Σιωπή Κοτζιᾶ στήν ἀπόφαση Τράμπ
ΔΥΣΦΟΡΙΑ ἀλλά καί προειδοποίησις γιά ἀντίποινα. Αὐτή ἦταν ἡ ἀντίδρασις τῆς ΕΕ στήν ἀναμενομένη ἀπόφαση τοῦ Ἀμερικανοῦ Προέδρου γιά τήν ἀπόσυρση τῶν ΗΠΑ ἀπό τήν συμφωνία γιά τά πυρηνικά τοῦ Ἰράν. Ὁ Γάλλος Πρόεδρος Ἐμμανυέλ Μακρόν ἀλλά καί ἡ Γερμανίδα Καγκελλάριος Ἄγγελα Μέρκελ ἔσπευσαν ἀμέσως νά ἐκφράσουν τήν ἀνησυχία τους. Ἡ Ἑλλάς, ὡστόσο, ἐπέλεξε μία σαφῶς πιό ἤπια στάση. Δέν ἔχει κρύψει ἄλλωστε τήν ἐπιθυμία της νά διατηρήσει καλές σχέσεις τόσο μέ τίς ΗΠΑ ὅσο καί μέ τό Ἰράν.
Ἐνδεικτική ἦταν ἡ σιωπή τοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Νίκου Κοτζιᾶ, ἐνῶ ἐντύπωση προκαλεῖ τό γεγονός ὅτι ἡ πρώτη ἑλληνική ἀντίδρασις ἦλθε σέ ἐπίπεδο ἀναπληρωτοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν καί μάλιστα μετά ἀπό σχετική ἐρώτηση τῆς «Ἑστίας». Κατά τήν διάρκεια ἐνημερώσεως δημοσιογράφων ὁ Γιῶργος Κατρούγκαλος κάλεσε γιά ἀκόμη μεγαλύτερο συντονισμό τῆς εὐρωπαϊκῆς οἰκονομικῆς πολιτικῆς διότι ὅπως εἶπε «δέν μποροῦμε νά ἐξαρτόμαστε ἀπό τίς πολιτικές ἀποφάσεις πού εἶναι σέ ἄλλος μῆκος κύματος ἀπό τίς δικές μας, ἀκόμη καί ἀπό ἕναν ἑταῖρο τῆς Εὐρώπης ὅπως εἶναι οἱ ΗΠΑ». Ἡ ἐπιλογή τῆς Ἑλλάδος νά τηρήσει χαμηλό προφίλ στήν ἀντιπαράθεση τῶν ΗΠΑ μέ τό Ἰράν δέν εἶναι τυχαία. Ἀπό τήν μιά ἡ Ἀθήνα ἐπιθυμεῖ νά διατηρήσει καλές σχέσεις μέ τίς ΗΠΑ, μέ φόντο τό ἀλβανικό ἀλλά καί τό ζήτημα τῆς ὀνομασίας μέ τήν FYROM, σέ συνδυασμό μέ τήν πιθανότητα ἐνεργειακῆς συνεργασίας στό πλαίσιο τῆς συμμαχίας Ἑλλάδος-Κύπρου-Ἰσραήλ. Ἐξ ἄλλου, στά τέλη Μαΐου, ὁ κ. Κοτζιᾶς θά γίνει δεκτός ἀπό τόν νέο ὑπουργό Ἐξωτερικῶν τῶν ΗΠΑ Μάικ Πομπέο καί τόν νέο ἐπί κεφαλῆς τοῦ Συμβουλίου Ἐθνικῆς Ἀσφαλείας Τζών Μπόλτον. Ἀπό τήν ἄλλη, ἡ Ἑλλάς δέν θά ἤθελε νά διακινδυνεύσει καί τίς καλές σχέσεις της μέ τό Ἰράν.
