ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Ὀκτάρια!

Ἐδῶ πᾶμε γιά πόλεμο, καί αὐτοί κάνουν μετρήσεις κατά συρροή

ΤΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΜΕΡΕΣ ἡ στήλη μας στάθηκε σέ δύο ἐνδιαφέρουσες ἐξελίξεις πού ἐπιδροῦν μέ τόν τρόπο τους στό πολιτικό μας σκηνικό: ἀποκάλυψε πρώτη τήν δυσφορία τῶν ἐλίτ στήν ναυτιλία καί στήν βιομηχανία γιά τίς εὐρωπαϊκές κυρώσεις οἱ ὁποῖες καταλήγουν νά στρέφονται ἐναντίον καί τῶν ἑλληνικῶν ἐπιχειρήσεων, ἐνῶ ἀντιθέτως ἡ Ρωσσία τοῦ Πούτιν πού ἀποτελεῖ τόν δῆθεν στόχο τους αὐτήν τήν στιγμή θησαυρίζει ἀπό τά ἔσοδα στό πετρέλαιο καί τό φυσικό ἀέριο. Τήν στιγμή πού γράφαμε, εἴχαμε εἰκόνα γιά τίς ἀπόψεις τῶν ἐφοπλιστῶν μας, ἀλλά οὐδείς εἶχε τολμήσει νά ἐκφράσει δημοσίως τήν δυσφορία του. Τά προχθεσινά ἐγκαίνια τῶν Ποσειδωνίων πού διοργανώνονται μετά ἀπό τέσσερα ὁλόκληρα χρόνια ἀποτέλεσαν τήν δικαίωσή μας. Ὅσα λέγονταν ἐπί μέρες πίσω ἀπό τίς κλειστές πόρτες καταγγέλθηκαν καί στό φῶς τῆς ἡμέρας. Πέντε κορυφαῖοι ἐφοπλιστές μας, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ἕνας ὁ ὁποῖος εἶναι σφιχταγκαλιασμένος μέχρι πνιγμοῦ μέ τήν Κυβέρνηση, ἔλαβαν τόν λόγο προκειμένου νά διαμαρτυρηθοῦν γιά τήν ζημιά πού ὑφίστανται ἀπό τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἐφαρμόζονται οἱ κυρώσεις εἰς βάρος τῆς Ρωσσίας. Παθαίνουν ζημιά.

Ἡ στήλη μας ἐπίσης πρό 10 ἡμερῶν ἔδωσε μεγάλη ἔμφαση στήν συνέπειες πού θά ἔχει ἡ ἀπόπειρα τῆς Κυβέρνησης νά νομοθετήσει τήν κατάργηση τῆς ἀπ’ εὐθείας ἐκλογῆς τῶν πρυτάνεων καί τήν κατάργηση τῶν φοιτητικῶν παρατάξεων στά Πανεπιστήμια. Ἐπισημάναμε τόσο δημοσίως ὅσο καί ἰδιωτικῶς σέ ἁρμόδια χείλη πού ἐκτιμοῦμε (ὅσο καί ἄν διαφωνοῦμε μαζί τους) πόσο λάθος εἶναι τό τάιμινγκ τῆς νομοθετικῆς πρωτοβουλίας ἀλλά καί πόσο λάθος εἶναι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο γίνεται ἡ ἐπέμβαση στό αὐτοδιοίκητο τῶν Πανεπιστημίων. Ἀκούσαμε μέ προσοχή τήν διαφορετική ἄποψη, ὅτι αὐτό τό μοντέλο διοίκησης δέ συναντᾶται πουθενά σέ ἄλλο εὐρωπαϊκό πανεπιστήμιο, ὅτι τάχα οἱ φοιτητικές παρατάξεις δέν καταργοῦνται, καί παρατηρήσαμε τήν συνέχεια. Καί ἡ συνέχεια εἶναι ὅτι ὁ Πρωθυπουργός μίλησε στό συνέδριο τῆς ΟΝΝΕΔ χωρίς νά κάνει καμμία ἀναφορά στήν ἐπίμαχη νομοθετική πρωτοβουλία, χωρίς νά κάνει καμμία ἀναφορά στήν ὑπουργό Παιδείας ἡ ὁποία εἴθισται νά μιλᾶ στά συνέδρια τῆς νεολαίας τῆς Νέας Δημοκρατίας, καί σήμερα διαβάζουμε ὅτι ἡ νομοθέτηση τοῦ νομοσχεδίου θά καθυστερήσει τοὐλάχιστον δύο ἑβδομάδες. Ρισκάρουμε τήν ἐκτίμηση, πώς ὅσο καλές προθέσεις καί ἄν ἔχει ἡ κ. Ὑπουργός Παιδείας, θά εἶναι τέτοιες οἱ ἐξελίξεις στή χώρα τίς ἑπόμενες ἑβδομάδες σέ ἄλλα μέτωπα, πού ἴσως τό νομοσχέδιο αὐτό παραπεμφθεῖ στίς καλένδες. Προσωρινά; Προσωρινά.

