ΣΕ ΜΙΑ ἀπό τίς παλαιότερες συζητήσεις πού ἔκανα μέ τόν Κωνσταντῖνο Μητσοτάκη…
… στό γραφεῖο του στόν πρῶτο ὄροφο τῆς ὁδοῦ Ἀραβαντινοῦ, διανοήθηκα νά τοῦ ὑποβάλω –ἀκόμη καί σήμερα ἀπορῶ μέ τό θράσος μου– τήν ἑξῆς ἐρώτηση: «Κύριε πρόεδρε, εἶναι θεμιτό τά κόμματα καί οἱ πολιτικοί νά χρηματοδοτοῦνται ἀπό ἐπιχειρηματίες;».
Ἦταν ἡ ἐποχή πού στήν ἐπικαιρότητα βρίσκονταν τέτοιου εἴδους θέματα μέ ἀφορμή δικαστικές ἔρευνες ἀλλά καί ἐξεταστικές ἐπιτροπές στήν Βουλή. Ζύγισα κάθε λέξη μου, γιατί ἡ ἐρώτηση αὐτή ἦταν ἡ ἄσκηση θάρρους καί θράσους. Ἀλλά ὁ ἐπίτιμος πρόεδρος τῆς Νέας Δημοκρατίας καί πρώην Πρωθυπουργός, ἕνας πολιτικός μεγάλου βεληνεκοῦς, ἡγέτης μιᾶς γενιᾶς πού ποτέ δέν κρύφτηκε, ποτέ δέν ἐγκατέλειψε μάχη στήν Βουλή καί πάντοτε ἔδιδε ἀπαντήσεις, δέν μέ παρεξήγησε. Ἀντιμετώπισε τό ἐρώτημά μου μέ φοβερή νηφαλιότητα, χωρίς ἴχνος ἐνόχλησης, καί μέ τήν σοφία τῆς διαδρομῆς τῶν δεκαετιῶν στόν δημόσιο βίο μοῦ ἀπάντησε ἤρεμα καί σοβαρά: «Βεβαίως καί εἶναι θεμιτό, παιδί μου, ἰδιαίτερα ὅταν ἡ χρηματοδότηση γίνεται μέ ἐπώνυμα κουπόνια. Αὐτό πού δέν εἶναι θεμιτό εἶναι ἕνας πολιτικός νά τά παίρνει ἀπό ἕνα ξένο κράτος!». Αἰφνιδιάστηκα. Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση ἡ ἀπάντησή του. «Τί ἐννοεῖτε ἀκριβῶς, κύριε πρόεδρε;» τόν ρώτησα.
Καί ἐκεῖνος ἀφοῦ ἄναψε τό δεύτερο τσιγάρο τῆς ἡμέρας, τό «ἁμαρτωλό» ὅπως τό ὀνόμαζε –γιατί γενικῶς δέν κάπνιζε, καί ἐπέτρεπε στόν ἑαυτό του μόνον ἕνα τήν ἡμέρα, ἄρχισε νά μοῦ διηγεῖται μία μικρή ἱστορία. «Τό 1978 ὅταν ἐντάχθηκα στή Νέα Δημοκρατία μέ τήν διεύρυνση, ὁ Καραμανλῆς μέ διόρισε Ὑπουργό Συντονισμοῦ. Ὅταν μετά μερικά χρόνια πλησιάζαμε πρός τίς ἐκλογές τοῦ 1981 καί φαινόταν ὅτι μετεκλογικῶς τό ὄνομά μου θά “παίξει” γιά τήν ἡγεσία, μέ πλησίασαν ἄνθρωποι τῆς πρεσβείας μιᾶς μεγάλης ἀραβικῆς χώρας (τήν ὀνόμασε) καί μοῦ πρότειναν νά μοῦ χρηματοδοτήσουν τόν προεκλογικό ἀγῶνα. Εὐγενικά τούς ἀπάντησα “ὄχι”, γιατί