ΜΕΤΑ τίς ἐκθέσεις διαφόρων διεθνῶν ὀργανισμῶν γιά τήν κατάσταση τῆς δημοκρατίας καί τῶν δικαιωμάτων στήν Ἑλλάδα, οἱ ὁποῖες ὅλες ἀπαξιώθηκαν μέ δριμύτητα ἀπό τόν Πρωθυπουργό καί τήν Κυβέρνηση, ἔρχεται ἡ ἐτήσια ἔκθεσις τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ νά ἐπιφέρει καίριο πλῆγμα στό ἀφήγημα τοῦ Μεγάρου Μαξίμου γιά τήν ἐλευθερία στήν χώρα.
Οὔτε λίγο οὔτε πολύ ἡ Ἑλλάς περιγράφεται ὡς μία τριτοκοσμική χώρα, ὅπου συναντῶνται ὑποκλοπές, διαφθορά, ἀδιαφάνεια, ἐμπόδια στήν ἐλευθερία τοῦ Τύπου καί ἀστυνομική βία! Μπορεῖ οἱ ἑλληνοαμερικανικές σχέσεις νά εὑρίσκονται σέ καλό ἐπίπεδο, ὅπως δηλώνουν κορυφαῖοι ἀξιωματοῦχοι τῶν δύο χωρῶν, ὡστόσο τό ἀμερικανικό ΥΠΕΞ δέν κάνει ἐκπτώσεις ὡς πρός τά ὅσα συμβαίνουν τούς τελευταίους μῆνες στήν Ἑλλάδα καί δέν δείχνει διάθεση νά κρύψει τά προβλήματα λόγῳ καί τῆς προεκλογικῆς περιόδου.
Στήν ἔκθεση τονίζεται ἀναφορικῶς μέ τό θέμα ἐλευθερία στήν ἔκφραση ὅτι ἡ Κομμισσιόν ἔχει ἐκφράσει ἔντονες ἀνησυχίες γιά τήν ἀδιαφανῆ κατανομή τῆς κρατικῆς διαφημίσεως στά μέσα ἐνημερώσεως (λίστα Πέτσα κ.λπ.), καθώς καί γιά τήν πιθανή πολιτική ἐπιρροή στόν διορισμό τῶν μελῶν τοῦ διοικητικοῦ συμβουλίου τῶν δημόσιων μέσων ἐνημερώσεως! Ὑπενθυμίζει ὅτι τόν περασμένο Σεπτέμβριο ἡ ΜΚΟ Govwatch ἀνέφερε παρόμοιες διαπιστώσεις, ὑπογραμμίζοντας τούς περιορισμούς στήν ἐλευθερία ἐκφράσεως πού προκύπτουν ἀπό τόν νέο νόμο περί ψευδῶν εἰδήσεων καί τήν ἔλλειψη διαφάνειας στήν χρηματοδότηση τῶν μέσων ἐνημερώσεως. Δέν ξεχνᾶ ὅτι μέ νόμο τοῦ περασμένου Νοεμβρίου μπορεῖ νά ἀσκηθεῖ δίωξις γιά τήν διάδοση «ψευδῶν εἰδήσεων», καί ἐπιτρέπει στίς Ἀρχές νά ἐνεργοῦν μέ τήν ὑποψία, ὅτι ἕνα ἄτομο σκοπεύει νά διαδώσει «ψευδεῖς εἰδήσεις», ὅταν ὑπάρχουν ἐπιπτώσεις στήν ἐθνική ἄμυνα, τήν οἰκονομία ἤ τήν δημόσια ὑγεία.
Ἡ παραβίασις τοῦ νόμου ἐπισύρει ποινή φυλακίσεως τοὐλάχιστον τριῶν μηνῶν καί πρόστιμο. Στήν ἴδια ἔκθεση παρατίθενται συμπεράσματα ἀντίστοιχης ἐκθέσεως τῆς Κομμισσιόν, στήν ὁποία ἐκφράζεται ἡ ἀνησυχία της γιά τούς δημοσιογράφους πού ἀντιμετωπίζουν ἀπειλές καί ἐπιθέσεις. Τό Σταίητ Ντηπάρτμεντ σημειώνει ὅτι τόν Ὀκτώβριο ὁ δημοσιογράφος κ. Τάσος Τέλλογλου ἰσχυρίστηκε ὅτι ἀξιωματοῦχοι τῶν μυστικῶν ὑπηρεσιῶν τόν παρακολουθοῦσαν καί συνέλεξαν τά δεδομένα τοῦ κινητοῦ του τηλεφώνου ἀπό τόν Μάιο ἕως τόν Αὔγουστο, δῆθεν λόγῳ τῆς ἐρεύνης πού ἔκανε γιά ἕνα σκάνδαλο ὑποκλοπῶν. Τρεῖς ἀκόμη δημοσιογράφοι προέβησαν σέ παρόμοιους ἰσχυρισμούς στήν Ἐπιτροπή Προστασίας τῶν Δημοσιογράφων οἱ κ.κ. Θοδωρῆς Χονδρογιάννος, Θανάσης Κουκάκης καί ἡ Ἐλίζα Τριανταφύλλου. Ἐπί πλέον, γίνεται λόγος γιά καταγγελίες ἀπό ΜΚΟ πού ἀνέφεραν ὅτι οἱ μή εὐνοϊκές εἰδήσεις γιά τήν Κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων τῶν ἰσχυρισμῶν γιά σοβαρές παραβιάσεις τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, δέν ἀναφέρονται ἀπό πολλά μέσα ἐνημερώσεως.
