Λιτότητα, μέτρα καί πρωτογενῆ πλεονάσματα 2% ζητεῖ, μετά δέκα ἀκριβῶς χρόνια στό ὄνομα τῆς βιωσιμότητος τοῦ χρέους, πού εἶναι ὅμως ἐκτός διαπραγματεύσεως ἀγορῶν
ΥΠΕΡ τῆς ἐπιστροφῆς σέ συνθῆκες σκληρῆς λιτότητος, μέ τήν ὑποχρέωση νά πετυχαίνει ἡ χώρα πρωτογενῆ πλεονάσματα 2% ἀπό τό 2023, χρονιά πού σηματοδοτεῖ τήν κανονικότητα γιά τήν οἰκονομία, τίθεται ὁ διοικητής τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος Γιάννης Στουρνάρας. Μέ ἄρθρο του στήν «Καθημερινή», ὁ κεντρικός τραπεζίτης ἐπιχειρηματολογεῖ ὑπέρ τῆς ἀνάγκης ἐπιστροφῆς στά πρωτογενῆ δημοσιονομικά πλεονάσματα, ὥστε νά βελτιωθεῖ ἡ βιωμότης τοῦ δημοσίου χρέους, καθώς οἱ «παράγοντες πού τό καθιστοῦν ἀνθεκτικό σέ ἀρνητικές διαταραχές θά ἀποδυναμωθοῦν σταδιακά σέ δέκα χρόνια, παρά τήν ἀναμενόμενη ἀποκλιμάκωσή του ὡς ποσοστοῦ τοῦ ΑΕΠ.»
Ὁ κ. Στουρνάρας ὑπογραμμίζει ὅτι ὑπό τό βάρος τοῦ ἐπί πλέον δανεισμοῦ τήν περίοδο τῆς πανδημίας ἔχουν ἐξαντληθεῖ ὅλα τά περιθώρια χαλαρώσεως τῶν συμπεφωνημένων στόχων γιά μόνιμα πρωτογενῆ πλεονάσματα τῆς τάξεως τοῦ 2% τοῦ ΑΕΠ. «Ἡ χώρα θά πρέπει νά ἐπανέλθει στήν πρό πανδημίας ὑγιῆ δημοσιονομική της θέση, ὥστε νά μήν ἀκυρωθοῦν οἱ θυσίες τῆς δημοσιονομικῆς προσαρμογῆς πού συντελέστηκε τήν προηγούμενη δεκαετία, πρός ὄφελος τῶν ἑπόμενων γενῶν» καταλήγει στό ἄρθρο του πού οὐσιαστικά ἀνοίγει τόν δρόμο γιά τήν ἐπιστροφή τῆς χώρας στήν περίοδο τῶν μνημονίων μέ πλεονάσματα-θηλιά πού ὑπονομεύουν τό εἰσόδημα τῶν πολιτῶν.
Σημειώνεται ὅτι ἡ πανδημία ὁδήγησε τήν ΕΕ στήν ἐφαρμογή μιᾶς γενικῆς ρήτρας διαφυγῆς πού ἀναστέλλει καί τό 2022 τό Σύμφωνο Σταθερότητος καί Ἀναπτύξεως, τό ὁποῖο καθορίζει τούς δημοσιονομικούς κανόνες στίς χῶρες μέλη οἱ ὁποῖες ἔχουν υἱοθετήσει τό ἑνιαῖο νόμισμα.
Ἐάν δέν εἶχε μεσολαβήσει ἡ πανδημία, ἡ χώρα θά ἦταν ὑποχρεωμένη ἕως καί φέτος νά πετυχαίνει πρωτογενῆ πλεονάσματα 3,5% τοῦ ΑΕΠ καί γιά τήν περίοδο μετά τήν ἐνισχυμένη ἐποπτεία, πλεονάσματα ἀπό 2,2% τοῦ ΑΕΠ καί ἄνω. Ἀπό τό 2023, ὅμως, θα θεσπισθοῦν οἱ νέοι κανόνες τοῦ Συμφώνου Σταθερότητος, μέ τίς συζητήσεις νά εἰσέρχονται σέ πιό σοβαρή περίοδο ἀπό τόν προσεχῆ Μάρτιο. Δέν ἀποκλείεται ἡ Κομμισσιόν νά ζητήσει ἀπό τίς ὑπερχρεωμένες χῶρες μέ πρώτη τήν Ἑλλάδα νά ξεκινήσουν νά σχεδιάζουν τήν διαδικασία μιᾶς μεγάλης δημοσιονομικῆς προσαρμογῆς.
Ἡ Κυβέρνησις ἐπιμένει στήν ἀνάγκη ἀναθεωρήσεως τῆς σκληρῆς δημοσιονομικῆς πολιτικῆς μέ συγκριμένες προτάσεις γιά χαλάρωση τῆς λιτότητος. Τό μεγαλύτερο πρόβλημα γιά τήν χώρα εἶναι ἡ ὑποχρέωσις νά μειώνεται κατά ἕνα εἰκοστό ἐτησίως στό κομμάτι πού ξεπερνᾶ τό 60% τοῦ ΑΕΠ. Εἶναι ἕνας κανών πού ὁδηγεῖ σέ πρωτογενῆ πλεονάσματα σημαντικά ὑψηλότερα τοῦ 2% τοῦ ΑΕΠ ἄν παραμείνει ὡς ἔχει καί δέν ἀναθεωρηθεῖ. Συμφώνως πρός τό Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικῆς Στρατηγικῆς ἀπό ὑπέρογκο πρωτογενές ἔλλειμμα τό 2020 καί τό 2021 καί μικρότερο τό 2022, ἡ χώρα πρέπει νά πετύχει 2% τοῦ ΑΕΠ τό 2023, τό ὁποῖο ἀναμένεται νά ἀνέλθει σέ 2,8% τοῦ ΑΕΠ τό 2024. Ὁ ὑπουργός Οἰκονομικῶν Χρῆστος Σταϊκούρας ἔχει ἐκφρασθεῖ ὑπέρ μιᾶς ρεαλιστικῆς μειώσεως τοῦ δημοσίου χρέους ὅλων τῶν μελῶν τῆς Εὐρωζώνης, λαμβάνοντας ὑπ’ ὄψιν τίς ἰδιαιτερότητες τῆς κάθε χώρας, καί γιά ἐνσωμάτωση εὐελιξίας σέ περιόδους καθοδικῆς πορείας τοῦ οἰκονομικοῦ κύκλου, μέ ἐξαιρέσεις γιά συγκεκριμένες δαπάνες πού ἀποτελοῦν εὐρωπαϊκές προτεραιότητες.
