Ἄς ἀφήσουμε τήν ἐπιστροφή τοῦ κοσμήματος τοῦ Παρθενῶνος ἐκτός πολιτικῆς ἀντιπαραθέσεως, μετά τίς ἐκλογές, καί ἄς πράξουμε μία φορά ἐθνικά
ΠΡΕΠΕΙ κάποτε νά τολμήσουμε. Ἡ πρότασις πού ἔχει γίνει ἀπό τό Βρεταννικό Μουσεῖο γιά ἐπιστροφή τῶν Γλυπτῶν τοῦ Παρθενῶνος στήν Ἀθήνα, ὑπό μορφήν δανεισμοῦ, δέν ἀποτελεῖ καί τήν καλύτερη δυνατή κατάληξη γιά τήν ὀδύσσεια τῶν κλασσικῶν ἀριστουργημάτων τά ὁποῖα ὑφήρπαξε ἀπό τόν Ἱερό Βράχο ὁ Λόρδος Ἔλγιν. Εἶναι ὅμως ἕνας τρόπος νά ἐπαναπατρισθοῦν. Τό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ ἀντιδρᾶ τονίζοντας ὅτι ἡ Ἑλλάς «δέν ἀναγνωρίζει στό Βρεταννικό Μουσεῖο νομή, κατοχή καί κυριότητα τῶν Γλυπτῶν, καθώς ἀποτελοῦν προϊόν κλοπῆς.» Καί ἐνδεχομένη ἀποδοχή τοῦ δανεισμοῦ θά σήμαινε ἀναγνώριση τῆς κατοχῆς τῶν Γλυπτῶν ἀπό τό Μουσεῖο τοῦ Λονδίνου. Ὑπερθεματίζει ἡ ἀντιπολίτευσις. Σέ ἀνακοίνωσή του ὁ ΣΥΡΙΖΑ ὑποστηρίζει: «Συμφωνίες ἐν κρυπτῷ μέ τίς ὁποῖες ὁ δανεισμός καί ἡ ἐκχώρηση τοῦ ἐθνικοῦ μας πλούτου βαφτίζονται “ἐπιστροφή” καί “ἐπαναπατρισμός”, δέν θά τίς ἐπιτρέψουμε».
Βλέπουμε λοιπόν, μέ μεγάλη μας λύπη, ὅτι ἕνα ζήτημα τεραστίας σημασίας γιά τήν Ἑλλάδα καί τήν πολιτιστική κληρονομιά της γίνεται κλωτσοσκούφι μικροκομματικῶν αἰτιάσεων. Ἡ μέν Κυβέρνησις δέν θέλει νά κατηγορηθεῖ ὅτι ἀνεγνώρισε τήν κυριότητα τῶν Γλυπτῶν, ἡ δέ Ἀντιπολίτευσις ἐνδιαφέρεται ἁπλῶς καί μόνο νά μήν πιστωθεῖ στόν κ. Μητσοτάκη ἐνδεχομένη ἐπάνοδος τῶν Γλυπτῶν τοῦ Παρθενῶνος στήν Ἀθήνα.
Ἄς ἀφήσουμε τήν ἐπιστροφή τοῦ κοσμήματος τοῦ Παρθενῶνος ἐκτός ἐκλογικῆς ἀντιπαραθέσεως, μετά τίς ἐκλογές, καί ἄς πράξουμε μία φορά ἐθνικά, διότι διαφορετικά χάνεται ἡ οὐσία. Διαιωνίζεται ἡ ἐξορία τῶν ἐξαιρετικοῦ κάλλους τῶν Γλυπτῶν. Ἔτσι κόβονται οἱ γέφυρες συνδιαλλαγῆς.
Ἡ κατάστασις εἶναι συγκεκριμένη. Ὅπως ἀπεκάλυψε ἡ βρεταννική ἐφημερίς The Telegraph, «ὁ πρόεδρος τοῦ Βρεταννικοῦ Μουσείου καί πρώην ὑπουργός Οἰκονομικῶν Τζώρτζ Ὄσμπορν φέρεται νά προσέφερε κλάδο ἐλαίας στήν Ἀθήνα: δάνειο μακρᾶς διαρκείας τῶν Γλυπτῶν, ἐκ περιτροπῆς ἀποστολή τους στήν Ἑλλάδα μέ ἀντάλλαγμα ἄλλες ἀρχαιότητες οἱ ὁποῖες θά ἐκτίθενται στό Λονδῖνο». Ἡ ἐφημερίς προσθέτει ὅτι «ἡ προσωρινή διευθέτησις πού προτείνει ὁ Ὄσμπορν θά ἀποτελοῦσε σημαντική ἐπικοινωνιακή νίκη γιά τούς Ἕλληνες καί βάση γιά βελτίωση τῆς συμφωνίας, ἡ ὁποία μπορεῖ νά ἀποκτήσει πιό ὁριστική μορφή τά ἑπόμενα χρόνια.»
