Παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων πιστεύει πως τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος είναι μια καλύτερη εναλλακτική σε σχέση με το τσιγάρο, μόλις ένας στους δέκα δηλώνει επαρκώς ενημερωμένος για αυτά.
Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τη νέα πανελλαδική έρευνα της Marc που έγινε για λογαριασμό της Παπαστράτος, με τίτλο «Τσιγάρο: Η ξεπερασμένη συνήθεια που δεν λέμε να ξεπεράσουμε».
Οι συνθήκες της ζωής φαίνεται να αποτελούν εμπόδιο στην προσπάθεια διακοπής του τσιγάρου, με αποτέλεσμα οι καπνιστές στην Ελλάδα να παραμένουν, τους τελευταίους 12 μήνες, σταθερά πολλοί. Ένας στους 4 συνεχίζει να καπνίζει, αριθμός που αντιστοιχεί σε 2.250.000 άτομα άνω των 21 ετών.Τα υψηλότερα ποσοστά καπνιστών καταγράφονται στους άνδρες και στις μεσαίες ηλικιακές κατηγορίες, ενώ η τάση αύξησης της συχνότητας καπνίσματος καταγράφεται εντονότερη στις γυναίκες, στις νεότερες ηλικιακές κατηγορίες και στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Την ίδια ώρα που οι Έλληνες δείχνουν να εμμένουν στο τσιγάρο, μια αυξανόμενη μερίδα καπνιστών, που δεν μπορεί να διακόψει, κάνει την αλλαγή προς τα εναλλακτικά προϊόντα. Οι χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων και προϊόντων θέρμανσης καπνού καταγράφονται στην έρευνα στο 8% για το 2022, δηλαδή περίπου 640.000 άτομα (+2,5% σε σχέση με πέρυσι). Και αυτό παρότι και φέτος καταγράφεται μια σοβαρή έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τα εναλλακτικά αυτά προϊόντα καπνίσματος, αφού μόλις το 11,5% δηλώνουν επαρκώς ενημερωμένοι (+2,5% συγκριτικά με το 2021) και μόλις 3 στους 10 ομολογούν ότι κατανοούν ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στα συμβατικά τσιγάρα και στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού. Η έλλειψη πληροφόρησης καταγράφεται σημαντική και στους καπνιστές. Από όσους καπνίζουν τσιγάρο, το 36% δήλωσαν πως γνωρίζουν ελάχιστα ή και τίποτα για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος.
Κοινή παραδοχή αποτελεί ωστόσο (σε ποσοστό 87%) ότι οι καπνιστές θα πρέπει να έχουν επαρκή ενημέρωση και πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα νέα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης. Επιπλέον, περισσότεροι από 6 στους 10 ερωτηθέντες δηλώνουν πως θα τα πρότειναν σε καπνιστές ευκολότερα εάν είχαν πιο σαφή ενημέρωση για τα επιστημονικά δεδομένα πίσω από αυτά και πάνω από 7 στους 10 χρήστες εναλλακτικών προϊόντων τα προτείνουν σε καπνιστές συμβατικού τσιγάρου, παροτρύνοντας τους να κάνουν την αλλαγή, εάν δεν μπορούν να διακόψουν.
Σε σχέση με πέρυσι παρατηρείται μια συνολική βελτίωση των στάσεων και απόψεων απέναντι στα εναλλακτικά προϊόντα. Οι μη καπνιστές που προτιμούν κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος παρά να καπνίζει τσιγάρο αυξήθηκαν κατά 6%, ενώ 4 στους 10 έχουν προτείνει σε κάποιον καπνιστή να δοκιμάσει μια εναλλακτική λύση.
Μια παρότρυνση για αλλαγή, σε όσους ενήλικες δεν μπορούν να διακόψουν το τσιγάρο, που αντανακλά τη γενικότερη θετική γνώμη του συνολικού πληθυσμού για αυτά τα προϊόντασε σχέση με το τσιγάρο, αφού το 56% πιστεύει πως είναι λιγότερο επιβλαβή (+8% σε σχέση με πέρυσι).
Ενδιαφέρον έχει και το ποιες είναι οι κορυφαίες αιτίες που οδηγούν στη χρήση εναλλακτικών προϊόντων καπνού, οι οποίες και συμβαδίζουν με τις ανησυχίες των καπνιστών για το τσιγάρο. Συγκεκριμένα πάνω από 5 στους 10αναφέρουν ως βασικό λόγο τον μειωμένο κίνδυνο για την υγεία, ενώ 4 στους 10 τα επιλέγουν επειδή δεν μυρίζουν. Η απουσίατου καπνού και της στάχτης παρουσιάζονται στην τρίτη (22%) και τέταρτη (21%) θέση αντίστοιχα στη λίστα, ενώ τη βασική πεντάδα συμπληρώνει το γεγονός πως είναι πιο οικονομικά (14,5%).
Νέο στοιχείο που αναδείχθηκε στην έρευνα είναι και το γεγονός ότι 63% του συνόλου των ερωτηθέντων και 79% των χρηστών εναλλακτικών προϊόντων, θεωρούν ότι ο βαθμός βλαπτικότητας ενός καπνικού προϊόντος θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν κατά την φορολόγησή του, όπως αντίστοιχα συμβαίνει σε άλλους κλάδους, π.χ. ενέργεια, αυτοκίνηση.
