Μία ἰδιαίτερη καί γεμάτη θάλασσα βραδυά ζήσαμε προχθές τό βράδυ στό ὑπερῶον τοῦ «Ἱδρύματος Εὐγενίδου».
Ἡ ἱστορική οἰκονομική-ναυτιλιακή ἐφημερίδα «Ναυτεμπορική», πού κλείνει σέ λίγους μῆνες ἑκατό χρόνια συνεχοῦς καί ἀδιαλείπτου παρουσίας στόν χῶρο τοῦ Ἑλληνικοῦ Τύπου, διασωθεῖσα ἀπό τόν Ὅμιλο Μελισσανίδη, παρουσίασε τό λεύκωμα «Ἑλλήνων Ἔργα: Ἡ Κοινωνική Προσφορά τῆς Ναυτιλίας».
Εἰκοσιοκτώ Ἱδρύματα πού ἵδρυσαν Ἕλληνες πλοιοκτῆτες παρουσιάζονται στίς σελίδες τῆς πολυτελοῦς ἐκδόσεως. Μιά δύσκολη καταγραφή, καθώς ἡ Ναυτιλία (καί τά ἱδρύματα τῶν λειτουργῶν της) δέν ἀγαπᾶ –μᾶλλον ἀποφεύγει– τήν προβολή καί προτιμᾶ τό κλασσικό «κάνε τό καλό καί ρίξ’ το στό γυαλό», ὅπου στήν συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται γιά τήν ἀπόλυτη κυριολεξία! Γιά τήν Ἱστορία, παρουσιάζουμε –κατ’ ἀλφαβητική σειρά– τά Ἱδρύματα, τά ὁποῖα «ξεκλείδωσε» ἡ δημοσιογράφος καί συγγραφεύς Γκρέτα Χριστοφιλοπούλου: «Σύν-Ἕνωσις», Ἕνωσις Ἑλλήνων Ἐφοπλιστῶν, Ἵδρυμα Ἀντώνιος καί Ἰωάννης Ἀγγελικούσης, Ἵδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, Ἵδρυμα Βασίλη καί Ἐλίζας Γουλανδρῆ, Ἵδρυμα Νικολάου καί Ντόλλης Γουλανδρῆ, Ἵδρυμα Εὐγενίου Εὐγενίδη, Ἵδρυμα Βασίλη καί Μαρίνας Θεοχαράκη, Ἵδρυμα Ἀντώνη Κομνηνοῦ, Ἵδρυμα Καπετάν Βασίλη καί Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, Ἵδρυμα Ἀθανασίου Κ. Λασκαρίδη, Ἵδρυμα Αἰκατερίνης Λασκαρίδη, Ἵδρυμα Ἰωάννη Σ. Λάτση, Ἵδρυμα Ἀθανασίου καί Μαρίνας Μαρτίνου, Ἵδρυμα Ἀθηνᾶς Ι. Μαρτίνου, Μελισσανίδειο Ἵδρυμα, Ναυτικό Μουσεῖο Αἰγαίου, Μουσεῖο Χίου, Ἵδρυμα Σταῦρος Νιάρχος, Ἵδρυμα Λούλας καί Εὐαγγέλου Νομικοῦ, Παιδιά τῆς Γῆς, Ἵδρυμα Ἰωάννη Διαμαντῆ Πατέρα, ΤΙΜΑ, Κοινωφελές Ἵδρυμα, Πολιτιστικό Ἵδρυμα Τσαβλίρη, Ἱδρύματα Μαρίας Τσάκου, Ἵδρυμα Κλέλιας Χατζηϊωάννου, Φιλανθρωπικό Ἵδρυμα Στέλιος Χατζηϊωάννου, Ἵδρυμα Ὠνάση.
Ὑπάρχουν καί ἄλλα Ἱδρύματα, τά ὁποῖα προτίμησαν νά συνεχίσουν στό (πολύ) χαμηλό προφίλ καί δέν θέλησαν νά «μιλήσουν» γιά τήν δράση τους.
