Διπλωματική προέλασις τῆς Τουρκίας στήν Σύνοδο τοῦ ΝΑΤΟ – Στό τραπέζι τοῦ Ἀμερικανοῦ Προέδρου ὁ Τοῦρκος ὁμόλογός του στό ἐπίσημο δεῖπνο – Δεκτές οἱ ἀπαιτήσεις τῆς Ἀγκύρας γιά τό Safe καί τίς πωλήσεις ὅπλων στό ἐπίσημο κείμενο
ΑΠΟ ἧττα σέ ἧττα ὁδηγεῖ τήν χώρα ἡ σημερινή Κυβέρνησις ἐπιβεβαιώνοντας τίς ἀνησυχίες πού διετύπωσαν προσφάτως οἱ πρώην Πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλῆς καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, οἱ ὁποῖοι ἐπεσήμαναν τόν κίνδυνο νά καταστεῖ ἡ Ἑλλάς ὅμηρος τῆς Τουρκίας. Οἱ φόβοι αὐτοί ἔλαβαν σάρκα καί ὀστᾶ στήν Σύνοδο τοῦ ΝΑΤΟ στήν Χάγη. Ἡ εἰκόνα τῆς Ἑλλάδος ἦταν τραγική. Ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος Ἐρντογάν εἶχε προνομιακή μεταχείριση ἀπό τόν Πρόεδρο Τράμπ καί τούς συμμάχους μας, ὁ Πρωθυπουργός ἔμοιαζε ἔξω ἀπό τά νερά του στήν μετα-Μπάιντεν ἐποχή ἐνῷ λίγη ὥρα μετά τήν ὀλιγόλεπτη συνάντηση Μητσοτάκη καί Ἐρντογάν, ἡ Λιβύη ὑπέγραψε μέ τήν τουρκική ΤΡΑΟ μνημόνιο γιά ἔρευνες ὑδρογονανθράκων σέ τέσσερεις περιοχές νοτίως τῆς Κρήτης. Ψυχρολουσία! Λίγη ὥρα πρίν κυβερνητικοί ἀξιωματοῦχοι καθησύχαζαν τά ΜΜΕ, ὅτι οἱ ἀντιδράσεις τῆς Λιβύης εἶναι «προσχηματικές» ἐνῷ μετά τήν ἀναγγελία τῆς ὑπογραφῆς τό ΥΠΕΞ «διεβεβαίωνε» ὅτι τά λιβυκά «οἰκόπεδα» εἶναι πέρα ἀπό τήν «μέση γραμμή». Μέ βάση ὑπολογισμοῦ τῆς μέσης γραμμῆς ποίαν ὁριοθέτηση ἆρά γε;
Στήν Χάγη χαρακτηριστικά ἦσαν τά στιγμιότυπα ἀπό τήν σύνοδο κορυφῆς τοῦ ΝΑΤΟ. Τά πράγματα δέν θά μποροῦσαν νά γίνουν πιό ξεκάθαρα. Ὁ Ἕλλην Πρωθυπουργός ἦταν ὁ «πτωχός συγγενής». Σέ ἀντίθεση μέ τόν Τοῦρκο Πρόεδρο Ἐρντογάν, ὁ ὁποῖος ἐκυριάρχησε. Ἐναγκαλισμοί καί ἰδιαίτερη συνάντησις μέ τόν Ντόναλντ Τράμπ γιά τά προνόμιά του…
