Σόκ καί… λιποθυμίες στήν ἐσωκομματική ἀντιπολίτευση ἀπό τήν χθεσινή ὁμιλία τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς Ἀριστερᾶς Στέφανου Κασσελάκη στόν ΣΕΒ – Πολιτικός ἔρως γιά τήν οἰκονομία τῆς ἀγορᾶς – Ἀσπάστηκε τόν λαϊκό καπιταλισμό τοῦ Χένρυ Φόρντ καί διεκήρυξε τήν ἀπέχθειά του στόν κεντρικό σχεδιασμό τῆς οἰκονομίας
ΟΤΑΝ ΑΚΟΥΕΙ κανείς ἐκφράσεις, ὅπως ὅτι δέν πρέπει νά «δαιμονοποιεῖται ἡ λέξις κεφάλαιο», ὅτι πρέπει νά παροτρύνεται ἡ συμμετοχή τῶν ἐργαζομένων στό μετοχικό κεφάλαιο τῶν ἐπιχειρήσεων, εὐλόγως θεωρεῖ πώς ἀκούει ἕναν κήρυκα τοῦ λαϊκοῦ καπιταλισμοῦ. Ὅταν ἀκούει ἕναν πολιτικό ἀρχηγό νά ἀπορρίπτει τόν κεντρικό ἔλεγχο τῆς οἰκονομίας καί νά προτείνει τήν ἀποκεντρωμένη ἀνάπτυξη, εὐλόγως θά θεωρήσει ὅτι ἀκούει ἕναν ἐκπρόσωπο νεοφιλελεύθερου ρεύματος. Ὅταν ἕνας πρόεδρος κόμματος λέγει ὅτι «εἶναι ντροπή νά “ξεδοντιάζεις” τή Δικαιοσύνη μέ τήν κάθε πράξη σου ὡς κυβέρνηση», ποιός θά μποροῦσε νά φαντασθεῖ ὅτι εἶναι ὁ διάδοχος στήν ἡγεσία τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα, ὁ ὁποῖος ὡς Πρωθυπουργός ἀντιμετώπιζε τίς ἀποφάσεις ἀνωτάτων δικαστηρίων λέγοντας ὅτι σέ μιά ἑπομένη ἀριστερή διακυβέρνηση θά «πρέπει νά ἐλεγχθοῦν οἱ ἁρμοί τῆς ἐξουσίας»; Καί ὅμως εἶναι ὁ Στέφανος Κασσελάκης. Καί τά ἀνωτέρω εἶναι ὀλίγα ἐξ ὅσων εἶπε κατά τήν χθεσινή ὁμιλία του στήν γενική συνέλευση τοῦ Συνδέσμου Ἐπιχειρήσεων καί Βιομηχανιῶν.
Μόνον συμπάθεια μποροῦμε νά αἰσθανθοῦμε, σκεπτόμενοι τήν ἀντίδραση τῶν ἀτυχῶν ἐκείνων ἀριστερῶν πού συνεκρότησαν τόν ΣΥΡΙΖΑ, ὅταν θά ἄκουγαν αὐτούς τούς λόγους ἀπό τόν ἡγέτη τόν ὁποῖο ἐξέλεξε ἡ βάσις τοῦ κόμματός τους.
Ἀλλά ἐάν λάβουμε ὑπ’ ὄψιν τό παρελθόν τοῦ κ. Κασσελάκη, τό ὑπόβαθρο τῶν σπουδῶν του καί τό γεγονός ὅτι πέρασε τό μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς του στήν «Μέκκα» τοῦ καπιταλισμοῦ, τίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες, δέν εἶναι νά ἀπορεῖ κανείς. Ὁ κ. Κασσελάκης δέν ἠράσθη ὀψίμως τόν καπιταλισμό καί τό κεφάλαιο. Κατά τό βιογραφικό, τό ὁποῖο ὁ ἴδιος τοὐλάχιστον παρουσιάζει, οἱ θεωρίες τῶν πατριαρχῶν τῆς ἐλεύθερης οἰκονομίας ἀνέκαθεν διεπότιζαν τόν χαρακτῆρα του καί καθοδηγοῦσαν τήν ἐν γένει δραστηριότητά του. Τό θέμα εἶναι πῶς ὅλα αὐτά τοποθετοῦνται στήν ἀριστερά!
