Ἐπιδόματα μόνο στούς ἀδύναμους – Αὐξήσεις στό ὅριο ἀντοχῆς τῆς ἀνταγωνιστικότητος τῶν ἐπιχειρήσεων – Μόνον μέ ἰσόποση αὔξηση τῆς φορολογίας ἐπί πλέον δαπάνες κοινωνικές – Στήν ἐξόφληση τοῦ δημοσίου χρέους καί στό ἀποθεματικό τά πλεονάσματα – Μίνι-μνημόνιο γιά προσαρμογή στό Νέο Σύμφωνο Σταθερότητος
ΑΥΣΤΗΡΕΣ συστάσεις καί προειδοποιήσεις στήν Κυβέρνηση γιά τήν οἰκονομική πολιτική πού ὀφείλει νά ἀκολουθήσει τό 2024 ἀπευθύνει ὁ διοικητής τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος Γιάννης Στουρνάρας στήν ἀφετηρία τῆς προεκλογικῆς περιόδου ἐν ὄψει τῆς διενέργειας τῶν εὐρωεκλογῶν. Σέ μιά ἰδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, μέ τήν εἰκόνα τῆς Κυβερνήσεως νά ἔχει πληγεῖ ἀπό τήν διαχείριση τοῦ τραγικοῦ δυστυχήματος στά Τέμπη, τήν παρατεταμένη ἀκρίβεια ἀλλά καί τήν ἀποτυχία τῆς ἀστυνομίας νά προστατεύσει τήν 28χρονη πού ἐδολοφονήθη ἔξω ἀπό τό ἀστυνομικό τμῆμα, ἔρχεται ὁ κεντρικός τραπεζίτης μέ τήν ἔκθεσή του γιά νά διαμηνύσει ὅτι δέν ὑπάρχουν περιθώρια ἐφησυχασμοῦ, καθώς εἶναι ἀκόμη μεγάλη ἡ ἀπόστασις πού πρέπει νά καλυφθεῖ γιά νά συγκλίνει ἡ πιστοληπτική διαβάθμισις τῆς Ἑλλάδος πρός τόν μέσον ὅρον τῶν χωρῶν τῆς Εὐρωζώνης.
Σέ αὐτό τό περιβάλλον πού βρίθει κινδύνων καί προκλήσεων, ὁ διοικητής τῆς ΤτΕ ἀπαιτεῖ δημοσιονομική σύνεση, συνέχιση τῶν μεταρρυθμίσεων, ἰδίως αὐτῶν πού σχετίζονται μέ τήν λειτουργία τῶν θεσμῶν καί τήν ἐνίσχυση τῆς διαρθρωτικῆς ἀνταγωνιστικότητος τῆς οἰκονομίας καί συγκράτηση στίς μισθολογικές αὐξήσεις, καθώς «θά πρέπει νά λαμβάνουν ὑπ’ ὄψη τίς ἐξελίξεις στήν παραγωγικότητα τῆς ἐργασίας μεσοπρόθεσμα, καθώς καί τήν τρέχουσα συγκυρία ὑψηλῆς ἀβεβαιότητας. Μέ αὐτό τόν τρόπο θά ἀποφευχθοῦν δυσμενεῖς δευτερογενεῖς ἐπιπτώσεις στόν πληθωρισμό, πού θά ἐπιδείνωναν τήν ἀνταγωνιστικότητα τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας καί τελικά θά μείωναν τά πραγματικά εἰσοδήματα τῶν ἐργαζομένων.»
Ταυτοχρόνως, ζητεῖ ἐπαναξιολόγηση ὅλων τῶν φοροαπαλλαγῶν, προκειμένου νά διαπιστωθεῖ ἡ ἀναγκαιότης τους στήν τρέχουσα συγκυρία καί νά διασφαλισθεῖ ἡ ἐπίτευξις τοῦ σκοποῦ τους, ὅπως εἶναι ἡ στήριξις τῶν εὐάλωτων ὁμάδων, ἡ ἐνίσχυσις τῆς ἐπιχειρηματικῆς δραστηριότητος. Σημειώνεται ὅτι οἱ φοροαπαλλαγές καί οἱ ἐκπτώσεις πού ἐφαρμόζονται στά εἰσοδήματα πού ἀποκτοῦν οἱ φορολογούμενοι καί οἱ ἐπιχειρήσεις, ἀνέρχονται σέ 1.064. Ἀφοροῦν τόν ΕΝΦΙΑ, τίς μεταβιβάσεις ἀκινήτων, τίς γονικές παροχές, τίς κληρονομιές, τόν ΦΠΑ ἀκόμη καί τά τέλη κυκλοφορίας.
