ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Σώθηκαν τά καθρεφτάκια

ΤΡΙΑ ἦταν τά βασικά στοιχεῖα τῆς φυσιογνωμίας τοῦ ΣΥΡΙΖΑ στήν προέλασή του πρός τήν ἐξουσία.

Τότε ἐθεωρεῖτο πώς ἦταν κόμμα πατριωτικό, κόμμα λαϊκό-κοινωνικό καί –τό μεγάλο του ἀτού– κόμμα ἀντισυστημικό. Τέσσερα χρόνια μετά καί τά τρία αὐτά στοιχεῖα τίθενται ὑπό ἀμφισβήτηση, «τρεμοπαίζουν» σάν τά φῶτα ξεπεσμένων καλλιτεχνικῶν σχημάτων σέ παραπαῖον κέντρο διασκεδάσεως τῆς ἐπαρχίας. Ὁ πατριωτισμός τοῦ ΣΥΡΙΖΑ ἐξεφράσθη μέ τόν ἀντιγερμανισμό του. Μέ τό αἴτημα γιά τίς πολεμικές ἀποζημιώσεις, μέ τήν αὐταπάτη γιά τήν διαγραφή τοῦ χρέους κατά τά πρότυπα τῆς Διασκέψεως τοῦ 1956 καί, κυρίως, μέ τίς ἡρωικές πιρουέττες τοῦ ἀλησμόνητου πρώτου ὀκταμήνου τοῦ 2015.

Σήμερα, ὅλα αὐτά τά ἔχει πάρει ὁ ἀέρας! Ἀντιγερμανισμός δέν ὑπάρχει, ἔχει ἀντιθέτως ἀντικατασταθεῖ ἀπό ἄκρατο φιλοαμερικανισμό καί ἄκρατο φιλομερκελισμό. Ἡ Ἑλλάς ἔχει ἐνσωματωθεῖ πλήρως στόν δυτικό σχεδιασμό καί σέ μεγάλο βαθμό εἶναι ὁ «ντελιβερᾶς» τῶν μεγάλων δυνάμεων στά Βαλκάνια, τήν Μεσόγειο καί τήν Μέση Ἀνατολή.

Οἱ θέσεις τῆς Κυβέρνησης γιά τά ἐθνικά θέματα ἀποτελοῦν τό ἀπαύγασμα τοῦ «ρεαλισμοῦ»: οἱ Σκοπιανοί εἶναι «Μακεδόνες», οἱ μουσουλμάνοι τῆς Θράκης «Τοῦρκοι», οἱ Βορειοηπειρῶτες «Νοτιοαλβανοί» (οἱ ἀνδριάντες ἡρώων τους, ὅπως ὁ Κατσίφας, θεωροῦνται «ἀλυτρωτικοί» ἀπό τίς ἑλληνικές Ἀρχές), ἡ Ἁγία Σοφία θεωρεῖται ἁπλῶς «ἱστορικό μέρος», τό αἴτημα γιά τήν ἀποχώρηση τοῦ Ἀττίλα «προπαρασκευαστική συνάντηση γιά θέματα ἀσφαλείας», καί πάει λέγοντας. Ὁ ρεαλισμός, τοῦ ρεαλισμοῦ, ὦ ρεαλισμέ! Ποιός πατριωτισμός;

Τό δεύτερο στοιχεῖο τῆς φυσιογνωμίας τοῦ ΣΥΡΙΖΑ ἦταν ἡ ἀντισυστημικότητα. Ἡ κόντρα του μέ τήν διαπλοκή, τά συμφέροντα. Σέ αὐτήν ὑπῆρξε συνεπής μέχρις ἕνα σημεῖο τῆς διαδρομῆς ἀλλά στήν τελική εὐθεῖα πρός τίς ἐκλογές καί στήν ἀπόπειρά του νά μεταμορφωθεῖ σέ κεντροαριστερό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα χάνει τά ὅποια κέρδη ἀπεκόμισε. Πράγματι, σέ ὅποιον καί ἄν ἔλεγες ὅτι τό 2019 δέν θά λειτουργεῖ τό Mega, ὅτι θά εἶναι ἐκτός ἐκδόσεων ὁ Γιῶργος Μπόμπολας καί ὁ Σταῦρος Ψυχάρης καί ὅτι τό πρωτάθλημα θά τό ἔπαιρνε τά τελευταῖα δύο χρόνια ὁμάδα ἄλλη ἀπό τόν Ὀλυμπιακό, θά σέ περιγελοῦσε. Ὅλα αὐτά πράγματι συνέβησαν. Ἀλλά στήν τελική εὐθεῖα πρός τίς ἐκλογές συμβαίνει κάτι ἐκπληκτικό. Ἐνῶ ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἀπάλλαξε τό μηντιακό σύστημα τῆς χώρας ἀπό τόν ἐκσυγχρονισμό, στήν ἀγωνία του νά γίνει τό ΠΑΣΟΚ τοῦ μέλλοντος, ἐναγκαλίζεται πρόσωπα καί ἀπόψεις ἐντελῶς συστημικά, ἐκσυγχρονιστικά καί μειοψηφικά στόν λαό. Καί κατά τοῦτο χάνει καί τά λαϊκά στοιχεῖα τῆς φυσιογνωμίας του καί τά ἀντισυστημικά. Ἡ παραχώρηση τοῦ ὀνόματος τῆς Μακεδονίας θεωρεῖται «προοδευτική πολιτική». Εἶναι βαθειά μειοψηφία στόν λαό, τοῦ ὁποίου ὅμως προσβάλλει τό πατριωτικό αἴσθημα. Ἡ ἀλλαγή τοῦ ἄρθρου 3 τοῦ Συντάγματος γιά τήν θρησκεία καί ἡ ἀπάλειψη τῆς Ἁγίας Ὁμοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος ἀπό τό Σύνταγμα θεωρεῖται «προοδευτική πολιτική».

