ΠΑΡΑ τό κλῖμα εὐφορίας πού ἠκολούθησε τήν συνάντηση τῶν Ἀθηνῶν ἀνάμεσα σέ Ἐρντογάν καί Μητσοτάκη καί τήν διαφαινόμενη ὡς συμπεφωνημένη πρόθεση γιά βελτίωση τῶν σχέσεων μεταξύ τῶν δύο χωρῶν…
… μία νέα πρόκλησις ἦλθε νά προστεθεῖ στήν διαφορά ἀπόψεων σέ πολιτικό καί πολιτιστικό ἐπίπεδο, μέ τήν Μονή τῆς Χώρας στήν Κωνσταντινούπολη, νά ἀνοίγει τίς πύλες τῆς στίς 23 τοῦ μηνός, ὡς ἰσλαμικό τέμενος, μέ βάση τήν διατυπωθεῖσα ἀπό τό 2019 ἐπισήμανση τοῦ τουρκικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας πώς «τό τζαμί δέν μπορεῖ νά χρησιμοποιηθεῖ ἐκτός τῆς ἀρχικῆς του λειτουργίας.»
Ἡ νέα πρόκλησις ἔρχεται νά προστεθεῖ στίς ἀποφάσεις σχετικά μέ τά ἄλλα μνημεῖα μέ πρώτη τήν Ἁγία Σοφία ἀλλά καί τόν ἐντεινόμενο πόλεμο δηλώσεων σχετικῶς μέ τό Αἰγαῖο, ἀλλά καί τίς ἐκδηλωθεῖσες προθέσεις τῶν στρατιωτικῶν σχετικῶς μέ τίς ὑπεραπαιτήσεις ἀπομακρύνσεως κάθε ἑλληνικῆς δυνάμεως καί στρατιωτικῆς ἐπιτηρήσεως ὅσον ἀφορᾶ στίς νήσους τοῦ Ἀρχιπελάγους. Ὁ ἱστορικός βυζαντινός ναός μετετράπη σέ μουσουλμανικό τέμενος τό 1511, μέ τήν ὀνομασία Καριγιέ Τζαμί καί, συμφώνως μέ τήν τουρκική ἐφημερίδα Yeni Safak, ἡ ἀποκατάστασις τοῦ τζαμιοῦ πλέον, πού ἀπῄτησε πολυετῆ συντήρηση, ὁλοκληρώθηκε. Τό τουρκικό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας ἐπανέφερε τόν χῶρο στήν πρακτική τῆς χρήσεώς του ὡς χώρου μουσουλμανικῆς λατρείας, ἐναντιούμενο στήν πρότερη λειτουργία του ὡς μουσείου, μέ βάση προεδρική ἀπόφαση τῆς 1ης Αὐγούστου 2020, ὅταν καί ἀπεφασίσθη νά ἀποδοθεῖ ὡς χῶρος στήν Προεδρία Θρησκευτικῶν Ὑποθέσεων καί νά μετατραπεῖ σέ τέμενος. Τό τζαμί θά ἀνοίξει μέ τήν νέα χρήση του ἐπισήμως μέ τήν προσευχή τῆς Παρασκευῆς, στίς 23 Φεβρουαρίου, ἐνῷ εἰδικῶς σχεδιασθέντα κόκκινα χαλιά κόκκινου χρώματος ἔχουν τοποθετηθεῖ ἤδη στόν χῶρο γιά τά ἐγκαίνια. Στό πλαίσιο τῆς ἀποκαταστάσεως, οἱ τοιχογραφίες καί τά ψηφιδωτά τοῦ τζαμιοῦ Καριγιέ διετηρήθησαν στήν ἀρχική τους μορφή παρά τήν ἀναθεωρημένη κατά τήν ὀθωμανική περίοδο χρήση του. Ἡ Μονή τῆς Χώρας, ἕνα ἐκ τῶν σημαντικωτέρων δειγμάτων τῆς βυζαντινῆς περιόδου, παρά τό γεγονός ὅτι διατηροῦσε τήν ἀρχική του μορφή μέ τίς τοιχογραφίες καί τά ψηφιδωτά του, καί τήν ἀρχιτεκτονική του, συνέχισε νά λειτουργεῖ ὡς ἐκκλησία γιά 58 χρόνια μετά τήν κατάκτηση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Μετετράπη σέ τέμενος ἀπό τόν Ἀτίκ Ἀλῆ Πασᾶ, μεγάλο βεζίρη τοῦ σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ ἐνῷ τό κτήριο ἀνεκηρύχθη ἐθνικό μνημεῖο τό 1945. Στήν συνέχεια, κατόπιν ἀποφάσεως τοῦ Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου, λειτούργησε ὡς μουσεῖο ὑπαγόμενο στήν Διοίκηση Μουσείων, τό 1948, ἀφοῦ συναποτελεῖται ἀπό πέντε ἀρχιτεκτονικούς ρυθμούς καί ἀπῄτησε ἐκτενῆ καί πλήρη ἀποκατάσταση.