Στό ἴδιο πλαίσιο, κρίνει ἀναγκαία τήν θέσπιση προσεκτικῶν κριτηρίων ἐπιλογῆς τῶν δικαιούχων κοινωνικῶν παροχῶν, πέραν τῶν φορολογικῶν δηλώσεων. «Ἡ συνήθης πρακτική χορήγησης ἐπιδομάτων μέ βάση μόνο τά δηλωθέντα εἰσοδήματα σέ μιά οἰκονομία μέ αὐξημένη φοροδιαφυγή, ὁδηγεῖ σέ ἀνορθολογική καί ἄδικη χρησιμοποίηση τῶν δημόσιων πόρων» ἀναφέρει ὁ κ. Στουρνάρας, ἐνῷ τίθεται ὑπέρ τῆς μειώσεως τῶν κινήτρων πρόωρης συνταξιοδοτήσεως, ἔτσι ὥστε νά διευκολυνθεῖ ἡ ἐπανένταξις καί ἡ παραμονή περισσότερων ἐργαζομένων στήν ἀγορά ἐργασίας. Ὡς πρός τίς ἐξαγωγές ἡ περαιτέρω αὔξησίς τους ἀπαιτεῖ τήν διαφοροποίηση τῶν ἐξαγώγιμων ἀγαθῶν καί ὑπηρεσιῶν, καί τήν ἔμφαση σέ κλάδους ὑψηλῆς προστιθέμενης ἀξίας.
Κόντρα στό success story τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας πού παρουσιάζουν τά κυβερνητικά στελέχη, ὁ κ. Στουρνάρας ἐπισημαίνει ὅτι ἡ διεθνής ἀνταγωνιστικότης τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας ἐνεφάνισε ἐνδείξεις στασιμότητος ἤ καί ἐλαφρᾶς ὑποχωρήσεως τό 2023, μέσα σέ ἕνα ἐπιδεινούμενο περιβάλλον γιά τό διεθνές ἐμπόριο ἐνῷ οἱ ξένες ἄμεσες ἐπενδύσεις κατέγραψαν χαμηλότερες ροές τό 2023 σέ σύγκριση μέ τό προηγούμενο ἔτος, ἀντανακλῶντας κυρίως: τήν παγκόσμια οἰκονομική ἀβεβαιότητα, τά ὑψηλά ἐπιτόκια, τό ὑψηλό ἐνεργειακό κόστος, τήν περιορισμένη συμμετοχή ξένων κεφαλαίων σέ αὐξήσεις μετοχικοῦ κεφαλαίου, συγχωνεύσεις καί ἐξαγορές ἐπιχειρήσεων στήν χώρα καί τήν στασιμότητα πού ἀποτυπώνεται στούς δεῖκτες ἀνταγωνιστικότητος τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας.
Ἀναφορικῶς πρός τό νέο εὐρωπαϊκό πλαίσιο οἰκονομικῆς διακυβερνήσεως, ὁ διοικητής τῆς ΤτΕ τίθεται ὑπέρ μιᾶς μορφῆς «μίνι μνημονίου» μέ ἕνα συνετό μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχεδιασμό μέ περιορισμούς ὡς πρός τήν λήψη ἐκτάκτων μέτρων. Ἡ ἀνάδειξις τοῦ κανόνος δαπανῶν σέ λειτουργικό κανόνα παρακολουθήσεως καί συμμορφώσεως συνεπάγεται ὅτι τυχόν δημοσιονομικός χῶρος θά ἀξιοποιεῖται γιά τήν δημιουργία ἀποθεματικοῦ ἤ/καί γιά τήν μείωση τοῦ δημόσιου χρέους, ἐνῷ ὁποιοδήποτε ἔκτακτο δημοσιονομικό μέτρο στήν πλευρά τῶν δαπανῶν θά πρέπει νά χρηματοδοτεῖται ἀπό μέτρο ἰσόποσης αὐξήσεως τῶν ἐσόδων. «Σέ ἕνα τέτοιο περιβάλλον δημοσιονομικῶν περιορισμῶν, θά πρέπει νά τεθοῦν ξεκάθαρες προτεραιότητες κατά τήν λήψη πιθανῶν νέων στοχευμένων μέτρων στήριξης πρός τίς πιό εὐάλωτες εἰσοδηματικές ὁμάδες» τονίζει ὁ κ. Στουρνάρας.
