Ἕνα κείμενο ἐπάνω σέ σκέψεις τοῦ ἀξέχαστου «φιλοσόφου τῆς Ναυτιλίας» Σπύρου Ράνη.
Στό τέλος τί μένει; Οἱ ἐπέτειοι μένουν. Οἱ νεκροί ξεχνιοῦνται, οἱ χῆρες παντρεύονται καί πᾶνε στήν παρέλαση. Σπανίως ἄλλως τε οἱ ἥρωες εἶναι καλοί οἰκογενειάρχες, ἰδιαιτέρως μακρόβιοι ἤ ἰδιαιτέρως δυσαναπλήρωτοι. Τά ὀρφανά μεγαλώνουν. Τί νά θυμοῦνται; Τά πᾶνε κι αὐτά στήν παρέλαση. Ἡ ζωή συνεχίζεται ἕρπουσα στούς πληκτικούς της ρυθμούς, χωρίς τόν χρειαζούμενο καθημερινό ἡρωισμό.
Κρεμασμένες στούς τοίχους οἱ παλιομοδίτικες φωτογραφίες κάπου κοιτάζουν ἐπίμονα, μέ τίς ἀλλοτινές στολές, μέ τουπέ, μέ τά δικά τους «αἰσθήματα». Τί θέλουν τέλος πάντων; Ἄλλες ἐποχές τότε!
«Ἀθηναῖοι, ὥς πότε θά σᾶς σώζει ἡ δόξα τῶν προγόνων σας;» (Σύλλας). «Οἱ ἥρωες πολεμοῦν σάν Ἕλληνες» (Τσῶρτσιλλ). Εἶναι ἕνα ἀναγκαῖο κακό οἱ ἥρωες; Μήπως καλλιεργεῖται μιά σκόπιμη καί διασκεδαστική διαφορετικότητα; Ἕνα ἁπλό ὅμως ἐρώτημα αὐθορμήτως γεννᾶται: Γιατί οἱ ἥρωες δέν εἶχαν τήν πρόνοια νά χύσουν ἐγκαίρως λίγο ἱδρῶτα στήν εἰρήνη, ὥστε νά μήν χρειαστεῖ νά χύσουν τό αἷμα τους στόν πόλεμο; Ἐδῶ εἶναι ἡ “μαγκιά”. Nα μήν βροντοχτυπᾶς τά ζάρια, στό καφενεῖον “ἡ Ἑλλάς”. Νά μήν ξαπλώνεις ἀνατολίτικα στίς δάφνες τῆς πατραγαθίας. Νά μήν θυσιάζεσαι γιά τήν πατρίδα, θυσίασε τόν ἀντίπαλο χάριν τῆς δικῆς σου. Ἀλλοίμονο στή χώρα πού ἔχει ἀνάγκη ἀπό ἥρωες (Γαλιλαῖος). Οἱ Ἕλληνες κάνουμε γενικῶς συλλαλητήρια καί διατρανώνουμε τήν ἀπόφασή μας νά χύσουμε καί καλά τό αἷμα μας γιά τήν πατρίδα. Ἐδῶ καί διακόσια χρόνια, ἱδρῶτα περιμένει νά χύσουμε ἡ δόλια ἡ πατρίδα. Γιά χάρη της καί γιά χάρη μας.
Ἐμεῖς ἐκεῖ. Τό αἷμά μας νά χύσουμε. Εἶναι θεατρικότερο. Ἡ Ἱστορία ἄλλωστε ποτέ δέν ἔγραψε γι’ αὐτόν πού ἔχυσε ἱδρῶτα. Οὔτε τά “μέσα”… Ἄσε πού στό ραντεβού μέ τήν Ἱστορία, ἄνετα πᾶς ματωμένος, ποτέ ὅμως ἱδρωμένος.
Λένε οἱ διάφοροι… ὀλόγοι (οἰκονομολόγοι, φυτολόγοι κ.λπ.). “Τό δέντρο τῆς ἐλευθερίας ποτίζεται μέ ἱδρῶτα”. Ἐμεῖς, ἐκεῖ. Μέ αἷμα! Ἑπομένως, ἔχουμε ἥρωες καί “μή ἥρωες”… Οἱ “μή” ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ θά χειροκροτήσουν, θά ὀργανώσουν ἐπετείους, πανηγύρεις καί θά παρασημοφορήσουν τούς ἥρωες. Οἱ “μή” “πιστεύουν” φανατικά ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶναι ἴσοι. Αὐτό ἀποτελεῖ τήν πιό κραυγαλέα παραπληροφόρηση.
Οὐδέν εἶναι στή φύση ἴσο μέ ὁτιδήποτε ἄλλο. Αὐτό τό σύνθημα –ὅλοι ἴσοι– βοηθάει θεαματικά νά ξεχαστεῖ τό ἀληθινό. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ἴσα δικαιώματα καί ἴσες ὑποχρεώσεις στό μέτρο πού οἱ φυσικές τους ἀνισότητες συγχωροῦν. Ἐκεῖ ὁ Μάρξ τό εἶπε σωστά: “Ἕκαστος κατά τίς δυνατότητές του, ἕκαστος κατά τίς ἀνάγκες του”. Ἐν τῷ μεταξύ, τό ἐθνικό φρόνημα εἶναι ὑψηλό. Ὑπάρχουν ὅμως μερικοί ἐθνικῶς ἀναίσθητοι πού περικόπτουν τίς ἐθνικές ἀργίες. Θυμᾶμαι μιά παλιά διαμαρτυρία: “Ἡ Ἕνωση Διοικητικοῦ Προσωπικοῦ τῆς ΔΕΗ καταγγέλλει τή διοίκηση τῆς ἐπιχείρησης γιατί κατάργησε τήν ἡμιαργία τῆς παραμονῆς τῆς 25ης Μαρτίου… σέ μιά στιγμή πού οἱ ἐθνικές ἐξάρσεις ταλανίζουν τήν εἰρήνη τῆς περιοχῆς μας. Τέτοιου εἴδους ἀποφάσεις ὑποβαθμίζουν τό νόημα τῶν πιό κορυφαίων καί ἱστορικῶν στιγμῶν τοῦ ἔθνους”. Βεβαίως, οἱ ἀργοῦντες δέν ἤθελαν νά πᾶνε παρέλαση. Ἐκδρομή νά πᾶνε, ἤθελαν… Ἴσως ἦταν καλύτερα νά ἔχουμε λιγότερες ἀργίες.
Ποιός ὅμως ἄλλος λαός ἔχει τήν ἱστορία μας; Τόν νταλκᾶ μας; Θά καταντήσουμε σάν τούς κουτόφραγκους δηλαδή, νά δουλεύουμε τίς περισσότερες μέρες τοῦ χρόνου. Ὁ ξένος δάκτυλος, τά ντόπια καί ξένα συμφέροντα καί ἡ ξενοκίνητη διοίκηση μᾶς θέλουν σκλαβάκια. Αὐτό ποτέ! Καί πλησιάζει καί ἡ 25η Μαρτίου!»