Ἐμεῖς λοιπόν θά θέσουμε τό ἑξῆς ἐρώτημα: Ὑποτεθείσθω ὅτι μέ τόν ἕνα ἤ τόν ἄλλο τρόπο τά Γλυπτά τοῦ Παρθενῶνος ἐπανέρχονται στήν Ἀθήνα. Ἔστω, ὑπό καθεστώς δανεισμοῦ. Πιστεύει κανείς ὅτι θά ἦταν δυνατό, ἀπό τήν στιγμή πού θά εἶχαν τοποθετηθεῖ στίς θέσεις πού ἔχουν προετοιμασθεῖ γιά αὐτά, στό Μουσεῖο τῆς Ἀκροπόλεως, νά ἀπομακρυνθοῦν καί πάλι; Ποιός Ἕλλην Πρωθυπουργός θά τολμοῦσε νά λάβει τέτοια ἀπόφαση πού θά ὁδηγοῦσε σέ ἄδοξο τέλος τήν πολιτική σταδιοδρομία του καί παρέδιδε τόν ἴδιο σέ αἰώνιο ἀνάθεμα; Ἀλλά ἀκόμη καί ἄν εὑρίσκετο, μπορεῖ νά φαντασθεῖ κανείς τήν λαϊκή ἀντίδραση; Τήν κοσμοπλημμύρα στούς δρόμους τῶν Ἀθηνῶν μέ τούς πολῖτες στίς ἐπάλξεις γιά νά ἀποτρέψουν τήν νέα ἁρπαγή; Ὄχι Ἕλλην Πρωθυπουργός δέν θά τολμοῦσε νά τά δώσει πίσω. Οὔτε Βρεταννός Πρωθυπουργός δέν θά τολμοῦσε νά τά δεχθεῖ.
Ἄς τολμήσουν λοιπόν οἱ Ἕλληνες πολιτικοί. Ἄς θέσουν τό πρακτικό ἀποτέλεσμα ὡς στόχο, ξεφεύγοντας ἀπό τίς ἐμμονές σέ νομικούς σχολαστικισμούς. Ἀπό τήν στιγμή πού τά Γλυπτά θά ἔχουν ἐπαναπατρισθεῖ, ποιός θά ἀσχοληθεῖ μέ τό ἄν τυπικῶς ἀνήκουν στό Βρεταννικό Μουσεῖο; Καί ἄς ἔχουμε καί πινακίδα πού νά δηλώνει τήν ἰδιοκτησία τους. Δέν πρόκειται νά τολμήσει κανείς νά τά ἀπομακρύνει ξανά. Οἱ Βρεταννοί εἶναι ἐθισμένοι στήν λογική τοῦ συμβιβασμοῦ. Καί ἤδη ἔχουν κάνει τίς προτάσεις τους, γνωρίζοντας καί αὐτοί πολύ καλά ὅτι ἄν ἐπιτρέψουν τόν ἐπαναπατρισμό τῶν Γλυπτῶν δέν πρόκειται νά τά ξαναδοῦν στό Λονδῖνο. Ἀπό τήν πλευρά τους θέλουν νά διασώσουν τά προσχήματα. Δέν ὑπάρχει περίπτωσις νά ἀναγνωρίσουν ποτέ ὅτι θησαυροί πού ἐκτίθενται ἤ ἐξετέθησαν στό Βρεταννικό Μουσεῖο ἀποτελοῦν προϊόν κλοπῆς. Ἄν θέλουμε νά τούς πιέσουμε σέ τέτοιο σημεῖο, τότε πιθανώτατα θά δοῦμε τήν πλήρη ἀναστροφή. Τήν διάθεση συμβιβασμοῦ νά ἐξαφανίζεται καί στήν θέση της νά ἀναδύεται τό ἱστορικῶς γνωστόν ὅσο καί παροιμιῶδες βρεταννικό πεῖσμα. Θά βγοῦμε κερδισμένοι ἀπό αὐτό;
Ἄς ἀφήσουμε λοιπόν τίς τυπικότητες καί ἄς ἐγκύψουμε στήν οὐσία. Ἄν πρόκειται ἡ διαδικασία τοῦ δανεισμοῦ νά φέρει τά Γλυπτά στήν Ἀθήνα, ἄς τό τολμήσουμε. Διότι οὕτως ἤ ἄλλως, ἐδῶ θά μείνουν. Δανεικά καί ἀγύριστα.
