Πρός ὁριστική διακοπή τῶν διπλωματικῶν σχέσεων μέ τό καθεστώς τῆς δυτικῆς Λιβύης – Ἀπέτυχε ἡ μεσολάβησις τῶν ΗΠΑ γιά ἔναρξη διαπραγματεύσεων ὁριοθετήσεως θαλασσίων ζωνῶν
ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ἀπό τό ἐπεισόδιο πού ἐσημειώθη κατά τήν ἄφιξη τοῦ Νίκου Δένδια στήν Λιβύη, ἐπιβεβαιώνει ὅτι ἡ χώρα αὐτή, ἤ τοὐλάχιστον ἡ κυβέρνησις τήν ὁποία ἀναγνωρίζει ὁ ΟΗΕ (ἄν καί ἔχει λήξει ἡ χρονική περίοδος τῆς ἐντολῆς της), εἶναι ἁπλῶς δεκανίκι τῶν τουρκικῶν βλέψεων στήν Μεσόγειο. Ὀρθῶς ὁ Ἕλλην ὑπουργός ἀπέφυγε νά ἀποβιβασθεῖ τοῦ ἀεροπλάνου του καί νά ἀνταλλάξει χειραψία μέ τήν ὁμόλογό του στήν κυβέρνηση αὐτή, Νάιλα Μανγκούς. Εὐκόλως ἀντιλαμβανόμεθα τήν ἐκμετάλλευση τῆς ὁποίας θά ἐτύγχανε μία τέτοια χειραψία καί ἀπό τήν Τρίπολη καί ἀπό τήν Ἄγκυρα. Μέχρι καί σάν ἀποδοχή τοῦ παρανόμου τουρκο-λιβυκοῦ μνημονίου θά προσπαθοῦσαν νά τήν παρουσιάσουν. Αὐτό προφανῶς ἀντελήφθη ὁ κ. Δένδιας καί ἀμέσως κατευθύνθηκε πρός τήν Βεγγάζη παρακάμπτοντας τήν Τρίπολη. Ἄς μήν τρέφουμε ψευδαισθήσεις ὅμως. Μέ τήν Λιβύη ἔχουμε «χάσει τό τραῖνο». Ἡ Βουλή τῆς Βεγγάζης τήν ὁποία ὑποτίθεται ὅτι ἀναγνωρίζουμε στερεῖται νομιμοποιήσεως, ὅπως ἀκριβῶς στερεῖται καί ἡ κυβέρνησις τῆς Τριπόλεως. Καί καλή εἶναι ἡ διπλωματία «τῶν ἐμβολίων» (δωρεά ἐμβολίων συνόδευε ὁ κ. Δένδιας) ἀλλά ἀνεπαρκής γιά νά μᾶς λύσει τό πρόβλημα.
Νά μήν μᾶς διαφεύγει ὅτι ἐκπρόσωποι καί τῶν δύο κέντρων ἐξουσίας τῆς Λιβύης, τῆς Τριπόλεως καί τῆς Βεγγάζης, ἐπεσκέφθησαν προσφάτως τήν Κωνσταντινούπολη. Καί μπορεῖ ἡ Βουλή τῆς Λιβύης νά μήν ἔχει ἐπικυρώσει τό μνημόνιο γιά τήν θαλασσία ὁριοθέτηση, ὅμως ἡ Τρίπολις συνεχίζει. Μόλις τόν περασμένο μῆνα ὑπέγραψε συμφωνίες στρατιωτικῆς συνεργασίας μέ τήν Τουρκία.
Ἀπ’ ἐναντίας τά αἰτήματα τῆς Ἑλλάδος γιά συνομιλίες μέ στόχο τήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν μεταξύ τῶν δύο χωρῶν ἔχουν μείνει ἀναπάντητες. Ἡ Λιβύη ἀπαξίωνε κἄν νά ἀπαντήσει. Καί μετά τά χθεσινά συμβάντα ἔχουμε περιέλθει σέ οὐσιαστική ἀναστολή διπλωματικῶν σχέσεων. Προφανῶς αὐτό δέν ἦταν στίς προθέσεις τοῦ Ἀμερικανοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Ἄντονυ Μπλίνκεν, ὁ ὁποῖος πρό ὀλίγων ἡμερῶν συνομίλησε τηλεφωνικῶς μέ τόν κ. Μητσοτάκη καί ἐξέφρασε «τήν ἐκτίμησή του γιά τίς προσπάθειες πού καταβάλλει ἡ Ἑλλάς» γιά τήν ἐξασφάλιση τῆς σταθερότητος στήν ἀνατολική Μεσόγειο.