Διαβάστε μιά πολύ ἐνδιαφέρουσα λεπτομέρεια, πού παρουσίασε στήν σύντομη ὁμιλία της ἡ ἐπιμελήτρια τῆς ἐκδόσεως, ἀναφερομένη στήν Ἀρχαία Ἀθήνα: «Ἀκόμη καί ἐκεῖνοι πού συντηροῦσαν ἐμπορικούς στόλους, οἱ πλοιοκτῆτες τῆς ἐποχῆς, εἶχαν κεφάλαια τά ὁποῖα προέρχονταν ἀπό τόν ἀγροτοκτηνοτροφικό τομέα. Ἡ Ναυτιλία ἦταν ἐπιχειρηματική ἐπένδυση ὑψηλοῦ κινδύνου καί δέν ὑπῆρχε ἐγγυημένη ἐπιτυχία. Ἐπίσης δέν ὑπῆρχαν Τράπεζες γιά νά δανείζουν κεφάλαια. Τό κατεπίστευμα ἦταν ἡ γῆ καί τά ζῶα, τά λάφυρα πολέμου ἀλλά καί ἡ πειρατεία πού εἶναι περίπου νόμιμη δραστηριότητα. Ἐκτός ὅμως ἀπό τίς τριήρεις, οἱ πλοιοκτῆτες “χορηγοῦσαν” θεατρικές παραστάσεις καί ἔβλεπαν τό ὄνομά τους νά ἀναγράφεται στίς σχετικές δέλτους τῶν εὐεργετῶν τῆς πόλεως καί μάλιστα πρίν ἀπό τό ὄνομα τοῦ ποιητῆ! Ἐν κατακλεῖδι, ἡ Ἱστορία ξέρει νά τιμᾶ ὅσους προσφέρουν.
Ἀντιλαμβάνεστε λοιπόν ὅτι ὁ θεσμός τοῦ “sponsoring” ἐκπορεύεται ἀπό τήν Ἀρχαία Ἑλλάδα ἐνῷ ἡ ἴδια ἡ λέξη “sponsoring” προέρχεται ἀπό τό ἑλληνικό ρῆμα σπένδω, ἐξ οὗ καί ἡ σπονδή, δηλαδή ἡ τελετουργική πράξη ὅπου οἱ ἀρχαῖοι ἔχυναν κρασί στή γῆ πρός τιμή τῶν Θεῶν. Μέ μικρές ἀναγωγές καί μεγάλα χρονικά καί ἱστορικά ἅλματα, φθάνουμε στό σήμερα καί διαπιστώνουμε ἐνδιαφέρουσες ὁμοιότητες καί συνάψεις».
Ἡ Γκρέτα, τήν ὁποία ἐπιτρέψτε μου νά ἀναφέρω ὅτι εἶμαι ἐκεῖνος πού τήν ἐπέλεξα γι’ αὐτή τήν δύσκολη ἀποστολή καί αἰσθάνομαι ἀπόλυτα εὐτυχής, μοῦ θύμισε τήν Ἑλένη Βλάχου, πού ὅταν ἔγραψα τήν λέξη “σπόνσορ” στήν ἐφημερίδα μέ κάλεσε καί μοῦ εἶπε: “Ἀγαπητέ μου, νά τό γράφετε ‘sponsor’ μέ λατινικούς χαρακτῆρες. Ἄλλως, νά γράφετε ‘ὁ σπόνσωρ’ μέ ‘ὠμέγα’, γενική ‘τοῦ σπόνσορος’!»
Ἡ βραδυά ἔκλεισε μέ μιά καταιγιστική σύντομη παρέμβαση τοῦ συνεποῦς ἀρωγοῦ τοῦ Πολεμικοῦ μας Ναυτικοῦ, ἀντιναυάρχου ἐπί τιμῇ Πάνου Λασκαρίδη. «Μᾶς ἔχει τιμήσει ἡ Πολιτεία, μερικές φορές ὑπερβολικά. Γιά ἐμένα, εὐεργέτης εἶναι ἐκεῖνος πού τά δίνει ὅλα στό κράτος! Ὁ τελευταῖος μεγάλος εὐεργέτης ἦταν ὁ Ἰάκωβος Τσούνης, πού πέθανε πρίν λίγο καιρό καί ἄφησε ὅλη του τήν περιουσία στό κράτος!» εἶπε καί καληνύχτισε καταχειροκροτούμενος!