Ἀλλά στίς καλένδες. Στόν Πρωθυπουργό ἀρέσουν οἱ μεταρρυθμίσεις, ἀλλά κατά βάθος εἶναι πολιτικό ζῶον κατά τήν ἀριστοτελική ἔννοια: ὅταν ἀντιληφθεῖ πώς ἡ ζημιά φθάνει ἔξω ἀπ’ τήν αὐλή του, φροντίζει νά τήν σταματήσει ἐκεῖ. Μά καί ἀκόμη καί ἄν ὁ νόμος προλάβει καί ψηφιστεῖ, ἡ ἐφαρμογή του μέσα στά πανεπιστήμια θά ἀποδειχθεῖ δύσκολη ἐξίσωση. Γιά λόγους πού ἔχουμε ἀναλύσει. Τά ἄρθρα ἑνός νόμου γίνονται πολιτική ἄν αὐτός ἔχει τούς ἐλαχίστους συμμάχους. Ἐδῶ ὅμως λείπουν οἱ βασικές συμμαχίες. Οὔτε βεβαίως οἱ φιλελεύθερες δυνάμεις δέν τό στηρίζουν.

Ὅταν βεβαίως κάναμε αὐτές τίς ἐπισημάνσεις καί γιά τήν δυσφορία πού ὑπάρχει στόν κόσμο τῆς βιομηχανίας καί τῆς ναυτιλίας ἀπό τήν σπουδή τῆς Κυβέρνησης νά νομοθετήσει τίς κυρώσεις τῶν Ἀμερικανῶν στήν Εὐρώπη γιά τήν ναυτιλία, καί ὅταν προειδοποιούσαμε πόσο καταλυτικά θά ἐπιδράσει στό ἐσωτερικό τῶν πανεπιστημίων τό νομοσχέδιο τῆς κυρίας Κεραμέως, ἀντιμετωπιστήκαμε μέ τήν συνήθη ἐπιφύλαξη. Συνηθισμένα τά βουνά στά χιόνια. Ἐπειδή ὅμως τά πάντα ῥεῖ καί ἡ ζωή προχωρᾶ, καί οἱ ἐπισημάνσεις αὐτές δικαιώθηκαν, σήμερα θά προχωρήσουμε σέ ἀκόμα μία. Προσοχή στίς δημοσκοπήσεις! Δέν εἶναι αὐτό πού φαίνεται! Δέν εἶναι αὐτό πού νομίζετε! Μετά τό Πάσχα, παγκόσμια πρωτοτυπία, στήν Ἑλλάδα ἔχουν πραγματοποιηθεῖ 15 δημοσκοπήσεις. Στήν Γερμανία, πού εἰρήσθῳ ἐν παρόδῳ ἀνακάμπτουν οἱ Χριστιανοδημοκράτες, ἔχει διενεργηθεῖ μόνο μία. Ἐδῶ ὁ κόσμος χάνεται, οἱ Τοῦρκοι μᾶς ἀπειλοῦν, ἡ ἐθνική κρίση βρίσκεται ἐπί θύραις, τά νησιά ἀπειλοῦνται, σιωπηρή ἐπιστράτευση βρίσκεται σέ ἐξέλιξη, καί ἐμεῖς στήν Ἀθήνα κάνουμε δημοσκοπήσεις! Ἐκτός τόπου καί χρόνου. Ἐντελῶς. Σέ ἀφασία. Τήν ὥρα πού ἀπειλεῖται ἐθνικό ἔδαφος, κάποιοι ἔχουν μονίμως τόν νοῦ τους στήν ἐξουσία, στήν ἁπλή ἀναλογική, στίς ψήφους καί στίς ἕδρες πού θά πάρουν στίς ἐκλογές καί στίς κυβερνήσεις συνεργασίας. Καί τό πλέον ἐνδιαφέρον: οἱ συσχετισμοί δέν εἶναι τόσο εὐνοϊκοί ὅσο ἐμφανίζονται ἀκόμα καί μέ τήν καλύτερη ἀνάγνωση. Ὀχτώ μονάδες διαφορά σέ μή ὕποπτη θεωρητικῶς περίοδο, τή στιγμή πού ὑπάρχει τεράστια δυσαρέσκεια στίς μεσαῖες καί στίς λαϊκές τάξεις γιά τίς τιμές τοῦ ρεύματος καί στίς ἐλίτ γιά τίς εὐρωπαϊκές κυρώσεις, αὐτή εἶναι διαφορά πού σέ συνθῆκες ἄκρατης πόλωσης συρρικνώνεται, μαζεύεται, μειώνεται.

