Ἀνήκουμε στούς θαυμαστές τοῦ ἔργου τοῦ Γιάννη Τσαρούχη
Ὁ καλλιτέχνης, πού γεννήθηκε καί μεγάλωσε στόν Πειραιᾶ, ἀποτύπωσε τήν πόλη μας σέ ὑπέροχους πίνακές του. Τόν Τσαρούχη τόν βρήκαμε μπροστά μας χθές, διαβάζοντας ἕνα ἐξαιρετικό κείμενο τῆς Ἑλένης Γαλάνη στήν ἱστοσελίδα της (www.anyteart.com). Ἐξαιρετική συνάδελφος, ἐπί σειρά ἐτῶν ἐπί κεφαλῆς τοῦ «Πολιτιστικοῦ» στήν «Καθημερινή», διετέλεσε ὑπεύθυνη Τύπου στό Ἵδρυμα Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ (1992-2011) καί σήμερα παρακολουθεῖ ἐπιμελῶς καί σχολαστικά (ὅπως τότε) τά τεκταινόμενα στόν χῶρο τοῦ Πολιτισμοῦ… Ὅπως μᾶς πληροφορεῖ, λοιπόν, ἡ Ἑλένη Γαλάνη, ὁ Ἄνταμ Σίμτσικ, πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής τῆς “Documenta 14” στήν Ἀθήνα καί τό Κάσελ (2013-2017), σέ συνεργασία μέ τήν Ἀνδρονίκη Γρυπάρη, πρόεδρο τοῦ ἐν Ἀθήναις Ἱδρύματος Γιάννη Τσαρούχη, ἐπιμελοῦνται τήν μεγάλη ἀναδρομική ἔκθεση “Dancing in Real Life”, ἡ ὁποία παρουσιάζεται αὐτόν τόν καιρό στό Σικάγο, στό νέο μουσεῖο “Wrightwood 659”. Σχεδιασμένο ἀπό τόν σπουδαῖο Ἰάπωνα ἀρχιτέκτονα Ταντάο Ἄντο τό μουσεῖο ἀνήκει στό Alphawood Foundation. Συνιδρυτής του ὁ Φρέντ Ἄικενερ, Ἀμερικανός Μαικήνας καί φιλάνθρωπος –ἀπό τούς ἰσχυρότερους χορηγούς τοῦ Δημοκρατικοῦ Κόμματος. Λάτρης τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ ὁ Ἄικενερ εἶχε στόχο, ἐδῶ καί χρόνια, νά «ταξιδεύσει» τόν Γιάννη Τσαρούχη στίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες. Ἡ ἔκθεση περιλαμβάνει 200 ἔργα ἀπό τήν ἀρχή τῆς καριέρας του τό 1930 ἕως τόν θάνατό του τό 1989 –πίνακες καί σχέδια σέ χαρτί πού συγκεντρώθηκαν ἀπό δημόσιες καί ἰδιωτικές συλλογές ἀνά τόν κόσμο καθώς καί κάποια ἀπό τήν περίοδο τῆς αὐτο-εξορίας του στό Παρίσι, ἐκεῖ ὅπου συνάντησε τούς Ματίς καί Τζιακομέττι, τό 1935, ἐπηρεάστηκε ἀπό τό ἔργο τους καί συνέδεσε τόν δυτικό μοντερνισμό μέ τήν ἑλληνική παράδοση. «Τό πολύπλευρο ἔργο του ἀποτελεῖ σύνθεση ἀφήγησης καί μορφῶν ἀπό διαφορετικές περιόδους πού ὁρίζουν τό δικό του ὅραμα περί τῆς ἑλληνικότητας: ἀπό τήν εἰκαστική ἀπόδοση τῆς γραφῆς τοῦ ποιητῆ Κωνσταντίνου Π. Καβάφη, στό σχεδιασμό σκηνικῶν γιά τό θέατρο καί κοστουμιῶν γιά τή Μαρία Κάλλας…» ἀναφέρει τό δημοσίευμα, ἐπισημαίνοντας ὅτι ἐπίκεντρο τῆς ἔκθεσης εἶναι τά ἔργα μέ τόν ζεϊμπέκικο χορό. «Στά πρῶτα ζεϊμπέκικα πού ζωγράφισα ἔντυσα τούς χορευτές μέ στρατιωτικά καί ναυτικά ροῦχα γιατί ἀπ’ αὐτούς εἶδα νά χορεύεται ὁ χορός αὐτός. Ὅταν ἄρχισα νά ζωγραφίζω γυμνούς χορευτές μέ πείραζε κάπως, καί γιά νά κάνω ζωντανά τά ὁράματά μου ἐπινόησα μέ τή φαντασία τά παραλιακά καφενεδάκια στά ὁποῖα ἀναδυόμενοι κολυμβητές, ὑπό τούς ἤχους ἑνός βραχνοῦ φωνόγραφου ἤ ἑνός τζούκ-μπόξ ἔρχονταν στό τσακίρ κέφι καί χόρευαν ζεϊμπέκικο ἤ τσάμικο» ἔχει πεῖ ὁ ζωγράφος.
Γοητευμένος μέ τό ἔργο τοῦ Εὐριπίδη ὁ Τσαρούχης μετέφρασε πολλά ἀπό τά ἔργα τοῦ μεγάλου τραγικοῦ στή νέα ἑλληνική γλῶσσα. Οἱ θεατρικές του ἑρμηνεῖες ἐπαναπροσδιόρισαν ριζικά τόν ἀρχαῖο κοινωνικό σχολιασμό, ἐνῶ ἡ ἀνακάλυψη τοῦ ὑπαίθριου θεάτρου τόν ἔφερε ἕνα βῆμα ἐμπρός καί τό 1977 ἀνέβασε τίς «Τρωάδες» σ’ ἕνα ἀθηναϊκό πάρκινγκ.
Ἀκολούθησε ἡ παράσταση τῶν «Ἑπτά ἐπί Θήβας», ἕνα δεύτερο πείραμα, σέ δική του σκηνογραφία καί μετάφραση, μέ τό ὁποῖο, ὅπως ἀναφέρει ὁ ἴδιος «προσπάθησα ν’ ἀποδώσω τήν ἐποχή τοῦ Αἰσχύλου κατά τήν ὁποία γράφτηκε καί παίχτηκε τό ἔργο» στήν «ὁμιλουμένη δημοτική γλῶσσα» καί μέ μοναδικό στόχο «νά μή διαφύγει τό πνεῦμα τοῦ ἔργου καί τό μήνυμα τοῦ ποιητῆ». Δείτε τό δημοσίευμα ἐδῶ. (www.anyteart.com)