δέν εἶναι δυνατόν ἕνα ξένο κράτος νά χρηματοδοτεῖ τόν προεκλογικό ἀγῶνα ἑνός Ἕλληνα πολιτικοῦ. Γιά λόγους πού μπορεῖ νά καταλάβει καθένας. Ἐκεῖνοι ὅμως ἐπέμεναν καί μέ ρώτησαν. “Μά γιατί δέν δέχεστε τήν προσφορά μας; Ἐδῶ ὁ Καντάφι χρηματοδοτεῖ τόν προεκλογικό ἀγῶνα τοῦ ΠΑΣΟΚ τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου.” Ἡ ἀπάντησή μου ἦταν καί πάλι ὄχι. Γιατί ἕνας πολιτικός δέν πρέπει ποτέ νά χρηματοδοτεῖται ἀπό ἕνα ξένο κράτος. Γίνεται ἕρμαιο αὐτοῦ.» (Οἱ ἰσχυρισμοί τῶν Ἀράβων περί Καντάφι διαδόθηκαν στά ἀθηναϊκά σαλόνια, ἀλλά δέν ἀποδείχθηκαν –ἡ πρακτική ὑπάρχει ὅμως καί σήμερα. Οἱ «Ποδέμος» στήν Ἱσπανία χρηματοδοτήθηκαν ἀπό τό καθεστώς τῆς Βενεζουέλας.)
Τήν διήγηση αὐτή τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη δέν τήν ξέχασα ποτέ! Καί στά χρόνια πού πέρασαν τήν ἐκμυστηρεύτηκα σέ δύο τρεῖς φίλους σέ ἰδιωτικές συζητήσεις, κάποιος ἐξ αὐτῶν μάλιστα τήν θυμήθηκε, ἐντυπωσιασμένος μόλις ἄκουσε γιά τήν δωροδοκία τῆς Εὔας Καϊλῆ ἀπό τήν κυβέρνηση τοῦ Κατάρ, καί μοῦ τήν ὑπενθύμισε. Τήν ἀποκαλύπτω σήμερα, πρέπει νά ἔχουν περάσει πάνω ἀπό 10 χρόνια, ἴσως καί 15 –δέν κρατῶ ἡμερολόγιο– ἀπό τότε πού μοῦ τήν ἐμπιστεύτηκε καθήμενος ὁ Πρόεδρος σέ ἐκεῖνο τό ἐντυπωσιακά μικρό δρύινο γραφεῖο τῆς Ἀραβαντινοῦ μέ τήν ἀνατομική σκαλιστή κρητική καρέκλα, προφανῶς ἀναντίστοιχη μέ τό μέγεθος καί τό ἐκτόπισμά του.
Καί τήν ἀποκαλύπτω, γιατί φαίνεται ὅτι αὐτός εἶναι ὁ χρυσός κανόνας τῆς πολιτικῆς ἡ ὁποία μέ τίς ἀποφάσεις της ἐμπλέκεται ὑποχρεωτικά σέ συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ κρατῶν καί μεταξύ ἰδιωτῶν καί τίς ρυθμίζει ἄλλες φορές χωρίς τό παραμικρό ὄφελος κι ἄλλες φορές μέ ὄφελος. (Ἀκόμη ἠχεῖ στά αὐτιά μου ἡ ἀπορημένη φωνή τοῦ ἀείμνηστου Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου· «τόσες ὑπογραφές ἔβαλε, παιδί μου, ὁ Κώστας Καραμανλῆς γιά τήν ἐπένδυση στό Costa Navarino καί δέν μᾶς ζήτησε τίποτε»!)