Φαίνεται ὅμως ὅτι ἤδη ἔχουμε ἐμπλακεῖ σέ μιά διελκυστίνδα, στήν ὁποία αὐτός πού τραβᾶ τό σχοινί δέν εἶναι ἡ Λιβύη· εἶναι ἡ Τουρκία. «Κατά παραγγελίαν» εἶναι οἱ προκλητικές κινήσεις τῆς Τριπόλεως. Θά σημειώσουμε μάλιστα ὅτι τό χθεσινό περιστατικό ἔρχεται ἀμέσως μετά τήν ἐξαγγελία ἀπό τήν Ἑλλάδα σεισμικῶν καί ἄλλων ἐρευνῶν σέ θαλάσσια «οἰκόπεδα» τοῦ Ἰονίου Πελάγους. Τά «οἰκόπεδα» αὐτά δέν εὑρίσκονται στίς περιοχές πού καλύπτει τό τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, ὅμως εἶναι τό πρῶτο βῆμα γιά μία σειρά κινήσεων τῆς Ἑλλάδος στήν περιοχή. «Κατά παραγγελία» λοιπόν (τό ἐπαναλαμβάνουμε) τῆς Ἀγκύρας ἡ Λιβύη ἀντιδρᾶ.
Νά σημειωθεῖ ὅτι ἀρχικῶς ἡ Τρίπολις δέν ἦταν στό πρόγραμμα τοῦ ταξιδιοῦ τοῦ κ. Δένδια στήν Λιβύη. Ὅμως, σύμφωνα μέ πηγές τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, τήν παραμονή τῆς ἐπισκέψεως, ὁ ἐπί κεφαλῆς τοῦ προεδρικοῦ συμβουλίου Μωχάμεντ Μένφι εἶχε ζητήσει νά μεταβεῖ ὁ ὑπουργός καί στήν Τρίπολη γιά συνάντηση μαζί του. Ἡ συνάντησις ἐπρογραμματίσθη ὑπό τήν προϋπόθεση ὁ κ. Δένδιας νά δεῖ μόνον αὐτόν καί νά μήν παρευρίσκεται κανείς ἄλλος. Ὅμως, ὅταν προσγειώθηκε τό ἀεροσκάφος στό ἀεροδρόμιο τῆς Τριπόλεως, περίμενε ἡ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς κυβερνήσεως τῆς Τριπόλεως, Νάιλα Μανγκούς. Προφανῶς οἱ λιβυκές ἀρχές θεωροῦσαν πώς θά μποροῦσαν νά ἐκβιάσουν τήν κατάσταση, μέ τήν αἰφνιδιαστική αὐτή κίνηση. Ὑπενθυμίζεται ὅτι ἡ κυρία Μανγκούς, ἡ ὁποία εἶναι ὑπουργός στήν ὑπηρεσιακή κυβέρνηση τῆς Τριπόλεως, ὑπέγραψε μέ τόν ὑπουργό Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου τήν τουρκολιβυκή συμφωνία τόν Ὀκτώβριο, πού βασίζεται στό παράνομο τουρκολιβυκό «μνημόνιο» τοῦ 2019.
Καί ἀφοῦ ὁ κ. Δένδιας ἀπεφάσισε νά παρακάμψει τήν Τρίπολη, προκειμένου νά ἀποφύγει τίς ὕποπτες συναντήσεις πού ἀπειργάσθη ἡ Τρίπολις, ἄρχισε ἡ περιπέτεια. Τό ἑλληνικό κυβερνητικό ἀεροπλάνο καθηλώθηκε χωρίς νά τοῦ δίδεται σχέδιο πτήσεως, καί ἐν τέλει ὑπεχρεώθη νά κάνει κύκλο καί νά κατευθυνθεῖ στήν Βεγγάζη, μέσῳ τοῦ FIR τῆς Μάλτας.
Ἐξόχως προκλητική ἦταν ἡ συνέχεια τήν ὁποία ἔδωσαν οἱ ἀρχές τῆς Τριπόλεως μέ μιάν ἐξαιρετικῶς ἐπιθετική ἀνακοίνωση, ἡ ὁποία μάλιστα ἐδόθη στήν δημοσιότητα διά τοῦ τουρκικοῦ πρακτορείου Anadolu. «Ἡ στάσις τοῦ Ἕλληνα ΥΠΕΞ εἶναι προσβολή γιά τόν λιβυκό λαό καί τήν κυβέρνηση» ἀνέφερε στό τουρκικό πρακτορεῖο ὁ Μωχάμεντ Χαμούντι, ἐκπρόσωπος τῆς κυβερνήσεως τῆς Τριπόλεως, καί προσέθεσε πώς «ἡ στάσις τοῦ Ἕλληνα ὑπουργοῦ ἀντιμετωπίσθηκε μέ λύπη ἀπό τήν κυβέρνηση τῆς Λιβύης.»
Ταυτοχρόνως ἡ κυβέρνησις τῆς Τριπόλεως ἐκάλεσε γιά ἐξηγήσεις τόν Ἕλληνα ἐπιτετραμμένο στήν χώρα, ἐνῶ ἀνεκάλεσε τόν διπλωματικό ἐκπρόσωπό της στήν Ἀθήνα. Πρόκειται γιά οὐσιαστική διακοπή διπλωματικῶν σχέσεων.
Τήν ἴδια στιγμή, στήν Βεγγάζη, ὑποδεχόμενος τόν κ. Δένδια ὁ στρατάρχης Χαφτάρ ὁμίλησε μέ ἰδιαίτερα σκληρά λόγια κατά τῆς παρουσίας τῶν τουρκικῶν στρατευμάτων στήν χώρα του, ἐνῶ κατεδίκασε ξεκάθαρα τά τουρκολιβυκά μνημόνια. Σημείωσε δέ πώς, ἄν μέχρι τόν Ἰανουάριο δέν γίνουν ἐκλογές, θά πρέπει νά ἀναληφθοῦν ἄλλες δράσεις. Ὁ στρατάρχης Χαφτάρ μίλησε μέ ἰδιαίτερα θετικά λόγια γιά τίς σχέσεις τῆς Βεγγάζης μέ τήν Ἀθήνα, καθώς καί γιά τόν συντονισμό τῶν διπλωματικῶν ἐνεργειῶν καί μέ τό Κάιρο. Στήν συνέχεια, μετά τήν συνάντηση μέ τόν στρατάρχη Χαφτάρ, ὁ κ. Δένδιας παρηυρέθη στό λιμάνι τῆς Βεγγάζης, σέ ἐκδήλωση παρουσιάσεως τῆς συνεισφορᾶς τῆς Ἑλλάδος στό πρόγραμμα WFP γιά τήν ἀποκατάσταση τοῦ λιμένος τῆς πόλεως, κρίσιμου σημείου εἰσόδου γιά τρόφιμα καί ἀνθρωπιστική καί ἐπισιτιστική βοήθεια στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Βόρειας Ἀφρικῆς καί τοῦ Σαχέλ.
Νά σημειωθεῖ ὅτι ὁ Νῖκος Δένδιας, σέ δήλωσή του σχετικά μέ τά συμβάντα, τονίζει μεταξύ ἄλλων: «Ἡ σημερινή (χθεσινή) ἐπίσκεψη στή Λιβύη, ὅπως ἦταν προγραμματισμένη, ξεκίνησε ἀπό τήν Τρίπολη, ὅπου ἐπρόκειτο νά συναντηθῶ μέ τόν Πρόεδρο Menfi. Ὅμως, ἡ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Ὑπηρεσιακῆς Κυβέρνησης, ἡ κυρία Mangoush, προσπάθησε νά μοῦ ἐπιβάλει μέ τήν παρουσία της στό ἀεροδρόμιο νά συναντηθῶ μαζί της, μέ ἀποτέλεσμα νά διακόψω τήν ἐπίσκεψη στήν Τρίπολη καί νά πετάξουμε στή Βεγγάζη, ὅπου ἀκολουθήθηκε τό πρόγραμμα. Κατ’ ἀρχάς, ἔγινε ἡ τελετή παράδοσης 30.000 ἐμβολίων. Προστίθενται αὐτά σέ ἄλλα 200.000 ἐμβόλια πού ἔχουμε στείλει στή Λιβύη».
