Ἀνάγκη ἑρμηνείας τῆς Συνθήκης

ΣΤΙΣ 27 Ἰουνίου 2018 ἡ «Ἑστία» προειδοποίησε τήν Κυβέρνηση μέ πρωτοσέλιδο ἄρθρο της γιά τίς παρεξηγήσεις πού μοιραῖα θά προκληθοῦν κατά τήν ἑρμηνεία τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν…

… ἐξ αἰτίας τῆς ἀναφορᾶς τοῦ ὅρου nationality στό πρωτότυπο κείμενο τῆς Συνθήκης στήν ἀγγλική (πού ὑπερισχύει παντός ἄλλου, καί τοῦ ἑλληνικοῦ καί τοῦ σκοπιανοῦ). Ἡ ἔντασις τῆς διαμαρτυρίας μας ἐνόχλησε κορυφαίους κυβερνητικούς ἀξιωματούχους μέ τούς ὁποίους συνδέομαι μέ μακρά γνωριμία, νομίζω, καί φιλία, καί ἔκτοτε ἡ ἐφημερίδα μας δέν τυγχάνει τοῦ προνομίου τῆς ἐνημερώσεως ὅταν τήν αἰτεῖται. Κάποιοι τῆς κρατοῦν …πόζα φτιάχνοντας μέ τό νοῦ τους ἀνώγια καί κατώγια. Ἐμεῖς μαθημένοι εἴμαστε ἀπό κάτι τέτοια, πάντα βρίσκουμε τρόπο νά ἐνημερωθοῦμε, ἀλλά τό ζήτημα στήν προκειμένη περίπτωση δέν εἴμαστε ἐμεῖς ἀλλά ἡ χώρα. Ἔρχεται μιά ὡραία πρωία ἡ στιγμή τῆς ἀλήθειας γιά ὅλους.

Τό ἐρώτημα πού θέτουμε σήμερα, τρεῖς μῆνες μετά ἐκείνη τήν προειδοποίηση, εἶναι σαφές καί συγκεκριμένο: Ἡ ἑρμηνεία πού κάνει ἡ Ἑλληνική Δημοκρατία στόν ὅρο nationality εἶναι ἡ ἴδια μέ τήν ἑρμηνεία πού κάνουν οἱ Σκοπιανοί, μά καί οἱ σύμμαχοί μας στό ΝΑΤΟ; Ἐννοοῦν καί αὐτοί ἰθαγένεια; Ἤ μήπως ἀποδεικνύεται κάθε μέρα καί περισσότερο ὅτι ἄλλα ἐννοοῦμε ἐμεῖς καί ἄλλα διαβάζουν ἐκεῖνοι; Δέ χρειάζεται νά προσπαθήσω πολύ γιά νά τεκμηριώσω τό χάσμα. Ὅσο καιρό ἡ ἑλληνική Κυβέρνηση σιωπᾶ γιά νά μήν παρεξηγηθεῖ ὅτι παρεμβαίνει στά ἐσωτερικά τῆς γείτονος, ὁ Ζάεφ κάνει… «μακεδονική» παρέλαση. Στό Εὐρωκοινοβούλιο χρησιμοποίησε τόν ὅρο «μακεδονική ἐθνικότητα». Παραβίαση τῆς συμφωνίας ὑπ’ ἀριθμόν ἕνα.

Στή συνέντευξη πού ἔδωσε στό πρακτορεῖο εἰδήσεων ΜΙΑ ἰσχυρίστηκε (ἐλεύθερη ἀπόδοση) ὅτι «ἡ Μακεδονία εἶναι μία καί σκοπιανή». «Δέν ὑπάρχει γεωγραφικῶς ἄλλη Μακεδονία, οὔτε στήν Ἑλλάδα οὔτε στήν Βουλγαρία» εἶπε.

Ἡ ἀναφορά του αὐτή προκάλεσε τήν ὀργισμένη παρασκηνιακή ἀντίδραση τοῦ Πρωθυπουργοῦ Ἀλέξη Τσίπρα, ὁ ὁποῖος ἀπαίτησε καί πέτυχε τήν ἀνάκληση τῆς ρήσης αὐτῆς. Ἀλλά ἡ καλή μέρα ἀπό τό πρωί φαίνεται. Ὁ Ζάεφ ἐπανῆλθε χθές μέ νέα πρόκληση. «Κτύπησε» ἐκ νέου –μᾶλλον δασκαλεμένος ἀπό κάποιον διεθνολόγο– καί ἀντί τοῦ ὅρου «Ἔθνος» χρησιμοποίησε τόν ὅρο «λαός», «μακεδονικός λαός». Τρίτη παραβίαση τῆς συμφωνίας.

Καί, βεβαίως, νά μήν ξεχάσω αὐτό πού κανείς δέν τόλμησε νά ἀναπαραγάγει: Ὁ Ζάεφ ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Πρωθυπουργός συμφώνησε στήν ἀναγνώριση «μακεδονικῆς γλώσσας» σέ μυστική συνάντηση πού εἶχαν σέ ἕνα πάρκινγκ στήν λίμνη Δοϊράνη! Τήν «μακεδονική γλῶσσα» πού ὑποτίθεται πώς εἶχε …ἀναγνωρίσει ἀπό τό 1977 ἡ κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλῆ. Αὐτή χρειάστηκε νά… ξαναδώσουμε.

