ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2025

Ἡ σημασία τῆς «βασιλόπιτας» γιά τήν κοινωνία

«Kι ἄλλη βασιλόπιτα; Ἀμάν, σέ πόσες πρέπει νά πᾶμε;» εἶναι ἕνα ἀπό τά ἐρωτήματα πού τίθενται σέ ὅλους ἐκείνους πού (μᾶς) ἔρχονται προσκλήσεις γιά τήν «κοπή τῆς βασιλόπιτας» διαφόρων φορέων, ὀργανισμῶν καί ἑταιρειῶν.

Ἀπό τά μέσα τοῦ Ἰανουαρίου μέχρι καί… ἀρχές Μαρτίου, θά κόβονται οἱ παραδοσιακές «βασιλόπιτες», μέ τά «φλουριά», μέ τόν ἱερέα νά τίς εὐλογεῖ, ψάλλοντας τό τροπάριο τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καί μέ τά μικρά ἤ μεγάλα «πάρτυ» πού ἀκολουθοῦν.

Δέν εἴμαστε ἀπό ἐκείνους πού βαρυγκομοῦν. Ἀντιθέτως, φροντίζουμε νά εἴμαστε παρόντες σέ ὅσες τελετές αὐτοῦ τοῦ εἴδους μᾶς καλοῦν. Κι αὐτό γιατί θεωροῦμε πολύ σημαντικές γιά ἐμᾶς, τούς Ἕλληνες ὀρθοδόξους, αὐτές τίς στιγμές. Εἶναι ἕνα ἀπό τά ἔθιμα πού κρατοῦν ζωντανές κάποιες ἀπό τίς παραδόσεις, σέ μία ἐποχή πού ἡ πολλή «προοδευτικότητα» μᾶς ἔχει κάνει νά ἀπομακρυνθοῦμε ἀπό ὅλα ἐκεῖνα τά στοιχεῖα πού διατηροῦν καί προσέχουν τίς λεπτομέρειες οἱ ὁποῖες (πρέπει νά) χαρακτηρίζουν τήν ζωή μας.

Ἡ κοπή τῆς βασιλόπιτας εἶναι σπονδή στήν οἰκογένεια, τήν συντροφικότητα, τήν ἀλληλεγγύη, τήν ἑνότητα. Εἶναι μία ἀπό τίς ἐλάχιστες «κορυφές τοῦ παγόβουνου» πού ἔχουν ἀπομείνει καί διακρίνονται μέσα στό παγωμένο πέλαγος τῆς ἀμεριμνησίας καί τῆς ἀδιαφορίας πρός κάθε τί πού θεωρεῖται «ξεπερασμένο» καί «παλιό».

Εἶναι οἱ σπίθες πού θερμαίνουν τόν πάγο, ὁ ὁποῖος ἔχει σκεπάσει τίς καλές μας συνήθειες καί ἔχει φέρει ἄλλες, ξενόφερτες καί ἐντελῶς χωρίς νόημα γιά μία πατρίδα ἡ ὁποία ἐπέζησε χάρη στήν οἰκογένεια καί τήν πίστη πολλῶν καί διαφόρων δοκιμασιῶν ἀνά τούς αἰῶνες.

Εἶναι μία παράδοση ἡ ὁποία ὑπογραμμίζει τήν ἀνάγκη τοῦ νά μήν ἀπεμπολήσουμε τήν κληρονομιά μας. Ἡ κοπή τῆς βασιλόπιτας εἶναι σάν τό δημοτικό τραγούδι. Δέν ’πά νά ἀκοῦμε καί νά χορεύουμε ὅλα τά (πολύ ὡραῖα) ἐφευρήματα τῆς Δύσεως καί τῆς Ἀνατολῆς! Μόλις ἀκούσουμε δύο νότες ἀπό τό κλαρῖνο, θά αἰσθανθοῦμε «τά μέσα μας» νά πάλλονται καί, αἴφνης, θά ἔλθουν στό μυαλό μας (καί στά πόδια μας) τά βήματα τοῦ τσάμικου, τοῦ συρτοῦ, τοῦ μπάλου!

Ἀκόμη καί στά γλέντια πού ὀργανώνουν οἱ νεότεροι, ὅπου ἀκούγονται τά σύγχρονα μουσικά πονήματα, ὅταν κάποιος «ντί-τζέι» περάσει στήν κονσόλα του κάποιο παλιό ρεμπέτικο, θά ἀκουσθεῖ ὁ ψίθυρος καί κάποιοι θά σηκωθοῦν «νά φέρουν τίς βόλτες τους».

