Ὁ Πομπέο ἔφθασε στήν συμπρωτεύουσα μετά τήν ἀναχώρηση τοῦ Ρώσσου Πρωθυπουργοῦ Ὅπως μετέβη στήν Κύπρο μετά τήν ἐπίσκεψη Λαβρώφ – Πρός πενταετῆ συμφωνία γιά τήν Σούδα
ΟΙ ΣΥΜΠΤΩΣΕΙΣ παύουν καμμιά φορά νά εἶναι συμπτώσεις. Στίς 7 Σεπτεμβρίου 2020 ἐπεσκέφθη ἐπισήμως μετά ἀπό δώδεκα ὁλόκληρα χρόνια τήν Κύπρο ὁ Ρῶσσος Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Σεργκέι Λαβρώφ. Ὧρες μετά τήν ὁλοκλήρωση τῆς ἀναχωρήσεώς του ἀπό τήν Λευκωσία, ὁ Κύπριος Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Χριστοδουλίδης ἐδέχθη τηλεφώνημα ἀπό τό Σταίητ Ντηπάρτμεντ μέ τό ὁποῖο ἐνημερώνετο ὅτι λίγες ἡμέρες ἀργότερα, στίς 12 Σεπτεμβρίου, θά ἐπεσκέπτετο ἐκτάκτως τήν Μεγαλόνησο καί ὁ Ἀμερικανός Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Μάικ Πομπέο. Προχθές Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου ἐπεσκέφθη γιά διήμερο προσκύνημα Μονές καί μετόχια τοῦ Ἁγίου Ὄρους στήν Ἀθωνική Πολιτεία καί στήν Θάσο ὁ Ρῶσσος Πρωθυπουργός Μιχαήλ Μισούστιν. Ἡ ἰδιωτική ἐπίσκεψις τοῦ Πρωθυπουργοῦ τῆς Ρωσσίας Μιχαήλ Μισούστιν στό Ἅγιον Ὄρος ὁλοκληρώθηκε μέ τήν προσφορά ὑγειονομικοῦ ὑλικοῦ κατά τοῦ κορωνοϊοῦ.
Ὁ Ρῶσσος Πρωθυπουργός εἰσῆλθε τήν περασμένη Πέμπτη στό Ἅγιον Ὄρος καί διέμεινε γιά δύο βραδιές στήν μονή Φιλοθέου, ἐνῶ ἐπεσκέφθη τήν μονή Ἁγίου Παντελεήμονος καί ἀνεχώρησε ἀκτοπλοϊκῶς γιά τήν Οὐρανούπολη. Πρίν ἐπισκεφθεῖ τό Ἅγιον Ὄρος ὁ Ρῶσσος Πρωθυπουργός εἶχε ἐπισκεφθεῖ μαζί μέ τήν σύζυγό του γυναικεία μονή σέ μετόχι τῆς μονῆς Φιλοθέου στήν Θάσο. Μόλις ὁλοκληρώθηκε ἡ ἐπίσκεψις τοῦ Πρωθυπουργοῦ τοῦ Πούτιν στόν Ἑλληνικό Βορρᾶ, δύο ἡμέρες μετά ἐπισκέπτεται ἀπό χθές, 28 Σεπτεμβρίου, τήν Ἑλλάδα μέ πρῶτο σταθμό τήν Θεσσαλονίκη ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῶν ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Χωρίς νά ἐπισκέπτεται ὡς συνήθως καί τήν Ἄγκυρα στό πλαίσιο τῆς παλαιᾶς τριγωνικῆς σχέσεως. Οἱ συμπτώσεις δέν εἶναι τυχαῖες. Ὁ κύριος Πομπέο ἀκολουθεῖ κατά πόδας τούς ἀξιωματούχους τῆς Ρωσσικῆς Ὁμοσπονδίας εἴτε στήν Κύπρο στίς 12 Σεπτεμβρίου
εἴτε τώρα στίς 28 Σεπτεμβρίου, γιατί ἡ χώρα του ἀνησυχεῖ γιά τήν διεύρυνση τῆς ρωσσικῆς ἐπιρροῆς στήν εὐρύτερη περιοχή καί πράττει ὅ,τι πᾶν δυνατόν γιά νά τήν ἀνακόψει. Ἡ πολιτική πού ἔχει ἀκολουθήσει κατά τῆς ἐπεκτάσεως τῆς κακόβουλης ρωσσικῆς ἐπιρροῆς στήν Ἑλλάδα ὁ πρέσβυς Πάυατ εἶναι κατά βάσιν ἐπωφελής γιά τά συμφέροντα τῆς πατρίδος του, ὡστόσο ἡ Ρωσσία τοῦ Πούτιν φαίνεται νά ἔχει καταφέρει νά παγιώσει τήν παρουσία της στήν Λιβύη καί τήν Μέση Ἀνατολή σέ συνεννόηση μέ τήν Τουρκία.
