Μαθήματα κατανόησης τῆς Ἑλλάδος γιά τόν κ. Γκρῆνμπεργκ
ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ ὅτι ὁ ἐξ ἀπόρρητων σύμβουλος τοῦ Πρωθυπουργοῦ, Ἀμερικανός Στάν Γκρῆνμπεργκ, πολιτικό δῶρο τῆς Γιάννας Ἀγγελοπούλου στόν Κυριάκο Μητσοτάκη, (ἐκείνη τοῦ τόν συνέστησε), ὑποστηρίζει σέ ὅλες τίς κλειστές συσκέψεις τοῦ Μεγάρου Μαξίμου ὅτι ἡ Νέα Δημοκρατία θά κερδίσει μέ ἄνεση τήν αὐτοδυναμία στήν δεύτερη ἐκλογική ἀναμέτρηση. Ἡ αἰσιοδοξία του αὐτή ἀποτυπώθηκε ἄλλως τε καί στόν χθεσινό κυριακάτικο Τύπο («Πρῶτο Θέμα»).
Μεταδίδεται ἐπίσης, σύμφωνα μέ πληροφορίες τῆς ἐφημερίδας μας, ὅτι οἱ δημοσκοπήσεις πού τίθενται ὑπ’ ὄψιν τῶν κυρίων Μητσοτάκη – Γκρῆνμπεργκ ὑποστηρίζουν ὅτι ἡ Νέα Δημοκρατία θά φτάσει τό 37% στήν πρώτη ἀναμέτρηση μέ τήν ἁπλή ἀναλογική καί θά ἀγγίξει τό 40% στήν δεύτερη. Καί ὅτι οἱ Ἕλληνες στήν πλειονότητά τους δέν ἔχουν τήν παραμικρή νοσταλγία διακυβέρνησης μέ τόν Σύριζα. Ἀλλά αὐτό δέν πρέπει νά λέγεται δημοσίως, γιά νά μήν προκαλοῦνται ἀντισυσπειρώσεις καί ἐφησυχασμός.
Μεταδίδεται ὅτι ὁ ἔμπειρος Ἀμερικανός σύμβουλος εἰσηγεῖται στόν Πρωθυπουργό τήν μετάθεση τῆς ἐκλογικῆς ἀναμέτρησης στά ἀπώτατα χρονικά ὅρια τῶν συνταγματικῶν προθεσμιῶν καί ὅτι ὁ κύριος Μητσοτάκης τήν δέχεται, διότι κατά βάθος πιστεύει ὅτι ὁ χρόνος λειτουργεῖ ὑπέρ του, ἐναντίον τοῦ ΠΑ.ΣΟ.Κ., τό ὁποῖο κινδυνεύει μέ ἐκκαθάριση ἐν λειτουργίᾳ μέσα στήν προεκλογική ἐκστρατεία (σοβαρή κρίση ἡγεσίας λόγῳ νέων σκανδάλων) καί ὑπέρ τῆς χώρας (ὑπό τήν ἔννοια, ὅτι τόν Ἰούνιο ἡ Ἑλλάς θά κερδίσει ξανά τήν ἐπενδυτική βαθμίδα.)
