Εὑρέθη σέ βυθισμένο λιμάνι τῆς Αἰγύπτου
ΤΟΝ πέμπτο αἰῶνα π.Χ. ὁ Ἕλλην ἱστορικός Ἡρόδοτος ἐπεσκέφθη τήν Αἴγυπτο καί ἔγραψε γιά τά ἀσυνήθιστα ποταμόπλοια στόν Νεῖλο. Εἴκοσι τρεῖς γραμμές τῆς «Ἱστορίας» του, τῆς πρώτης μεγάλης ἱστορικῆς καταγραφῆς τοῦ ἀρχαίου κόσμου, ἀφιερώνονται στήν περίπλοκη περιγραφή τῆς κατασκευῆς τῶν πλοίων αὐτῶν, πού ὀνομάζονται «Μπάρις». Γιά αἰῶνες οἱ μελετητές εἶχαν ἀμφιβολίες γιά τήν ὕπαρξή τους, καθώς δέν ὑπῆρχαν ἀρχαιολογικά στοιχεῖα γιά παρόμοια πλοῖα. Ὡστόσο, προσφάτως ἐνάλιοι ἀρχαιολόγοι ἔφεραν στό φῶς ἕνα ἀρχαῖο ναυάγιο τό ὁποῖο δικαιώνει τόν Ἡρόδοτο γιά τά θρυλικά πλοῖα τῆς Αἰγύπτου, καθώς ταιριάζει ἀπολύτως μέ τήν ἱστορική καταγραφή του. Τό ναυάγιο, τό ὁποῖο εἶναι πολύ καλά συντηρημένο, εὑρέθη στά νερά γύρω ἀπό τό βυθισμένο λιμάνι τῆς πόλεως Ἡράκλειον, γνωστῆς καί ὡς Θῶνις. «Ὅταν ἀνακαλύψαμε τό ναυάγιο αὐτό, συνειδητοποιήσαμε ὅτι ὁ Ἡρόδοτος εἶχε δίκιο (…). Αὐτό πού περιγράφει ἦταν αὐτό πού βρήκαμε» δήλωσε στόν «Guardian» ὁ δρ Damian Robinson, διευθυντής τοῦ κέντρου ναυτικῆς ἀρχαιολογίας τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Ὀξφόρδης, ὁ ὁποῖος δημοσιεύει τά εὑρήματα τῆς ἀνασκαφῆς.
Τό 450 π.Χ. ὁ Ἡρόδοτος παρηκολούθησε τήν κατασκευή ἑνός τέτοιου πλοίου καί περιγράφει μέ λεπτομέρεια τίς ἐργασίες, ἀκόμη καί τά ὑλικά καί τήν τεχνική κατασκευῆς. Τό ναυάγιο πού ὀνομάζεται «Πλοῖο 17» ἔχει ἀποκαλύψει ἕνα τεράστιο κύτος σέ σχῆμα ἡμισελήνου καί ἕναν προηγουμένως ἄγνωστο τύπο κατασκευῆς πού περιλαμβάνει χοντρές σανίδες συναρμολογημένες ὅπως τίς περιέγραψε ὁ Ἡρόδοτος. Ὑπολογίζεται πώς τό πλοῖο ἀρχικῶς εἶχε μῆκος ἕως 28 μέτρα καί εἶναι ἕνα ἀπό τά πρῶτα ἀρχαῖα αἰγυπτιακά ἐμπορικά σκάφη πού ἔχουν βρεθεῖ ποτέ. «Ὁ Ἡρόδοτος περιγράφει πώς τά σκάφη ἔχουν μακρά ἐσωτερικά πλευρά. Κανείς δέν ἤξερε πραγματικά τί σήμαινε αὐτό… Ἡ δομή αὐτή δέν ἦταν ἀρχαιολογικά γνωστή μέχρι τώρα. Τώρα ἀνακαλύψαμε αὐτή τή μορφή κατασκευῆς σέ αὐτό τό συγκεκριμένο σκάφος, καί ταιριάζει ἀπολύτως μέ ὅσα ἔγραψε ὁ Ἡρόδοτος» λέει ὁ ἐρευνητής.
Περίπου τό 70% τοῦ σκάφους ἔχει ἐπιβιώσει καλά διατηρημένο καί ὅπως ἐπισημαίνει ὁ Robinson «ἐδῶ ἔχουμε μία ἐντελῶς μοναδική μορφή κατασκευῆς, πού δέν συναντᾶμε πουθενά ἀλλοῦ». Ὁ Alexander Belov, τοῦ ὁποίου τό βιβλίο γιά τό ναυάγιο δημοσιεύεται αὐτόν τόν μῆνα, δείχνει ὅτι ἡ ναυτική κατασκευή του εἶναι τόσο κοντά στήν περιγραφή τοῦ Ἡροδότου, πού τό πλοῖο αὐτό θά μποροῦσε νά εἶναι τό ἴδιο πού περιγράφει κατά τήν ἐπίσκεψή του σέ ναυπηγεῖο. Ἡ ἀνάλυσις λέξη πρός λέξη τοῦ ἱστορικοῦ κειμένου καταδεικνύει ὅτι σχεδόν κάθε λεπτομέρεια ἀντιστοιχεῖ ἀκριβῶς στά ἀποδεικτικά στοιχεῖα πού ἔχουν τώρα, ὁπότε αὐτό τό ἐνδεχόμενο δέν εἶναι καθόλου ἀπίθανο.