Σέ ὅλη τήν διάρκεια τῆς προηγούμενης τριετίας, πάντα εἶχα τήν ἐντύπωση ὅτι τό Μαξίμου ἔχει πολύ καλή εἰκόνα τοῦ τί γίνεται στήν κοινωνία. Ἀπ’ ὅσα ἀκούω ὅμως νά λέγονται δημοσίως ἀπό τό συνέδριο τῆς ΟΝΝΕΔ μέχρι τά «Ποσειδώνια», ἔχω τήν φρικτή ὑποψία, ὅτι ἡ Κυβέρνηση δέν ἔχει ἐντελῶς καθαρή εἰκόνα γιά τό τί ἀκριβῶς συμβαίνει στήν κοινωνία. Ὁ κόσμος δυσαρεστεῖται, ἀλλά δέν μιλάει. Δέν θά ὑπεισέλθω σέ λεπτομέρειες γιά κάθε κοινωνική ὁμάδα. Ὡστόσο ὅ,τι ὑποστηρίζω ἀποτελεῖ προϊόν πληροφόρησης καί ὄχι ἐκτιμήσεις. Ἀποτέλεσμα γείωσης μέ τήν κοινωνία.

Τό πρόβλημα πού ἀντιμετωπίζουν οἱ δημοσκοπήσεις καί ἀποκαλύφθηκε ἄλλως τε σέ τελευταία ἔρευνα πού ἔγινε στίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες, εἶναι ὅτι οἱ πολῖτες πλέον φοβοῦνται νά ποῦν τήν γνώμη τους σέ ἀγνώστους! Ἔτσι ἀντιμετωπίζουν τίς ἑταιρεῖες. Ὡς ἀγνώστους. Στήν τελική εὐθεῖα γιά τήν ἀναμέτρηση λοιπόν εἴτε ἐπικρατεῖ στήν χώρα πολεμική ἀτμόσφαιρα λόγῳ τῆς Τουρκίας στό Αἰγαῖο εἴτε ἐκρηκτικό κλῖμα στήν κοινωνία καί στήν οἰκονομία λόγῳ τῶν συνεπειῶν πού ἔχει ἡ ἐφαρμογή τῶν κυρώσεων στήν καθημερινότητά μας, θά ἐκδηλωθοῦν δυσαρέσκειες. Σέ ποιό βαθμό, δέν εἴμαστε ἀκόμα σέ θέση νά γνωρίζουμε. Θά ἐκδηλωθοῦν ὅμως. Καί ὅποιοι δέν τίς διαγνώσουν ἐγκαίρως γιά νά τίς ἀντιμετωπίσουν, ἀντί γιά ὀχτάρια στίς δημοσκοπήσεις θά κάνουν ὀχτάρια ἀπό τήν ζαλάδα τοῦ ἀποτελέσματος. Πρώτη θά εἶναι ἡ Νέα Δημοκρατία, δέν ἀμφισβητεῖται αὐτό. Πρώτη καί μέ ὑπολογίσιμη διαφορά. Πόσο πρώτη ὅμως; Ὁ πῆχυς της δέν εἶναι ὁ Σύριζα. Ὁ πῆχυς της εἶναι πόσο ἀπό τό ποσοστό τοῦ 2019 θά καταφέρει νά συγκρατήσει. Ἄς ποῦμε ὅτι κρίσιμο θά εἶναι νά ἀρχίζει τό ποσοστό της ἀπό τόν ἀριθμό «τρία». Κάτι πού σήμερα φαίνεται νά ἐξασφαλίζει. Σήμερα!

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