ΑΝΕΒΑΙΝΩ ἀφηρημένος χθές τό πρωί τήν ἀγαπημένη μου διαδρομή στό κέντρο τῶν Ἀθηνῶν, τήν Ἡρώδου Ἀττικοῦ, καί αἴφνης συνειδητοποιῶ ὅτι ἔξω ἀπό τό Μέγαρο Μαξίμου ἔχουν στρατοπεδεύσει ἀγρότες ἀπό ὅλον τόν Κάμπο.
Φιγοῦρες γνώριμες σέ μένα. Ἀπό τήν Λάρισα, τήν Καρδίτσα, τά Τρίκαλα, τήν Πέλλα. Ἔχουν ἀγωνία, ἀλλά δέν περιμένουν καί πολλά. Ἀντιλαμβάνονται ὅτι ἡ Κυβέρνηση κάνει ἐπικοινωνιακή διαχείριση τῆς κρίσεως, ἡ ὁποία ἔχει αἴτια πολύ βαθύτερα ἀπό τά προβαλλόμενα.
Μέ ἔκπληξη ἀντικρύζω τόν Χρῆστο Σιδηρόπουλο ἔξω ἀπό τό Μαξίμου στά πεζούλια τοῦ Ἐθνικοῦ Κήπου. «Τί δουλειά ἔχεις ἐδῶ, Πρόεδρε; Γιατί δέν εἶσαι μέσα;» τόν ρωτῶ. «Δέν πειράζει, εἶναι οἱ ἄλλοι, τό ἴδιο εἶναι!» μοῦ λέει μέ σεμνότητα, ἀλλά κατά βάθος ξέρουμε τί συμβαίνει. Ὁ «Μεγάλος» ἐνοχλήθηκε ἀπό τίς δηλώσεις του. Γι’ αὐτό ἄλλως τε καί στοχοποιήθηκε μέ δημοσιεύματα γιά τήν προσωπική ζωή του. Τόν ἀποχαιρετῶ. Λίγο πιό πάνω, στό ὕψος τῆς προεδρικῆς φρουρᾶς, ἄλλος ἀγρότης. Φίλος ἀπό τήν Λάρισα.
«Μήν τό ψάχνεις, δέν περιμένουμε καί πολλά. Ἀλλά νά ξέρεις ὑπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Καί ἐτοῦτοι ἐδῶ πού εἶναι καί δικοί μας ὑποτίθεται δέν ἀκοῦνε. Μᾶς “κλωτσᾶνε”.» Στόν δρόμο γιά τό ραντεβού μου ἠχοῦσαν στά αὐτιά μου οἱ λέξεις τους. Ἀλλά καί ὅσα μοῦ εἶπε προχθές ὁ πρώην Ὑπουργός Γεωργίας Σωτήρης Χατζηγάκης, ὁ ὁποῖος ξέρει τόν κάμπο καλά ὅσο κανείς. Καί κυνηγήθηκε πολιτικά, ἐπειδή ἔδωσε στούς ἀγρότες ἀποζημιώσεις γιά καταστροφές τῆς παραγωγῆς ἀπό χαλαζοπτώσεις.
«Κατά βάθος, τό πρόβλημα τῶν ἀγροτῶν μας πλέον ἔχει ὡς αἰτία τίς νεοφιλελεύθερες πολιτικές πού ἐφαρμόζουν οἱ εὐρωπαϊκές κυβερνήσεις, μεταξύ αὐτῶν καί ἡ δική μας. Μεγάλα ἐπενδυτικά σχήματα ἁρπάζουν τήν ἀγροτική γῆ καί ὁ κλῆρος στήν οὐσία μειώνεται κάθε χρόνο. Δέν τά βγάζουν πέρα οἱ ἄνθρωποι. Καί στό μέλλον θά καλλιεργοῦν λιγότερα στρέμματα.» Τό ραντεβού ἀργεῖ λίγο καί μελετῶ στό μεταξύ τήν χθεσινή ἔκδοση τοῦ καταπληκτικοῦ newsletter τοῦ Κώστα Καλλίτση K-report. Ὅσα ἄκουσα στόν δρόμο τά διαβάζω καί στό «χαρτί». Κοινός τόπος! Ἀντιγράφω:
«Ὑπῆρχαν λεφτά: Ἡ ἐπίλυση τῶν προβλημάτων εἶναι πρωταρχικά θέμα πολιτικῆς, δευτερευόντως θέμα πόρων. Ἀπόδειξη ὅτι, παρά τά τεράστια εὐρωπαϊκά κονδύλια πού ἔχουμε πάρει ἀφ’ ὅτου μπήκαμε στήν (τότε) ΕΟΚ, ὁ ἀγροτικός τομέας συρρικνώνεται καί ἡ ἐξάρτησή μας ἀπό εἰσαγωγές τροφίμων μεγαλώνει. Μόνο στά τελευταῖα 10 περίπου χρόνια, οἱ ἀγροτικές ἐκμεταλλεύσεις μειώθηκαν 26%, οἱ καλλιεργούμενες ἐκτάσεις 18%.
