Στίς εὐρωεκλογές τοῦ Μαΐου παρά τίς διαφορές τους
ΟΙ ΛΑΪΚΙΣΤΕΣ καί οἱ ἀκραῖοι ἐθνικιστές ἔχουν νά κάνουν κάτι παραπάνω ἀπό αἰσθητή τήν παρουσία τους ἐν ὄψει τῶν εὐρωεκλογῶν τοῦ Μαΐου. Εὐελπιστοῦν ὅτι θά κερδίσουν ἕως καί τό ἕνα τρίτο τῶν 705 ἑδρῶν τοῦ Κοινοβουλίου καί θά καταφέρουν ἕνα βαρύτατο πλῆγμα ἐναντίον τῶν συστημικῶν φιλοευρωπαϊκῶν δυνάμεων. Ἤδη ὅλοι ἀντιλαμβάνονται αὐτά πού τούς ἑνώνουν, ὑπάρχουν ὅμως καί ἀρκετά πού τούς χωρίζουν. Στήν ἐξωτερική πολιτική τό αὐστριακό ἀκροδεξιό Κόμμα τῆς Ἐλευθερίας καί ἡ ἰταλική Λέγκα τοῦ Βορρᾶ ἔχουν λάβει ἀποστάσεις ἀπό τούς ὑπολοίπους Εὐρωπαίους ὅσον ἀφορᾶ στήν ἐπέμβαση τῆς Μόσχας στήν Οὐκρανία, κάτι πού τίς φέρνει ἀντιμέτωπες μέ τό κυβερνῶν πολωνικό κόμμα τοῦ Νόμου καί τῆς Δικαιοσύνης. Τά κόμματα αὐτά ἔχουν ὑπογράψει συμφωνίες συνεργασίας μέ τό ρωσσικό καθεστώς τοῦ Πούτιν. Αὐτό τό εἶδος τῆς σχέσεως μέ τό Κρεμλῖνο εἶναι ἀδιανόητο γιά ὁποιοδήποτε πολωνικό κόμμα θέλει νά διατηρήσει τό λαϊκό ἔρεισμά του. Διαφορετική εἶναι καί ἡ προσέγγισις ὅσον ἀφορᾶ στίς ΗΠΑ. Ἀπό τήν μία, ἡ Λέγκα τοῦ Βορρᾶ καί τό «μεταφασιστικό» κόμμα Ἀδελφοί τῆς Ἰταλίας διατηροῦν ἐπαφές μέ τόν Στήβ Μπάνον, ἕναν ἐκ τῶν δημοφιλεστέρων φυσιογνωμιῶν τῆς ἀμερικανικῆς ἀκροδεξιᾶς, ὁ ὁποῖος ἐπιδιώκει νά πλήξει τούς ἁπανταχοῦ φιλελευθέρους. Ὡστόσο, ἄλλοι δεξιοί λαϊκιστές ὅπως τό αὐστριακό Κόμμα τῆς Ἐλευθερίας διατηροῦν σαφεῖς ἀποστάσεις, καθώς δέν θέλουν ἐπ’ οὐδενί «νά παίρνουν ἐντολές ἀπό ἄλλη ἤπειρο», ὅπως ἀναφέρουν οἱ «Financial Times».
Ἀκόμη καί ἡ οἰκονομική πολιτική διχάζει τούς δεξιούς λαϊκιστές καί ἐθνικιστές. Στήν Γαλλία ὁ Ἐθνικός Συναγερμός τῆς Μαρίν Λέ Πέν στηρίζεται στίς γκωλλικές παραδόσεις τοῦ κρατισμοῦ καί τοῦ προστατευτισμοῦ. Σέ ἀντιδιαστολή ἡ Ἐναλλακτική γιά τήν Γερμανία (AfD) εἶναι ὑπέρμαχος τῆς οἰκονομίας τῆς ἐλεύθερης ἀγορᾶς καί χαρακτηρίζει τό ἀδελφό γαλλικό κόμμα «ὑπερβολικά ἀριστερό»! Ὑπάρχουν καί ἄλλοι λόγοι γιά τούς ὁποίους τό AfD προκαλεῖ ἀμηχανία στούς δεξιούς ἐθνικιστές τῆς Εὐρώπης. Τόν περασμένο Ἰούνιο ὁ συμπρόεδρος τοῦ κόμματος στήν Μπούντεσταγκ Ἀλεξάντερ Γκάουλαντ δήλωσε ὅτι ὁ Χίτλερ καί οἱ Ναζί «εἶναι μιά ἁπλή κουτσουλιά στήν ὑπερχιλιετῆ ἐπιτυχημένη γερμανική ἱστορία».