Ἄν μπορέσετε, ἀκοῦστε τούς “Villagers of Ioannina City” («Οἱ χωριάτες τῆς πόλεως τῶν Ἰωαννίνων»), τῶν ὁποίων οἱ συναυλίες χαλοῦν κόσμο καί προσελκύουν χιλιάδες νέων ἀνθρώπων. Εἶναι ἕνα μεῖγμα ρόκ, πόπ καί δημοτικῆς (ἠπειρώτικης) μουσικῆς, πού ἔχει γίνει ἰδιαίτερα δημοφιλές στήν ἑλληνική νεολαία.

Ἔχω παρακολουθήσει συναυλίες τους καί ἔχω δεῖ νεαρά παιδιά, ὀπαδούς τῆς «σκληρῆς μουσικῆς» (heavy metal) νά κουνοῦν τό κεφάλι ρυθμικά πάνω-κάτω (head banging), σάν νά βλέπουν τούς “Metallica” ἤ κάποιο ἄλλο συγκρότημα αὐτοῦ τοῦ εἴδους. Καί ὅμως, ἀκοῦν παραδοσιακούς ἠπειρώτικους ἤχους, μέσα ἀπό τά ἠλεκτρικά ὄργανα καί σέ πρῶτο πλάνο τό κλαρῖνο, μέ πολύ δυνατό ἦχο.

Ὅπως τότε ἐμεῖς, οἱ «ροκᾶδες», ἀκούγαμε ἐκστασιασμένοι τήν Δόμνα Σαμίου, τόν Πετρολούκα καί τήν Μπέλου, τούς ὁποίους μᾶς ἔφερνε στό «Κύτταρο» ὁ Διονύσης Σαββόπουλος. Σᾶς τά γράφω ὅλα αὐτά ἕτοιμος νά φύγω γιά τήν κοπή τῆς βασιλόπιτας τῆς «Ναυτικῆς Λέσχης Χίων», ὅπου θά βραβευθοῦν ὁ πρόεδρος τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν Σταμάτης Κριμιζῆς καί οἱ διακεκριμένοι ναυτίλοι καπετάν Παναγιώτης Τσάκος καί Συμεών Παληός! Χιῶτες καί φίλοι καί οἱ τρεῖς!

Απόψεις

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μετεώρων και Μουσείο Μανιταριών: 100+ βραβεία σε μόλις 10 χρόνια!

Εφημερίς Εστία
Το μουσείο που σπάει ρεκόρ

Λουκέτo στήν Μεγάλη τοῦ Γένους Σχολή μετά ἀπό ἕξι αἰῶνες λειτουργίας!

Εφημερίς Εστία
Διαταγή ἐκκενώσεως ἀπό τίς ἀρχές τῆς Κωνσταντινουπόλεως, μέ πρόσχημα τήν ἀντισεισμική προστασία – Δέν ἔχει 10 ἑκατ. εὐρώ ὁ προϋπολογισμός μας γιά τήν θωράκιση τοῦ ἱστορικοῦ κτηρίου μέ τούς ἐπιβλητικούς κόκκινους τρούλλους;

Ἀντίο Ἡρώδειο, ὅπως προσήκει στό κῦρος σου!

Μανώλης Κοττάκης
ΤΟ ΔΙΗΓΗΘΗΚΕ σημαντικός ἄνθρωπος τοῦ πολιτισμοῦ μας σέ μιά πρόσφατη βραδινή βεγγέρα μέ ἀνθρώπους τῆς τέχνης, τῆς διανοήσεως καί τῆς πολιτικῆς. Ἀληθινή ἱστορία!

Δυσοίωνες προβλέψεις ΔΝΤ γιά ἀνάπτυξη καί πληθωρισμό

Εφημερίς Εστία
ΠΙΟ συγκρατημένες προβλέψεις γιά τήν ἀνάπτυξη τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας ἀπό τήν Κυβέρνηση διατυπώνει τό ΔΝΤ μέ τήν νέα ἔκθεση World Economic Outlook, καθώς προβλέπει ρυθμό ἐπεκτάσεως τοῦ ΑΕΠ στό 2% τόσο γιά τό 2025 ὅσο καί γιά τό 2026.

Φταίει καί ὁ λαός, πού εἶναι μαραζιάρης

Δημήτρης Καπράνος
Τελικά, τί θέλουμε; Γιατί ἐπιμένουμε νά παραμένουμε ἕνας λαός τῆς κλάψας καί τῆς μίρλας;