ΟI τοπικές κοινωνίες ἔχουν ἕναν ἰδιαίτερο τρόπο νά «διαβάζουν» τά γεγονότα πού τίς ἀφοροῦν.
Στά Χανιά δέν ἐξέπληξε κανέναν ἡ δράση τῆς μαφίας καί ἡ βαθειά διείσδυσή της μέσα στό κράτος καί τούς θεσμούς: Δικαιοσύνη, Ἀστυνομία, Ἔνοπλες Δυνάμεις, Λιμενικό, Ἐκκλησία, Μέσα Ἐνημερώσεως, Τράπεζες, Αὐτοδιοίκηση, κορυφαῖα πρόσωπα τῆς πολιτικῆς.
Ὅλα αὐτά εἶναι γνωστά σέ ὅλους, κατά τό μᾶλλον ἤ ἧττον, καί ἐξηγοῦνται. Στήν μικρή κλίμακα εἶναι νόμος: ἡ ἰσχύς ἐπιβάλλει τήν σιωπή καί τήν ἀνοχή. Θυμᾶμαι ἀκόμη τό περίλυπο ὕφος τοῦ ἀξιοπρεποῦς πατέρα πού ἔχασε τό βλαστάρι του ἀπό τόν μεθυσμένο ὁδηγό τῆς Πόρσε σέ δυστύχημα ἔξω ἀπό τά Χανιά, ὁ ὁποῖος ἀφέθηκε ἐλεύθερος μετά ἀπό ἀλκοτέστ, γιατί ἔγινε (ὅπως ἰσχυρίζονται κάποιοι) ἄνωθεν παρέμβαση. Ὁ ἄνθρωπος ἔδειχνε ξεκάθαρα ὅτι γνωρίζει πώς δέν θά βρεῖ τό δίκιο του. Μέ ποιόν νά τά βάλει; Χαμένο τό παιχνίδι. Ἰσχύς.
Αὐτό πού στήν προκειμένη ὑπόθεση δημιουργεῖ τεράστια ἐντύπωση στήν τοπική κοινωνία εἶναι ὅτι ἡ οἰκογένεια δέν κατάφερε νά προστατέψει τούς γνωστούς της ἀνθρώπους. Ἤ δέν θέλησε. Ὅποιοι καί ἄν εἶναι αὐτοί. Κάνει τεράστια ἐντύπωση ἐπίσης ὅτι οἱ συνιστῶσες τῆς οἰκογένειας πού ἔχουν προβλήματα ἀπό τήν λίστα τῶν ὑποψηφίων στίς προηγούμενες ἐκλογές δέν κατάφεραν νά συνεννοηθοῦν καί τοπικά ἐμφανίζονται διχασμένες. Μέ συνέπεια, κορυφαῖο πρόσωπο νά εἶναι πολιτικῶς ἐκτεθειμένο ἀπό τήν ἀγοραπωλησία στό ἐκκλησιαστικό φιλέτο τοῦ Μαραθίου ἀπό ἀλλοδαπό καί ἐντόπιο φίλο γειτονικοῦ νομοῦ μέ ὁρίζοντα ἀποπληρωμῆς τά πενῆντα ἔτη. Ἡ διαφθορά στίς τοπικές κοινωνίες θεωρεῖται γνωστή. Αὐτό πού τούς εἶναι νέο εἶναι ἡ ἀδυναμία συγκαλύψεως τῆς διαφθορᾶς ἐντός ἕδρας. Κάποιοι λένε: καί ἡ ἄρνηση.
Θεωρεῖται ἀπό τόν κόσμο ἀπομείωση ἰσχύος καί ἀδυναμία.
Σᾶς λέω ὅ,τι μοῦ μεταφέρεται ὅτι συζητεῖται στίς παρέες. Κανείς δέν πιστεύει πώς ὅ,τι ἔγινε συνέβη μέ πρωτοβουλία τοῦ κεντρικοῦ καταστήματος πού ἤθελε νά κτυπήσει τήν διαφθορά, ὅπως πανηγυρίζει μέ πρωτοσέλιδα ὁ ἀνενημέρωτος φιλικός Τύπος. Κανείς δέν ἐνστερνίζεται τήν θεωρία ὅτι «καίγονται» τά σπαρτά. Ὅτι οἱ πάνω «καῖνε» τούς «κάτω» στό πλαίσιο μιᾶς, κατά Σουμπέτερ, «δημιουργικῆς καταστροφῆς» γιά νά πάει παρακάτω τό σύστημα. Μέ ἀναγκαστική συνέπεια τήν ρίψη στήν πυρά τῶν πιό ἀδύνατων κρίκων ἀπό τούς δυνατούς. Ἀπορρίπτεται τό σενάριο. Ὅλοι ψάχνουν νά βροῦν τί κρύβεται πίσω ἀπό τήν αὐτονόμηση τῶν συστημάτων, κεντρικῶν καί τοπικῶν, καί τήν πρωτοβουλία τους νά καταδιώξουν τώρα τό ὀργανωμένο ἔγκλημα πού ἐπί πολλά χρόνια ἦταν στό ἀπυρόβλητο. Γιατί ἀπό τήν τελική ἀπάντηση στό ἐρώτημα κρίνεται γιά τόν κόσμο ἄν τό σύστημα εἶναι σέ τελική φάση ἀποδρομῆς καί πρέπει νά ἀρχίσει νά παίρνει τίς ἀποστάσεις του ἤ ὄχι. Παρόμοια «ἀνάγνωση» ἔγινε ἀπό τήν τοπική κοινωνία στό Ἡράκλειο μετά τήν ἀποκάλυψη τοῦ σκανδάλου τοῦ ΟΠΕΚΕΠΕ. Ἀρκετοί, ὄχι ὅλοι, δέν ἐνοχλήθηκαν ἀπό τήν ἀποκάλυψη τοῦ σκανδάλου, ἀλλά ἀπό τό γεγονός ὅτι «δέν τούς τό εἶπαν γιά νά κάνουν αἴτηση καί νά πάρουν ἐπιδότηση καί αὐτοί». Ἔτσι βλέπουν τά πράγματα οἱ τοπικές κοινωνίες κάθε φορά πού διαπλέκεται ἡ ψῆφος μέ τόν ἑλληνικό ποινικό νόμο. Ἀγνοοῦσαν βεβαίως τί συμβαίνει ὅταν διαπλέκεται μέ τόν εὐρωπαϊκό νόμο.
Ἡ μεγάλη κοινωνία ὅμως, ἔξω ἀπό τήν Μεγαλόνησο, κεντρῶα, δεξιά καί ἀριστερή, βλέπει τήν Κρήτη ὡς πολιτική ὑπόθεση πρός μελέτη (case study). Ὡς τό «ὑπόδειγμα» τῆς διακυβερνήσεως. Οἱ ὑποψίες πού ὑπάρχουν γιά τό πῶς κυβερνᾶται ἡ χώρα ἀπό μιά μεγάλη παρέα, μέ τίς συνταγματικές ἐξουσίες νά ἔχουν συγχωνευτεῖ καί τόν νόμο νά ἔχει παραδοθεῖ στό ἔγκλημα, ἀπό ἐνδείξεις στά Τέμπη καί τίς ὑποκλοπές, ἔγιναν ἀποδείξεις στήν Κρήτη. Στήν ἐπισύνδεση τοῦ ΟΠΕΚΕΠΕ ἀκούγεται ἰδιώτης πού ἔχει ζητηθεῖ ἡ δίωξή του γιά συμμετοχή σέ ἐγκληματική ὀργάνωση νά συζητᾶ μεθόδευση μέ τήν συμμετοχή τοῦ ὑπουργοῦ Δικαιοσύνης γιά τό πῶς θά ἀντικατασταθεῖ ἀπό τήν ὑπόθεση ἡ Εὐρωπαία Εἰσαγγελέας Παπανδρέου. Ἀπόπειρα τήν ὁποία δέν διέψευσε ὁ κύριος ὑπουργός, ἁπλῶς καλύφθηκε πίσω ἀπό τήν εὐχαριστήρια ἐπιστολή τοῦ τέως ἐπί κεφαλῆς τοῦ Γραφείου Ἀθηνῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Εἰσαγγελίας. Ἀπόπειρα πού δυστυχῶς ἀκόμη καί σήμερα συνεχίζεται εἰς βάρος τῆς κυρίας Παπανδρέου, μέ τό ἀντίθετο ἀποτέλεσμα μέχρι στιγμῆς. Ἡ Λάουρα Κοβέσι προτίθεται νά τῆς ἀνανεώσει τήν θητεία.
Στήν ὑπόθεση τῶν Χανίων τά πράγματα ἔγιναν πιό ἀγοραῖα. Ὁ φερόμενος ὡς ἔμπορος κοκαΐνης βαπτίστηκε «χρήστης» καί ἀθωώθηκε πανηγυρικῶς ἀπό τό Μονομελές Πρωτοδικεῖο τῆς πόλεως. Δέν ἀποκλείεται μάλιστα νά ὑπάρχει καί δικαστής στίς ἐπισυνδέσεις Χρυσοχοΐδη πού θά μᾶς «πεῖ» περισσότερα. Ὁ ὑπουργός, ὅταν ἐρωτᾶται σχετικῶς, δέν ἀπαντᾶ.
Ἡ Κρήτη ἐπιβεβαιώνει δυστυχῶς στήν μεγάλη κοινωνία μέσα ἀπό τίς ἐπισυνδέσεις Χρυσοχοΐδη ποιός κυβερνᾶ αὐτόν τόν τόπο. Ποιός ἐνίοτε ἀνεβαίνει στήν ἕδρα καί δικάζει. Ποιός κάθεται μπροστά στό πληκτρολόγιο καί γράφει. Ποιός κάνει τά στραβά μάτια καί δέν συλλαμβάνει. Ποιός ἀνεβαίνει μέ τήν στήριξη τοῦ Πατριάρχη καί τῶν Γερμανῶν στόν ἐπισκοπικό θρόνο καί κηρύττει! Τό ἄν ἡ Κυβέρνηση εἶναι ἀναμεμειγμένη σέ αὐτό, εἶναι κάτι πρός ἀπόδειξιν. Ἡ Δημοκρατία χρειάζεται τίς ἀποδείξεις γιά τόσο σοβαρές ὑποθέσεις. Δέν θά εἴμαστε ἐπιπόλαιοι καί βιαστικοί. Τό βέβαιον εἶναι ὅμως, ἄν ὑποθέσουμε χάριν τῆς συζητήσεως ὅτι ὅλα γίνονται ἐρήμην της καί δέν ξέρει τίποτε γιά τό ἔγκλημα, πώς ἔχει τεράστια πολιτική εὐθύνη γιά τό κενό ἐξουσίας. Ἡ μακρά ἀπουσία τῆς ὀργανωμένης, ὑποτίθεται, Πολιτείας ἀπό τόν ἔλεγχο τῆς ἀνομίας ἰσοδυναμεῖ μέ πολιτική ἐνοχή. Οἱ πολῖτες ἔχουν δεῖ τά ἴδια σέ παραλλαγές στήν Λάρισα μέ τήν διαχείριση τοῦ θέματος τῶν Τεμπῶν καί προμηθειῶν τῆς πανδημίας. Στήν Κοζάνη μέ τήν «συντονίστρια Κοινοτικῶν Πόρων», ὑποψήφια βουλευτή τῆς ΝΔ καί τίς Φερράρι οἰκείων της. Στά Τρίκαλα μέ τόν ΟΠΕΚΕΠΕ, προσεχῶς, ἄν κρίνουμε ἀπό τίς διαρροές. Στά Γρεβενά μέ τόν διάσημο δικηγόρο τῶν εἰσπρακτικῶν ἑταιρειῶν πού ἀπεσύρθη ἀπό τήν πολιτική. Στήν Πελοπόννησο, τήν Ἀττική καί τήν Κρήτη μέ τήν ἀνακύκλωση, ἄν πιστέψουμε τήν Εὐρωπαϊκή Εἰσαγγελία. Παντοῦ ἡ πυραμίδα τῆς ἰσχύος ἦταν μέχρι σήμερα πάντοτε ἡ ἴδια. Σέ αὐτήν τήν πυραμίδα στήν ὁποία οἱ ἐκλεγμένοι βουλευτές, ἄν δέν εἶναι τοὐλάχιστον ὑφυπουργοί γιά νά ἔχουν δύναμη, εἶναι ἡ τελευταία τρύπα τοῦ ζουρνᾶ. Προβάδισμα συνήθως ἔχει τό ἀόρατο «κόμμα».
Τό πρόβλημα γιά τήν Πολιτεία εἶναι τό «καπάκι» πού ἄνοιξε ἀπό τίς ἐνέργειες «αὐτονομημένων» ἀπό τήν κεντρική ἐξουσία Ἀρχῶν, μέ ἕδρα ἐντός ἤ ἐκτός χώρας (Εὐρωπαϊκή Εἰσαγγελία, Ἀρχή Ξεπλύματος Βρώμικου Χρήματος, Γενικές Ἐπιθεωρήσεις ΕΛΑΣ) καί οἱ συνέπειες εἶναι διπλές. Οἱ Ἕλληνες, ἔμπειρος λαός, ἐκπαιδευμένοι νά διακρίνουν πότε κάποιος ἔχει τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ ξένου παράγοντα καί πότε ὄχι, διερωτῶνται ἄν ἡ Κυβέρνηση ἔχασε τά διεθνῆ στηρίγματά της. Καί συνειδητοποιοῦν ὅτι, λίγα 24ωρα πρίν τήν ΔΕΘ, ἡ Κρήτη ἐξελίσσεται σέ πολιτική ἀχίλλειο πτέρνα γιά τό σύστημα. Ὅσα γίνονται γνωστά προκαλοῦν ἀποστροφή σέ εὐρύτερα στρώματα. Κεντρῶα, ἀριστερά, δεξιά. Καί τό κόστος ἀνεβαίνει περισσότερο κάθε φορά πού κάποιος ἐμφανίζεται στή σκηνή καί παριστάνει τόν ἀρχιερέα τῆς κάθαρσης. Κωμωδία. Μικρή χώρα ἡ Ἑλλάς, γνωριζόμαστε.