Προφανῶς τήν ἴδια ἀπορία εἶχαν καί οἱ ἐπιφανεῖς ΣΥΡΙΖΑῖοι πού τόν ἄκουγαν.
Διερωτώμεθα λοιπόν ἄν οἱ θέσεις τίς ὁποῖες παρουσίασε ὁ κ. Κασσελάκης εἶχαν ἐγκριθεῖ ἀπό τήν κοινοβουλευτική ὁμάδα τοῦ ΣΥΡΙΖΑ. Ἐκτός ἐάν, ὅσον ἀφορᾶ στήν διοίκηση τοῦ κόμματος, ἔχει τίς ἴδιες ἀντιλήψεις πού διετύπωσε ὁ κ. Τσίπρας γιά τό Κράτος… ἔλεγχο τῶν «ἁρμῶν».
Ἄς παραθέσουμε λοιπόν τά πλέον χαρακτηριστικά σημεῖα τῆς ὁμιλίας του: Ὁ κ. Κασσελάκης ἀνεφέρθη στό ὅραμά του γιά «σύγχρονη Ἑλλάδα τῆς προόδου –οἰκονομικῆς καί κοινωνικῆς», προσθέτοντας ὅτι «ἐμεῖς δέν εἴμαστε ἡ παράταξη τοῦ κεντρικοῦ συντονισμοῦ, ὅπως κάνει τώρα ἡ ΝΔ μέ τό λεγόμενο “Ἐπιτελικό Κράτος” πού μόνο σκοπό ἔχει νά ἐλέγχει τή ροή τοῦ χρήματος σέ κάθε δραστηριότητα. Ἐμεῖς θά εἴμαστε ἡ παράταξη τῆς ἀποκεντρωμένης ἀνάπτυξης γιά ὅλους.» «Ὅραμά μας εἶναι μιά Ἑλλάδα παραγωγός καί ὄχι καταναλωτής, ὅπου ἡ σύννομη ἐπιχειρηματικότητα ἀνθίζει. Ὅπου τό κράτος δέν παρεμποδίζει, ἀλλά βοηθᾶ οὐσιαστικά τήν ἰδιωτική πρωτοβουλία, ἀπό ὅπου καί ἄν προέρχεται. Ὅπου τό κράτος εἶναι κοινωνικό καί παρέχει ψηλοῦ ἐπιπέδου ὑπηρεσίες πρόνοιας, ἀκριβῶς γιά νά ἐπιτρέψει σέ ἕναν νέο, μία νέα, νά πάρει τό ρίσκο τῆς ἰδιωτικῆς πρωτοβουλίας.» Καί ἀκόμη ἐτόνισε ὅτι «δέν χρειαζόμαστε παραπάνω φορολόγηση γιά νά πετύχουμε αὐτούς τούς στόχους», ἀλλά «δραστική μείωση τῆς κρατικῆς σπατάλης, πάταξη τῆς χρόνιας διαπλοκῆς, καί γενναῖες τομές στήν ποιότητα τῶν θεσμῶν μας.» Ἄν ὑπάρχει πιό φιλελεύθερο μοντέλο ἀπό αὐτό πού περιέγραψε ὁ κ. Κασσελάκης, ἄς μᾶς τό ὑποδείξει κάποιος εἰδήμων. Τό κύριο πολιτικό ἐρώτημα ὅμως εἶναι πόσο ἀξιόπιστος μπορεῖ νά θεωρεῖται ἕνας πολιτικός πού παραθέτει αὐτές τίς θεωρίες ὡς πολιτική τοῦ ἀριστεροῦ κόμματος τοῦ ὁποίου ἡγεῖται! Θά θέσει ἄραγε τά ἴδια ζητήματα καί στό Συνέδριο τοῦ κόμματος; Θά ἐπικυρώσουν τά στελέχη τοῦ ΣΥΡΙΖΑ τήν φιλελεύθερη στροφή τοῦ ἀρχηγοῦ τους;