Πολλοί στήν ἀπό ἐδῶ πλευρά μέ ἀφορμή τήν σύλληψη τῆς εὐρωβουλευτοῦ καί ἀντιπροέδρου τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κοινοβουλίου ἔχουν τήν τάση νά γενικεύουν. Νά ὑπενθυμίζουν τίς περιπτώσεις Τσοχατζόπουλου, Παπαντωνίου (ἔχει ἐκκρεμοδικία) Μαντέλη, Παπακωσταντίνου, Τσουκάτου (ἀθωώθηκε, ἀλλά ἀποκάλυψε ὅτι ἡ Siemens κατέθεσε 1 ἑκατομμύριο μάρκα στά ταμεῖα τοῦ ΠΑΣΟΚ) καί νά ὑποστηρίζουν ὅτι οἱ πολιτικοί σέ ὅλα τά ἄλλα κόμματα εἶναι «ἅγιοι» ὅτι καί μόνο στό ΠΑΣΟΚ εἶναι «διεφθαρμένοι». Μέ βάση τίς ἀποφάσεις τῆς δικαιοσύνης ἔτσι ἔχουν τά πράγματα. Ὡστόσο ἡ ἴδια ἡ ζωή καί τό ρεπορτάζ μᾶς ἔχουν δείξει κι ἄλλα πράγματα.
Πρῶτον, ὅτι ὑπάρχουν πολιτικοί καί ἀπό ἄλλους χώρους πού διαφθείρονται, ἀλλά ἐλλείψει ἀποδείξεων, δέν καταδικάζονται. Δεύτερον, ὅτι ὑπάρχει ἕνα ΠΑΣΟΚ πού μπορεῖ νά τό ἀγαπᾶμε κι ἐμεῖς οἱ δεξιοί. Γιά πολλά χρόνια μοῦ ἔκανε τήν τιμή νά μέ δέχεται στό σπίτι του στό Μαρούσι ὁ πρώην ὑπουργός ἐνέργειας τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου Ἀνάστασης Πεπονῆς (τοῦ χρωστᾶμε τήν Ρεβυθούσα καί τό ΑΣΕΠ), μέ τόν ὁποῖο εἶχα στενή φιλική σχέση. Κάθε φορά πού μοῦ ἄνοιγε τήν πόρτα καί ἔμπαινα στό διαμέρισμά του, ἕνα κλασσικό ἀστικό διαμέρισμα, σάν κι αὐτό πού ἔχουν χιλιάδες ἑλληνικές οἰκογένειες, πάντοτε ἀποροῦσα πῶς εἶναι δυνατόν ἕνας ἄνθρωπος πού σ’ ὅλη του τήν σταδιοδρομία ἔβαλε ὑπογραφές ἑκατοντάδων ἑκατομμυρίων δραχμῶν σέ συμβάσεις μεγάλου οἰκονομικοῦ ἀντικειμένου, δέν διανοήθηκε ποτέ νά ἐπωφεληθεῖ ἀπό αὐτές καί νά κερδίσει ἔστω ἕνα ἀκριβό διαμέρισμα δῶρο σάν κι αὐτά πού καμμιά φορά κάνουν οἱ κατασκευαστικές σέ παράγοντες τοῦ δημόσιου βίου. Δέν τόλμησα νά τόν ρωτήσω ποτέ, γιατί ἤξερα ἐκ τῶν προτέρων τήν ἀπάντηση. Δέν χρειαζόταν. Σάν τόν Πεπονῆ ὑπῆρχαν κι ἄλλοι πολλοί στό ΠΑΣΟΚ. Καί σήμερα ὑπάρχουν.
Στό μυαλό μου λοιπόν, μέ τά χρόνια, ἡ διαχωριστική γραμμή ἄλλαξε: ἐνῶ ὡς συνδικαλιστής τῆς ΔΑΠ στήν δύσκολη περίοδο τοῦ 1989 δίναμε μάχη στά καφενεῖα καί τά ἀμφιθέατρα ἐναντίον τόν σοσια-ληστῶν καί θεωρούσαμε ὅτι εἶναι στό DNA αὐτῆς τῆς παράταξης ἡ κλοπή καί ἡ ἁρπαγή, μέ τά χρόνια ἡ διαχωριστική μου γραμμή ἄλλαξε. Χωρίζω τίς ἡγεσίες τῶν κομμάτων καί τούς πολιτικούς σέ «Ἁγίους» καί σέ «Διαβόλους». Οἱ διαβόλοι ἔχουν μιά πυραμίδα «ἀξιῶν» στήν ὁποία βάζουν ἱεραρχικά πρῶτα τίς πρεσβεῖες πού ἐνδεχομένως ὑπηρετοῦν μέ ἤ χωρίς ὄφελος (ἐκτός ἀπό τούς ἐξωνημένους ὑπάρχουν καί οἱ πεπεισμένοι), μετά βάζουν τούς ἐπιχειρηματίες –τυχόν χρηματοδότες τους, μετά τό κόμμα τους, μετά τούς ψηφοφόρους τους –καί τελευταῖα τήν πατρίδα τους.
