Ἀνησυχία Σκοπιανῶν γιά διχοτόμηση Κοσσυφοπεδίου

Δημοψήφισμα ἐξαγγέλλει ὁ Χακίμ Θάτσι

ΟΙ ΠΕΡΙΠΛΟΚΕΣ τῶν σχέσεων μεταξύ Σερβίας καί Κοσσυφοπεδίου καί οἱ προοπτικές μεθοριακῶν διευθετήσεων μεταξύ τους ἔχουν θορυβήσει ἰδιαίτερα τούς Σκοπιανούς. Τό γεγονός ὅτι ἡ παρουσία μιᾶς ἐθνικῆς κοινότητος (ἐν προκειμένω τῶν Σέρβων τοῦ βορείου Κοσσυφοπεδίου) ὁδηγεῖ σέ μίαν ἀλλαγή συνόρων, ἀνοίγει τόν ἀσκό τοῦ Αἰόλου καί γιά ἄλλες τέτοιες ρυθμίσεις. Ἡ σκοπιανή ἡγεσία ἀνησυχεῖ ἰδίως, ὅτι μετά τό Κοσσυφοπέδιο τά Τίρανα θά στραφοῦν πρός τίς ἀνατολικές ἐπαρχίες τῆς χώρας ὅπου κατοικεῖ μία καθόλου εὐκαταφρόνητη ἀλβανική μειονότης. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἀντιδράσεις ὑπῆρξαν ἀπό ὅλα τά κόμματα τῶν Σκοπίων, μέ πρῶτο κυβερνῶν σοσιαλιστικό, τό ὁποῖο ἐτάχθη ἀπεριφράστως κατά οἱασδήποτε ἀλλαγῆς συνόρων στά Βαλκάνια διανθίζοντας τήν σχετική ἀνακοίνωσή του μέ τήν τετριμμένη φιλολογία γιά τήν ἀνάγκη βελτιώσεως τῶν σχέσεων μεταξύ γειτονικῶν κρατῶν.

Ταυτοχρόνως σέ μία μοναδική ἴσως περίπτωση συμπτώσεως θέσεων μέ τήν κυβέρνηση, τό ἀντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE ἐτάχθη ἐπίσης ὑπέρ τῆς ἀκεραιότητος τοῦ Κοσσυφοπεδίου. «Εἴμαστε ἀντίθετοι σέ κάθε διόρθωση συνόρων» δήλωσε κατηγορηματικῶς ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ κόμματος Δ. Ἀρσόφσκι. Μέ διαφορετικό σκεπτικό ἀπορρίπτει τίς μεθοριακές διευθετήσεις ἡ συμμαχία τῶν ἀλβανικῶν κομμάτων πού μετέχει στήν κυβέρνηση. Οἱ Ἀλβανοί «δέν ἔχουν πλέον περιοχές πού θά μποροῦσαν νά χάσουν. Τό ἀντίθετο» ἀναφέρει ἡ σχετική ἀνακοίνωσις. Ἀφήνει ἔτσι ἀνοικτό τό ἐνδεχόμενο καί ἄλλων διεκδικήσεων ἀπό τούς Ἀλβανούς… Τό μεγαλύτερο κόμμα τῆς συμμαχίας «DUI» ὑπογραμμίζει ὅτι δέν πρέπει νά γίνονται συζητήσεις γιά τέτοια θέματα καθώς ἡ περιοχή εὑρίσκεται «στήν σωστή πορεία πρός τήν εἰρήνη, τήν ἀσφάλεια, τή σταθερότητα, τήν εὐρωατλαντική ὁλοκλήρωση καί τήν οἰκονομική ἀνάπτυξη». Στήν Πριστίνα, πάντως, ὁ Πρόεδρος Χακίμ Θάτσι, ὁ ὁποῖος ἐπικρίνεται γιά τήν θέση του ὑπέρ τῶν μεθοριακῶν διευθετήσεων, προανήγγειλε δημοψήφισμα. Ἐπέμεινε ὅμως στήν χρήση ὅρων ὅπως «εἰρηνική διόρθωσις συνόρων» τονίζοντας ὅτι ἡ πρότασίς του δέν σημαίνει διχοτόμηση καί ἀνταλλαγή ἐδαφῶν. Ὁ Θάτσι ἐπεκρίθη γιά μίαν ἀκόμη φορά ὅτι δέν προσδιορίζει τί ἐννοεῖ μέ τήν ἔκφραση «διόρθωσις συνόρων». «Σέ μία τέτοια κατάσταση δέν ὑπάρχει τίποτε ἄλλο παρά νά δοθεῖ ἡ δυνατότης στούς πολῖτες τῆς Δημοκρατίας τοῦ Κοσσυφοπεδίου νά λάβουν ἀποφάσεις. Ὡς ἐκ τούτου εἶναι ἐπιτακτική ἀνάγκη νά ἐπιτρέψουμε στούς πολῖτες μας τό δικαίωμα δημοψηφίσματος ἐπί τοῦ ὁποίου ἐργάζομαι γιά νά γίνει πραγματικότητα» τόνισε.

