Ἡ εἰκόνα πού ἑνώνει τούς πιστούς δύο θρησκειῶν
ΕΙΝΑΙ ἡ Παναγία πού ἑνώνει τήν Θράκη. Ἡ Παναγία τήν ὁποία προσκυνοῦν Χριστιανοί καί Μουσουλμάνοι. Ἡ Παναγία πού ἀρχίζει νά ἑορτάζει μετά τόν Δεκαπενταύγουστο καί ἡ λατρεία της κορυφώνεται στίς 23 τοῦ μηνός, στά ἐννεαήμερά της. Εὑρίσκεται στήν Μονή Παναγίας τῆς Φανερωμένης Βαθυρρύακος Ξάνθης, στήν περιοχή πού τοπικά ὀνομάζεται «Κίρ Τσιφλίκ» καί ὅπου ἀπό τίς 21 τοῦ μηνός οἱ πιστοί συρρέουν περπατώντας ἐν εἴδει τάματος τήν ἀπόσταση τῶν 15 περίπου χιλιομέτρων πού χωρίζει τό Μοναστήρι ἀπό τήν Κομοτηνή. Ἡ θαυματουργή εἰκόνα τήν ὁποία προσκυνοῦν Χριστιανοί καί Μουσουλμάνοι εἶναι τῆς Παναγίας τῆς Βρεφοκρατούσας ἤ Γλυκοφιλούσας καί ἀπεκαλύφθη στόν Ὀθωμανό ἰδιοκτήτη τῆς περιοχῆς Ἀμέτ Ἐφέντη Μποσνάκογλου, ὁ ὁποῖος ἐπί τρεῖς νύχτες ἔβλεπε θεσπέσιο φωτεινό ὅραμα, ἐξ αἰτίας τοῦ ὁποίου ἀνέσκαψε τήν γῆ καί βρῆκε τήν εἰκόνα. Μάλιστα ἀμέσως μετά ὁ ἴδιος ἀφιέρωσε τμῆμα τοῦ τσιφλικιοῦ στήν τοπική ἐκκλησία. Ἡ εἰκόνα μετεφέρθη στόν Μητροπολιτικό Ναό τῆς Κομοτηνῆς καί στό σημεῖο ὅπου εὑρέθη ἐκτίσθη ἀργότερα ἕνα μικρό παρεκκλήσιο. Τό τελευταῖο χρονολογεῖται στήν πρώτη δεκαετία τοῦ 20οῦ αἰῶνος, μᾶλλον μεταξύ 1910 καί 1912, καί ἡ ἀνέγερσίς του χρηματοδοτήθηκε ἀπό τούς εὐεργέτες Σκουτέρη καί Τελωνίδη. Γιά τήν ἐπιλογή νά τοποθετηθεῖ ἡ εἰκόνα στόν Μητροπολιτικό Ναό οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς διηγοῦνται ὅτι ἔγινε μέ θαυμαστό τρόπο. Πέντε χριστιανικά χωριά πού εὑρίσκοντο κοντά στό σημεῖο ὅπου εὑρέθη διεκδικοῦσαν τήν εἰκόνα. Τότε ἀπεφασίσθη νά τοποθετηθεῖ σέ ζωήλατη ἅμαξα πού ἀφέθη νά κινηθεῖ μόνη. Ὡς ἐκ θαύματος σταμάτησε πρό τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ τῆς Κομοτηνῆς ὅπου καί ἡ θαυματουργή εἰκόνα ἐτοποθετήθη.
Τό 1930 ὁ Μητροπολίτης Ἄνθιμος ἔκτισε μικρό ναΐσκο στόν σημερινό χῶρο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί τό 1955 ὁ Μητροπολίτης Μαρωνείας Τιμόθεος ἀνήγειρε Καθολικό Μονῆς μεγαλοπρεπέστερο, ὅπου μετέφερε καί ἐγκατέστησε τήν εἰκόνα. Ὁ σημερινός ναός τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εἶναι νεώτερη ἀνακατασκευή ἐκείνου τόν ὁποῖο εἶχε κατασκευάσει ὁ Μητροπολίτης Τιμόθεος.
Περίπου τέσσερεις ὧρες κρατεῖ ἡ πεζοπορία Χριστιανῶν καί Μουσουλμάνων οἱ ὁποῖοι ξεκινοῦν νωρίς τό πρωί, στίς 21, 22 καί 23 Αὐγούστου, ὥστε νά ἔχουν φθάσει τήν ὥρα πού ἀρχίζει ἡ Θεία Λειτουργία. Στά παλαιά χρόνια οἱ προσκυνητές περπατοῦσαν δίπλα στίς ἅμαξές τους, στολισμένες μέ κλαδιά μουριᾶς καί ὑφαντά, μέ τίς ὁποῖες μετέφεραν τά ἀπαραίτητα γιά τήν τριήμερη διαμονή τους πού ἦταν ταυτοχρόνως προσκύνημα καί πανηγύρι. Τρεῖς μοναχές συνεχίζουν σήμερα τήν παράδοση τῆς Μονῆς πού σέ συνεργασία μέ τήν Μητρόπολη Μαρωνείας καί Κομοτηνῆς φροντίζουν τίς ὑπάρχουσες ὑποδομές καί ὑποδέχονται τούς πιστούς πού συρρέουν κάθε χρόνο.
