Ἕνα διαφορετικό, ἀλλά πολύτιμο πολιτικό βιβλίο

Χωρίς ἀμφιβολία, σήμερα οἱ ἐφημερίδες καί τά «σόσιαλ» θά βρίθουν εἰκόνων καί σχολίων γιά τήν «Ἰθάκη», τό πολιτικό μυθιστόρημα μιᾶς διακαῶς ποθουμένης ἐπανόδου τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα.

Ἐμεῖς, ὅμως, τό βράδυ τῆς Δευτέρας βρεθήκαμε στήν κατάμεστη καί φιλόξενη αἴθουσα τοῦ Γαλλικοῦ Ἰνστιτούτου τῆς ὁδοῦ Σίνα (τί ὄμορφος χῶρος, ἀλήθεια) γιά τό βιβλίο ἑνός, ὁριστικῶς καί ἀμετακλήτως, ἀποχωρήσαντος ἀπό τήν κεντρική πολιτική σκηνή, τοῦ ἐξαίρετου συναδέλφου καί φίλου Σταύρου Θεοδωράκη καί τοῦ ἐπιμόνου ἐρευνητοῦ Ἄρη Βουρβούλια, τοῦ ὁποίου μᾶς ἐντυπωσίασε ἡ συγκρότηση, ὁ λόγος καί ἡ ἠρεμία.

Τό βιβλίο, ἀπό τίς ἐκδόσεις «Μεταίχμιο», εἶναι τελικά ἕνας ἀπολύτως χρήσιμος ὁδηγός καλῆς γνωριμίας μέ τά χρόνια προβλήματά μας, γραμμένο ἁπλά, κατανοητά, μέ ἰδιαίτερα κατατοπιστικούς πίνακες, μέ ἀπολύτως ἀκριβεῖς ἀριθμούς. Εἶναι ἕνα πολιτικό βιβλίο, ὄχι μέ τήν ἔννοια τῆς «πολιτικῆς» στήν ὁποία θά προσπαθήσει νά ἐπανεντάξει ἕνα –μεγάλο ἤ μικρότερο– κοινό ἡ «Ἰθάκη», ἀλλά μέ τήν ἔννοια τῆς –ἀναγκαίας ὅσο ποτέ ἄλλοτε– ἐπιγνώσεως τῶν χρονίων ἀλύτων θεμάτων καί τῶν αἰτιῶν, οἱ ὁποῖες κρατοῦν ἐπί πολλές δεκαετίες τήν χώρα καθηλωμένη στούς βατῆρες…

Ἄς δοῦμε τίς ἑνότητες τοῦ βιβλίου. Ἀντιβιοτικά: Πῶς ἡ ὑπερκατανάλωσή τους ἀπειλεῖ τήν δημόσια ὑγεία; Ἀπορρίμματα: Γιατί ἀποτυγχάνουμε διαχρονικά στήν διαχείριση τῶν ἀπορριμμάτων; Γυναικοκτονίες: Πόσο ἐκτεταμένο εἶναι, πραγματικά, τό φαινόμενο; Δημογραφικό: Γιατί εἶναι τό κορυφαῖο πρόβλημα τῆς χώρας; Δικαιοσύνη: Ποῦ ὀφείλεται ἡ καθυστέρηση στήν ἀπονομή της; Ἐπιδοτήσεις: Τί ψάχνουν οἱ Εὐρωπαῖοι Εἰσαγγελεῖς; Καινοτομία: Τί λείπει γιά νά γίνουμε ὑπολογίσιμη δύναμη; Καισαρικές: Γιατί οἱ περισσότερες γεννήσεις γίνονται μέ καισαρική; Παχυσαρκία: Εἶναι τελικά τόσο δύσκολο νά ἀναμετρηθοῦμε μέ τήν παιδική παχυσαρκία; Πρόγραμμα PISA: Τί ἀποκαλύπτουν οἱ ἐπιδόσεις μας; Στεγαστικό: Πῶς ἔγινε ἀπειλή γιά τήν κοινωνική συνοχή; Τροχαία: Πόσο ἀπέχουμε ἀπό τό «ὅραμα μηδέν»; Φοροδιαφυγή: Σέ ποιό βαθμό ἔχουμε λύσει τό πρόβλημα; Ψηφιοποίηση: Πόσοι ἀντιστέκονται ἀκόμη στόν ψηφιακό μετασχηματισμό;

Κορυφαῖα προβλήματα, τά ὁποῖα παρεμένουν ἄλυτα, ἐδῶ καί πολλές δεκαετίες. Φυσικά, δέν φταίει τό κακό τό ριζικό μας οὔτε φταίει καί τό κρασί. «Φταῖνε τά τραγούδια μας, φταίει κι ὁ λυράρης, μά φταίει κι ὁ ἴδιος ὁ λαός, πού εἶναι μαραζιάρης» μᾶς εἶπε ὁ Σαββόπουλος. Καί εἶχε δίκιο, ἀφοῦ ὁ λαός μας ἀκόμη καί σήμερα, ὅταν ἀκούσει καί μόνον τήν λέξη «μεταρρυθμίσεις», κάνει σάν νά τόν τσίμπησε μυῖγα «τσέ-τσέ»…

Τό βιβλίο κυλᾶ σάν γάργαρο νεράκι, ἤδη ἔχω μελετήσει τίς τρεῖς πρῶτες ἑνότητες, ἔχω ἀνατρέξει στούς πίνακες καί βλέπω ὅτι ἔχει γίνει ἐπίπονη καί ἐπίμονη «ψιλοβελονιά», μέ ἀπόλυτη ἀκρίβεια, σχολαστικά σχεδόν.

Φυσικά, καθώς τό «πάνελ» περιελάμβανε καί δημοσιογράφους, δέν μποροῦσε νά ἀποφευχθεῖ ἡ ἐρώτηση σχετικῶς μέ ὅσα συνέβησαν μεταξύ κλίμακος καί ἀνελκυστῆρος στό –σχεδόν ἔρημο πλέον– κτήριο τῆς πλατείας Κουμουνδούρου τίς ἡμέρες τοῦ «Κοσμοϊστορικοῦ Συμβιβασμοῦ» Σύριζα-ΑΝ.ΕΛ.

Ὁ Στ. Θεοδωράκης εἶπε ὅτι ὅταν ἔφθασε ἐκεῖ εἶχε ἤδη ἀκούσει στό ραδιόφωνο ὅτι εἶχε ἐπέλθει συμφωνία Τσίπρα-Καμμένου καί διευκρίνισε ὅτι «ὅσα ἀναφέρονται στό βιβλίο Τσίπρα σέ ἐκεῖνον εἶναι μυθιστόρημα.»

Δήλωσε ἐπίσης ὅτι τά κόμματα, όπως καί τό «Ποτάμι», δέν διαλύονται, ἀλλά ἀναστέλλουν τήν λειτουργία τους. «Ἐγώ τελείωσα μέ τήν πολιτική. Ἄν κάποιοι ἄλλοι θέλουν νά συνεχίσουν, θά βοηθήσω» εἶπε, ἐν μέσῳ χειροκροτημάτων τῶν πολυπληθῶν φίλων του.