Γιά δημοψήφισμα ὅμως ἔκανε λόγο καί ὁ Πρόεδρος τῆς Σερβίας Ἀλεξαντάρ Βούτσιτς, ὁ ὁποῖος ἐπίσης ἔχει ταχθεῖ ὑπέρ τῶν μεθοριακῶν διευθετήσεων. Τήν ἴδια στιγμή ὁ Σέρβος ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Ἴβιτσα Ντάσιτς ὁμίλησε σαφῶς γιά διχοτόμηση τοῦ Κοσσυφοπεδίου, λέγοντας ὅτι δέν βλέπει ἄλλη λύση σέ αὐτό τό «μακρᾶς διαρκείας πρόβλημα», ἡ διαιώνισις τοῦ ὁποίου ἐγκυμονεῖ «κινδύνους στρατιωτικῆς ἐπιθέσεως» στίς βόρειες ἐπαρχίες του. Πάντως, οἱ Πρόεδροι Βούτσιτς καί Θάτσι πρόκειται νά συναντηθοῦν στίς Βρυξέλλες μέ ἀντικείμενο τό καταστατικό τῆς «Ἑνώσεως Σερβικῶν Δήμων» τοῦ Κοσσυφοπεδίου, ἡ συγκρότησις τῆς ὁποίας δέν ἔχει ὁλοκληρωθεῖ καθ’ ὑπέρβασιν τῶν σχετικῶν χρονοδιαγραμμάτων. Μάλιστα ὁ Ἀλεξαντάρ Βούτσιτς δέν ἔχασε τήν εὐκαιρία νά ἐπισημάνει ὅτι τό Κοσσυφοπέδιο εἶναι κατά 1.930 ἡμέρες ἐκπρόθεσμο ὡς πρός τήν ὑποχρέωσή του νά ἀναγνωρίσει τήν Ἕνωση τῶν Σερβικῶν Δήμων.

Ἡ ἐκπρόσωπος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς Μάγια Κοτσίγιαννιτς ἀνέφερε ὅτι ἡ συνάντησις θά πραγματοποιηθεῖ μετά τήν ἐπίσημη ἐνημέρωση τῆς ΕΕ γιά τά ἀποτελέσματα τῶν ἐργασιῶν τῆς Ὁμάδος Ἐργασίας πού ἐπεξεργάζεται τό ζήτημα τῆς Ἑνώσεως Σερβικῶν Δήμων. Ἐπισημαίνεται ὅτι καί οἱ δύο πλευρές ἔχουν δεσμευθεῖ γιά ταυτόχρονη ἀνακοίνωση τοῦ σχεδίου καταστατικοῦ τῆς Ἑνώσεως Σερβικῶν Δήμων στίς Βρυξέλλες.

Ἐν ὄψει τῆς συναντήσεως αὐτῆς ὁ Πρόεδρος Βούτσιτς προέβη σέ καθησυχαστικές δηλώσεις πρός τούς συμπατριῶτες του: «Θέλω νά διαμηνύσω στούς πολῖτες τῆς Σερβίας νά μήν ἀνησυχοῦν, διότι δέν θά ὑπάρξουν μυστικές ἀποφάσεις καί λύσεις. Δέν θά ἐπιτρέψω νά μείνουν οἱ Σέρβοι χωρίς τίποτε, ὅπως τό ἐπέτρεψαν κάποιοι πρίν ἀπό ἐμένα. Δέν θά ἀφήσω οἱ Σέρβοι νά μείνουν χωρίς τά δικαιώματά τους, δέν θά ἐπιτρέψω οἱ σερβικές ἐκκλησίες καί τά μοναστήρια νά εἶναι λιγώτερο ἀσφαλῆ» ὑπεγράμμισε.