Ὁ κ. Μητσοτάκης δέν ἀντήλλαξε δημοσίως οὔτε χειραψία μέ τόν Τράμπ. Ἡ περιφρόνησις τοῦ πλανητάρχου πρός τόν «καλό ἄνθρωπο» πλήρης. Πολύ κοντά στόν Τράμπ ὁ Ἐρντογάν γιά τήν «οἰκογενειακή» φωτογραφία. Στήν τρίτη σειρά ὁ κ. Μητσοτάκης, ἐνῷ ἀκόμη καί ὁ Ἀλβανός Πρωθυπουργός Ἔντι Ράμα (μέ τίς ἰδιότυπες ἐνδυματολογικές του προτιμήσεις) καί αὐτός ἐτοποθετήθη στήν πρώτη σειρά. Ὅσο γιά τό ἐπίσημο δεῖπνο, στό τραπέζι τοῦ Προέδρου Τράμπ ὁ Ἐρντογάν. Ὁ κ. Μητσοτάκης, ποῦ ἦταν; Νά σημειωθεῖ ὅτι τήν ἄφιξη τοῦ Τούρκου Προέδρου στήν Χάγη καί τήν συμμετοχή του στό δεῖπνο ἡγετῶν πού παρέθεσε τό βασιλικό ζεῦγος τῆς φιλοξενούσης τήν Σύνοδο Ὁλλανδίας κατέγραψαν δημοσιεύματα καί ζωντανές συνδέσεις τῶν CNNTürk, Ahaber κ.ἄ. σταθμῶν ἐνῷ σχετική ἀνταπόκρισις τοῦ πρακτορείου Anadolu ὑπεγράμμιζε ὅτι κατά τήν ταξιθέτηση τοῦ δείπνου «ὁ Πρόεδρος Ἐρντογάν, ὁ Πρόεδρος τῶν ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ, ὁ Τσέχος Πρόεδρος Πέτρ Χάβελ, ἡ Ἰταλίς Πρωθυπουργός Τζώρτζια Μελόνι καί ὁ ΓΓ τοῦ ΝΑΤΟ Μάρκ Ροῦττε κάθησαν στό ἴδιο τραπέζι.»
Τό ζήτημα δυστυχῶς δέν εἶναι προσωπικό. Εἶναι ἐθνικό. Ὁ κ. Μητσοτάκης ἐκπροσωπεῖ τήν Ἑλλάδα, στό διεθνές κῦρος τῆς ὁποίας ἀντανακλᾶ ἡ θέσις του κατά τίς διεθνεῖς διασκέψεις καί τίς συνόδους κορυφῆς. Ἡ χώρα πληρώνει τά ἐπίχειρα τῆς ἄφρονος πολιτικῆς ἔναντι τοῦ Ἀμερικανοῦ Προέδρου, πρός τόν ὁποῖον ὁ Πρωθυπουργός ἐπέδειξε ἐχθρότητα (ὁμιλοῦσε ἀκόμη καί ὑποτιμητικά γιά «τραμπισμό» παραμονές τῶν ἐκλογῶν στίς ΗΠΑ.)
Τί ἐκέρδισε; Μιάν ἀναμνηστική φωτογραφία μέ τόν Πρόεδρο Μπάιντεν καί τόν Γενικό Γραμματέα Γένς Στόλτενμπεργκ σέ παλαιότερη σύνοδο κορυφῆς. Καί πέρα ἀπό αὐτά ὅμως ἡ στάσις τοῦ «δεδομένου συμμάχου» ἀπεδείχθη ἀτελέσφορη, ἐνῷ μᾶς ἀποξένωσε ἀπό χῶρες μέ τίς ὁποῖες εἴχαμε παραδοσιακούς δεσμούς.
Ἀπ’ ἐναντίας ὁ Ἐρντογάν παραμένει μεσολαβητής στό Οὐκρανικό, διεκδικεῖ ρόλο στήν Μέση Ἀνατολή καί ὁ Πρόεδρος Τράμπ τόν ὀνομάζει «φίλο του». Πλέον ἔχει εἰσχωρήσει στίς ἀμυντικές δομές τῆς Εὐρώπης καθώς οἱ ἀπαιτήσεις του γιά συμμετοχή στόν ἐπανεξοπλισμό καί στό πρόγραμμα Safe περιελήφθησαν στό ἐπίσημο κείμενο. Ἄλλως τε ἡ Τουρκία ἔχει νά συνεισφέρει μίαν ἀξιόλογη βιομηχανική βάση, ἐνῷ ἐμεῖς ἐπί 40 χρόνια ἀποσαθρώνουμε τήν δική μας.
