Ἀνακατανομή σφαιρῶν ἐπιρροῆς φέρνει ὁ πόλεμος στό Ἰράν

Ὁ σχεδιασμός πού ὁδήγησε στήν ἀμερικανική ἀεροπορική ἐπιχείρηση – Ἡ «μεγάλη σκακιέρα» καί ἡ «θεωρία τοῦ κενοῦ» – Γιατί ἡ ἀντίδρασις τῆς Ρωσσίας καί τῆς Κίνας ὑπῆρξε «χλιαρή» – Ἀποῦσα ἡ Εὐρώπη ἀπό τήν διαμόρφωση τοῦ παγκόσμιου γίγνεσθαι

ΣΕ ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗ ἰσχύος καί σφαιρῶν ἐπιρροῆς στήν Εὐρασία ὁδηγεῖ ἡ ἀεροπορική ἐπίθεσις τῶν ΗΠΑ στό Ἰράν. Στήν πραγματικότητα, οἱ δυνάμεις τῆς ἱστορίας ἔχουν τεθεῖ σέ κίνηση ἐδῶ καί πολύ καιρό. Τώρα ὅμως πέρασαν τό κομβικό σημεῖο τῶν ἐξελίξεων καί μπαίνουν στήν τροχιά τῆς διαμορφώσεως τῶν νέων δεδομένων τοῦ πλανήτου. Ἡ «Ἑστία» εἶχε ἐγκαίρως διαβλέψει ποῦ ὁδηγοῦνται τά πράγματα καί ἔχει ἤδη μιλήσει γιά «νέα Γιάλτα».

• Τοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου

Στήν ὁποία θά καθίσουν (ἤ θά τηλεδιασκεφθοῦν) οἱ τρεῖς ἰσχυροί: Ὁ Ντόναλντ Τράμπ, ὁ Βλαντιμήρ Πούτιν καί ὁ Σί Τζινπίνγκ. Ἡ Εὐρώπη δέν ἔχει τήν ἰσχύ νά διεκδικήσει συμμετοχή στήν διαμόρφωση τοῦ παγκόσμιου γίγνεσθαι. Ἔχουμε φθάσει τήν στιγμή κατά τήν ὁποία τά «πιόνια» ἔχουν τοποθετηθεῖ στίς θέσεις τους στήν «μεγάλη σκακιέρα» τῆς Ευρασίας (γιά νά θυμηθοῦμε τό κλασσικό ἔργο «Ἡ μεγάλη σκακιέρα» τοῦ Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι.) «Ξαφνικά» ὁ Ντόναλντ Τράμπ ξεκινᾶ μιά πολεμική ἐπιχείρηση.

Μέχρι πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἐκόπτετο ὅτι δέν θά ἀρχίσει νέο πόλεμο, ἀλλά θά τερματίσει καί τήν σύρραξη τῆς Οὐκρανίας. Κάποιοι «δευτεροκλασσάτοι» Δημοκρατικοί ἐγκαλοῦν τόν Ἀμερικανό Πρόεδρο, ὅτι «παρανομεῖ», διατάσσοντας τήν ἀεροπορική ἐπίθεση, ἀλλά τά συστημικά μέσα πού καλλιεργοῦσαν τό ἀντι-τραμπικό κλῖμα διακωμωδῶντας τήν κάθε κίνηση καί τήν κάθε δήλωση τοῦ Προέδρου τῶν ΗΠΑ, τώρα ἀναλύουν μέ σχετική σύνεση τίς κινήσεις του, δημιουργῶντας κλῖμα ἀποδοχῆς τῆς νέας πολεμικῆς περιπετείας καί ἀποφεύγοντας τίς «κορῶνες» καί τίς ὑστερικές ἐκφράσεις στίς ὁποῖες μᾶς εἶχαν συνηθίσει. Καί τοῦτο τήν στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ Ντόναλντ Τράμπ θά μποροῦσε νά κατηγορηθεῖ γιά ἀνακολουθία πρός τίς προεκλογικές ἐξαγγελίες καί δεσμεύσεις του.

Κινεῖται ὅμως σέ ἀπόλυτη συμφωνία πρός τήν διαχρονική στρατηγική τῶν ΗΠΑ, οἱ ὁποῖες βλέπουν τούς πολέμους ὡς εὐκαιρίες ἐπεκτάσεως ἐπιρροῆς καί ἀνακατανομῶν ἰσχύος. Τά ὅσο κάποτε συνεφωνήθησαν στήν Γιάλτα κατέστησαν παρωχημένα ἐδῶ καί δεκαετίες καί, πλέον, οἱ ΗΠΑ βλέπουν ὡς ἐπίκεντρο τοῦ ἐνδιαφέροντός τους τήν ζώνη τοῦ Εἰρηνικοῦ. Στήν νέα κατανομή ἰσχύος πρέπει νά ληφθεῖ ὑπ’ ὄψιν καί ἡ Κίνα.