Ἡ ἔκθεσις παραθέτει τό ἱστορικό τοῦ σκανδάλου τῶν ὑποκλοπῶν, ἀρχῆς γενομένης μέ τήν καταγγελία τοῦ κ. Κουκάκη στήν ἑλληνική Ἀρχή γιά τήν Ἀσφάλεια τῶν Ἐπικοινωνιῶν καί τήν Προστασία τοῦ Ἀπορρήτου τόν Αὔγουστο τοῦ 2020. Ὅμως ἡ Ἀρχή διεπίστωσε ὅτι δέν ὑπῆρχαν ἀποδείξεις παρακολουθήσεως! Ὅμως πρίν ἀκριβῶς ἀπό ἕναν χρόνο τό Πανεπιστήμιο τοῦ Τορόντο ἐπιβεβαίωσε τίς ὑποψίες τοῦ κ. Κουκάκη, ὁ ὁποῖος προσέφυγε στό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων στίς 28 Ἰουλίου. Ἠκολούθησαν οἱ ἀποκαλύψεις γιά τήν παρακολούθηση τοῦ κ. Νίκου Ἀνδρουλάκη καί τελικῶς ὁ ἐπί κεφαλῆς τῆς ΕΥΠ παρεδέχθη στήν Βουλή ὅτι ἐγένοντο παρακολουθήσεις, ἀλλά ὅλα ἔγιναν νομίμως.
Στίς 5 Αὐγούστου, ὁ Πρωθυπουργός ἔκανε δεκτές τίς παραιτήσεις τοῦ προσωπάρχου του καί τοῦ ἐπί κεφαλῆς τῆς Ἐθνικῆς Ὑπηρεσίας Πληροφοριῶν. Στίς 19 Σεπτεμβρίου, ἡ Κυβέρνησις ψήφισε νομοθεσία πού ἀπαιτεῖ κάθε κυβερνητική παραβίαση τῆς ἰδιωτικῆς ζωῆς τῶν πολιτῶν νά ἔχει προεγκριθεῖ τόσο ἀπό εἰσαγγελέα ὅσο καί ἀπό εἰσαγγελέα ἐφετῶν. Στίς 9 Δεκεμβρίου ἐψηφίσθη νομοσχέδιο πού προβλέπει ἐλάχιστη ποινή φυλακίσεως δύο ἐτῶν γιά τήν χρήση, πώληση ἤ διανομή κατασκοπευτικοῦ λογισμικοῦ.
Στό τμῆμα τῆς ἐκθέσεως πού ἀφορᾶ στήν ἔλλειψη διαφανείας καί διαφθορᾶς ἐπισημαίνεται ὅτι ναί μέν ὁ νόμος προβλέπει ποινικές κυρώσεις γιά ἀξιωματούχους πού κατεδικάσθησαν γιά διαφθορά, ὡστόσο ἡ Κυβέρνησις δέν ἐφήρμοζε τόν νόμο ἀποτελεσματικῶς. «Οἱ ἀξιωματοῦχοι μερικές φορές ἐμπλέκονται σέ πρακτικές διαφθορᾶς ἀτιμώρητοι. Ἡ Ἐθνική Ἀρχή Διαφάνειας (NTA) ἐπιβλέπει τήν ἐφαρμογή ἑνός Ἐθνικοῦ Σχεδίου Δράσεως γιά τήν Καταπολέμηση τῆς Διαφθορᾶς (NACAP) γιά τήν περίοδο 2022-2025, διεξάγει ἔρευνες καί παρακολουθεῖ τήν ἐφαρμογή τῶν διατάξεων πού σχετίζονται μέ τίς δηλώσεις περιουσιακῶν στοιχείων καί τό lobbying.» Τόν Δεκέμβριο τοῦ 2021, οἱ διατάξεις τοῦ Ποινικοῦ Κώδικος περί δωροδοκίας ἐτροποποιήθησαν γιά νά ἀνταποκριθοῦν στίς συστάσεις τῆς Ὁμάδος Κρατῶν κατά τῆς Διαφθορᾶς (GRECO), τοῦ ὀργανισμοῦ κατά τῆς διαφθορᾶς τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης. Τό 2021 ὁ εἰσαγγελεύς Οἰκονομικῶν Ἐγκλημάτων ἐχειρίσθη 266 ὑποθέσεις, κλείνοντας 81, ἐνῷ 156 ἦταν ἀκόμη σέ ἐκκρεμότητα καί ἤσκησε κατηγορίες μόλις σέ 19 ὑποθέσεις!