Δέν ἔχουμε στήν διάθεσή μας ἀναλυτικῶς τίς δημοσκοπήσεις πού ἔχει ὁ κύριος Γκρῆνμπεργκ, γιά νά δοῦμε τά δεδομένα τους καί πῶς τά ἀναλύει. Μακάρι νά ἦταν ἔτσι, ἡ Ἑλλάς θά ἔλυνε τό πολιτικό τους πρόβλημα. Φοβόμαστε ὅμως ὅτι ὁ Ἀμερικανός εἰδικός διαπράττει ἕνα μεθοδολογικό σφάλμα πού ἐνδεχομένως τόν ὁδηγεῖ σέ τέτοιου εἴδους ὑπεραισιόδοξες προβλέψεις. Πιστεύει ὅτι ἡ Ἑλλάδα εἶναι μία κανονική δυτική δημοκρατία καί μέ τήν σκέψη αὐτή ἀναλύει καί τίς ἀπόψεις τῶν Ἑλλήνων. Στήν πραγματικότητα, ὅμως, ἡ Ἑλλάδα εἶναι μιά ἰδιόρρυθμη δυτική δημοκρατία, ἐνῷ οἱ Ἕλληνες ψηφοφόροι δέν λειτουργοῦν πάντοτε μέ δυτικό ὀρθολογισμό στίς ἐκλογές. Εἶναι διαφορετικός ὁ τρόπος σκέψης τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος. Ἱστορικά. Πράγματα πού συμβαίνουν στήν Δύση καί ὁδηγοῦν σέ συγκεκριμένες ἐκλογικές συμπεριφορές, ἐδῶ ἔχουν πολλές φορές τό ἀντίστροφο ἀποτέλεσμα.
Οἱ ὑποκλοπές στήν Δύση θά ὁδηγοῦσαν μετά βεβαιότητας σέ κρίση ἐμπιστοσύνης πρός μιά κυβέρνηση. Στήν Ἑλλάδα, ἀκόμη τίς συζητᾶμε. Στήν Δύση ἡ ἐξωσυζυγική σχέση ἑνός ἡγέτη καί ἡ ἀπιστία ἡ ὁποία πλήττει τά θεμέλια τῆς οἰκογένειας, τιμωροῦνται πολιτικῶς. Στήν Ἑλλάδα οἱ ψηφοφόροι ἀποθέωσαν τόν Ἀνδρέα Παπανδρέου ὅταν ἐμφάνισε στά σκαλιά τοῦ ἀεροπλάνου τήν Δήμητρα Λιάνη τό 1989 μέ τό γνωστό νεῦμα, καί ὁδήγησε στήν συγκράτηση τῶν ποσοστῶν τοῦ ΠΑΣΟΚ ὅταν συγκλονιζόταν ἀπό τό σκάνδαλο Κοσκωτᾶ. Στήν Δύση τό ψέμα τιμωρεῖται, στήν Ἑλλάδα ἡ παραμυθία δοξάζεται. Οὐδείς γνωρίζει λοιπόν ὑπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις πῶς θά συμπεριφερθεῖ τό ἐκλογικό σῶμα μέσα στήν προεκλογική ἐκστρατεία στήν βάση ἑνός ἀπρόοπτου γεγονότος.
Τώρα ἀδιάφορο, δείχνει νά συγχωρεῖ βαριά πράγματα, αὔριο μπορεῖ νά ἀποδοκιμάσει μέ ἔνταση πολύ μικρότερης σημασίας ὑποθέσεις πού ἀκουμποῦν τήν ζωή του (ὅπως γιά παράδειγμα ἡ ὑπόθεση τοῦ βουλευτῆ Πάτση καί οἱ πλειστηριασμοί.)
Ἡ Ἑλλάδα δέν εἶναι ἐπίσης κανονική δυτική δημοκρατία, γιατί οἱ πολῖτες, λόγῳ τῆς μακροχρόνιας ὀθωμανικῆς κατοχῆς εἰδικά ἀπό τήν Λάρισα καί κάτω, ἐκπαιδεύτηκαν νά ἀποκρύπτουν τήν πραγματική σκέψη τους. Ἡ Ἑλλάς ὑποφέρει ἀπό τό σύνδρομο τῆς διπλῆς σκέψης. Ἄλλα λένε οἱ πολῖτες, ἄλλα ἐννοοῦν, κι ἄλλα στό τέλος κάνουν. Ἔχοντας μάλιστα ἱστορική ἐμπειρία ἀπό τήν παρακολούθηση τῶν τηλεφώνων ἐπί δικτατορίας, τίποτα δέ μᾶς λέει ὅτι δέν ἀποκλίνουν καί πάλι σέ ἕνα ποσοστό στίς πραγματικές τους σκέψεις, ὅταν ἀπαντοῦν στά τηλέφωνα γιά τίς ἐκλογικές τους προτιμήσεις, βέβαιοι ὅτι παρακολουθοῦνται, ὅπως καί τότε, τά πολιτικά τους φρονήματα.