Ἡ κατάστασις πού ἐξελίσσεται δέν εἶναι λοιπόν ἀποτέλεσμα κάποιας κυκλοθυμικοῦ τύπου ἀντιδράσεως. Εἶναι ἡ ἐφαρμογή ἑνός καλά μελετημένου σχεδίου γιά τήν εὐρύτερη περιοχή τῆς εὐρύτερης Μέσης Ἀνατολῆς πού βασίζεται στήν διαχρονική στρατηγική τῆς «θεωρίας τοῦ κενοῦ» (gap theory), στήν ὁποία πρῶτος εἶχε ἀναφερθεῖ ὁ Μπρζεζίνσκι. Μέ ἁπλά λόγια, γιά κίνηση πού ξεκινᾶ μέ τήν ἐξουδετέρωση ἑνός σημαντικοῦ πόλου περιφερειακῆς ἰσχύος ὥστε νά δημιουργηθεῖ γιά ἱκανό χρονικό διάστημα χρήσιμο μεταβατικό κενό ἐπιρροῶν. Τό κενό αὐτό θά ἐκμεταλλευθoῦν οἱ ΗΠΑ ὡς ἐφαλτήριο γιά νά διαμορφώσουν στήν εὐρύτερη περιοχή μιά νέα τάξη πραγμάτων, ἡ ὁποία θά ἐξυπηρετεῖ τά δικά τους γεωστρατηγικά καί οἰκονομικά ἐθνικά συμφέροντα.

Γιά ἕνα καθαρό μάτι, πού ἀναλύει τά πράγματα χωρίς συναισθηματισμούς καί ἰδεοληψίες, εἶναι σημαντικό στοιχεῖο τῶν ἐξελίξεων τό γεγονός ὅτι τόσο ἡ Ρωσσία ὅσο καί ἡ Κίνα, δύο χῶρες πού θεωροῦνται κατ’ ἐξοχήν φιλικές πρός τό Ἰράν, ἀντέδρασαν μέ ἠπιότητα πού ἐγγίζει τά ὅρια τῆς οὐδετερότητος στήν ἀμερικανική ἀεροπορική ἐπίθεση. Προφανῶς λαμβάνουν θέσεις γιά τό «παζάρι» τῆς ἀνακατανομῆς ἰσχύος. Ἡ μέν Ρωσσία παραμένει ἐμπλεγμένη στόν πόλεμο τῆς Οὐκρανίας (στόν ὁποῖο χρησιμοποιεῖ καί μή ἐπανδρωμένα ἰρανικῆς προελεύσεως) καί ὡς ἐκ τούτου δέν ἔχει πολλά περιθώρια νά ἀνοίξει καί ἄλλα μέτωπα. Ἡ δέ Κίνα, ἡ ὁποία ὑπῆρξε ἐξόχως εὐνοημένη ἀπό τήν προμήθεια πετρελαίου καί ἀερίου ἀπό τήν Ρωσσία καί τό Ἰράν, βλέπει νά τελειώνει ἡ περίοδος τῶν παχειῶν ἀγελάδων. Ὁ ἀποκλεισμός τοῦ Ὁρμούζ θά τήν πλήξει ἄμεσα, ἐνῷ ἤδη πληρώνει ἀκριβά τήν ἐνέργεια τήν ὁποία εἰσάγει, καθώς (ὅπως καί ἡ Εὐρώπη) δικούς της ἐνεργειακούς πόρους δέν διαθέτει. Εἶναι συνεπῶς οἱ τρεῖς χῶρες ἕτοιμες νά συζητήσουν. Καί θά συζητήσουν μόνες.

Χωρίς τούς Εὐρωπαίους, οἱ ὁποῖοι (εἴτε τό καταλαβαίνουν εἴτε ὄχι) συνεχίζοντας τήν ἐνίσχυση τοῦ καθεστῶτος Ζελένσκυ στήν Οὐκρανία, διαιωνίζουν ἕναν πόλεμο πού ὁδηγεῖ τούς ἴδιους σέ ἀδιέξοδο, δημιουργῶντας ταυτόχρονα καί κάποιες δυσχέρειες στήν Ρωσσία πού ἔχει κάθε συμφέρον νά συνομιλήσει ἀπ’ εὐθείας μέ τίς ΗΠΑ.

Ὁ χρόνος ἤδη μετρᾶ ἀντίστροφα.