Ἡ καθυστέρηση: Ὑστεροῦμε βαριά στήν παραγωγικότητα. Λίγα στοιχεῖα: Μέ κριτήριο τήν ἀξία τῆς παραγωγῆς ἀνά ἐκμετάλλευση κατατασσόμαστε στήν 25η θέση μεταξύ τῶν 27. Οἱ εἰσαγωγές ἀγροτικῶν προϊόντων αὐξήθηκαν 62% τήν τελευταία 8ετία. Καί ἡ ἀξία τῶν προϊόντων ὀνομασίας προελεύσεως, ἐνῷ ἀντιπροσωπεύει τό 7% τοῦ συνολικοῦ τζίρου στούς 27, καθ’ ἡμᾶς εἶναι μόνο 1,3% –σέ ἀντίστιξη, εἶναι 33% στήν Ἰταλία, 25% στή Γερμανία, 17% στή Γαλλία. Τί φταίει; Μά, οἱ ἀσκούμενες πολιτικές!
Τό εὐχολόγιο: Στό πλαίσιο τῆς νέας ΚΑΠ 2023-27, ὅπως κάθε κράτος ἔτσι κι ἐμεῖς ἔπρεπε νά ποῦμε τί σχεδιάζουμε, ποιούς κλάδους/δράσεις ἐπιθυμοῦμε νά ἐνισχύσουμε, κι αὐτό νά τό ἀποτυπώσουμε σέ ἕνα Στρατηγικό Σχέδιο. Ἀντί γι’ αὐτό, τό 2022 κατατέθηκε ἕνα Σχέδιο-εὐχολόγιο μέ κοινοτοπίες, χωρίς ἀλλαγές στό παραγωγικό μοντέλο, χωρίς νά θίγει στρεβλώσεις καί παθογένειες. Χωρίς ἔγνοια καί σκέψη! Αὐτό πού δέν ἔγινε τό 2022, πρέπει νά γίνει τώρα. Νά ἀποφασίσουμε τί εἴδους ἀγροτική οἰκονομία θέλουμε.
Ἡ παγίδα: Ἡ νέα ΚΑΠ εἶναι προβληματική, ὄχι ἐπειδή εἶναι πράσινη, ἀλλά ἐπειδή εἶναι ἄδικη. Καθ’ ἡμᾶς, τά πράγματα εἶναι χειρότερα. Γιατί, ἀντί νά νοιαστοῦμε γιά ποιό σκοπό θά ἀπορροφήσουμε εὐρωπαϊκά κονδύλια, νοιαζόμαστε μόνο πόσα λεφτά καί πόσο γρήγορα θά τά ἀπορροφήσουμε –μέ τήν ΚΑΠ, τό ΕΣΠΑ, μέ τό ΤΑΑ… Ἔτσι, ἐνῷ μπαίνουν στή χώρα δισ. εὐρώ εὐρωπαϊκά κεφάλαια, τροφοδοτοῦν πελατειακούς μηχανισμούς καί γίνονται ἰδιωτικός πλοῦτος, ἀλλ’ ἀφήνουν ἀδιόρατο ἕως μηδενικό ἀναπτυξιακό ἀποτύπωμα. Αὐτό πρέπει νά τελειώσει.»
Ἐπιστρέφοντας κατά τίς 2.30 μ.μ. ἀπό τό Μέγαρο Μαξίμου μέ κατεύθυνση τήν Ἐρατοσθένους, ὅλοι οἱ ἀγρότες εἶχαν ἀφήσει τά πηγαδάκια καί κοιτοῦσαν πρός τά σκαλιά. «Εὔχομαι νά βγεῖ λευκός καπνός» εἶπα σέ παλαιό φίλο ἀπό τήν Καρδίτσα. «Μακάρι, παιδί μου, ἀλλά ἐμεῖς ξέρουμε: Στοῦ κουφοῦ τήν πόρτα…».
Τελικά ὁ κουφός προσπάθησε νά τούς ἀποσύρει ἀπό τούς δρόμους μέ προκαταβολές ζεστοῦ χρήματος πού δικαιοῦνται καί μέ ὑποσχέσεις γιά φθηνότερο ρεῦμα…
Τό πολιτικό σύστημα ἀγρόν ἀγοράζει…