Κατά τό ἕνα σκέλος της λοιπόν ἡ ἐπίσκεψις τοῦ Πομπέο στόν Βορρᾶ ὅπου οἱ ΗΠΑ αὐξάνουν τά ἐρείσματά τους μέ τήν συμφωνία τῶν Πρεσπῶν (ἡ κυβέρνησις τῆς ΝΔ τήν χαιρέτισε ἀρχικά ὡς «ἱστορική» προτοῦ ἀνασκευάσει), μέ τήν ἀπόκτηση τοῦ στρατηγικοῦ λιμένος τῆς Ἀλεξανδρουπόλεως, μέ τήν μεταστάθμευση μαχητικῶν τους στήν Λάρισα, μέ τήν διεκδίκηση ρόλου στόν λιμένα τῆς συμπρωτευούσης, ἐπικεντρώνεται στίς ἀμερικανορωσσικές σχέσεις. Γι’ αὐτό καί ἀπεκάλεσε τήν πατρίδα μας ἐνώπιον τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Νίκου Δένδια «συνεργάτη» (δυστυχῶς ὄχι ἑταῖρο.) Αὐτήν τήν ἐποχή ἡ ἀμερικανική καί ἡ ρωσσική διπλωματία μάχονται ἐπάνω σέ ἕναν ἄξονα πού περιλαμβάνει τίς ἐξελίξεις στήν Λευκορωσσία, τίς ἐξελίξεις στήν Ἀρμενία, τίς ἐξελίξεις στήν Λιβύη, τίς ἐξελίξεις στήν Συρία καί τέλος τίς ἐξελίξεις στήν Μεσόγειο καί τά Βαλκάνια. Ἡ Ἑλλάς καί ἡ Κύπρος ἀποτελοῦν δύο ἀπό τά θέατρα τῆς κρίσεως.
Οἱ ἐξελίξεις στήν Λιβύη ὅπου διαμορφώνεται μᾶλλον consensus μεταξύ Ἀγκύρας καί Μόσχας ἄν κρίνει κανείς ἀπό τό γεγονός ὅτι ἀνακοινώνονται ἀπό τό πρακτορεῖο Anadolu ἀνησυχοῦν λογικῶς τίς ΗΠΑ γιατί θά ἐπιτρέψουν στόν Πρόεδρο Ἐρντογάν πρόσβαση στίς ἐνεργειακές πηγές καί δυνατότητα ἀποκτήσεως νέων στρατιωτικῶν βάσεων, πρᾶγμα πού τοῦ ἐπιτρέπει τήν μεγαλύτερη χειραφέτησή του ἀπό τήν Δύση καί τόν ἐναγκαλισμό μέ τήν Ρωσσία τοῦ Πούτιν. Στήν πραγματικότητα λοιπόν ἡ ἐπίσκεψις Πομπέο ὁ ὁποῖος ἑστιάζει στήν Θεσσαλονίκη καί τήν Ἀλεξανδρούπολη, στίς ἐνεργειακές συνεργασίες μέ τά Βαλκάνια μέσω τοῦ ἀζερικοῦ TAP καί στήν ἐνίσχυση τῆς Σούδας (λόγω ἀβεβαιότητος τοῦ Ἰνσιρλίκ ) καί βεβαίως στήν κατασκευή φρεγατῶν στά Ναυπηγεῖα Ἐλευσῖνος, ἀφορᾶ πρωτίστως τίς ἀμερικανορωσσικές σχέσεις καί δευτερευόντως ἀσφαλῶς καί τίς ἀμερικανοτουρκικές. Ὄχι τίς ἑλληνοτουρκικές αὐτές καθ’ ἑαυτές. Οὐδεμία αἰχμή γιά τήν Τουρκία περιεῖχε ἡ κοινή δήλωσις. Ἀντιθέτως, στήν κοινή δήλωση στρατηγικοῦ διαλόγου στίς 7 Ὀκτωβρίου 2019 ἀνεφέρετο: «Ἡ Ἑλλάδα καί οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες, ὑπογραμμίζοντας τήν ἀνάγκη σεβασμοῦ τῆς ἐδαφικῆς ἀκεραιότητας τῶν χωρῶν τῆς περιοχῆς, ἐπισήμαναν μέ ἀνησυχία τίς παράνομες καί προκλητικές ἐνέργειες πού προκαλοῦν ἐντάσεις στήν περιοχή, καθώς καί τήν κακόβολη ἐπιρροή πού ἀσκεῖται σέ αὐτή».
Στό χέρι τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη εἶναι ὅμως νά ἐκμεταλλευτεῖ τήν δυτική ἀγωνία γιά τήν ἐπέκταση τῆς ρωσσικῆς ἐπιρροῆς καί γιά τήν πρόσδεση τοῦ Προέδρου Ἐρντογάν στήν Μόσχα ὥστε νά ἀποκομίσει κέρδη γιά τήν πατρίδα μας. Ἀρκεῖ ὅπως τοῦ πρότεινε ἡ «Ἑστία» στήν συνέντευξη τῆς ΔΕΘ νά εἶναι ὀλιγώτερο προβλέψιμος, νά ἀπαιτεῖ καί νά ἀπορρίπτει. Ὅπως γιά παράδειγμα τό φημολογούμενο αἴτημα τῶν συμμάχων γιά ἀποστρατιωτικοποίηση τῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου καί γιά ἀπόσυρση τῶν πυραυλικῶν συστημάτων τους.
