ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Ἕνα ὄμορφο, γλυκόπιοτο, δυνατό λεύκωμα

Ἕνα ὑπέροχο λεύκωμα, ἀφιερωμένο στό «Γνήσιον Μεταξᾶ», μέ περίμενε στό γραφεῖο μου

Ἀποστολεύς ὁ Ἠλίας Α. Μεταξᾶς, μέ μία τιμητική (καί μέ ἀναφορά στόν ἀγαπημένο μας Πειραιᾶ) ἀφιέρωση. Τό λεύκωμα, πού ἐπιμελήθηκε ἡ Ἐλπίδα Κ. Βόγλη, μέ τήν συνεργασία τοῦ Ἑλληνικοῦ Λογοτεχνικοῦ καί Ἱστορικοῦ Ἀρχείου, ἀποτύπωσε ὁ ἐκδοτικός οἶκος Λιβάνη.

Πρόκειται γιά μία ἐξαιρετικά προσεγμένη ἀναδρομή στήν ἀνάπτυξη μιᾶς οἰκογενειακῆς ἐπιχειρήσεως, πού ἔστειλε τό «Γνήσιον Μεταξᾶ» στά πέρατα τοῦ κόσμου. Τό, πράγματι, τεράστιο ἀρχειακό ὑλικό τῆς οἰκογενείας Μεταξᾶ ξετυλίγεται στίς σελίδες τοῦ ἔργου καί, σάν μία καλογυρισμένη μαυρόασπρη ταινία, μᾶς ταξιδεύει…

Ἄχ, κύριε Μεταξᾶ μου, νά ξέρατε, νά μπορούσατε νά φανταστεῖτε τήν χαρά πού ἔβλεπα στά μάτια τοῦ φίλου μου ψαρᾶ Κάλε, στό μικρό χωριό-λιμάνι Χάσβικ, στό νησί τῆς Σερέγια, πλάι στόν Βόρειο Πόλο τά καλοκαίρια πού περνοῦσα ἐκεῖ, μέ τό ψαροκάικό του, τό «Χόλμσνες» ὅταν κατέβαινα ἀπό τόν μικρό «σκαραβαῖο» καί πλησίαζα…

Ἔλαμπαν τά μάτια του, τό χαμόγελό του πλατύ. Ναί, χαιρόταν πού ἔβλεπε τόν φίλο του, ἀλλά γνώριζε καλά ὅτι στίς ἀποσκευές μου εἶχα, ὅπως καί πέρυσι, τά δύο μπουκάλια «Μετάξα», τό μπράντι τῶν «πέντε ἀστέρων», πού ὁ Κάλε τόν ἀποκαλοῦσε «Τό κρασί τοῦ Ποσειδῶνα»! Ναί, ὅποτε ἐπισκεπτόμουν φίλους στήν Νορβηγία, ἐκεῖ πού τόν χειμῶνα δέν ἔχει φῶς καί τό καλοκαίρι δέν νυχτώνει, φρόντιζα νά ἔχω μαζί μου τό δῶρο πού μέ καθιστοῦσε ἀμέσως τό κέντρο τοῦ κόσμου! Ἦταν τό ἀπόλυτο ἑλληνικό προϊόν, τό «κονιάκ», πού τό θυμᾶμαι ἀπό τά παιδικά μου χρόνια. Ἐκείνη τήν μακρόστενη φιάλη, πού τήν ἄνοιγε ὁ πατέρας μέ κατάνυξη, ἄδειαζε λίγο ἀπό τό περιεχόμενο σέ ἐκεῖνο τό μεγάλο, παράξενο ποτῆρι, πού ὅμοιό του δέν ὑπῆρχε δεύτερο στό ντουλάπι, ἄναβε ἕνα τσιγάρο «Σαντέ» καί καθόταν δίπλα στό «ράδιο-πικάπ» γιά νά ἀπολαύσει τίς ἀγαπημένες του μελωδίες… Μεγαλώνοντας, δοκίμασα κι ἐγώ «τό κρασί τοῦ Ποσειδῶνα». Κι ὅταν ἔμαθα κι ἐγώ νά καπνίζω (συνήθεια πού ἔκοψα ἀπό καιρό), θεώρησα ἀπαραίτητο νά ὀργανώσω τήν ἀπόλαυσή μου… Τά «ποτήρια τοῦ κονιάκ», ποῦρα καί καπνό, πού μᾶς ἔφερνε τότε στίς ἐφημερίδες ὁ περίφημος Ξηντάρας, τά τσιμπούκια πού ἀγόραζα ἀπό τόν Ράνιο, στήν Βασιλέως Γεωργίου καί, φυσικά, τό «Μετάξα μπράντι», ὅπως τό ἀποκαλοῦσε μέ σεβασμό ὁ ἀλησμόνητος φίλος, διάσημος Νορβηγός συγγραφέας καί δημοσιογράφος Ράγκναρ Στένε, πότης βγαλμένος ἀπό τά βιβλία τοῦ Ἴμπσεν…

Κι ἀργότερα, ὅταν μποροῦσα καί ἀγόραζα ἤ μοῦ ἔφερναν φίλοι ναυτικοί ποῦρα ἀπό τήν Κούβα, ἀπολάμβανα τό «Μετάξα» στολισμένο μέ δαχτυλίδια καπνοῦ, μπροστά στήν τηλεόραση, στῆς ὁποίας τήν ὀθόνη ὀργίαζαν πότε ὁ Γιόχαν Κρόιφ καί πότε ὁ Μιχαλακόπουλος μέ τόν Διαμαντόπουλο στό «Ἐκεῖνος κι ἐκεῖνος» τοῦ ἄλλου ὑπέροχου καί ἀλησμόνητου φίλου Κώστα Μουρσελᾶ… Πόσο γλυκά μέ ταξίδεψε τό λεύκωμα «Τό γνήσιον Μεταξᾶ». Πόσα μοῦ θύμισε καί πόσο ζεστά μέ συντρόφεψε, ὅπως ἐκεῖνες τίς λευκές νύχτες στό Χάμερφεστ, ὅπου, μέ τούς φίλους, στή «Λέσχη τῆς Πολικῆς Ἄρκτου», ἔνιωθα σάν τόν Ποσειδῶνα, πού ἀντί γιά τρίαινα, κράδαινε ἐκείνη τήν μακρόστενη φιάλη…

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