Ἕνα ἄλλο παράδειγμα εἶναι ἡ ἐντεινόμενη ἀντιπαράθεσις μεταξύ Αὐστρίας καί Ἰταλίας γιά τήν περιοχή Alto Adige τῆς βορείου Ἰταλίας, γνωστή στά γερμανικά ὡς Südtirol (Νότιο Τιρόλο). Τό ἀκροδεξιό Κόμμα τῆς Ἐλευθερίας ἐκμεταλλεύεται τήν συμμετοχή του στήν κυβέρνηση τῆς Αὐστρίας γιά νά προωθήσει τό σχέδιό του γιά χορήγηση αὐστριακῶν διαβατηρίων στήν γερμανόφωνη μειονότητα τοῦ Νοτίου Τιρόλου. Ἡ πρωτοβουλία αὐτή προκαλεῖ τήν ἐντονότατη δυσαρέσκεια στήν Ἰταλία, καθώς τήν θεωροῦν ὠμή παρέμβαση σέ μιά περιοχή πού κέρδισαν μέ αἷμα καί χρῆμα ἀπό τήν καταρρέουσα Αὐτοκρατορία τῶν Ἁψβούργων τό 1918. Ἡ διαμάχη γιά τό Alto Adige ἀποτελεῖ πονοκέφαλο γιά τήν Λέγκα, καί ὁ Ἰταλός ὑπουργός Ἐσωτερικῶν εὐελπιστεῖ ὅτι ἡ «παρεξήγησις» μέ τά διαβατήρια θά λυθεῖ. Οὔτε ὁ Σαλβίνι οὔτε ἡ Λέγκα τοῦ Βορρᾶ ἀντέχουν νά θεωρηθοῦν ὑπερβολικά ὑποχωρητικοί ἀπέναντι στήν Αὐστρία, πόσω μᾶλλον ἀπέναντι στούς αὐτονομιστές τοῦ Νοτίου Τιρόλου, σέ ζητήματα ἐθνικῆς ἀξιοπρέπειας καί ἐδαφικῆς ἀκεραιότητος.
Ἡ πολιτική ἀξιοπιστία τῆς Λέγκα ἔγκειται σέ ἕναν βαθμό στόν ἰσχυρισμό της ὅτι ἡ κυβέρνησις στήν ὁποία μετέχει θά ἀναγκάσει τίς ἄλλες χῶρες τῆς ΕΕ νά τήν πάρουν ἐπί τέλους στά σοβαρά καί ἐν τέλει νά τήν ἀκούσουν. Ἀνάλογες τριβές ὑπονομεύουν τίς σχέσεις ἀνάμεσα στήν συντηρητική ἐθνικιστική κυβέρνηση τῆς Οὑγγαρίας μέ ἐπί κεφαλῆς τόν Βίκτωρα Ὀρμπάν καί τά δεξιά κινήματα σέ χῶρες μέ σημαντικές ἐθνοτικές οὑγγρικές μειονότητες, ὅπως ἡ Ρουμανία, ἡ Σλοβακία καί ἡ Οὐκρανία. Οἱ ἐθνικιστές ἔχουν βέβαια πολλά κοινά σημεῖα, τά ὁποῖα ἔχουν σημαντική ἀπήχηση στήν εὐρωπαϊκή κοινή γνώμη. Τό μήνυμά τους γιά τήν μετανάστευση, τήν ἐθνική ταυτότητα καί τήν θέση τοῦ Ἰσλάμ στήν Εὐρώπη εἶναι ἁπλό καί εὔπεπτο.
Ἐκμεταλλεύονται τήν δυσαρέσκεια τῆς κοινῆς γνώμης γιά τήν καθυστερημένη καί οὐκ ὀλίγες φορές ἀνεπαρκῆ ἀντίδραση τῆς ΕΕ σέ πλεῖστα ζητήματα. Στό τέλος ὅμως, ὅπως εὔστοχα παρατηροῦν οἱ «Financial Times», ὁ ἐθνικισμός πού τούς ἔκανε τόσο δημοφιλεῖς στίς χῶρες τους θά ἀποτελέσει καί τό μεγαλύτερο ἐμπόδιό τους γιά νά ἔλθουν σέ συνεννόηση, σέ εὐρωπαϊκό ἐπίπεδο.
