρα ἤ μεμονωμένους μουσικούς, ἕνα… λάπτοπ), γιατί νά καθίσεις νά μελετήσεις καί νά μάθεις ποιά ἦταν ἡ Κουμιώτη καί ποιός εἶναι ὁ Πλέσσας; Σήμερα γρατζουνᾶς μία κιθάρα, «περνᾶς» τίς συγχορδίες στόν ὑπολογιστή, τραγουδᾶς σέ ἕνα μικρόφωνο κι ὕστερα» φτιάχνεις» τίς ἀτέλειες», ὅλα αὐτά μέσα στό δωμάτιό σου!
Καί μετά “ποστάρεις”» τήν δημιουργία σου στό διαδίκτυο. Ἁπλᾶ πράγματα. Καί λές μετά «γράφω τραγούδια» καί σέ δείχνει καί ἡ τηλεόραση. Γιατί νά ξέρεις τήν Κουμιώτη καί τήν κάθε Κουμιώτη; Γιά ποιό λόγο;