Συμφώνως πρός τήν ἔκθεση τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος, ἡ ἰδιωτική κατανάλωσις καί οἱ ἐπενδύσεις θά συνεχίσουν νά ἀποτελοῦν βασικές κινητήριες δυνάμεις τῆς ἀναπτύξεως τήν ὁποία τοποθετεῖ στό 2,3%, τήν στιγμή πού ἡ πρόβλεψις τῆς Κυβερνήσεως ἀνέρχεται σέ 2,9% ἐνῷ ὁριακῶς ἀρνητική θά εἶναι ἡ συμβολή τοῦ ἐξωτερικοῦ τομέως, καθώς ἡ ἔντονη ἐπενδυτική δραστηριότης θά αὐξήσει σημαντικά τίς εἰσαγωγές. Ὁ τομεύς τοῦ τουρισμοῦ παρουσιάζει καί φέτος θετικές προοπτικές, παρά τήν διεθνῆ ἀβεβαιότητα.
Σχετικῶς πρός τό δημόσιο χρέος προβλέπεται ἀποκλιμάκωσις φτάνοντας τό 152,3% τοῦ ΑΕΠ γιά τό 2024, ἀλλά μέ βραδύτερο ρυθμό, καθώς «ἡ μείωση τοῦ πληθωρισμοῦ ἀναμένεται νά ἀντισταθμίσει τόσο τήν ἐπιτάχυνση τοῦ πραγματικοῦ ΑΕΠ ὅσο καί τή μειωτική ἐπίδραση ἀπό τή διεύρυνση τοῦ πρωτογενοῦς πλεονάσματος.»
Ὡς πρός τούς κινδύνους πού μπορεῖ νά ἐπηρεάσουν τήν ἀνάπτυξη τῆς οἰκονομίας εἶναι: τό ἐνδεχόμενο περαιτέρω ἐπιβραδύνσεως τοῦ ρυθμοῦ ἀναπτύξεως τῆς εὐρωπαϊκῆς οἰκονομίας, (2) ἡ αὐξανόμενη ἀβεβαιότης, λόγῳ δυσμενῶν γεωπολιτικῶν ἐξελίξεων στήν Οὐκρανία καί τήν Μέση Ἀνατολή, καί τίς ἐπιπτώσεις της στό διεθνές οἰκονομικό περιβάλλον, (3) ἡ τυχόν καθυστέρησις τῆς ὑλοποιήσεως τῶν δράσεων τοῦ Ἐθνικοῦ Σχεδίου Ἀνακάμψεως καί Ἀνθεκτικότητος «Ἑλλάδα 2.0» καί τόν βραδύτερο ρυθμό ἀπορροφήσεως τῶν σχετικῶν κονδυλίων, ἡ ἐμφάνισις μεταρρυθμιστικῆς κοπώσεως μέ ἀρνητικές συνέπειες στήν παραγωγικότητα καί τήν ἀνταγωνιστικότητα, καί οἱ ἐπιπτώσεις ἐνδεχόμενων φυσικῶν καταστροφῶν πού συνδέονται μέ τήν κλιματική κρίση. Ἀκόμη, ἡ αὔξησις τῆς ἀβεβαιότητος πού συνεπάγονται οἱ πρόσφατες γεωπολιτικές ἀναταράξεις ἐνδέχεται νά ἀσκήσει ἀνοδικές πιέσεις στόν πληθωρισμό.
