ΕΚΘΕΣΙΣ-κόλαφος ἀπό τήν Eurobank ἐκτιμᾶ τό μέγεθος τῆς παραοικονομίας στήν Ἑλλάδα στά 40 δισ. ἐτησίως.
Ὅπως ἀναφέρουν οἱ ἀναλυτές τῆς τραπέζης, τό συνολικό εἰσόδημα πού δηλώνουν τά νοικοκυριά στίς φορολογικές δηλώσεις τους ὑπολείπεται σημαντικά τῆς καταναλώσεώς τους βάσει τῶν στοιχείων τῶν ἐθνικῶν λογαριασμῶν τῆς ΕΛΣΤΑΤ. Ἡ ἀπόκλισις γιά τό 2021 προσεγγίζει τά €50 δισ., ποσόν πού πιθανῶς νά εἶναι ὑψηλότερο τό 2022. Κατά συνέπεια, μία ἁδρή ἐκτίμησις γιά τό μέγεθος τῆς παραοικονομίας κινεῖται περί τά €40 δισ. ἐτησίως.
Μία ἄλλη ἔνδειξις γιά τό μέγεθος τῆς παραοικονομίας παρέχεται ἀπό τά στοιχεῖα τῆς ἀγορᾶς ἐργασίας, καθώς προκύπτει σημαντική διαφορά τῆς τάξεως τοῦ 17% μεταξύ τοῦ ὕψους τῆς ἀπασχολήσεως ὅπως ἀποτυπώνεται στήν ἔρευνα ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς ΕΛΣΤΑΤ καί τῆς ἀπασχολήσεως πού θά ἦταν συνεπής μέ τά στοιχεῖα γιά τό ΑΕΠ. Ἐπί πλέον, ἐνδεικτικό εἶναι τό γεγονός ὅτι δέν ὑπάρχει μεγάλη συσχέτισις τῶν δηλωθέντων εἰσοδημάτων μέ τίς διακυμάνσεις τῆς οἰκονομικῆς δραστηριότητος. Γιά παράδειγμα, τό 2020, ἔτος μεγάλης ὑφέσεως λόγῳ τῆς πανδημίας, ἐδηλώθησαν €1,3 δισ. παραπάνω σέ σχέση μέ τό 2019!
Συμφώνως πρός τούς ἀναλυτές, ὑπάρχουν σημαντικοί λόγοι γιά τούς ὁποίους ἡ συνολική παραοικονομία εἶναι πιθανότατα μεγαλύτερη ἀπό τούς ἀνωτέρω ὑπολογισμούς. Πρῶτον, σέ αὐτούς τούς ὑπολογισμούς δέν περιλαμβάνεται ἡ φοροδιαφυγή καί φοροαποφυγή τῶν νομικῶν προσώπων. Δεύτερον, τό μέγεθος τοῦ ἀποκαλούμενου «κενοῦ ΦΠΑ», τό ὁποῖο –παρά τήν αἰσθητή ὑποχώρησή του τήν περασμένη δεκαετία– παραμένει ἀναλογικά τό τρίτο ὑψηλότερο στήν Εὐρωζώνη καί ὑπερδιπλάσιο τοῦ μέσου ὅρου τῆς ΕΕ27. Τρίτον, οἱ ληξιπρόθεσμες ὀφειλές πρός τήν ΑΑΔΕ, οἱ ὁποῖες ἄν καί τυπικά δέν ἀποτελοῦν τμῆμα τῆς σκιώδους οἰκονομίας, ἐπιδεινώνουν τίς συνέπειές της.
Τό 80% τῶν νοικοκυριῶν πού ἔχουν ἐπιχειρηματική δραστηριότητα δηλώνει εἰσοδήματα μικρότερα ἀπό €10.000. Αὐτή ἡ στρέβλωσις δημιουργεῖ μέ τήν σειρά της μιά νέα: τήν μετατόπιση τῆς οἰκονομίας σέ ἕνα μοντέλο βασισμένο ὑπέρμετρα στήν αὐτοαπασχόληση.
