ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ «παῖξε-γέλασε» ἡ ἀντιπαράθεση μεταξύ Ἐκκλησίας – Κυβέρνησης καί Ἐκκλησίας –Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου γιά τό περιεχόμενο τῆς ἀναθεώρησης τοῦ Συντάγματος…
… τήν δικαιοδοσία τῶν Μητροπόλεων τοῦ Βορρᾶ (Νέες Χῶρες) καί τήν ἀπόφαση τοῦ Συμβουλίου Ἐπικρατείας πού ἀναγνωρίζει στόν κ. Βαρθολομαῖο δικαιοδοσία ἐπί ναοῦ πού λειτουργεῖ ἐντός τῶν ὁρίων τῆς Αὐτοκέφαλης Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας. Ἀγγίζει δύο μείζονα θέματα: πρῶτον, τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στό μέλλον. Πόσους Ἀρχιεπισκόπους θά ἔχουμε: Ἕναν, δύο, τρεῖς; Δεύτερον, (ἀγγίζει) τήν δυνατότητα ξένων δυνάμεων –ὄχι μόνο τῆς Τουρκίας– νά ἐπεμβαίνουν στά ἐσωτερικά μας πράγματα μέσω τῆς Ἐκκλησίας σέ περιοχές πού εὑρίσκονται κατά μῆκος τῆς βορείου ἑλληνικῆς μεθορίου, δίπλα στά σύνορα.
Ξεκινῶ ἀπό τήν ἀπόφαση τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας: Ἐδέχθη ὅτι ἡ δωρεά πού ἔκανε ὁ Νάξιος εὐεργέτης Δημήτριος Προμπονᾶς πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, πρέπει νά ὑπαχθεῖ στήν δικαιοδοσία θρησκευτικοῦ Ἱδρύματος πού ἔχει τήν ἕδρα του στήν ἀλλοδαπή. Ὁ παλαιός μου συμφοιτητής στό Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης καί δικηγόρος τοῦ Πατριαρχείου στό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας Γιάννης Κτιστάκις εἶχε τήν καλωσύνη νά μέ ἐνημερώσει γιά τό ἄρθρο (39) τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτη τῆς Ἐκκλησίας πάνω στό ὁποῖο «πάτησε» τό Πατριαρχεῖο γιά νά κερδίσει τήν ὑπόθεση. Νά δεχτῶ ὅτι γιά ὅλα ὑπάρχουν καλές προθέσεις καί ὅτι τό θέμα δέν ἀνάγεται στήν χρόνια ἀντιδικία Ἐκκλησίας καί Πατριαρχείου πού ἐπιχειρεῖ πάση θυσία νά ἀποκτήσει ποίμνιο στήν Ἑλλάδα. (Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος εἶχε κερδίσει τόν Βαρθολομαῖο στόν πρῶτο γῦρο τό 2005.) Διερωτῶμαι ὅμως: Οἱ σεβαστοί δικαστές τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας ξέρουν τί κάνουν; Μέχρι τώρα γιά νά λειτουργήσει ναός δόγματος ἀπαιτεῖτο ἡ ἄδεια τοῦ οἰκείου Μητροπολίτη. Ἄν αὐτό καταργεῖται καί γιά νά «ἱδρύσει» κανείς Ἐκκλησία ἐντός ἑλληνικοῦ ἐδάφους δέν ἀπαιτεῖται τέτοια ἄδεια, ἐρωτῶ: Τί θά συμβεῖ ἄν αὔριο θελήσουν νά ἀνοίξουν δικές τους Ἐκκλησίες ἄνευ ἀδείας στήν Θράκη οἱ Βούλγαροι; Τί θά συμβεῖ ἄν ζητήσουν νά ἀνοίξουν ἄνευ ἀδείας… «Μακεδονική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία» στήν Φλώρινα οἱ Σκοπιανοί; Τί θά συμβεῖ ἄν θελήσουν νά ἀνοίξουν δικές τους Ἐκκλησίες οἱ Ρῶσσοι; Θά διαλύσουμε τήν Ἑλλαδική Ἐκκλησία γιά ἕνα γινάτι; Εἴμαστε μέ τά καλά μας; Λυπᾶμαι γιά τήν σκληρότητα καί γιά τήν ἔνταση στό ὕφος τοῦ σημειώματος. Αὐτό ταιριάζει στήν περίσταση, κ. δικαστές, δέ βρίσκω καλύτερο!