Εἶναι ἐνδεικτικό ὅτι ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Κοτζιᾶς εἶχε ἀναφέρει σέ πρόσφατη συνέντευξή του στόν Alpha ὅτι ἡ Ἑλλάς ἔχει ἐξαιρετικές σχέσεις μέ τίς ΗΠΑ, ἐνῶ παράλληλα διατηρεῖ πολύ καλές σχέσεις καί μέ τό Ἰράν. Εἶχε μάλιστα ἀποκαλύψει ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Ἀμερικανός Πρόεδρος εἶχε ρωτήσει τήν ἑλληνική πλευρά γιατί διατηρεῖ τόσο καλές σχέσεις μέ τήν Τεχεράνη. «Κοιτάξτε νά δεῖτε, ἔχουμε 6.000 χρόνια ἱστορία, ἔχουμε κάνει 39 πολέμους, 42 εἰρῆνες, 2.000 γύρους διαπραγματεύσεων, enough is enough, ἀρκετά ἔχουμε κάνει. Δέν χρειάζεται νά χαλάσουμε τίς σχέσεις μας» ἦταν ἡ ἀπάντησις τῆς Ἀθήνας.
Σέ ἀνάλογο ὕφος ἦταν καί ἡ ἀνακοίνωσις τῆς Νέας Δημοκρατίας, ἡ ὁποία καί αὐτή ἀπέφυγε τήν εὐθεῖα σύγκρουση μέ τίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες. Ὁ Τομεάρχης Ἐξωτερικῶν τῆς Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β΄ Ἀθηνῶν Γιῶργος Κουμουτσάκος, δήλωσε ὅτι «ἡ Ἑλλάδα, ὡς χώρα πού τάσσεται πάντα ὑπέρ τῆς περιφερειακῆς σταθερότητας καί εἰρήνης, καί ὡς κράτος μέλος τῆς ΕΕ., δέν μπορεῖ παρά νά ἐκφράσει τό σοβαρό προβληματισμό της γιά τίς τελευταῖες αὐτές ἐξελίξεις καί τίς πιθανές συνέπειές τους». Ἐτάχθη ὑπέρ τῆς «ἐπίμονης προληπτικῆς διπλωματίας» καί κατά τῶν βιαστικῶν ἀντιδράσεων, καί τόνισε ὅτι εἶναι ἀναγκαία «ἡ ἐνεργός, οὐσιαστική καί ἀποφασιστική δράση καί συμβολή τῆς ΕΕ».
Ἡ προσεκτική στάσις τῆς ἑλληνικῆς διπλωματίας ὀφείλεται καί στά σημαντικά συμφέροντα πού διακυβεύονται σέ περίπτωση ἐπαναφορᾶς τῶν ἀμερικανικῶν κυρώσεων. Ἡ Ἑλλάς συγκαταλέγεται στούς βασικούς ἀγοραστές ἰρανικοῦ πετρελαίου μαζί μέ τήν Τουρκία, τήν Γαλλία, τήν Ἰταλία καί τήν Ἱσπανία. Τά Ἑλληνικά Πετρέλαια προμηθεύονται σημαντικές ποσότητες ἀπό τό Ἰράν, οἱ ὁποῖες προσεγγίζουν τό 25% τοῦ συνόλου τῶν εἰσαγωγῶν τους. Ἐν ἀμφιβόλω τίθενται καί τά συμφέροντα τοῦ Παρισιοῦ, τό ὁποῖο ἐπέλεξε νά ἀκολουθήσει σκληρή γραμμή, ἀπειλώντας εὐθέως μέ ἀντίποινα τήν Οὐάσιγκτων. Ἐκπρόσωπος τῆς γαλλικῆς κυβερνήσεως δήλωσε χθές ὅτι οἱ χῶρες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως θά προσφύγουν στόν Παγκόσμιο Ὀργανισμό Ἐμπορίου καί θά προσβάλουν τυχόν ἐπιζήμια μέτρα γιά τίς εὐρωπαϊκές ἐπιχειρήσεις, σύμφωνα μέ τούς κανόνες τοῦ διεθνοῦς ὀργανισμοῦ.
ΜΥΡΝΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ
