ΕΥΤΥΧΩΣ ὁ χρόνος ἀνάμεσα στίς δύο ἐκλογικές ἀναμετρήσεις συντομεύεται.
Ὅμως τήν προσεχῆ Δευτέρα ἡ Τουρκία θά ἔχει Πρόεδρο, ὁ ὁποῖος ἤδη ἔχει σχεδιάσει τό ἑπόμενο βῆμα διεκδικήσεων εἰς βάρος τῆς Ἑλλάδος, ἐνῷ στήν Ἀθήνα θά ἔχουμε μιάν ὑπηρεσιακή Κυβέρνηση, ἐκ τῶν πραγμάτων περιορισμένη καί ὑποχρεωμένη νά ἀντιμετωπίζει ὅλα τά θέματα κατά τρόπον «ὑπηρεσιακό».
- Tοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου
Δηλαδή ὄχι πολιτικό. Δείχνει ἡ κατάστασις αὐτή ὅτι δέν ἦταν ἀρκετή ἡ ἀναθεώρησις τοῦ ἐκλογικοῦ νόμου, ὥστε νά ἀποτρέπει τό ἐνδεχόμενο τῆς ἀκυβερνησίας. Πρέπει νά ἀναθεωρηθοῦν καί οἱ διατάξεις τοῦ Συντάγματος πού ἀφοροῦν στίς ἁρμοδιότητες τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας καί τήν διαδικασία συγκροτήσεως Κυβερνήσεως, εἰδικῶς στίς περιπτώσεις πού κανένα κόμμα δέν ἔχει ἐξασφαλίσει ἀπόλυτη πλειοψηφία στήν Βουλή. Οἱ ἰσχύουσες διατάξεις εἶχαν θεσπισθεῖ ἀπό τόν Ἀνδρέα Παπανδρέου μέ τήν ἀναθεώρηση τοῦ Συντάγματος, ἡ ὁποία ἀφήρεσε ἀπό Πρόεδρο ὅλες του τίς οὐσιαστικές ἁρμοδιότητες καί κατέστησε τόν Πρωθυπουργό μόνον κυρίαρχο στήν πολιτική σκηνή. Ἡ δέ διαδικασία τῶν διερευνητικῶν ἐντολῶν ἐθεσπίσθη, ἐκ παραλλήλου πρός ἕνα ἐκλογικό σύστημα περίπου ἁπλῆς ἀναλογικῆς (ὁ λεγόμενος νόμος Κουτσόγιωργα), προκειμένου νά διευκολύνει τό δεύτερο κόμμα νά σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Στήν οὐσία ἡ διαδικασία αὐτή δέν ἐπιτρέπει στόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας νά ἀναλάβει πρωτοβουλίες προκειμένου νά σχηματισθοῦν βιώσιμες κυβερνήσεις, καί τόν ὑποχρεώνει νά ἀκολουθεῖ τήν τυποποιημένη διαδικασία τῶν τριῶν διερευνητικῶν ἐντολῶν καί ἐν τέλει τῆς ὑπηρεσιακῆς, μέ πρόεδρο ἕναν ἀνώτατο δικαστικό.
Προβάλλει λοιπόν τώρα ἡ ἀνάγκη ἀναθεωρήσεως αὐτῶν τῶν διατάξεων. Ναί μέν μέ τήν ἐφαρμογή συστημάτων ἐνισχυμένης ἀναλογικῆς ἀπομακρύνεται τό ἐνδεχόμενο μακρᾶς περιόδου ἀκυβερνησίας, ὅμως δέν ἀποτρέπεται. Γιά τόν λόγο αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας νά ἔχει πραγματικές ἁρμοδιότητες, ὥστε σέ τέτοιες περιπτώσεις νά μπορεῖ νά λαμβάνει πολιτικές ἀποφάσεις. Οἱ προβλέψεις τοῦ Συντάγματος τοῦ 1975 ἦσαν σοφές καί ἐξησφάλιζαν μιά χεῖρα ἐξουσίας μέ δημοκρατική νομιμοποίηση, ἱκανή νά καλύψει περιόδους ὑπηρεσιακῶν ἤ ἄλλων μεταβατικῶν κυβερνήσεων. Ἐπιπροσθέτως καθιέρωναν μιάν ἐξισορρόπηση ἁρμοδιοτήτων μεταξύ Ἀνωτάτου Ἄρχοντος καί κυβερνήσεων, ἡ ὁποία δέν ἀφήνει περιθώρια γιά ὑπερβάσεις καί ἴσως καί καταχρήσεις. Γιά περισσότερα ἀπό δέκα χρόνια ἐφαρμόσθηκε αὐτό τό Σύνταγμα καί δέν ὑπάρχει κανείς πού νά μπορεῖ νά ὑποστηρίξει ὅτι στήν πράξη ἔδειξε θεσμικές ἀδυναμίες. Θεσμικές ἀδυναμίες ἔχει τό Σύνταγμα πού ἰσχύει αὐτήν τήν στιγμή καί τίς ζοῦμε μάλιστα κατά τήν διάρκεια αὐτῆς τῆς ἑβδομάδος. Τά πράγματα μπορεῖ νά ἐξελιχθοῦν πολύ χειρότερα τήν προσεχῆ ἑβδομάδα, πού ὁ Ἐρντογάν θά ξανακαθήσει θριαμβευτής στόν θῶκό του καί ἀκόμη περισσότερο τήν μεταπροσεχῆ, πού ταυτοχρόνως μέ τούς ἑορτασμούς τῆς Ἁλώσεως θά δώσει πανηγυρικό χαρακτῆρα στήν μεγάλη ἀεροναυτική ἄσκηση Ντενίζ Γκορντού, ἡ ὁποία θά σημειοδοτήσει τήν ἀρχή ἑνός νέου κύκλου προκλήσεων. Καί μάλιστα ἐν οὐ παικτοῖς, ἀφοῦ ἡ ἑλληνική κυβέρνησις θά περιορίζεται ἀπό τίς προβλέψεις γιά ἕναν ἀνεύθυνο Ἀνώτατο Ἄρχοντα καί μιά κυβέρνηση ὑπηρεσιακοῦ χαρακτῆρος. Ἕνα πολιτικό πρόσωπο μέ ἁρμοδιότητες, ὥστε νά μπορεῖ νά λάβει ἀμέσως πολιτικές ἀποφάσεις, ἐάν τοῦτο ἀπαιτηθεῖ, δέν θά ὑπάρχει.
Συζητεῖται ὅτι ἡ Νέα Δημοκρατία ἐπιδιώκει νά ἔχει 180 βουλευτές, ὥστε νά προβεῖ σέ συνταγματικές ἀναθεωρήσεις. Σίγουρα οὐδείς σκέπτεται νά ἀναθεωρήσει τίς διατάξεις περί Προέδρου Δημοκρατίας, περί συγκροτήσεως κυβερνήσεως ἄν δέν ὑπάρχει ἀπόλυτη πλειοψηφία καί περί ὑπηρεσιακῶν κυβερνήσεων. Ἀφοῦ αὐτά τά κενά καλυφθοῦν, μποροῦν νά προχωρήσουν καί σέ ὁποιανδήποτε ἄλλη ρύθμιση ἔχουν σκεφθεῖ.
Ἴσως καί νά ἔπρεπε νά καθιερωθεῖ συνταγματικά ἕνα μόνιμο ἐκλογικό σύστημα ἐνισχυμένης ἀναλογικῆς. Πρίν ὅμως φθάσουμε ἐκεῖ, ἄς εἶναι τά κόμματα σέ ἐγρήγορση καί ἄς ἐπιδείξουν πνεῦμα ἑνότητος στά ζητήματα τοὐλάχιστον πού ἀφοροῦν στήν ἀσφάλεια τῆς χώρας. Διότι ὁ Ἐρντογάν καραδοκεῖ.