Οἱ «Ἅγιοι», ἀπό τήν ἄλλη, ἔχουν τίς ἴδιες ἀξίες μέ ἐντελῶς διαφορετική ἱεράρχηση: πρῶτα ἡ πατρίδα, μετά οἱ ψηφοφόροι, μετά τό κόμμα, τελευταῖοι οἱ ἐπιχειρηματίες ἐνῶ οἱ πρεσβεῖες μπορεῖ νά εἶναι μόνο ἰσότιμοι συνομιλητές τους. Τίποτε ἄλλο. Ἔτσι πορεύεται ἡ Ἑλλάς. Ἔτσι πορεύεται καί ὁ κόσμος. Μέ αὐτές τίς πραγματικές διαχωριστικές γραμμές. Καί ἡ Ἀριστερά (εἰδικῶς ἡ Ἀνανεωτική) πρέπει νά προσέχει ὅταν διαφημίζει τό ἠθικό της πλεονέκτημα. Εἶχα τό θράσος νά ρωτήσω κάποτε ἱστορικό της στέλεχος ἄν ἡ ἀποχώρησή του ἀπό ἕνα σχῆμα συνδεόταν μέ τήν ἀπαίτηση ἐπιχειρηματία γιά διαγραφή φορολογικοῦ προστίμου εἰς βάρος του μέ νομοθετική ρύθμιση, καί ἡ ἀπάντηση πού ἔλαβα καί παρ’ ὀλίγον νά πέσω ἀπό τήν καρέκλα μου δέν ἦταν «ὄχι» ἀλλά –ἀφοῦ κοίταξε γιά λίγο φευγαλέα πρός τό παράθυρο– ἦταν «πρώτη φορά τό ἀκούω αὐτό!».
Γιά νά ἐπιστρέψω ὅμως στό θέμα τῆς Καϊλῆ, μερικές σύντομες παρατηρήσεις. Αὐτό ἀκριβῶς τό ΠΑΣΟΚ δέν τό χρειαζόμαστε στήν Νέα Δημοκρατία. Γιά αὐτό φωνάζω τόσο καιρό σέ σημεῖο πού νά θεωροῦμαι ἀπό κάποιους ἕως καί γραφικός καί ἐπικρίνω τό ἄνοιγμα τῆς παράταξης στόν χῶρο τοῦ κέντρου. Αὐτό τό κέντρο δέν τό χρειάζεται ἡ Νέα Δημοκρατία. Εἶναι βρώμικο κέντρο. Κακῶς ἡ Νέα Δημοκρατία μέσῳ τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος ψήφισε τήν ἐκλογή τῆς κυρίας Καϊλῆ στό ἀξίωμα τῆς ἀντιπροέδρου τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κοινοβουλίου, στήν καρέκλα πού γιά δεκαετίες λάμπρυνε ὁ μεγάλος Γιῶργος Ἀναστασόπουλος. Κακῶς δέν ὑπέδειξε ἡ ΝΔ γιά ἀντιπρόεδρο ἕνα δικό της ἄνθρωπο. Νά τά ἀποτελέσματα! Ἐξευτελίστηκε ἡ Καϊλῆ, ἐξευτελίστηκαν οἱ καρέκλες, ἐξευτελίστηκε καί ἡ παράταξη πού στήριξε μαζί μέ τό ΠΑΣΟΚ τήν ἐκλογή τῆς Καϊλῆ σ’ αὐτές τίς καρέκλες. Καί εὐτυχῶς πού τήν συνέλαβαν γιατί θά τήν βλέπαμε καί εὐρωβουλευτή τῆς Νέας Δημοκρατίας – κλεισμένη ἦταν ἡ μετεγγραφή. Δίκιο ἔχει ὁ Ἀνδρουλάκης πού διαμαρτύρεται.
