Ὁ πατέρας μας, πού πολέμησε στό Ἀλβανικό Μέτωπο…
…σπανίως ἀναφερόταν σέ ὅσα ἔζησε ἐκεῖ. Προτιμοῦσε, τά πρωινά πού τρώγαμε στά πεταχτά, πρίν πᾶμε στό σχολεῖο, τήν παπάρα μας (ψωμί μουσκεμένο στό γάλα, σέ μιά γαβάθα) νά μᾶς ἀφηγεῖται τίς ἱστορίες τοῦ Καραγκιόζη, μιμούμενος ἄριστα τίς φωνές τῶν ἡρώων τοῦ Θεάτρου Σκιῶν…
Πολλά χρόνια ἀργότερα, τοῦ ζήτησα νά μιλήσει γιά τό Μέτωπο, καί γιά νά τόν διευκολύνω, τοῦ ἀγόρασα ἕνα μικρό μαγνητόφωνο καί τοῦ ζήτησα νά ἀφηγηθεῖ ὅσα ἐκεῖνος θεωροῦσε σημαντικά. Ἔχω ἀκόμη τίς κασσέττες καί ὅλο λέω νά γράψω ἕνα βιβλίο. Ἡ καθημερινότητα καί οἱ ἄλλες συγγραφικές μου ἀνησυχίες δέν μοῦ τό ἔχουν μέχρι στιγμῆς ἐπιτρέψει, ἀλλά κατά καιρούς δημοσιεύω κάποια σημεῖα, τά ὁποῖα θεωρῶ ἐνδιαφέροντα.
Ὅπως τήν συνάντηση καί συμβίωσή του στό Μέτωπο μέ τόν Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Ὑπίατρος ἔφεδρος ὁ πατέρας μου, στρατιώτης τυφεκιοφόρος ὁ Κανελλόπουλος, ὡς προερχόμενος ἀπό τήν ἐξορία ὅπου τόν εἶχε στείλει ὡς «σοσιαλίζοντα» τό καθεστώς τῆς ἐποχῆς. «Ἐπρόκειτο περί ἑνός ἀρίστου στρατιώτου. Πρόθυμος νά ἀναλάβει ὁποιαδήποτε ἀποστολή ἤ ὑπηρεσία. Ὑπάκουος καί εὐγενής, ἄριστος συνομιλητπής. Μερικές νύχτες, πού εἴχαμε ἡσυχία, συζητούσαμε πολύ γιά τήν κατάσταση. Ἦταν ἄριστος γνώστης τῆς εὐρωπαϊκῆς Ἱστορίας καί θεωροῦσε σχεδόν “φυσικό ἐπακόλουθο” τήν πορεία τῆς Γερμανίας, ἔπειτα ἀπό τίς ταπεινώσεις τίς ὁποῖες ὑπέστη μετά τήν ἧττα της στόν Πρῶτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πίστευε ὅτι οἱ Γερμανοί εἶχαν αἰσθανθεῖ βαριά ὑποτιμημένοι καί ὅτι ἡ τακτική τήν ὁποία ἀκολούθησε ὁ Χίτλερ τούς παρέσυρε ἀριστοτεχνικά σέ ἕνα ἀντιευρωπαϊκό καί κυρίως ἀντισημιτικό μένος» μοῦ ἔχει ἀφηγηθεῖ.
«Ἐντύπωση μοῦ εἶχε προκαλέσει ὅτι παρ’ ὅλη τήν κόπωση καί τίς κακουχίες, ὁ Κανελλόπουλος ἔμενε πολλές νύχτες ἄγρυπνος, γιά νά μελετήσει ὑπό τό φῶς ἑνός φαναριοῦ» ἔχει ἀφηγηθεῖ.
Ἐνδιαφέρουσα εἶναι καί ἡ ἀφήγησή του γιά τόν ἀνώτερο ἀξιωματικό γυιό τοῦ Μακεδονομάχου ἥρωος Παύλου Μελᾶ.
«Ἀνέμενα ἕναν στρατηλάτη, ἀλλά συνάντησα ἕναν ἀξιωματικό ρουτίνας. Ἐκεῖνο πού μέ ἐντυπωσίασε ἦταν ἡ σχολαστικότης εἰς ὅ,τι ἀφοροῦσε στήν ἀμφίεσή του. Ἐμεῖς, οἱ ἄλλοι ἀξιωματικοί, σχεδόν ἀτημέλητοι καί σέ κακά χάλια, ἀλλά ἐκεῖνος, προφανῶς μέ τήν φροντίδα τῶν ὑπασπιστῶν του, ἀτσαλάκωτος καί μέ τίς μπότες πάντα γυαλισμένες, ὥστε νά βλέπεις σ’ αὐτές τό πρόσωπό σου!» Ὅταν μιλήσαμε γιά τό θέμα αὐτό, μοῦ εἶπε ὅτι «μπορεῖ ὁ Μελᾶς νά εἶχε δίκιο. Ἕνας διοικητής μιά πολεμικῆς μονάδας, πρέπει νά ξεχωρίζει κάπως.» Δέν μοῦ ἀφηγήθηκε κάτι γύρω ἀπό τήν δράση τοῦ συγκεκριμένου ἀξιωματικοῦ. Συγκινητική εἶναι ἡ ἱστορία τοῦ νεαροῦ Ποντίου, ὁ ὁποῖος πῆγε νά καταταγεῖ, ἀλλά ὁ πατέρας μου ἐντόπισε μιά τεράστια κήλη καί τόν «ἔκοψε». Ὁ νεαρός, ἀπό τό Κιλκίς, ζήτησε ἀκρόαση καί εἶπε στόν ὑπίατρο: «Γιατρέ, ἄν δέν μέ πάρεις στό Στρατό θά αὐτοκτονήσω!». Ὁ πατέρας μου ταράχθηκε, ἀντιληφθείς ὅτι ὁ νεαρός Πόντιος τό ἐννοοῦσε. «Ἐγώ δέν γυρίζω εἰς τό χωρίον μου μέ τήν ἐντροπήν τοῦ ἀνίκανου» τοῦ εἶπε ὁ νεαρός, φοιτητής μάλιστα τῆς Νομικῆς. «Παραβάς κάθε πτυχήν τοῦ ὅρκου μου, ἔκρινα τόν νεαρόν “ἱκανόν” καί ἐκεῖνος, δακρύων, μοῦ ἠσπάσθη τάς χεῖρας» ἀκούγεται νά λέει χαρακτηριστικά στήν κασσέττα…