Εἶναι βαθειά μειοψηφία στόν λαό ὅμως. Καί ὑποτιμᾶ τήν μεγάλη διεργασία πού ἔχει συντελεστεῖ σέ αὐτό πού ὀνομάζεται «λαϊκή ψυχή» – ὁ ὅρος συναντᾶται τό πρῶτον στίς ἐφημερίδες τῶν Ἀθηνῶν στήν περίοδο τοῦ Μεγάλου Διχασμοῦ. Κοινῶς: ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἀπηλλάγη ἀπό τήν διαπλοκή ἀλλά διαπλέκεται μέ τό πνεῦμα της. Ὅ,τι χειρότερο. Τό μόνο στοιχεῖο τῆς φυσιογνωμίας του πού δέν ξεθώριασε ἐντελῶς, παρά τίς ἀντιλαϊκές ἀποφάσεις, εἶναι τό λαϊκό. Ὅ,τι σώζεται βασίζεται στήν συνέπεια τοῦ πρωθυπουργοῦ νά μοιράσει τό πλεόνασμα τοῦ Προϋπολογισμοῦ ἐπί τρία συνεχόμενα ἔτη –ὄχι μέ τά ἀξιοκρατικότερα κριτήρια– σέ ὁρισμένες κοινωνικές ὁμάδες. Αὐτό τοῦ δίνει μιά κάποια ἀξιοπιστία σέ κάποιες ὁμάδες τοῦ πληθυσμοῦ. Διότι ὑπάρχουν καί ἄλλες πού δέν θέλουν νά ἀκοῦνε οὔτε τό ὄνομά του. Ἡ τετραετία του διέλυσε τήν μεσαία τάξη.

Γιά νά κάνουμε ταμεῖο: μία ἐπιλογή ἔχει ὁ Τσίπρας στόν δρόμο πρός τίς ἐκλογές γιά νά ὀργανώσει καλύτερα τήν ἧττα του. Δεδομένου τοῦ πλήγματος πού κατάφερε στήν λεγόμενη πατριωτική φυσιογνωμία τοῦ ΣΥΡΙΖΑ καί δεδομένης τῆς συστημικῆς εἰκόνας πού ἰσχυρῶς ἐκπέμπει, πλέον θά προσπαθήσει νά ξεγελάσει τόν λαό μέ ψευδαίσθηση ἀντισυστημικότητος. Ἐκτός ἀπό τήν Novartis, τά δάνεια τῶν κομμάτων καί τό ΚΕΕΛΠΝΟ, θά ἐπιχειρήσει νά ὑποδαυλίσει τό κοινωνικό μῖσος μέ ἀφορμή συγκεκριμένες ὑποθέσεις ἐπιχειρηματιῶν πού ἀπασχολοῦν τήν Δικαιοσύνη. «Ἄν παίρνεις τά λεφτά τοῦ κόσμου ἀπό τό Χρηματιστήριο μέ εἰκονικούς ἰσολογισμούς, ἄν δανείζεσαι ἀπό τράπεζες καί δέν γυρίζεις τά δανεικά, ἄν κλέβεις τήν τράπεζά σου καί ἄν τέλος “σπᾶς” τά capital controls, ἐνῶ οἱ πολλοί κ.τ.λ., κ.τ.λ., κ.τ.λ.», ἰδού ποιό θά εἶναι τό ἰδεολόγημα Τσίπρα τῆς τελευταίας στιγμῆς. «Ἡ Ἑλλάδα τῶν πολλῶν ἔναντι τῆς Ἑλλάδας τῶν ὀλίγων», ὑποτίθεται. Ὄχι ἀρκετό γιά νά ἀνακάμψει, ἴσως τόσο ὅμως γιά νά χάσει ἀξιοπρεπῶς. Τά καθρεφτάκια σώθηκαν.

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