Αὐτό πού δέν μᾶς κάνει ὅμως σίγουρα κανονική δημοκρατία εἶναι, ὅτι στίς ἐκλογές, πολλές φορές, τμήματα τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος μετακινοῦνται ἀθόρυβα εἰς τρόπον, ὥστε εἶναι ἀδύνατο συλλάβει τό εὖρος τῆς μετακίνησης μιά δημοσκόπηση. Πολλές φορές οἱ δημοσκοπήσεις ἀποκλίνουν ἀπό τήν πραγματικότητα, ἐπειδή εἶναι ἀδύνατον νά συλλάβουν αὐτό πού ὀνομάζω ἀθέατο μόχλευση. Πολιτικοί καί οἰκονομικοί παράγοντες μέ ἰσχύ ἀσκοῦν παρασκηνιακῶς πιέσεις στό ἐκλογικό σῶμα νά ἀλλάξει τήν τοποθέτησή του, καί ὅταν αὐτό συμβαίνει ἐπειδή ὁ Ἕλληνας πάντοτε λαμβάνει ὑπ’ ὄψιν τήν ὑποχρέωση (στήν πατρίδα μας πολλά παίζονται στήν μικρή κλίμακα γύρω ἀπ’ τό τραπέζι τῆς οἰκογένειας ἤ μέσα σέ ἕνα γραφεῖο στήν ἐργασία), τότε ὅλοι ἀποροῦμε καί ἐπιτιθέμεθα στούς δημοσκόπους, ὅτι ἔπεσαν ἔξω. Οἱ δημοσκόποι, ὅπως δέν μποροῦν νά διακρίνουν τήν κινητικότητα τοῦ παρασκηνίου, δέν εἶναι δυνατόν νά συλλάβουν τήν μεταβολή. Ἀδίκως τούς κατηγοροῦμε.
Μερικά πολύ συγκεκριμένα παραδείγματα ἀπό ἀλλοιώσεις πού συνέβησαν τήν τελευταία στιγμή στήν βούληση καί ἐκλογικοῦ σώματος πρός ὑποβοήθηση τοῦ κυρίου Γκρῆνμπεργκ: Ξεκινῶ ἀπό τό πλέον πρόσφατο. Κατηγορήθηκαν στήν Κύπρο οἱ δημοσκοπήσεις ἐπειδή στόν πρῶτο γῦρο ὑποστήριζαν ὅτι ὁ Νῖκος Χριστοδουλίδης κινεῖται περίπου 34% καί ὁ Ἀβέρωφ Νεοφύτου περί τό 24%. Οἱ κάλπες ἔδειξαν διαφορετικά πράγματα ὅμως, καθώς ὁ τέως ὑπουργός Ἐξωτερικῶν ἔλαβε στόν πρῶτο γῦρο 32% καί ὁ ὑποψήφιος τοῦ Δημοκρατικοῦ Συναγερμοῦ 26%. Τί συνέβη τελικά;
Δύο εἰκοσιτετράωρα πρίν ἀπό τήν ἐκλογή (λέγεται) μεγάλοι ἐπιχειρηματίες τῆς Κύπρου ἀπείλησαν μέ ἀπολύσεις τό προσωπικό τους σέ περίπτωση μή ἐκλογῆς στήν προεδρία τοῦ ὑποψηφίου τοῦ Συναγερμοῦ, γιατί θεωροῦσαν ὅτι θά ὑφίστατο βλάβη ἡ οἰκονομία. Ὑπό ποιές συνθῆκες καί μέ τήν παρότρυνση ποίων ἔγινε αὐτό ἄς τό ἀφήσουμε γιά τόν ἱστορικό τοῦ μέλλοντος. Ἀπό τήν ὀργανωμένη αὐτή ἀπόπειρα ὁ Χριστοδουλίδης λέγεται ὅτι ἔχασε δύο μονάδες καί ὁ Ἀβέρωφ κέρδισε δύο μονάδες. Μπορεῖ μιά δημοσκόπηση νά συλλάβει, μετρήσει καί νά ἀποτυπώσει ἕναν ἀθέατο ἐκβιασμό; Τό