Ἐνδεικτική τοῦ νέου πλαισίου συνεργασίας Ἑλλάδος – ΗΠΑ στά Βαλκάνια ἀλλά καί στήν Μεσόγειο εἶναι τό κείμενο τῆς κοινῆς δηλώσεως τῶν δύο χωρῶν, τά σημαντικώτερα σημεῖα τοῦ ὁποίου παραθέτουμε.
Μέ τήν εὐκαιρία τῆς Ἐπισκόπησης Ὑψηλοῦ Ἐπιπέδου, ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀμοιβαία ἐπιθυμία τους νά ἐμβαθύνουν τή συνεργασία, ἰδίως στούς τομεῖς: Περιφερειακῆς συνεργασίας, Ἄμυνας καί Ἀσφάλειας, Ἐπιβολής τοῦ Νόμου καί Ἀντιμετώπισης τῆς Τρομοκρατίας. Οἱ δύο πλευρές ἐπανέλαβαν τήν ἐπιθυμία τους νά συνεχίσουν καί νά ἐνισχύσουν τή συνεργασία τους σέ διάφορους τομεῖς στό πλαίσιο τῆς συνεργασίας 3+1 (Κύπρος, Ἑλλάδα, Ἰσραήλ καί Ἡνωμένες Πολιτεῖες), ἡ ὁποία ξεκίνησε στά Ἱεροσόλυμα τόν Μάρτιο τοῦ 2019. ΗΠΑ καί Ἑλλάδα ἐπανέλαβαν ἀκόμη τήν στήριξή τους γιά τήν ἔνταξη ὅλων τῶν χωρῶν τῶν Δυτικῶν Βαλκανίων σέ εὐρωπαϊκούς καί διατλαντικούς θεσμούς, ἐνῶ ὑπογραμμίστηκε καί «ἡ προσπάθεια τῆς Ἑλλάδας γιά τό σκοπό αὐτό, μέ τήν συμφωνία τῶν Πρεσπῶν καί τήν ἐπακόλουθη προσχώρηση τῆς Βόρειας Μακεδονίας στό ΝΑΤΟ, τονίζοντας τή σημασία τῆς συνεποῦς ἐφαρμογῆς τῆς συμφωνίας μέ καλή πίστη».
Ἄμυνα καί Ἀσφάλεια
Ἑλλάδα καί ΗΠΑ ἐξέφρασαν τήν πρόθεση γιά περαιτέρω ἐνίσχυση τῆς στρατηγικῆς καί ἑταιρικῆς τους σχέσεως ἄμυνας καί ἀσφάλειας ἐμβαθύνοντας τήν Συμφωνία Ἀμοιβαίας Ἀμυντικῆς Συνεργασίας ΗΠΑ – Ἑλλάδας, ἡ ὁποία ἐνημερώθηκε τελευταία φορά τόν Ὀκτώβριο τοῦ 2019 καί συμβάλλει σημαντικά στήν ἀσφάλεια καί τῶν δύο ἐθνῶν.
Ἐνέργεια
Οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες καί ἡ Ἑλλάδα καλωσόρισαν τήν ὁλοκλήρωση τοῦ ἑλληνικοῦ τμήματος τοῦ Ὑπερ-Αδριατικοῦ Ἀγωγοῦ καί ἐκφράζουν τή βούληση νά ἐνταχθεῖ στόν προσεχῆ Στρατηγικό Διάλογο ἡ συζήτηση γιά ἀμοιβαία ὑποστήριξή τους στόν Διασυνδετήριο Ἀγωγό φυσικοῦ ἀερίου Ἑλλάδας – Βουλγαρίας, τό ἔργο πλωτῆς μονάδας ἀποθήκευσης καί ἐπαναεριοποίησης LNG στήν Ἀλεξανδρούπολη, τήν ἰδιωτικοποίηση τοῦ ὑπόγειου χώρου ἀποθήκευσης φυσικοῦ ἀερίου τῆς Καβάλας, τό ἔργο Διασύνδεση Ἑλλάδας – Βόρειας Μακεδονίας καί ἄλλα ἐμπορικά βιώσιμα ἔργα, τά ὁποῖα θά μποροῦσαν νά περιλαμβάνουν τόν ἀγωγό ἀερίου EastMed.
Παράλληλα, οἱ δύο πλευρές χαιρέτισαν τήν ἐπίσημη καθιέρωση τοῦ Φόρουμ Ἀερίου EastMed στίς 22 Σεπτεμβρίου ὡς περιφερειακοῦ ὀργανισμοῦ.