Ὁ ΣΥΡΙΖΑ βεβαίως δέν μᾶς ἐκπλήσσει. Προφανῶς καί χαιρετίζει τήν ἀπόφαση τοῦ ΣτΕ. Θεωρεῖ τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἰδεολογικό του ἐχθρό. Καί ὁ καλύτερος τρόπος γιά νά τήν ἀποδυναμώσει σέ αὐτή τήν φάση εἶναι νά ἐνθαρρύνει τήν ἔνταση καί τόν διχασμό μέ τό Πατριαρχεῖο. Καλύτερη ἀποδυνάμωση ἀπό τήν διάσπαση ὑπάρχει; Κλασσικές ἀριστερές τακτικές. Ἐάν ἐφαρμόζονταν γιά ἐσωτερική κατανάλωση καί μόνον, θά μπορούσαμε καί νά τίς ἀνεχθοῦμε. Ἀλλά ἄν ἀκουμποῦν τά σύνορα στό Βορρᾶ, ὄχι. Δέ χρειάζεται νά ἐπιχειρηματολογήσω ἰδιαίτερα γιά τήν σημασία τῆς διατήρησης τῆς ρύθμισης νά ἐκλέγονται οἱ Μητροπολῖτες ἀπό τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί ὄχι ἀπό νέα τοπική Σύνοδο Βορείου Ἑλλάδος, ὑπαγόμενη στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη. Δέν εἶναι προσωπικά τά θέματα ἐδῶ. Σεβόμαστε καί τιμοῦμε βαθύτατα τόν κ. Βαρθολομαῖο. Ξέρουμε τί ἀγῶνα δίδει σέ ἀντίξοες συνθῆκες γιά τήν Ἴμβρο, γιά τήν Παναγία Σουμελά, γιά τήν ἐπαναλειτουργία τῆς Μητρόπολης Σμύρνης, γιά τήν Χάλκη. Γνωρίζουμε ὅμως πῶς μποροῦν στό μέλλον οἱ Τοῦρκοι νά πιέσουν μελλοντικούς Πατριάρχες νά ὁρίζουν Μητροπολῖτες τῆς ἀρεσκείας τους. Ὑπάρχει, ἄλλωστε, τό ἱστορικό προηγούμενο τοῦ Παπα-Εὐθύμ.
Καλοῦμε –καταλήγω– τήν Κυβέρνηση νά ἔρθει στά συγκαλά της. Καί νά μήν νομίζει ὅτι μπορεῖ νά ἀξιοποιήσει τήν μισθοδοσία τοῦ κλήρου γιά νά ἐκβιάσει τήν Ἐκκλησία νά δεχθεῖ αὐτούς τούς ἐθνικά ἐπικίνδυνους «νεωτερισμούς». Θά βρεθεῖ πρό ἐκπλήξεως: Μέ 10.000 ἀπολυμένους ἱερεῖς στούς δρόμους σέ χρονιά ἐκλογῶν, μέ αἰτία ἀπόλυσης τό ὀρθόδοξο φρόνημά τους, ἄς πάει νά τά βγάλει πέρα. Γιά τούς ὑπουργούς τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, δέν ξέρω. Ἐπειδή ὅμως ὁ Τσίπρας ἔχει ἔνστικτο καί ξέρει τί τοῦ γίνεται, εἶμαι σχεδόν βέβαιος ὅτι θά ἀποφύγει τό ὀλέθριο λάθος.