αὐτό συνέβη στήν Ἑλλάδα καί στίς ἐκλογές τοῦ 2000. Ἐπιχειρηματίες ἔκαναν μέ ἀπειλές ἀκριβῶς τό ἴδιο ὑπέρ τῆς κυβερνήσεως τοῦ ΠΑΣΟΚ. Ἐπίσης: ἡ ὀργανωμένη μετακίνηση ψηφοφόρων ἀπό τήν τέως Σοβιετική Ἕνωση μέσῳ Κύπρου τήν ἡμέρα τῶν ἐκλογῶν νόθευσε τό ἀποτέλεσμα καί διέψευσε τά Exit Polls τά ὁποῖα τίς πρῶτες ὧρες ἔδειχναν ὅτι θά κέρδιζε τίς ἐκλογές ἡ Νέα Δημοκρατία τοῦ Κώστα Καραμανλῆ. Καί τά διέψευσαν, διότι ἡ συγκεκριμένη ὁμάδα τῶν Ἑλλήνων Ποντίων πού ψήφισε, οὔτε μιλοῦσε ἑλληνικά τότε γιά νά ἀπαντήσει καί νά συμπληρώσει τό ἐρωτηματολόγιο τοῦ Exit Poll οὔτε βεβαίως ἦρθε ποτέ σέ ἐπαφή μέ τίς ἑταιρεῖες προεκλογικῶς. Ἡ ἀθέατος μόχλευση λειτούργησε καί ἐδῶ.
Μερικά ἀκόμα παραδείγματα: στίς ἐκλογές τοῦ Σεπτεμβρίου 2015 οἱ δημοσκόποι ὑποστήριζαν ὅτι ἡ διαφορά Σύριζα – Νέας Δημοκρατίας ἦταν στά ὅρια τοῦ στατιστικοῦ λάθος, περίπου 2,5 %. Ὡστόσο, στήν κάλπη, ὁ Σύριζα ἔλαβε 37% καί ἡ Νέα Δημοκρατία 29%. Ἡ διαφορά τότε ἔπαιζε ρόλο γιά τήν συγκρότηση συμμαχικῆς κυβέρνησης. Γιά τούς δυτικούς (Τζάκ Λιού) ἦταν δύσκολο νά γίνει κατανοητό πῶς κάποιος πού εἶπε ψέματα καί ἔκανε τό «ὄχι» τοῦ ψηφίσματος «ναί», ξανακέρδισε ἐκλογές. Γιά ἐμᾶς τούς Ἕλληνες ὅμως ὑπῆρχαν κι ἄλλα ἀξιοπερίεργα. Τί συνέβη μέ τά ποσοστά τῆς Νέας Δημοκρατίας; Ἀναλυτές ἀνακάλυψαν ἀργότερα ὅτι στά ψηφοδέλτια δύο μικρῶν κομμάτων τά ὁποῖα εἰσῆλθαν τότε στήν Βουλή –σήμερα δέν εἶναι– εἶχαν τοποθετηθεῖ ἀθόρυβα πολιτικοί φίλοι καί συγγενεῖς δύο κορυφαίων στελεχῶν τῆς κεντροδεξιᾶς παράταξης μέ ἡγετικές βλέψεις, τά ὁποῖα ἔδωσαν γραμμή ὑπέρ τῆς ψήφισης ἐκείνων τῶν κομμάτων εἰς βάρος τῆς παράταξής τους χωρίς νά γίνουν ἀντιληπτοί. Μέ συνέπεια, καί ἡ κεντροδεξιά παράταξη νά χάσει τοὐλάχιστον δύο μονάδες στήν κάλπη χωρίς νά τό πάρει κανείς εἴδηση. Ἀπό τήν ἀθέατο αὐτή μόχλευση μειώθηκαν τά ποσοστά τῆς Νέας Δημοκρατίας τόσο, ὥστε ὁ Τσίπρας κατάφερε νά συγκροτήσει κυβέρνηση συνεργασίας μέ τόν Πάνο Καμμένο. (Σήμερα αὐτά τά δύο κορυφαῖα στελέχη τῆς ΝΔ πού ἐμμέσως βοήθησαν τόν Σύριζα, πρωταγωνιστοῦν στίς δημόσιες τοποθετήσεις τους σέ ἀντι-Συριζαϊσμό.)