Ἤδη βεβαίως ὁ Ἐρντογάν εἶχε προδιαγράψει ὡς στόχο τῆς παρουσίας του στήν σύνοδο τήν διασφάλιση τῆς συμμετοχῆς τῆς Τουρκίας στίς ἀμυντικές πρωτοβουλίες τῆς Εὐρώπης «μέ τόν κατάλληλο τρόπο», στό εὐρύτερο ἄλλως τε πλαίσιο τῆς οὕτως ἤ ἄλλως ἐπικεντρωμένης στό ζήτημα τῶν ἀμυντικῶν δαπανῶν συνόδου. Ἔτσι ἡ Ἄγκυρα φέρεται νά διασφάλισε ὅτι δέν θά περιληφθεῖ ἐπιβολή περιορισμῶν στίς πωλήσεις ὅπλων μεταξύ συμμάχων. Σχετικά δημοσιεύματα ἀνέφεραν ὅτι ἡ Ἄγκυρα εἶχε ἤδη ἐπεξεργασθεῖ «ρεαλιστικές λύσεις», προκειμένου «νά ξεπεραστοῦν οἱ ἀντιρρήσεις ὁρισμένων κρατῶν μελῶν τῆς ΕΕ, ἰδίως τῆς Ἑλλάδας» ὅσον ἀφορᾶ τήν συμμετοχή τῆς Τουρκίας στό εὐρωπαϊκό πρόγραμμα Safe.
Ἀντιστοίχως σημαντική ἡ ἰδιαίτερη συνάντησις Ἐρντογάν – Τράμπ κατά τήν ὁποία συμφώνως πρός ὅλες τίς ἐνδείξεις ἐτέθη τό θέμα τῆς ἐπανόδου τῆς Τουρκίας στό πρόγραμμα τῶν μαχητικῶν F-35.
Ἐν τῷ μεταξύ, ἡ Ἐθνική Ἑταιρεία Πετρελαίου (NOC) τῆς Λιβύης ὑπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας μέ τήν Τουρκική Ἑταιρεία Πετρελαίου (TPAO) γιά τήν διεξαγωγή γεωλογικῶν καί γεωφυσικῶν ἐρευνῶν σέ τέσσερα ὑπεράκτια οἰκόπεδα τῆς λιβυκῆς ὑφαλοκρηπῖδος, σύμφωνα μέ τήν ὁριοθέτηση τοῦ τουρκολιβυκοῦ μνημονίου. Ἡ συμφωνία ὑπεγράφη στήν Κωνσταντινούπολη καί προβλέπει ἐκτεταμένες σεισμικές ἔρευνες, ἐντός χρονοδιαγράμματος ἐννέα μηνῶν. Ἐπίσης τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῆς Κυβερνήσεως Ἐθνικῆς Ἑνότητος τῆς Λιβύης κάλεσε τόν Ἕλληνα πρέσβυ στήν Τρίπολη, Νικόλαο Γκαρίλη, γιά νά ἐκφράσει ἐπίσημη διαμαρτυρία σχετικά μέ τίς –κατά τήν Τρίπολη– «μονομερεῖς ἐνέργειες τῆς Ἀθήνας σέ ἀμφισβητούμενες θαλάσσιες περιοχές.»
Καί ἡ ἀντίδρασις τοῦ Πρωθυπουργοῦ ἀπό τήν Χάγη ἦταν νά ἐπαναλάβει ὅτι τό τουρκολιβυκό μνημόνιο εἶναι ἀπαράδεκτο, παράνομο καί ἀνυπόστατο, καθώς καί ὅτι δέν παράγει κανένα ἔννομο ἀποτέλεσμα. Καί ὅμως οἱ Λίβυοι τό ἐφαρμόζουν…