ΤΗΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗ Δευτέρα τό πρωί, συμμετέχοντας στήν ἐκπομπή τῶν φίλων Γιώργου Παπαδάκη καί Μαρίας Ἀναστασοπούλου στόν Ant1, εἶχα δίπλα μου στό πάννελ τό κορυφαῖο στέλεχος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ καί πρώην ὑπουργό Οἰκονομικῶν Εὐκλείδη Τσακαλῶτο.
Τόν ρώτησα εὐθέως ἄν ἰσχύουν ὅσα εἴχαμε ἀποκαλύψει ἀπό τίς στῆλες τῆς ἐφημερίδας μας τόν Ὀκτώβριο τοῦ 2022, ὅτι ὁ ἴδιος εἶχε πεῖ στήν κεντρική ἐπιτροπή τοῦ κόμματός του, πώς «δέν πρέπει νά εἴμαστε καί τόσο …πατριῶτες στό μεταναστευτικό καί στά ἑλληνοτουρκικά.» Ἀφοῦ ἔκανε μία περιστροφή γύρω ἀπό τόν ἑαυτό του λέγοντας ὅτι τό νόημα ἦταν, ὅτι δέν πρέπει νά …«παραπλευρίζουμε» τήν Νέα Δημοκρατία σέ αὐτά τά θέματα (πρωτότυπο ρῆμα, μᾶλλον μετάφραση ἀπό τά ἀγγλικά, ἴσως ἤθελε νά πεῖ πλαγιοκοποῦμε), στό τέλος, μετά ἀπό πίεση πού τοῦ ἄσκησα, τό παραδέχτηκε. «Τό είπατε ὅτι δέν πρέπει νά εἴμαστε καί τόσο πατριῶτες»; Ἐπέμεινα. «Τό εἶπα» ἀπάντησε, εὐθαρσῶς, πρός τιμήν του.
Θά περίμενα βεβαίως ἕως τό μεσημέρι ἡ Νέα Δημοκρατία νά ἔχει κάνει τεράστιο θόρυβο γιά τήν φράση αὐτή τοῦ κορυφαίου στελέχους τοῦ ΣΥΡΙΖΑ (ἄν τήν εἶχε πεῖ ὁ Πολάκης, θά εἶχε ἐκδοθεῖ ἔκτακτο παράρτημα), ἀλλά οἱ ἐκλεκτικές συγγένειες καί συμπάθειες μεταξύ τῶν κυρίων Μητσοτάκη καί Τσακαλώτου εἶναι γνωστές. Τό γεγονός, ὅμως, παρέμεινε γεγονός. Ὁ ἐπί κεφαλῆς τῆς μειοψηφίας στόν ΣΥΡΙΖΑ διατύπωσε δημοσίως μία θέση, ἡ ὁποία δείχνει ὅτι μιά μεγάλη ὁμάδα στελεχῶν τοῦ κόμματος αὐτοῦ ἀπέχει ἀπό τά πιστεύω τοῦ μέσου Ἕλληνα, καί τό σημαντικώτερο, ὅπως ἔδειξε καί ἡ ἱστορία τοῦ Ἕβρου, δέν ἐνδιαφέρεται καί νά τά προσεγγίσει. Προτιμοῦν νά εἶναι περισσότερο διεθνιστές παρά εθνιστές.
Δύο μέρες ἀργότερα, τήν Τετάρτη τό βράδυ, πέτυχα στήν «Παλαιά Ἀγορά» τοῦ φίλου Ἀχιλλέα Κυριακοπούλου κορυφαῖο στέλεχος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ νά δειπνεῖ μέ πολιτικούς φίλους του. Τό ρώτησα ἄν τελικῶς θά εἶναι ὑποψήφιος ὁ Παῦλος Πολάκης στά Χανιά, καθώς καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τῆς προηγούμενης ἑβδομάδας κυκλοφοροῦσαν φῆμες, ὅτι μετά τήν τροπή πού ἔλαβαν τά πράγματα μέ τήν κατάρτιση τοῦ ψηφοδελτίου τοῦ κόμματός του, τό ὄνομά του τελικά δέν θά ἦταν. Μέ δική του ἀπόφαση. Οἱ φῆμες αὐτές συνοδεύονταν μάλιστα ἀπό ἔγκυρες πληροφορίες, ὅτι ὁ ἁψύς Σφακιανός εἶχε ἀνταλλάξει σκληρά ἠλεκτρονικά μηνύματα-sms μέ τόν ἀρχηγό τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης.
Χαμογέλασε, καί δέν μοῦ ἀπάντησε. Προτίμησε νά μοῦ διηγηθεῖ πολύ γρήγορα «πῶς» μέ κόπο στό παρελθόν ἄλλος κορυφαῖος εἶχε καταφέρει νά πείσει τόν Παῦλο Πολάκη νά ψηφίσει τό νομοσχέδιο γιά τό σύμφωνο συμβίωσης ὁμοφυλοφίλων καί τό νομοσχέδιο γιά τήν ἀλλαγή ταυτότητας φύλου, καθώς στήν ἀρχή ἀπειλοῦσε ὅτι «προτιμῶ νά μέ πατήσει ἀσθενοφόρο παρά νά δώσω θετική ψῆφο, δέ θά ἔχω πρόσωπο νά κυκλοφορῶ στά Σφακιά.»
Βεβαίως, δέν τόν ρώτησα τυχαῖα. Καθώς καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τῆς τετραετίας ὁ Πολάκης διαφοροποιεῖτο ἀπό τόν ΣΥΡΙΖΑ, συμπτωματικά, κάθε φορά πού προσπαθοῦσε νά σηκώσει κεφάλι ὁ Τσίπρας. Ἐνῷ σέ κάθε ὁμιλία του στό κοινοβούλιο ὁ Πρωθυπουργός ἀναζητοῦσε ἀφορμή νά ἀνοίξει διάλογο μέ τόν Παῦλο Πολάκη –τόν ἔψαχνε στά ἕδρανα.
Τό ὅποιο πολιτικό ἔνστικτο διαθέτω μετά ἀπό τόσα χρόνια στήν δημοσιογραφία μοῦ ἔλεγε ὅτι ὁ τύπος βρίσκεται σέ πορεία αὐτονόμησης, καί μᾶλλον ἐπιθυμεῖ νά διεκδικήσει τήν καρέκλα τοῦ ἀρχηγοῦ τοῦ κόμματος τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης μετά ἀπό τίς ἐκλογές. Θεωροῦσε τόν ἑαυτό του ἰσοϋψῆ μέ τόν ἀρχηγό του. Εἶχε ἄλλως τε δημιουργήσει στό Facebook δικό του κόμμα, τούς πολακιστές, οἱ ὁποῖοι ἐνθαρρύνοντάς τον, ἔθρεψαν τόν ἐγωισμό του.
Πίσω, στό καλοκαίρι τοῦ 2020, κορυφαῖο στέλεχος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ ἀνησυχῶντας μήν προκηρύξει ὁ Μητσοτάκης ἐκλογές τόν Σεπτέμβριο τοῦ ἴδιου ἔτους γιά νά κάψει τήν ἁπλή ἀναλογική (ἦταν ἡ ἐποχή πού ἡ Νέα Δημοκρατία προηγεῖτο μέ 20 μονάδες στίς δημοσκοπήσεις) μέ ρώτησε πόσο ἰσχυρό εἶναι τό ἐνδεχόμενο αὐτό. Ἦταν καί πάλι μία ἐποχή πού ὁ Πολάκης μέ ὅσα ἔλεγε γιά τόν ἀντι-εμβολιασμό, ἀλλά κι ἄλλα στελέχη τοῦ κόμματός του, δημιουργοῦσαν σύγχυση. Ἀπάντησα γιά τίς ἐκλογές καί ρώτησα τό ἑξῆς ἁπλό: «Στή Νέα Δημοκρατία οἱ ἀρχηγοί, ὅταν δέν ὑπάρχει πειθαρχία ἐπιβάλλονται ἄν χρειαστεῖ καί μέ διαγραφές. Τό ἔκανε ὁ Κωνσταντῖνος Μητσοτάκης τό 1985, τό ἔκανε ὁ Κώστας Καραμανλῆς τό 1998, τό ἔκανε ὁ Ἀντώνης Σαμαρᾶς τό 2012, τό ἔκανε καί ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης. Ἐσεῖς γιατί ποτέ δέν διαγράφετε κανέναν;».
Ἡ ἀπάντηση πού ἔλαβα ἦταν μᾶλλον χιουμοριστική ἀλλά καί ἐνδεικτική τῆς ἀμηχανίας: «Ἐμᾶς κατηγορεῖτε ἐσεῖς οἱ νεοδημοκράτες γιά σταλινικούς, ἀλλά μᾶλλον ἐσεῖς εἶστε!» Ὅλα ὅσα συμβαίνουν στόν κύριο Τσίπρα μέσα στήν προεκλογική ἐκστρατεία, τώρα δείχνουν ὅτι καμμιά φορά πρέπει νά εἶναι κανείς τοὐλάχιστον ἀρχηγικός, ἄς ἀφήσουμε τό σταλινικός. Ἀρχηγικός. Ὅπου δέν πίπτει λόγος, ἀναγκαστικά πίπτει διαγραφή. Ὁ ἀρχηγός τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης δρέπει τώρα τούς καρπούς τῆς τετραετοῦς ἀκινησίας του, καί μᾶλλον πρέπει νά μετανοιώνει γι’ αὐτό. Γιά νά συστήσει ἐπιτροπή δεοντολογίας καί νά διαλύσει τύποις τίς συνιστῶσες, ἔπρεπε νά περάσουν τρία χρόνια ἀπό τήν ἧττα του. Γράφω «τύποις», γιατί μόλις προχτές κορυφαῖο στέλεχος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, παραμονές ἐκλογῶν, παραπονεῖτο στόν Κώστα Σκανδαλίδη, ὅτι «μᾶς πῆρε τό κόμμα ἀπό τά χέρια στίς ἐσωκομματικές ἐκλογές ὁ πασοκογενής Σπίρτζης.» Ὁ νοῦς τους, ἐκεῖ.
Στήν πραγματικότητα, ὁ Τσίπρας παριστάνει τόν ἀρχηγό σέ ἕνα κόμμα τοῦ ὁποίου κάθε μέλος εἶναι ἕνας ἀρχηγός ἀπό μόνο του, μέ δική του ἀτζέντα. Ἕνα κόμμα συνομοσπονδία. Διαβρωμένο βαθιά ἀπό στελέχη πού εἶναι σέ ἀνοικτή γραμμή μέ τόν ἀντίπαλο, ἀπό στελέχη πού δέν θέλουν νά διεκδικήσουν ξανά τήν ἐξουσία, γιατί θά πρέπει νά ξυπνοῦν πρωί καί νά ἐργαστοῦν, ἀπό στελέχη πού βάζουν τόν ἐγωισμό τους πάνω ἀπό τήν ἡγεσία, καί βεβαίως ἀπό στελέχη πού διαφωνοῦν μέ τήν γραμμή, γιατί βλέπουν ὅτι ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἐξελίσσεται σέ δύναμη συστημική.
Συμπληρωματική τῆς ΝΔ. Ἕνα τέτοιο κόμμα –εὐτυχῶς γιά τόν τόπο– δέν μπορεῖ νά διεκδικήσει τήν ἐξουσία, καί ὑπό αὐτήν τήν ἔννοια ἡ ΝΔ εἶναι τυχερή. Τόσο τυχερή, ὥστε θά ἔπρεπε νά προσέχει πολύ ὅταν ἐπιχειρεῖ νά παρέμβει δημοσίως στά ἐσωτερικά του ἀπαιτῶντας τήν διαγραφή τοῦ ἑνός ἤ τοῦ ἄλλου στελέχους του, λές καί πρόκειται γιά …βιλαέτι της. Μετεκλογικῶς ὅμως μετά τήν ἧττα τῆς ἀριστερᾶς ἡ ὁποία φαίνεται βέβαιη μετά τήν κρίση πού ξέσπασε στό ἐσωτερικό της λίγο πρίν ἀπό τήν προκήρυξη τῶν ἐκλογῶν, ἄς μήν εὔχεται κανείς τήν διάλυση τοῦ ΣΥΡΙΖΑ καί τήν ἐπιστροφή του στό 3%.
Γιατί αὐτό πού θά τό ἀντικαταστήσει, ἄγνωστο ποιοί θά καλύψουν τό κενό, θά εἶναι πιό ὁμοιογενές καί πιό ἐπικίνδυνο. Ὁ Πολάκης εἶναι ὁ λάθος ἄνθρωπος. Πῆρε φόρα, καί ὡς ταῦρος ἐν ὑαλοπωλείῳ ἔσπασε τήν τζαμαρία καί μάτωσε. Αὐτοί πού θά περάσουν μέ ἄνεση μέσα ἀπό τήν τρῦπα πού ἄνοιξε στήν τζαμαρία, μέ φρασεολογία πού διαπερνᾶ ὁριζόντια μέρος τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος, δέν θά εἶναι τόσο ἀνόητοι. Ἡ ἱστορία αὐτό δείχνει. Προσοχή λοιπόν. Ἡ ἕνωση τῶν ἄκρων ἀριστερῶν καί δεξιῶν δέν εἶναι εὐκταῖο σενάριο. Ἡ Γαλλία μᾶς δείχνει πῶς μπορεῖ νά γίνει καί πλειοψηφικό.