Τό γεγονός, ὅτι ἡ Ἑλλάδα δέν εἶναι κανονική δυτική δημοκρατία, φαίνεται ἀπό τόν τρόπο πού γίνεται ἐπίσης ἡ καταμέτρηση τῶν σταυρῶν τῶν βουλευτῶν. Στήν Ἑλλάδα δέν ἀρκεῖ νά πείσεις τό ἐκλογικό σῶμα νά σέ ψηφίσει, πρέπει νά βρεῖ καί τίς ψήφους σου στήν κάλπη τήν ὥρα τῆς καταμέτρησης. Προϊστάμενος Πρωτοδικείου στήν περιοχή τοῦ Πειραιᾶ λίγο πρίν ἀναχωρήσει ἀπό τήν ζωή σέ νοσοκομεῖο τῆς πόλης, πρίν ἀπό μερικά χρόνια, κάλεσε ὑποψήφια βουλευτή τῆς Νέας Δημοκρατίας γιά νά τῆς ζητήσει…. συγγνώμη, ἐπειδή ἄν καί ἐξελέγη τρεῖς φορές βουλευτής σέ ἀναμετρήσεις τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, αὐτό δέν ἀποτυπώθηκε στά ἐπίσημα ἀποτελέσματα, γιατί ἔβαλαν τό χέρι τους ἀθέατοι μηχανισμοί.
Ἡ ἀθέατος μόχλευση ρίχνει ἔξω τίς δημοσκοπήσεις καί στίς ἐσωκομματικές ἐκλογές τῶν κομμάτων. Τίς ἔρριξε στίς ἐσωκομματικές ἐκλογές στήν Νέα Δημοκρατία, ὅπου οἱ δημοσκοπήσεις ἔδειχναν στήν ἀρχή τόν Κυριάκο Μητσοτάκη τέταρτο καθώς δέν μποροῦσαν νά δοῦν τόν Τάκη Θεοδωρικάκο νά ἐγγράφει 40.000 μέλη τοῦ ΠΑΣΟΚ, ὅπως ὁμολόγησε καί ὁ ἴδιος στά ἐκλογικά μητρῶα τῆς Νέας Δημοκρατίας ὑπέρ τῆς ὑποψηφιότητας τοῦ νῦν Πρωθυπουργοῦ. Τίς ἔρριξαν ἔξω καί στίς ἐσωκομματικές ἐκλογές τοῦ ΠΑΣΟΚ ὅπου ἔγινε τό ἀνάποδο, χωρίς ἀποτέλεσμα αὐτήν τήν φορά. Χιλιάδες Νεοδημοκράτες ἐνεγράφησαν στά μητρῶα τῶν μελῶν τοῦ ΠΑΣΟΚ γιά νά στηρίξουν ἀνεπιτυχῶς τήν ὑποψηφιότητα τοῦ Ἀνδρέα Λοβέρδου.