Ὅμως οἱ… ἐκπλήξεις (ἤ τά σόκ) δέν σταματοῦν ἐδῶ. Ὁ κ. Κασσελάκης ἔχει νά πεῖ τόν καλό του λόγο καί γιά τό (μισητό στήν ἀριστερά) κεφάλαιο. Ὅπως εἶπε, ὁ ΣΥΡΙΖΑ «περνάει στό ἑπόμενο στάδιο τῆς ἱστορικῆς του πορείας, ἐκεῖνο μιᾶς σύγχρονης Ἀριστερᾶς πού δέν δαιμονοποιεῖ τήν λέξη “κεφάλαιο”, ἀλλά τήν βλέπει ὡς ἕνα ἐργαλεῖο γιά εὐημερία, γιά μείωση τῶν τεράστιων ἀνισοτήτων μέσῳ μιᾶς ἰσχυρῆς ἀνάπτυξης.» Εἶπε ὅτι «ἡ Σύγχρονη Ἀριστερά ἀναγνωρίζει τό οἰκονομικό περιβάλλον στό ὁποῖο ζοῦμε» καί, εἰδικώτερα, πώς «ἡ λέξη “κεφάλαιο” δέν εἶναι λέξη πρός δαιμονοποίηση. Καί ἡ λέξη “ἐργασία” πρέπει νά εἶναι προτροπή γιά “συν-εργασία”, γιά ἕνα νέο κοινωνικό συμβόλαιο στό ὁποῖο οἱ ἐργαζόμενοι συμμετέχουν ἐνεργά στήν ἀνάπτυξη τῆς ἐπιχείρησης.» Θύμισε ὅτι στίς προτάσεις του κατά τήν ὑποψηφιότητά του ἔχει μιλήσει γιά τήν ἀνάγκη καθιερώσεως τῶν stock options πρός ἐπίτευξιν συμπεριληπτικῆς ἀναπτύξεως. Δηλαδή εἶχε ἀναφερθεῖ στήν θεσμική παρότρυνση συμμετοχῆς τῶν ἐργαζομένων στό μετοχικό κεφάλαιο μιᾶς ἐπιχειρήσεως. «Ἔτσι ὥστε νά συμμετέχουν στήν ὑπεραξία πού προέρχεται ἀπό τήν ἀπόδοση τῆς ἐπιχείρησης –καί ἀπό τίς ἐπιλογές τῆς διοίκησης ἀλλά καί ἀπό τόν μόχθο τῆς ἐργασίας. Αὐτό σημαίνει ἔμπρακτη συν-εργασία» τόνισε. Προσέθεσε ὅτι γιά νά στηριχθεῖ ἕνα τέτοιο πλαίσιο ὑπάρχουν τρόποι, ὅπως διευκολύνοντας τό νομικό πλαίσιο, ἀλλά καί φορολογικά κίνητρα καί λογιστικές πρακτικές γιά τήν καταχώριση τῶν stock options ὡς ἐξόδων μισθοδοσίας. Οὔτε λίγο οὔτε πολύ παρουσίασε τό μοντέλο τοῦ λαϊκοῦ καπιταλισμοῦ τοῦ Χένρυ Φόρντ.
Πολύ ἰδιότυπη «ἀριστερά τοῦ κεφαλαίου» εἶναι αὐτή τήν ὁποία εἰσηγεῖται ὁ νέος Πρόεδρος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ. Θυμίζει ἐντόνως τίς μεγάλες πολυεθνικές πού ἕδρευον στίς ΗΠΑ, ὅπου τεράστια μερίδα μετοχῶν (μπορεῖ καί τό 40%) νά εἶναι στά χέρια τῶν ἐργαζομένων καί τῶν στελεχῶν τους. Καί τό τελευταῖο ἐρώτημα εἶναι: Θά τολμήσει νά θέσει σέ ψηφοφορία στά ὄργανα τοῦ κόμματος τίς ἀπόψεις του περί «κεφαλαίου», ὅπως ἀπαιτεῖ ἡ «Ὀμπρέλα» μέ τήν… προσήλωσή της στόν Μάρξ; Καί ἄν τίς θέσει, θά πάρει μίαν ἔστω ψῆφο πλέον τῆς ἰδικῆς του;