Τί παρατηροῦμε λοιπόν; Πρῶτον ὅτι οἱ Σκοπιανοί παρερμηνεύουν συστηματικά μέ βάση τά δικά τους συμφέροντα τήν Συμφωνία τῶν Πρεσπῶν. Διαπιστώνουμε ἐπίσης ὅτι τούς στηρίζουν Τράμπ, Μπούς, Πένς, Μέρκελ, Μακρόν, Στόλτενμπεργκ, Τούσκ· ὅλες ἐκεῖνες οἱ δυνάμεις ἀπό τίς ὁποῖες ἐμεῖς ἀναμένουμε στήριξη ἄν τυχόν προκύψει ζήτημα ἑρμηνείας τῆς συνθήκης. Ἐρώτηση: Θά μείνουμε μέ τά χέρια σταυρωμένα ὅταν ἀντικειμενικά ἡ δική μας ἑρμηνεία σέ βασικούς ὅρους τῆς συμφωνίας εἶναι διαμετρικά ἀντίθετη μέ τήν δική τους; Ἡ ἄποψή μας πού ἔχει διατυπωθεῖ μέ κομψότητα, σέ ἀνύποπτο χρόνο ἀπό ἐπίσημα χείλη, εἶναι πώς «ὄχι, δέν πρέπει νά μείνουμε». Μετά τό δημοψήφισμα καί τήν ἔγκριση τοῦ νέου Συντάγματος τῶν Σκοπίων, καί σίγουρα στό χρονικό διάστημα πού μεσολαβεῖ μεταξύ τῆς κύρωσης τῆς συμφωνίας ἀπό τήν σκοπιανή Βουλή καί τῆς κύρωσης τῆς συμφωνίας ἀπό τήν ἑλληνική Βουλή, ἡ Ἑλλάς ὀφείλει νά ἀντιδράσει καί νά ζητήσει δύο πράγματα: Πρῶτον, ρητή ἑρμηνευτική δήλωση στό κείμενο (corpus) ἤ στό ἀναπόσπαστο παράρτημα τῆς συμφωνίας πού νά καθιστᾶ κάτι περισσότερο ἀπό σαφές ὅτι αὐτή ἡ συνθήκη δέν ἀναγνωρίζει τήν ὕπαρξη Ἔθνους. Καμμία διεθνής συνθήκη, ἄλλωστε, δέν κάνει –οὔτε ἡ Συνθήκη τοῦ Λονδίνου τοῦ 1830 ἔκανε– ἀναφορά σέ ἀναγνώριση ἑλληνικοῦ Ἔθνους, πόσω μᾶλλον τώρα. Καί δεύτερον, ρητή ἑρμηνευτική δήλωση στό σῶμα τῆς Συνθήκης, ὅτι ἡ γλῶσσα τῶν Σκοπίων ἔχει σλαβική προέλευση. Διότι μέχρι στιγμῆς ὁ Ζάεφ διακηρύσσει ὑπερηφάνως ὅτι ὅλος ὁ πλανήτης ἀναγνωρίζει τήν… «μακεδονική γλῶσσα». Καμμία ἀναφορά στήν σλαβική προέλευση.

Μέ ἄλλα λόγια: Ἐπιβάλλεται ἐπαναδιαπραγμάτευση στίς λεπτομέρειες. Εἶμαι βέβαιος πώς κάποιοι θά ἰσχυριστοῦν ὅτι αὐτά τά πράγματα δέν γίνονται. Ἄλλοι θά ὑποθέσουν ὅτι πάλι ψηλώνουμε τόν πῆχυ γιά νά ὑπάρξει ἀδιέξοδο. Τίποτε ἀπό ὅλα αὐτά. Ἄν ἔχει πίστη κανείς, ὅλα γίνονται. Ὅπως δέχτηκαν οἱ Σκοπιανοί νά ἀναθεωρήσουν τό Σύνταγμά τους, ἔτσι θά δεχθοῦν –ἄν φθάσουμε ἕως ἐκεῖ– καί τίς ἑρμηνευτικές δηλώσεις γιά τό Ἔθνος καί τήν γλῶσσα. Καί ἄν δέν θέλουν ἄς μήν λησμονοῦν πώς γιά νά τελειώσει ἡ ἔνταξή τους στό ΝΑΤΟ ἡ Βουλή μας πρέπει νά κυρώσει καί τήν διμερῆ συμφωνία ἀλλά καί νά δώσει σέ χωριστή ψηφοφορία τό πράσινο φῶς γιά τήν ἔνταξή τους στό ΝΑΤΟ. Ψηφοφορία πού μπορεῖ νά διεξαχθεῖ μέ ἐντελῶς διαφορετικά δεδομένα –ἀπό αὐτά πού περιγράφουμε στό σημερινό κύριο ἄρθρο– ἄν ἔχει προηγηθεῖ ἐπαναδιαπραγμάτευση τῶν ὅρων «μακεδονικό Ἔθνος» καί «μακεδονική γλῶσσα». Ψηφοφορία, ἡ ὁποία δεδομένων τῶν θέσεων τῆς ΝΔ θά διεξαχθεῖ σέ μιά τέτοια περίπτωση, σχεδόν ἀπό μηδενική βάση.