Κυβέρνησις καί ἀξιωματική Ἀντιπολίτευσις ἔθεσαν ὡς κόκκινες γραμμές τῆς διαπραγματεύσεως μέ τήν Τουρκία τόν σεβασμό τῆς κυριαρχίας τῶν νησιῶν καί τήν ἀπόσυρση τοῦ αἰτήματος ἀποστρατιωτικοποιήσεως – Ὑποχώρησις στά ἄλλα μέτωπα
ΣΕ αὐτήν τήν χώρα δέν ἔχουμε μάθει νά διαπραγματευόμεθα σωστά. Οὔτε κἄν ἡ προετοιμασία γιά τήν διαπραγμάτευση γίνεται σωστά. Καί ὅμως γνωρίζουμε ποιόν ἔχουμε ἀπέναντί μας. Γνωρίζουμε ὅτι ἡ Τουρκία δέν προσέρχεται ποτέ γιά σοβαρή διαπραγμάτευση, ἀλλά προσεγγίζει τίς διεθνεῖς σχέσεις μέ λογική ἀνατολίτικου παζαριοῦ. Αὐτή ἡ γενική στάσις της δέν ἀφήνει περιθώρια γιά κανενός εἴδους συμβιβασμό. Ἐνδεχόμενος συμβιβασμός δέν θά σημάνει προσέγγιση καί διευθέτηση διαφορῶν. Θά σημάνει ἄνοιγμα νέου κεφαλαίου διεκδικήσεων. Τό ἀποτέλεσμα τοῦ συμβιβασμοῦ, δηλαδή, θά ἀποτελέσει γιά τήν Τουρκία ἐφαλτήριο γιά τόν νέο κύκλο ἀμφισβητήσεων καί νέων προσπαθειῶν γιά ἁρπαγές.
Τούτων δοθέντων, ἡ ἔκβασις τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Ἀμερικανοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Ἄντονυ Μπλίνκεν στήν Ἀθήνα (εἶχε προηγηθεῖ ἐπίσκεψις στήν Τουρκία) δέν μπορεῖ νά θεωρηθεῖ θετική. Ὁ ἴδιος βεβαίως ὡς ἐπί κεφαλῆς τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ ἐπανέλαβε τίς γνωστές θέσεις τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν πού ἐπιθυμοῦν τήν προσέγγιση καί τήν λείανση τῶν διαφορῶν ἐντός τῶν κόλπων τῆς Ἀτλαντικῆς Συμμαχίας, χωρίς ὅμως νά ἐμβαθύνουν στά αἴτια προβλημάτων ὅπως τά ἑλληνο-τουρκικά ἤ στίς ἰδιαιτερότητες γεωγραφικῶν περιοχῶν ὅπως ἡ δική μας. Ἀλλά ἄν ὑπάρχει μία δικαιολογία γιά ἕναν Ἀμερικανό ὑπουργό, δέν ὑπάρχει καμμία γιά Ἕλληνες πολιτικούς. Ἔχουμε τούς Τούρκους ἀπέναντί μας συνεχῶς. Θά ἔπρεπε νά τούς ἔχουμε μάθει.
Εἶναι ὡς ἐκ τούτου ἀπαράδεκτο τό γεγονός ὅτι τόσο ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ὅσο καί ὁ ἀρχηγός τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολιτεύσεως Ἀλέξης Τσίπρας ἔθεσαν ὡς «κόκκινες γραμμές» τόν σεβασμό τῆς ἑλληνικῆς κυριαρχίας στά νησιά τοῦ Αἰγαίου καί τήν ἀπόσυρση ἀπό τήν Τουρκία τῆς ἀπαιτήσεως γιά ἀποστρατιωτικοποίησή τους. Μόνον. «Ξέχασαν» τά δικαιώματά μας γιά ἐπέκταση τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων καί τοῦ ἐθνικοῦ ἐναερίου χώρου στά 12 μίλια (ἀπό ἕξη καί δέκα πού εἶναι σήμερα, ἀντιστοίχως.) «Ξέχασαν» νά θέσουν τά ζητήματα τῶν καταχρηστικῶν ὁριοθετήσεων θαλασσίων ζωνῶν ἀπό τήν Τουρκία (Τουρκο-Λιβυκό Μνημόνιο). «Ξέχασαν», ἐν ὀλίγοις, νά συζητήσουν ὁτιδήποτε δέν θά ἦταν ἀρεστό στόν ὑψηλό ἐπισκέπτη. Δέν γνωρίζουμε ἄν καί οἱ Τοῦρκοι ἀκολούθησαν ἀνάλογη τακτική, γνωρίζουμε ὅμως ὅτι ἤδη ἔχουν καταγάγει μία διπλωματική νίκη. Ἔχουν διασφαλίσει ὅτι ἡ Ἑλλάς δέν θά ἐπιχειρήσει διεύρυνση τῆς κυριαρχίας της σέ θαλάσσιες καί ἐναέριες ζῶνες, ὅπου δικαιοῦται νά τό πράξει καί ὅτι θά συνεχίσει νά ἐκπονεῖ σχέδια ἐκμεταλλεύσεως γιά τήν περιοχή πού θεωρεῖ ὅτι ἔχει καθιερώσει διά τοῦ τουρκο-λιβυκοῦ μνημονίου.
Ὁ δέ Ἄντονυ Μπλίνκεν ἄκουσε αὐτά πού ἤθελε νά ἀκούσει καί ἀπό τίς δύο χῶρες καί ἐπιστρέφει εὐχαριστημένος καταγράφοντας ὅτι συνέβαλλε στήν προσέγγιση στό Αἰγαῖο. Μέ αὐτές τίς καταγραφές θά ἐπανέλθει κάποια στιγμή, εἴτε ὁ ἴδιος εἴτε ἄλλος Ἀμερικανός ἀξιωματοῦχος, ζητῶντας περαιτέρω βήματα.
Γιά τήν Ἑλλάδα, θά μποροῦσε νά θεωρηθεῖ θετικό τό γεγονός ὅτι τά δύο μεγάλα κόμματα ἐνεφανίσθησαν μέ ἑνιαία γραμμή. Καί θά ἦταν πράγματι πολύ θετικό ἐάν ἡ ἑνιαία αὐτή γραμμή ἐταυτίζετο μέ ἐθνικούς στόχους καί μακρόπνοη πολιτική στήν περιοχή. Δυστυχῶς, ὅμως, τά κόμματα συμφωνοῦν μόνον στήν ὑποχωρητικότητα. Βάζουν στό «ράφι», κατά τήν ἔκφραση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου στό Νταβός, τό 1987, δικαιώματα (προσοχή ὁμιλοῦμε γιά δικαιώματα ὄχι γιά διεκδικήσεις), καί εἶναι εὐχαριστημένα, ἄν οἱ Τοῦρκοι σταματήσουν νά διεκδικοῦν τήν ἀποστρατιωτικοποίηση τῶν νησιῶν μας καί δηλώσουν ὅτι σέβονται τήν κυριαρχία μας ἐπί αὐτῶν. Μά, αὐτά τά ἔχει δηλώσει τό τουρκικό Κράτος ἐδῶ καί ἕναν αἰῶνα συνομολογῶντας τήν Συνθήκη τῆς Λωζάννης. Ὅσο γιά τά χωρικά ὕδατα καί τόν ἐναέριο χῶρο, τό γεγονός ὅτι δέν συμπίπτουν, δέν εἶναι ἀποτέλεσμα αὐθαιρεσίας. Ἡ Ἑλλάς ἀπεδέχθη τότε νά περιορίσει τό εὖρος τῶν χωρικῶν ὑδάτων της στά ἕξη μίλια προκειμένου νά μήν κλείσει τό Αἰγαῖο γιά τήν διεθνῆ ναυσιπλοΐα. Καί αὐτήν τήν παραχώρηση μᾶς τήν καταλογίζουν σάν αὐθαιρεσία, χωρίς δυστυχῶς νά λαμβάνουν τήν δέουσα ἀπάντηση –τεκμηριωμένη ἐπί διπλωματικῶν κειμένων πού ὑπάρχουν– ἀπό τίς ἑλληνικές κυβερνήσεις.
Δυστυχῶς, δέν μπορεῖ νά θεωρηθεῖ «κόκκινη γραμμή» ἡ ἄρσις ἀμφισβητήσεων κυριαρχίας καί κυριαρχικῶν μας δικαιωμάτων. Καί νά ἦταν ὅμως, δέν ἐπιτρέπεται νά ἀποκαλύπτεται πρίν ἀπό τήν ἔναρξη πραγματικῶν διαπραγματεύσεων. Οὔτε στόν Ἄντονυ Μπλίνκεν οὔτε σέ κανέναν. Ὅταν ἡ ἄλλη πλευρά γνωρίζει τό περιθώριο ὑποχωρήσεων πού ἔχεις θέσει, θά σέ πιέσει γιά περισσότερες. Καί βεβαίως ἤδη ἔχει ἕνα πλεονέκτημα πού τῆς δίδει πρωτοβουλία κινήσεων. Ἔχουμε χάσει δηλαδή πρίν κἄν ἀρχίσει ὁ διάλογος. Καί φταῖμε ἐμεῖς γιά αὐτό.
