Τέτοιες μέρες, τό 1994, θρηνούσαμε γιά τήν ἀπώλεια τοῦ Μάνου Χατζιδάκι…
…πού ἄφησε τόν μάταιο ἐτοῦτο κόσμο στίς 15 Ἰουνίου τοῦ 1994. «Τό Ἔργο του εἶναι ἡ ἀπόδοση τῆς Ἑλλάδος στήν Οἰκουμένη. Ἕνα πλατύ ἄνοιγμα πνευματικῶν ὁριζόντων. Ἡ προσωπικότητά του, ἡ ἀκατάβλητη αὐτή δύναμη, ἦλθε σέ αὐτόν τόν Κόσμο, γιά νά δημιουργήσει Λόγο, Ἔργο, Νόημα. Ὅραμα» ἔγραψε ἡ φίλη μου, Ἰωάννα Καραγκιούλογλου. Εἶχα τήν ἐξαιρετική τύχη νά συνεργασθῶ μέ τήν Ἑλληνική Ραδιοφωνία ἐπί τῶν ἡμερῶν του. Καί ἐκείνη ἡ ἐποχή παραμένει μέσα μου ἡ καλύτερη ἀνάμνηση, ἡ ὁποία, ὅπως κάθε τί τό ἐξαιρετικό, κράτησε λίγο.
«Ἀκολουθῶντας τόν Μάνο Χατζιδάκι, ὁδηγούμεθα στό κέντρο ἑνός Κόσμου, πού τόν αἰσθανόμαστε δικό μας. Διότι εἶναι αἰσθητός. Εἶναι τό ζωντανό σῶμα τῆς Ἑλλάδος. Μία συγκομιδή πνευματική, πενῆντα τοὐλάχιστον ἐτῶν, μεστή θεμάτων, ἐμπνεύσεων, διαθέσεων καί αἰσθητικῶν μορφῶν. Κλασσικοί, βυζαντινοί, παραδοσιακοί καί νέοι ρυθμοί, σέ τέλεια ἁρμονία. Τό παράδειγμα τῆς ζωῆς καί τοῦ Ἔργου ἑνός καί μόνον ἀνθρώπου εἶναι ἀρκετό γιά νά χορτάσει τήν μυστική πεῖνα τῆς Οἰκουμένης» γράφει ἡ Ἰωάννα. Καί εἶναι ἀλήθεια, ὅτι ἐκεῖνα τά χρόνια πεινούσαμε γιά δημιουργία, γιά ἀλλαγή, γιά νά κερσίσουμε «τόν χαμένο χρόνο».
Καί ὁ Χατζιδάκις μᾶς ἔδειξε ὅτι δέν ὑπάρχει «χαμένος χρόνος», ἄν δέν τό θέλεις ἐσύ ὁ ἴδιος! «Ἄνθρωπος ἐλεύθερος καί ἀδέσμευτος, μέ τρόπους ἀριστοκρατικούς, βίωσε τήν Ἑλλάδα τῶν Τριῶν Κόσμων. Πείνασε, ἐργάστηκε, ἐρωτεύτηκε, πόνεσε, πολέμησε, μεγαλούργησε, δίδαξε. Μέσα ἀπό τήν Ἰδέα τοῦ δοκιμασμένου Ἔθνους φωταγώγησε ὄχι μόνον τήν Πνευματική Ἑλλάδα ἀλλά ὁλόκληρη τήν Οἰκουμένη. Οἱ μεγάλες μουσικές καί πνευματικές του δυνάμεις δέν ἐργάστηκαν ἁπλῶς γιά νά πλάσουν ἤ νά ἀποθεώσουν τίς Ἑλληνικές ἀξίες. Πάσχισε γιά νά συλλάβει, νά κατεργαστεῖ καί νά χαρίσει ἀκέραιο, πειστικό τόν λόγο τῆς Ἀληθείας. Φωταγώγησε τήν Μουσική, τήν Ἱστορία, τό Κάλλος καί τόν Ἔρωτα. Τήν Ἀθανασία. Ἁπλός. Τίμιος. Πρωτοπόρος. Ἀνόθευτος. Δίδαξε τήν ἐργατικότητα καί τήν προσήλωση στό Χρέος. Διά Βίου» συνεχίζει ἡ Ιωάννα…
Τό 1993, ὁ Μάνος Χατζιδάκις διευθύνει γιά τελευταία φορά τήν Ὀρχήστρα τῶν Χρωμάτων. Καί, διά τοῦ Λόγου, ἀπευθύνεται γιά τελευταία φορά στόν Ἑλληνισμό. «(..) Ἡ μόνη ἀντιβίωση γιά τήν καταπολέμηση τοῦ κτήνους πού περιέχουμε, εἶναι ἡ Παιδεία. Ἡ ἀληθινή παιδεία. Καί ὄχι ἡ ἀνεύθυνη ἐκπαίδευση καί ἡ πληροφορία χωρίς κρίση καί χωρίς ἀνήσυχη ἀμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αὐτή ἡ παιδεία, πού δέν ἐφησυχάζει οὔτε δημιουργεῖ αὐταρέσκεια στόν σπουδάζοντα, ἀλλά πολλαπλασιάζει τά ἐρωτήματα καί τήν ἀνασφάλεια. Ὅμως, μία τέτοια παιδεία δέν εὐνοεῖται ἀπό τίς πολιτικές παρατάξεις καί ἀπό ὅλες τίς κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ἐλεύθερους καί ἀνυπότακτους πολῖτες, μή χρήσιμους γιά τό εὐτελές παιχνίδι τῶν κομμάτων καί τῆς πολιτικῆς» εἶπε, ὑποκλινόμενος…
«Κανένα σύστημα δέν θά σᾶς ὑποσχεθεῖ τήν ἐλευθερία σας. Δέν ὑπάρχει τέτοιο σύστημα. Σᾶς εἶπαν ψέματα. Μόνιμα θά διεκδικεῖτε ὁλοένα καί περισσότερο αὐτό πού σᾶς ἀρνοῦνται, βασιζόμενοι στήν κούρασή σας. Μέ λίγες μόνο ἐξαιρέσεις. Μά, μέ τίς ἐξαιρέσεις ὁ κόσμος προχωρᾶ. Ὅσοι ἀνθέξετε, θά πᾶτε ἕνα βῆμα πιό μπροστά.»
Εὐχαριστοῦμε, ἀλησμόνητε πρωτοπόρε…