Κάτι ἀκόμα τελευταῖο. Ἐπειδή ἐκτός ἀπό τήν Καϊλῆ βλέπω στό διαδίκτυο καί Ἕλληνες ἀξιωματούχους τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος νά ἔχουν κάνει τίς ἴδιες θερμές δηλώσεις μέ τήν ἴδια γιά τήν πρόοδο πού κάνει τό Κατάρ στίς μεταρρυθμίσεις. Ἐπειδή γίνονται περίεργες δηλώσεις καί στήν ἑλληνική Βουλή γιά τά Βαλκάνια καί τά ἑλληνοτουρκικά, ἐκτός ἐθνικῆς γραμμῆς, θά πρέπει νά συμφωνήσουμε καί τό ἑξῆς: ἄν ἀραβικά κράτη καταφέρουν καί ἐξαγοράζουν τήν ἡγεσία τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κοινοβουλίου καί δέν ξέρω ποιά ἄλλη ἡγεσία τῆς Ἕνωσης, ἄν τυχόν ἄλλες δυνάμεις ἐπηρεάζουν Ἕλληνες βουλευτές, τότε αὐτή πλέον δέν εἶναι μιά ἕνωση ὑπέρ τῶν πολιτῶν της ἀλλά ὑπέρ ἄλλων. Κι ἄν στίς Βρυξέλλες συνεχίσουν μέ αὐτά τά μυαλά, μέ διεφθαρμένες ἡγεσίες στίς καρέκλες της, δέν ξέρουμε ἄν σέ λίγο χρόνο θά χρειαστεῖ νά ἀπαντοῦμε στό ἐρώτημα τί νόημα ἔχει ἡ ὕπαρξή της.
Τά αὐτά ἰσχύουν γιά τά περίεργα πού ἀκούστηκαν στό κοινοβούλιό μας ὑπέρ τῆς ἀναγνώρισης τοῦ Κοσσυφοπεδίου καί τῆς ἀποστρατιωτικοποίησης τῶν νήσων.
Ὑστερόγραφο: Ἡ σύλληψη τῆς Καϊλῆ καί τῆς ὑπόλοιπης ὁμάδας της ἔγινε μετά ἀπό παρακολούθηση τῶν ἐπικοινωνιῶν τους. Πολλοί διερωτῶνται ἄν τό βελγικό παράδειγμα νομιμοποιεῖ τό ἑλληνικό καί ἄν ἡ παρακολούθηση Καϊλῆ συνδέεται μέ τήν ἑλληνική παρακολούθηση Ἀνδρουλάκη. Ἀπάντηση: οἱ ὑποκλοπές ἐπικοινωνιῶν πολιτικῶν πού προδίδουν τήν χώρα τους ἤ πού διαπράττουν ποινικά ἀδικήματα προφανῶς εἶναι καί θεμιτές. Οἱ ὑποκλοπές πολιτικῶν γιά ἄλλα θέματα, ὄχι. Ἄλλο τό νά παρακολουθεῖς ἕναν πολιτικό γιά νά προστατεύσεις τά ἐθνικά συμφέροντα τοῦ κράτους σου καί ἄλλο νά τόν παρακολουθεῖς γιά νά ἐξυπηρετήσεις τά ἐκλογικά συμφέροντα τῆς παράταξής σου καί τοῦ ἑαυτοῦ σου. Ἡ ΕΥΠ δέν ἱδρύθηκε γι’ αὐτό. Τέλος, ἡ παρακολούθηση Ἀνδρουλάκη ἔγινε τό 2021, ἡ παρακολούθηση Καϊλῆ τό 2022. Ἡ παρακολούθηση Ἀνδρουλάκη δέν ὁδήγησε πουθενά, ἡ παρακολούθηση Καϊλῆ ὁδήγησε στήν σύλληψή της. Ἄρα ὁ πρῶτος δέν διέπραξε ἀδίκημα, ἐνῶ ἡ δεύτερη διέπραξε.
