Εἶναι ἐθνικῶς ὠφέλιμη ἡ ταύτισις μέ τόν Νετανυάχου;

Ἄλλο τό πρόσωπο τοῦ ἡγέτου καί ἡ ἀτζέντα του καί ἄλλο ἡ συνεργασία μέ τήν χώρα

ΥΠΑΡΧΟΥΝ κοινά συμφέροντα τῆς Ἑλλάδος μέ τό Ἰσραήλ, ὅπως ὑπάρχουν καί κοινά συμφέροντα τῆς Ἑλλάδος μέ τήν Αἴγυπτο. Ὅσο ἡ χώρα μας ὑπηρετοῦσε αὐτά τά συμφέροντα ἰσορροπημένα καί μέ κύριο ἄξονα τήν ἐπιβολή τῆς παρουσίας της στήν ἀνατολική Μεσόγειο, τά ἀποτελέσματα ἦσαν ἐξόχως ἐπωφελῆ. Ἦταν συνεργασία κρατῶν καί ὄχι συνεργασία προσώπων. Ὑπῆρχε βεβαίως μιά προσωπική διάστασις ὅσον ἀφορᾶ στήν Αἴγυπτο, διότι μόνον μέ τόν Πρόεδρο ἄλ Σίσι θά μποροῦσε νά ὑπάρξει συνεργασία, καθώς ἡ ἐναλλακτική ἦταν ὁ Μόρσι καί ἡ μουσουλμανική ἀδελφότης.

Στό Ἰσραήλ τά πράγματα εἶναι διαφορετικά. Ἡ χώρα κυβερνᾶται ἀπό συνασπισμούς κομμάτων μέ τόν πολιτικό τους προσανατολισμό ἐλάχιστα νά διαφοροποιεῖται. Εἶναι βεβαίως γεγονός ὅτι τά τελευταῖα χρόνια δεσπόζει στό Τέλ Ἀβίβ ἡ προσωπικότης τοῦ Μπενιαμίν Νετανυάχου, ἀλλά ὅμως εἶναι εὔλογο ἡ μακρόχρονη παραμονή του στήν ἐξουσία νά ἔχει προκαλέσει φθορά. Ἤδη πρίν ἀπό τήν ἔναρξη τοῦ τελευταίου πολέμου (πού σαφῶς δέν περιορίζεται στήν Γάζα) εἶχε κατηγορηθεῖ γιά διαφθορά, ὁπότε δέν εἶναι λίγοι αὐτοί πού τόν κατηγοροῦν ὅτι «τραβᾶ τά πράγματα στά ἄκρα» μέ στόχο νά διαιωνίσει τήν παραμονή του στήν ἐξουσία καί νά ἀναβάλλει ἐπ’ ἀόριστον τήν λογοδοσία γιά τίς κατηγορίες πού τόν βαρύνουν.

Στό ἴδιο πλαίσιο τοποθετοῦν οἱ ἐσωτερικοί του ἀντίπαλοι τήν σκληρή στάση του ἔναντι τῆς Χαμάς, στήν ὁποία ἀποδίδουν τό γεγονός ὅτι δέν ἔχουν ἀκόμη ἀπελευθερωθεῖ ὅλοι οἱ ὅμηροι τῆς 7ης Ὀκτωβρίου.

Κάποιοι μπορεῖ νά ἐντάξουν στό ἴδιο πλαίσιο καί τήν χθεσινή ἐπίθεση ἐναντίον τοῦ Ἰράν. Μέ τήν διεθνῆ αὐτή δυσαρέσκεια νά ὀγκώνεται, προκύπτει πιεστικό τό ἐρώτημα, ἄν εἶναι ἐθνικῶς ὠφέλιμη γιά τήν Ἑλλάδα ἡ ταύτισις μέ τόν Νετανυάχου. Μέ τό Ἰσραήλ συντάσσεται ἡ Ἀθήνα, οὕτως ἤ ἄλλως. Ὅμως ἄλλο ἡ χώρα καί ἄλλο τό πρόσωπο. Ὅπως προαναφέραμε, καί ἐνδεχομένη ἐναλλακτική πού μπορεῖ νά προκύψει ἀπό ἕνα ἄλλο κόμμα δέν πρόκειται νά ἔχει διαφορετική πολιτική στόχευση. Αὐτή ἡ στόχευσις, πού εἶναι τοῦ Ἰσραήλ συνολικῶς, ὄχι τοῦ Νετανυάχου εἰδικῶς, πρέπει νά ἀποτελέσει παράδειγμα, δεδομένου ὅτι καί ἐμεῖς ἔχουμε ἀποτρεπτικό ἀμυντικό δόγμα, τό ὁποῖο προϋποθέτει στρατηγική βούληση ἐφαρμογῆς του. Τό Ἰσραήλ δεικνύει τήν ἱκανότητα ἑνός μικροῦ, περικυκλωμένου ἀπό ἐχθρικά καθεστῶτα κράτους νά διαμορφώνει τήν ἀτζέντα, νά προστατεύει τά συμφέροντά του καί νά κερδίζει ἐντυπώσεις σέ διεθνές ἐπίπεδο. Ὄχι λόγῳ μεγέθους ἤ πληθυσμοῦ, ἀλλά λόγῳ συνοχῆς, ἀποφασιστικότητος καί πολιτικῆς συνεπείας.

Ἀντ’ αὐτοῦ ἡ Ἑλλάς συνεχίζει νά ἀκολουθεῖ μιά ἐξωτερική πολιτική βασισμένη στήν ἀναμονή, στήν ἐπίκληση τοῦ διεθνοῦς δικαίου καί στήν ἐλπίδα ὅτι οἱ συμμαχίες θά λειτουργήσουν αὐτόματα ὑπέρ της, χωρίς ἐνεργό συμβολή ἤ στρατηγική προβολή. Ἡ τουρκική προκλητικότης ἀντιμετωπίζεται μέ δηλώσεις ὄχι μέ πολιτικές. Ἡ ἀποτροπή εἶναι περισσότερο ρητορική παρά οὐσιαστική.

Ὡστόσο, ἡ παροῦσα συγκυρία προσφέρει –ἴσως γιά πρώτη φορά μετά ἀπό δεκαετίες– ἕνα παράθυρο εὐκαιρίας. Ἡ στρατηγική ἀμηχανία τῆς Ἀγκύρας, οἱ ἐντεινόμενες διεθνεῖς πιέσεις πρός τήν Τεχεράνη καί ἡ ἀνάγκη ἀναδιαρθρώσεως τοῦ εὐρωατλαντικοῦ πλαισίου ἀσφαλείας, ἐπιτρέπουν στήν Ἑλλάδα νά ἀναβαθμίσει τόν ρόλο της. Ἀρκεῖ νά τολμήσει. Τό ἐρώτημα εἶναι ἄν διαθέτουμε τήν πολιτική βούληση νά ἀξιοποιήσουμε τήν συγκυρία ἤ ἄν θά ἐπιλέξουμε –γιά ἄλλη μία φορά– νά συρόμεθα ἀπό τίς ἐξελίξεις, ἀντί νά τίς ἐπηρεάσουμε.

Καί κάτι ἀκόμη: ἡ στοχευμένη ἰσραηλινή δρᾶσις κατά τοῦ Ἰράν δέν εἶναι πρᾶξις ἐπιθετικότητος, ἀλλά παράδειγμα ἀποφασιστικῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς.