Οἱ διεργασίες στό Eurogroup καί Εcofin – Καθοριστική ἡ στάσις τῆς Γερμανίας γιά τό 2023
ΣΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ἰσχυρῶν συμμαχιῶν πού θά συνταχθοῦν μέ τό αἴτημα γιά ἐξαίρεση ἀπό τόν ὑπολογισμό τοῦ ἐλλείμματος καί τοῦ χρέους, τοῦ ὑπερβάλλοντος ποσοστοῦ ἀπό τόν εὐρωπαϊκό μέσον ὅρον ὁ ὁποῖος κατευθύνεται σέ ἀμυντικές δαπάνες, εὑρίσκεται ἡ ἑλληνική Κυβέρνησις. Ἤδη ἀνατολικές χῶρες ὅπως οἱ Λιθουανία, Ἐσθονία, Πολωνία, Ρουμανία ἀλλά καί ἡ Ἰταλία ὑποστηρίζουν τό ἑλληνικό αἴτημα, τό ὁποῖο ἔχει ὑποβάλει γραπτῶς ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στά εὐρωπαϊκά θεσμικά ὄργανα, ἐνῶ τήν πρόταση ἀνέπτυξε στούς ὁμολόγους του κατά τήν πρόσφατη σύνοδο κορυφῆς στίς Βερσαλλίες, τονίζοντας ὅτι «μία τέτοια πολιτική, θά ἐπιτρέψει σέ χῶρες ὅπως ἡ Ἑλλάς, οἱ ὁποῖες ἱστορικά ξοδεύουν περισσότερα σέ ἀμυντικές δαπάνες ἀπό ἄλλες εὐρωπαϊκές χῶρες, νά μήν τιμωροῦνται γι’ αὐτή τους τή στρατηγική ἐπιλογή.»
Οἱ ἀνατολικές χῶρεςμε τά τήν ρωσσική εἰσβολή στήν Οὐκρανία αὐξάνουν τούς προϋπολογισμούς τους γιά τίς ἀμυντικές δαπάνες, ὁπότε εἶναι εὔλογο νά στηρίζουν τήν πρόταση τοῦ Πρωθυπουργοῦ. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ Λιθουανία τήν προηγούμενη ἑβδομάδα ἀπεφάσισε τήν αὔξηση τῶν ἀμυντικῶν δαπανῶν τό 2022, σέ ποσοστό μεγαλύτερο τοῦ 2,5% τοῦ ΑΕΠ. Ταυτοχρόνως, ὁ ὑπουργός Οἰκονομικῶν Χρῆστος Σταϊκούρας ἀπό τίς Βρυξέλλες ὅπου εὑρίσκεται, στό πλαίσιο τῶν συνεδριάσεων τοῦ Eurogroup καί τοῦ Εcofin, θά ἐπιχειρήσει νά διευρύνει τό μέτωπο τῶν χωρῶν πού στέκονται στό πλευρό τῆς χώρας μας. Ἐάν ἐφαρμοσθεῖ ἡ ἐξαίρεσις πού ζητεῖ ἡ Ἀθήνα, θά δημιουργηθεῖ δημοσιονομικός χῶρος γιά ἐλαφρύνσεις φόρων ἀλλά καί αὔξηση δαπανῶν ἀπό τό 2023. Σέ αὐτή τήν περίπτωση θά ἐλύνοντο τά χέρια τοῦ οἰκονομικοῦ ἐπιτελείου ὥστε νά ὑλοποιήσει τά σχέδιά του γιά μόνιμες φοροελαφρύνσεις τά ἑπόμενα χρόνια ὅπως εἶναι ἡ κατάργησις τῆς εἰσφορᾶς ἀλληλεγγύης γιά δημόσιο, ἰδιωτικό τομέα καί συνταξιούχους, ἀλλά καί ἡ μείωσις τῶν ἀσφαλιστικῶν εἰσφορῶν, ἐνῶ θά ἄνοιγε καί ὁ δρόμος γιά κατάργηση τοῦ τέλους ἐπιτηδεύματος καί τήν ἐπί πλέον μείωση τῆς φορολογίας γιά τίς ἐπιχειρήσεις.
Μέ αὐτόν τόν τρόπο θά ἐνισχύοντο τά εἰσοδήματα τῶν νοικοκυριῶν πού ἔχουν πληγεῖ ἀπό τίς ἀπανωτές κρίσεις καί σήμερα δοκιμάζονται ἀπό τήν ἀκρίβεια, ἀλλά καί τῶν ἐπιχειρήσεων ὥστε νά ἐπενδύσουν καί νά δοῦν μέ μεγαλύτερη αἰσιοδοξία τό μέλλον. Πάντως, στό Ὑπουργεῖο Οἰκονομικῶν ἔχουν ἤδη στραμμένο τό βλέμμα στόν προϋπολογισμό τοῦ 2023 καί τήν πολιτική πού θά πρέπει νά ἀσκηθεῖ ἀφοῦ ὁ προϋπολογισμός φέτος δέχεται ἐξαιρετική πίεση ἀπό τίς παρενέργειες τοῦ πολέμου στήν Οὐκρανία, μέ τίς ἐπίσημες ἐκτιμήσεις πλέον νά ἀναφέρουν ὅτι ἡ ἐπίδρασις στήν ἀνάπτυξη θά κυμαίνεται ἀπό 0,5% ἕως 1%, ἐνῶ ὁ πληθωρισμός θά διαμορφωθεῖ μεσοσταθμικῶς στό 5%. Ἡ Κομμισσιόν προτείνει γιά τό 2023 μιά οἰκονομική πολιτική δύο ταχυτήτων, μέ σύσταση στά κράτη μέλη μέ ὑψηλό χρέος νά ξεκινήσουν σταδιακή μείωση τοῦ χρέους, μέ τήν ἐπίτευξη δημοσιονομικῆς προσαρμογῆς.
Ἡ ἐξαίρεσις τοῦ ὑπερβάλλοντος ποσοστοῦ ἀπό τόν εὐρωπαϊκό μέσον ὅρον τῶν ἀμυντικῶν δαπανῶν στόν ὑπολογισμό τοῦ ἐλλείμματος καί τοῦ χρέους, εἶναι πολύ σημαντικό γιά μιά χώρα ὅπως ἡ Ἑλλάς πού εὑρίσκεται ἀκόμα σέ καθεστώς ἐνισχυμένης ἐποπτείας, δέν ἔχει ἐπενδυτική βαθμίδα, ἐνῶ ἔχει τό ὑψηλότερο δημόσιο χρέος στήν Εὐρώπη. Συμφώνως πρός ἔκθεση τῆς Βορειοατλαντικῆς Συμμαχίας γιά τίς ἀμυντικές δαπάνες τήν περίοδο 2013-2020, ἡ Ἑλλάς μαζί μέ ἄλλες 10 χῶρες ἔχει ὑπερβεῖ τόν στόχο τοῦ 2% τοῦ ΑΕΠ. Πρόκειται γιά τό δεύτερο ὑψηλότερο μέγεθος δαπανῶν ὡς ποσοστό τοῦ ΑΕΠ ἀνάμεσα στίς χῶρες μέλη τοῦ ΝΑΤΟ. Συμφώνως πρός τά στοιχεῖα τῆς Eurostat, ἡ Ἑλλάς ἔχει τίς δεύτερες μεγαλύτερες ἀμυντικές δαπάνες ὡς ποσοστό στό ΑΕΠ στήν ΕΕ τό 2019, μετά τήν Ἐσθονία. Οἱ δαπάνες αὐτές ἀντιστοιχοῦσαν στό 2% τοῦ ἑλληνικοῦ ΑΕΠ, ἐνῶ στήν Ἐσθονία ἀνῆλθαν στό 2,1% καί μέ μέσον ὅρον στήν ΕΕ στό 1,2% τοῦ ΑΕΠ της. Ὁ Προϋπολογισμός τοῦ Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Ἀμύνης, ἀπό τά 3,38 δισ. εὐρώ τοῦ 2020, μετά τήν ἔμφαση πού ἐδόθη στήν ἐνίσχυση τῆς ἀποτρεπτικῆς ἰσχύος τῆς χώρας, τό 2021 ηὐξήθη κατά 62,5%, στά 5,5 δισ. εὐρώ, ἐνῶ τό 2022 ηὐξήθη ἄλλα 880 ἑκατ. εὐρώ, φθάνοντας στά 6,41 δισ. εὐρώ.
Ἡ «μάχη» γιά νά ἱκανοποιηθεῖ τό αἴτημα τῆς χώρας δέν θά εἶναι εὔκολη, μέ τίς χῶρες πού παραδοσιακῶς στηρίζουν τήν δημοσιονομική πειθαρχία καί τήν λιτότητα, νά μήν ἔχουν ἀκόμη ἀνοίξει τά χαρτιά τους.