Ἡ Ἑλλάδα, τέλος, δέν εἶναι κανονική δυτική δημοκρατία καί ἀπό ἄλλη ἄποψη: ἀόρατοι μηχανισμοί ἀποπειρῶνται νά ἐπεμβαίνουν στήν καρδιά τοῦ κράτους γιά νά ἀλλοιώνουν τό ἀποτέλεσμα τῶν ἐκλογῶν, εὐτυχῶς ἀνεπιτυχῶς. Δέν εἶναι ὥρα νά ποῦμε ἀκόμη τί ἐπιχειρήθηκε νά γίνει στίς ἐκλογές τοῦ Ἰανουαρίου τοῦ 2015 στήν καρδιά τοῦ τότε Ὑπουργείου Ἐσωτερικῶν –θά ἔρθει κάποτε ἡ ὥρα. Τό μεῖζον εἶναι ὅτι ἡ Δικαιοσύνη ἔδρασε καί ἀπέτρεψε τήν ἀλλοίωση ἀποτελέσματος ἐξ ἀποστάσεως ἀπό ἀγνώστους χάκερ ἐσωτερικοῦ ἤ ἐξωτερικοῦ.
Ἔχοντας ὅλα αὐτά ὑπ’ ὄψιν καί γνωρίζοντας πόσο ἀσύμμετρα καί ἐκδικητικά μποροῦν νά κινηθοῦν στό παρασκήνιο ἀθέατα τμήματα τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος, εἴτε ἀπό τό ΠΑΣΟΚ (ἡ διάλυση τοῦ ὁποίου θά ἐπιχειρηθεῖ μέσα στήν προεκλογική περίοδο ὅπως καί τό 2012), εἴτε ἀπό τήν Χρυσή Αὐγή τῆς ὁποίας ἡ ἀπαγόρευση συμμετοχῆς ἐπιδιώκεται, εἴτε ἀπό τό κόμμα Βαρουφάκη, τό ὁποῖο ἐπιχειρεῖται νά πεταχτεῖ ἔξω ἀπό τήν ἀναμέτρηση μέ …δημοσκοπήσεις, εἴτε ἀπό ἕνα τμῆμα σιωπηρῶν μετριοπαθῶν ψηφοφόρων τῆς συνταγματικῆς Δεξιᾶς, στήν θέση Γκρῆνμπεργκ θά ἤμασταν πολύ πιό ἐγκρατεῖς στίς προβλέψεις μας γιά τό τελικό ἀποτέλεσμα. Οἱ ἀποστασίες στελεχῶν, ἡ διάλυση κομμάτων μέ σκάνδαλα καί ἐκβιασμούς καί οἱ ἀπαγορεύσεις πού γίνονται στό φῶς γιά νά διαμορφωθεῖ μέ διοικητικά μέτρα ἕνα αὐτοδύναμο ἀποτέλεσμα, μπορεῖ νά προκαλέσουν τεράστιες ἀντισυστημικές ἀντισυσπειρώσεις στό παρασκήνιο, πού δέν μποροῦμε νά τίς διακρίνουμε οὔτε κι ἐμεῖς. Μπορεῖ αὐτά τά ὁποῖα λένε οἱ μετρήσεις τοῦ κυρίου Γκρῆνμπεργκ νά συμβοῦν, μπορεῖ καί νά μήν συμβοῦν, στήν παράξενη πατρίδα πού ζοῦμε.
Ἡ Ἑλλάδα δέν εἶναι ποτέ ὅ,τι φαίνεται. Μακάρι νά ἐπιβεβαιωθοῦν οἱ προβλέψεις τοῦ Ἀμερικανοῦ εἰδικοῦ γιά 40%, μαζί του, ἀλλά ἡ παράξενη ἡσυχία πού ἐπικρατεῖ στό ἐκλογικό σῶμα, προβληματίζει τούς ἔμπειρους ὑπουργούς τῆς Νέας Δημοκρατίας. Ἐκτός ἀπό τούς ἀριθμούς, λοιπόν, καλόν εἶναι νά ἀκοῦμε καμμιά φορά καί τούς παλιούς. Δέν βλάπτει. Διότι ὅπως ἔγραφε καί ὁ Μιχάλης Κατσαρός, «ἀντισταθεῖτε στούς ποιητές πού γράφουν ποιήματα γιά τόν καιρό δίπλα στήν θερμάστρα.»
