«Ἀσήκωτο» τό καλάθι τῆς νοικοκυρᾶς
MΠΑΡΑΖ ἀνατιμήσεων σέ βασικά εἴδη διατροφῆς καταγράφονται στήν ἀγορά λόγω τῶν μεγάλων αὐξήσεων στίς τιμές τῶν πρώτων ὑλῶν, τοῦ μεταφορικοῦ κόστους καί τῆς ἐνεργειακῆς ἀκρίβειας. Οἱ τιμές βασικῶν ἀγαθῶν ὅπως εἶναι τό κρέας, τό ψωμί ἀλλά καί τά ὀπωροκηπευτικά, ἔχουν ἀρχίσει νά παίρνουν τήν ἀνηφόρα. Ἐνδεικτικά, στόν κλάδο τῶν λαχανικῶν καί τῶν φρούτων συμφώνως πρός τούς παραγωγούς παρουσιάζεται αὔξησις τῆς τάξεως τοῦ 10%, ἐνῶ στόν κλάδο τῶν ἀρτοποιῶν ἐπικρατεῖ μεγάλη ἀναστάτωσις, μέ τήν αὔξηση στό ψωμί πού ἔχει περάσει στόν καταναλωτή νά φθάνει τό 10-15% συμφώνως πρός τόν πρόεδρο τῆς Ὁμοσπονδίας Ἀρτοποιῶν, Μιχάλη Μούσιο. Σέ πολλούς φούρνους τό ψωμί πωλεῖται στό 1,20-1,30 εὐρώ τό κιλό, ἐνῶ τά ζυμαρικά ἤδη στό ράφι πωλοῦνται ἕως καί 0,20 εὐρώ ἀκριβώτερα.
Αὐξήσεις παρουσιάζονται καί στήν ἀγορά τοῦ κρέατος λόγω τῆς αὐξήσεως τῶν τιμῶν τῶν ζωοτροφῶν πού φθάνει ἕως καί τό 50% μέ ἀποτέλεσμα νά αὐξάνεται καί τό κόστος παραγωγῆς. Τήν ἴδια στιγμή οἱ τιμές γιά εἴδη ὅπως τό ἐλαιόλαδο, τά σπορέλαια, τά σνάκ, τά ἀναψυκτικά, τά κατεψυγμένα λαχανικά, τά βούτυρα καί οἱ μαργαρῖνες, τά τυριά, ἡ ζάχαρη καί ὁ καφές, ἤδη ἀπό τό καλοκαίρι ἔχουν «τσιμπήσει» λιγώτερο ἤ περισσότερο. Συμφώνως πρός τά στοιχεῖα τῆς Ἑλληνικῆς Στατιστικῆς Ἀρχῆς, οἱ τιμές παραγωγοῦ στήν βιομηχανία τόν Αὔγουστο τοῦ 2021 ηὐξήθησαν κατά 13,1% συγκριτικῶς πρός τόν Αὔγουστο τοῦ 2020. Ὁ δείκτης τιμῶν παραγωγοῦ ἐξωτερικῆς ἀγορᾶς ηὐξήθη κατά 21,6%, ἐνῶ ὁ δείκτης τιμῶν παραγωγοῦ ἐγχωρίας ἀγορᾶς ἐνισχύθηκε κατά 10,5%.
Τό πρόβλημα δέν εἶναι μόνον ἑλληνικό ἀλλά παγκόσμιο. Συμφώνως πρός τόν Ὀργανισμό Τροφίμων καί Γεωργίας τοῦ ΟΗΕ, οἱ βασικοί παράγοντες τῆς ἁλματώδους αὐξήσεως τῆς τιμῆς τῶν τροφίμων εἶναι τρεῖς: ὁ πρῶτος εἶναι ἡ αὔξησις τῆς τιμῆς τοῦ πετρελαίου, πού ξεκίνησε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 2020 κι ἔχει ἐπηρεάσει τίς τιμές ὅλων τῶν εἰδῶν διατροφῆς στόν δείκτη τοῦ FAO, αὐξάνοντας τό κόστος παραγωγῆς καί μεταφορᾶς τροφίμων. Ὁ δεύτερος εἶναι οἱ ἐλλείψεις ἐργατικοῦ δυναμικοῦ πού ὀφείλονται στήν πανδημία τοῦ COVID-19. Ἡ πανδημία μείωσε δραματικά τήν διαθεσιμότητα τῶν ἐργαζομένων γιά καλλιέργεια, συγκομιδή, ἐπεξεργασία καί διανομή τροφίμων, δημιουργώντας αὐξήσεις στίς τιμές σέ ὅλο τό εὖρος τῆς ἐφοδιαστικῆς ἁλυσίδος.
Ὁ τρίτος εἶναι ἡ κλιματική ἀλλαγή καί οἱ φυσικές καταστροφές, πού συνεπάγονται πιέσεις στίς καλλιέργειες. Συμφώνως πρός τίς ἐκθέσεις καλλιεργειῶν τοῦ FAO, ἡ αὐξανόμενη ζήτησις γιά βιοντῆζελ καί οἱ μή ὑποστηρικτικές καιρικές συνθῆκες ἐπηρέασαν δραματικά τίς τιμές τῶν καλλιεργειῶν φυτικῶν ἐλαίων. Ἐπίσης, ἡ ζάχαρη εἶναι ἕνα ἀπό τά βασικά τρόφιμα πού κτυπήθηκε ἀπό τήν κλιματική ἀλλαγή, καθώς οἱ δυσμενεῖς καιρικές συνθῆκες, συμπεριλαμβανομένων τῶν ζημιῶν ἀπό παγετό στήν Βραζιλία, μείωσαν τήν προσφορά καί διόγκωσαν τίς τιμές.
