Ἄν μέ ρωτούσατε σχετικά μέ τήν πληθώρα ὑποψηφίων προέδρων τοῦ Σύριζα, θά ἀπαντοῦσα ὅτι βρίσκω τήν ὅλη κατάσταση ὀλίγον περίεργη.
Οὕτως ἤ ἄλλως, ὁ Σύριζα εἶναι ἕνα περίεργο πολιτικό φαινόμενο. Ἀπό «τῆς ἀριστερᾶς καί τῆς προόδου», πού τόν παρέδωσε ἡ Μαρία Δαμανάκη στόν Ἀλέκο Ἀλαβᾶνο καί ἐκεῖνος στόν ἐκλεκτό του νεαρό Ἀλέξη Τσίπρα, ὁ Σύριζα μετεβλήθη, γιά δεκαπέντε χρόνια, σέ «Μονοπρόσωπη ΕΠΕ».
Παρά τίς ὅποιες προσπάθειες κάποιων στελεχῶν νά ἀναδειχθοῦν, ἡ προσωπικότητα τοῦ τέως προέδρου ἦταν κατά πολύ λαμπερότερη καί πιό φανταχτερή, ὅπως ἦταν ἐπίσης ἀρεστή σέ κάποια ἀπό τά μεγάλα σπίτια τοῦ τόπου ἀλλά καί –παρά τά συνεχῆ παράπονα καί τήν γκρίνια– ἦταν προσφιλής σέ συγκεκριμένα ΜΜΕ, τά ὁποῖα τόν στήριζαν ἐμφανῶς. Ἔτσι, ἡ πληθωρική παρουσία τοῦ ἀπερχομένου προέδρου δέν ἄφηνε περιθώρια νά ἀναδειχθοῦν κάποια πρόσωπα, πού θά ἐλάμβαναν θέση στούς διαδρόμους τοῦ στίβου γιά νά μετάσχουν σέ μιά πιθανή κούρσα διαδοχῆς.
Ἄν θυμηθοῦμε κάποιες άλλς κυβερνήσεις, τῆς «δεξιᾶς», π.χ., θά παρατηροῦμε ὅτι παρά τήν ἐπιβλητικά ἰσχυρή μορφή τοῦ Κωνσταντνίνου Καραμανλῆ, εὐθύς σχεδόν ἐξ ἀρχῆς τῆς μεταπολιτευτικῆς κυριρχίας του, ξεχώρισαν οἱ φυσιογνωμίες τοῦ Εὐαγγέλου Ἀβέρωφ καί τοῦ Γεωργίου Ράλλη. Ἡ ἀνάδειξη τοῦ Εὐ. Ἀβέρωφ –μετά τήν ἧττα τοῦ Γ. Ράλλη τό 1981 ἀπό τόν Ἀνδρέα Παπανδρέου– θεωρήθηκε φυσιολογική, ὅπως καί ἐκείνη τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ὁ ὁποῖος κέρδισε ἄνετα τόν Κωνσταντῖνο Στεφανόπουλο.
Ἡ Νέα Δημοκρατία, ἡ ὁποία οὐδέποτε ἀπώλεσε τόν σκληρό πυρῆνα της, θεωρεῖ αὐτονόητη τήν παραίτηση τοῦ ἀρχηγοῦ ἔπειτα ἀπό μιά ἧττα σέ ἐθνικές ἐκλογές.
Ὁ Μιλτιάδης Ἔβερτ, εἰς βάρος τοῦ ὁποίου ἡ «διαπολοκή» ἔπαιξε ἀπαίσιο παιγνίδι, ἔχασε ἀπό τόν ἄχρωμο Κώστα Σημίτη (ὁ ὁποῖος κέρδισε στό νῆμα τούς Γεράσιμο Ἀρσένη καί Ἄκη Τσοχανταζόπουλο στήν κούρσα τῆς δαδοχής τοῦ Ἀνδρέα) καί παραιτήθηε τό 1996, γιά νά τόν διαδεχθεῖ ὁ Κώστας Καραμανλῆς, ὁ ὁποῖος κέρδισε τόν Γιῶργο Παπανδρέου σέ εὐρωεκλογές καί ἐθνικές ἐκλογές (δύο φορές). Παραιτήθηκε, ὅμως, ὅταν ἔχασε ἀπό τόν ἀντίπαλό του, ὅπως καί ὁ Ἀντώνης Σαμαρᾶς, ὅταν ἡττήθηκε ἀπό τόν Ἀλέξη Τσίπρα.
Ἡ «δεξιά», δηλαδή, στήν χώρα μας, ἔχει ἀποδεχθεῖ καί σχεδόν παγιώσει τήν ἄποψη ὅτι κάθε ἐκλογική ἧττα φέρνει νέα ἡγεσία, σέ ἀντίθεση μέ τό ΠΑΣΟΚ καί τήν Ἀριστερά, πού δέν ἔχουν τέτοια «προβλήματα».
Ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου ἔχασε ἐκλογές ἀπό τόν Κων. Μητσοτάκη τρεῖς φορές ἀλλά –παρ’ ὅτι ἀσθενοῦσε βαρύτατα– δέν ἄφηνε τήν προεδρία τοῦ Κόμματος καί τήν κράτησε μέχρι πού ἀδυνατοῦσε ἀκόμη καί νά ἐπικοινωνήσει μέ τούς ὑπουργούς του, ἀπό τήν ΜΕΘ τοῦ «Ὠνασείου».
Ἡ «μετά Ἀνδρέα ἐποχή» ἀνέδειξε πρωθυπουργό καί πρόεδρο τό ἀουτσάιντερ ἀλλά καλά διαβασμένο σέ ὅ,τι ἀφορᾶ στίς σχέσεις μέ τά ἐκδοτικά σπίτια καί κυρίως μέ τόν ἰσχυρό ἀκόμη τότε ΔΟΛ, Κώστα Σημίτη, ἐν συνεχείᾳ τόν παταγωδῶς ἀποτυχόντα Γιῶργο Παπανδρέου, τόν «σχεδόν προσωρινό» Εὐάγγελο Βενιζέλο καί τήν θαρραλέα Φώφη Γεννηματᾶ, ἡ ὁποία ἔδωσε τήν μάχη μέχρι τέλους τῆς ζωῆς της. Σήμερα, τό ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ «βλέπει» τόν Νῖκο Ἀνδρουλάκη νά ἰσορροπεῖ μέ δυσκολία μεταξύ σφύρας καί ἄκμονος.
Στόν Σύριζα ὁ Ἀλέξης Τσίπρας ἔχασε, τό σκέφθηκε πολύ, ὑπέβαλε παραίτηση καί τώρα ὁ Σύριζα καλεῖται νά ἐπιλέξει τήν νέα του ἡγεσία.
Εἶναι ἡ πρώτη φορά, στήν μετά «Καραμανλῆ καί Ἀνδρέα» ἐποχή, πού ὁ ἀπερχόμενος πρόεδρος κόμματος τό ὁποῖος ἔχει κυβερνήσει, ἔχει τόσο «βαρειά σκιά». Γιά νά δοῦμε λοιπόν, τί θά δοῦμε τήν μεθεπόμενη Κυριακή.
