«Ἔφυγε» χθές πλήρης ἡμερῶν σέ ἡλικία 96 ἐτῶν ἡ βασίλισσα Ἐλισάβετ, ἡ ὁποία ἐνίσχυσε τήν αἴγλη τοῦ θεσμοῦ τῆς βασιλείας στήν Εὐρώπη – Ἡ ἀπόφασίς της νά διατάξει τόν ἀπαγχονισμό τοῦ ἥρωος Εὐαγόρα Παλληκαρίδη τό ἔτος 1957 δέν διαγράφεται ἀπό τήν μνήμη μας
Εἶναι ἡ ὥρα τῆς ἀπολύτου ἰσότητος. Στό κατώφλι τοῦ ἐπέκεινα «βασιλεύς ἤ στρατιώτης» ἤ ἀκόμη καί «βασίλισσα» στέκεται καθ’ ὅμοιον τρόπο πρό τῶν κριτῶν τῆς Ἱστορίας. Ἡ Ἐλισάβετ τῆς Ἀγγλίας διῆλθε τήν πύλη τοῦ θανάτου χθές, μετά 70 χρόνια στόν θρόνο. Χρόνια πού ἐσημαδεύθησαν ἀπό ἀνατροπές καί ἀνακατατάξεις. Χρόνια κατά τήν διάρκεια τῶν ὁποίων ἡ Ἐλισάβετ ἦταν ἡ προσωποποίησις τῆς σταθερότητος. Ἦταν μία εἰκόνα κύρους γιά ἕναν θρόνο πού παρέμενε σταθερός, ἐνῷ πολλοί ἄλλοι ἐκλονίζοντο. Γιά τήν ἴδια τήν Βρεταννία, τά χρόνια αὐτά ἐσήμαναν τό ὁριστικό τέλος τῆς αὐτοκρατορίας στήν ὁποία «ὁ ἥλιος δέν ἔδυε ποτέ». Καί ἐνῷ γιά πολλές ἀποικίες, ὁ δρόμος πρός τήν ἀνεξαρτησία ὑπῆρξε λίγο ἤ πολύ ὁμαλός, δέν συνέβη τό ἴδιο μέ τήν Κύπρο. Μέ πολύ αἷμα ποτίσθηκε τό δένδρο τῆς ἐλευθερίας τῆς Μεγαλονήσου. Ἀπό τίς κορυφές τοῦ Μαχαιρᾶ μέχρι τίς Κεντρικές Φυλακές τῆς Λευκωσίας. Αὐτά ὁ Ἑλληνισμός δέν τά ξεχνᾶ. Δέν ξεχνᾶ τήν ΕΟΚΑ. Καί δέν ξεχνᾶ τόν Παλληκαρίδη.
Ὁ Εὐαγόρας Παλληκαρίδης ἦταν 19 ἐτῶν, ὅταν ὁδηγήθηκε στήν ἀγχόνη τῶν Κεντρικῶν Φυλακῶν. Μαθητής. Πού «πῆρε τήν ἀνηφοριά, πῆρε τά μονοπάτια νά βρεῖ τά σκαλοπάτια πού πᾶν στή λευτεριά». Οἱ Ἄγγλοι τόν ἔπιασαν, τόν φυλάκισαν, τόν κατεδίκασαν. Καί ἡ νεαρή τότε βασίλισσα τῆς Ἀγγλίας ἀγνόησε τίς ἐκκλήσεις τῶν Ἑλλήνων καί τοῦ κόσμου ὁλοκλήρου νά τοῦ δώσει χάρη. Τόν ἄφησε νά ὁδηγηθεῖ στήν ἀγχόνη. Οὔτε κάν ὁ ἑλληνικῆς καταγωγῆς σύζυγός της, Φίλιππος, συγκινήθηκε.
Ὁ Παλληκαρίδης ἐβάδισε περήφανα τήν ὁδό πρός τήν ἀθανασία, χωρίς κάν νά σκεφθεῖ πώς μπορεῖ κάπου στά ἀνάκτορα τοῦ Μπάκιγχαμ νά γινόταν συζήτησις γιά τήν ἐνδεχομένη σωτηρία του. Ὁ ἴδιος ἐπέλεξε νά εἶναι στρατιώτης. Τήν ἀπόφασή του τήν εἶχε πάρει ἀπό τότε πού ἄφησε τό σχολεῖο, ἀφήνοντας παρακαταθήκη στούς συμμαθητές του ἕνα ποίημα: «Θά πάρω μιάν ἀνηφοριά…». Μιάν ἀνηφοριά πού λίγοι ἀξιώθηκαν νά βαδίσουν.
Ὁ στρατιώτης Παλληκαρίδης διῆλθε τίς πύλες τῆς αἰωνιότητος, περιβεβλημένος τό φωτοστέφανο τοῦ μάρτυρος τῆς ἐθνικῆς ἰδέας. Πού ἦταν ἡ Ἕνωσις. Οὔτε ἀνεξαρτησίες οὔτε ὁμοσπονδίες. Ἄς τό θυμοῦνται αὐτό οἱ σημερινοί στήν Ἀθήνα καί στήν Λευκωσία, πού ὁμιλοῦν γιά διζωνικές καί ἀποδέχονται καί Τοῦρκο γιά Πρόεδρο τῆς Κύπρου. Δέν ἔπεσε γιά τήν διζωνική ὁ Παλληκαρίδης.
Ἡ βασίλισσα περνᾶ τώρα τήν ἴδια πύλη. Ἔχει νά ἐπιδείξει πολιτική εὐελιξία, σταθερότητα, πυγμή, ἀρετές πού κράτησαν τό Ἡνωμένο Βασίλειο ἑνιαῖο, ἐνῷ ἡ αὐτοκρατορία ἀποσαθρωνόταν. Ὅμως, ἡ σκιά τῶν νεκρῶν τῆς ΕΟΚΑ εἶναι βαρειά. Γιά τόν Ἑλληνισμό, γιά τούς Ἕλληνες ἁπανταχοῦ τῆς Γῆς, αὐτό βαραίνει περισσότερο ἀπό τήν ὅποια προσφορά τῆς ἐκλιπούσης πρός τήν πατρίδα της.
Τώρα εἶναι ἡ σειρά τῶν κριτῶν τῆς Οἰκουμένης νά τήν ὑποδεχθοῦν. Καί νά τήν κατατάξουν σίγουρα ὄχι στίς ἴδιες σκηνές τῶν δικαίων, ὅπου ὁ Εὐαγόρας Παλληκαρίδης ἀναπαύεται. Κι ἄς μήν ἔχει δικαιωθεῖ ὁ ἀγῶνας του… Ἐμεῖς φταῖμε γιά αὐτό.
