Ἡ Δόριζα εἶναι ἕνα μικρό χωριό, μιά κοινότητα, λίγο ἔξω ἀπό τήν Τρίπολη, στό ἑνδέκατο χιλιόμετρο τοῦ δρόμου πρός τήν Καλαμάτα
Βρίσκεται, δηλαδή, στ’ ἅγια χώματα, ὅπως ἀποκαλοῦμε τήν Ἀρκαδία ἐμεῖς, οἱ «Ἀρκάδες τῆς Ἀθήνας», πού μόλις περνᾶμε τό Σπαθοβούνι, μᾶς πιάνει ἕνα περίεργο συναίσθημα καί μέχρι νά φτάσουμε στό Καστρί Κυνουρίας, γενέθλια γῆ τοῦ πατέρα, μᾶς ἔρχονται στό μυαλό οἱ ἱστορίες πού μᾶς ἔλεγε ἀλλά καί ὅσα μᾶς ἔχει ἀφηγηθεῖ ὁ ἀξέχαστος φίλος Γιῶργος Ἰωάννου, πού θήτευσε, ὡς φιλόλογος, στό χωριό μας. Στή Δόριζα, λοιπόν, ὁ δραστήριος πρόεδρος τῆς κοινότητας Τάκης Παπούλιας, μέ τήν σύντροφό του, τήν ἐξαίρετη συνάδελφό μας Ἑλένη Γαλάνη, ὀργάνωσαν, στό Πνευματικό Κέντρο τῆς κοινότητας, μιά ἔκθεση μέ τίτλο: «Τῆς Ἑλλάδος παιδιά: Πόλεμος, Κατοχή, Ἀντίσταση 1940-1945», γιά νά τιμήσουν τήν ἐθνική ἐπέτειο τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940.
Ἡ ἔκθεση περιλαμβάνει ἐκτυπώσεις φωτογραφιῶν μέ ντοκουμέντα ἐποχῆς (σκηνές ἀπό τό Μέτωπο, τήν Κατοχή, τήν Πεῖνα, τήν Ἀντίσταση), ἀντίγραφα μέ ἀφίσες καί ξυλογραφίες ἀπό μεταγενέστερες ἐκδόσεις καθώς καί βιβλία πού ἀναφέρονται στό Ἔπος τοῦ ’40 καί στά ὀδυνηρά χρόνια πού ἀκολούθησαν.
Στόχος της εἶναι νά ὑπενθυμίσει τό πρόσφατο παρελθόν τῆς χώρας στά χρόνια αὐτά ὅπου «ἡ Κατοχή ἔχει καταλήξει νά φαντάζει ἐλαφρῶς ἀρχαία στά μάτια τῆς νέας γενιᾶς, μᾶλλον ἄσχετη μέ τίς δικές τους ἔγνοιες…» ἐνῶ ταυτόχρονα ὁ μεταπολεμικός κόσμος κρύβει πολύ καλά τήν καταγωγή του… Ὅμως πίσω ἀπό τούς φράχτες τῶν ἐγκαταλελειμμένων ἑβραϊκῶν ἐπαύλεων, στή Θεσσαλονίκη καί στό Χαϊδάρι, ὅπου οἱ καινούργιες πολυκατοικίες κόβουν τή θέα πρός τό χῶρο τῆς ἄλλοτε διαβόητης «Βαστίλλης τῆς Ἑλλάδας», ἤ πίσω ἀπό τούς πυκνούς θάμνους πού κρύβουν τά ἐγκαταλελειμμένα κι ἑτοιμόρροπα πολυβολεῖα τῶν Γερμανῶν, κατά μῆκος τοῦ ἑλικοειδοῦς ὀρεινοῦ δρόμου ἀπό τά Γιάννενα πρός τήν Ἄρτα –οἱ οὐλές ἀπό τίς κατοχικές πληγές της ὑπάρχουν ἀκόμη, ὅπως ἔγραψε ὁ Μάρκ Μαζάουερ.
Μεταξύ τῶν ἐκθεμάτων ξεχωρίζει ἡ ἔκδοση, μεγάλου σχήματος, «Εἰκαστικές Μαρτυρίες: Ζωγραφική – χαρακτική στόν Πόλεμο, τήν Κατοχή καί στήν Ἀντίσταση». Πρόκειται γιά ἕνα «ἀφιέρωμα στή συμβολή τῶν Ἑλλήνων στήν ἀντιφασιστική νίκη τῶν λαῶν Ὀκτώβριος 1940-Μάιος 1945» πού ἔκανε πρίν ἀπό 37 χρόνια τό ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ (Διεύθυνση Πολιτιστικῶν Ἐκδηλώσεων), τό 1985, ἐπί ὑπουργίας Μελίνας Μερκούρη, σέ ἐπιμέλεια Ἀσαντούρ Μπαχαριάν-Πέτρου Ἀνταίου. Στήν ἔκδοση δημοσιεύονται, μεταξύ ἄλλων, ἔργα τῶν Τάσσου, Βάσως Κατράκη, Α. Ἀστεριάδη, Γ. Βακιρτζῆ, Σπ. Βασιλείου, Φ. Δημητριάδη, Β. Κανιάρη, Α. Κοντόπουλου, Κ. Μαλάμου, Γ. Μανουσάκη, Α. Μπαχαριάν, Β. Δεμετζίδη, Γ. Σικελιώτη, Γ. Στεφανίδη, Ἀλίκης Γεωργιάδη, Σόφης Κεφάλα, Ἄννας Κινδύνη-Μαυρουδῆ, Κατερίνας Χοριάτη-Σισμάνη. Ἡ ἔκθεση περιλαμβάνει ἐπίσης καί τόν ἑλληνικό πολεμικό Τύπο τῆς ἐποχῆς μέ ἀντιπροσωπευτικούς τόμους τῆς ἔκδοσης «Πολεμικός Τύπος. Συλλογή ἐφημερίδων πού ἔγραψαν ἱστορία» (ἐκδ. 2002) καθώς καί μελέτες ἱστορικῶν πού ἔχουν ἀσχοληθεῖ μέ τό σημαντικό κομμάτι τῆς συνολικῆς ἱστορίας τῆς Ἑλλάδας –τήν περίοδο τῆς γερμανικῆς Κατοχῆς. Ποιός εἶπε ὅτι ἡ «ἑλληνική ἐπαρχία» δέν πρωτοπορεῖ; Σέ μιάμιση ὥρα ἀπό τήν Ἀθήνα εἶστε στή Δόριζα. Ἡ Ἔκθεση θά λειτουργήσει μέχρι τήν 31η Ὀκτωβρίου. Συνδυάστε την μέ μία ὄμορφη ἡμερήσια ἐκδρομή.
