ΠΕΡΙΕΡΓΟ καλοκαίρι
Πόλ. Σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα ὅπου πηγαίνω, μέ ὅποιον μιλάω, ἀκούω σταθερά ἀπό τούς ἐπιχειρηματίες ἕναν ἀριθμό: 80 τοῖς ἑκατό κάτω οἱ κρατήσεις. 80 τοῖς ἑκατό κάτω οἱ πωλήσεις. 80 τοῖς ἑκατό κάτω τά κουβέρ. 80 τοῖς ἑκατό κάτω ἡ κίνηση στήν ἀκτοπλοΐα. 80 τοῖς ἑκατό κάτω οἱ τηλεπωλήσεις. Ὅλα 80. Μέχρι στιγμῆς. Ἡ ἑστίαση ἔχει ἐπανέλθει ὁλικῶς, ἀλλά δέν ἐπανέρχονται –ἀκόμη τουλάχιστον– οἱ ἑστιαζόμενοι. Τά ξενοδοχεῖα ἀνοίγουν καί δέν ἀνοίγουν. Στήν κρίση βλέπεις τούς ἡγέτες, βλέπεις καί τούς «παρτάκηδες». Ὁ Ἀχιλλέας Κωνσταντακόπουλος, κόντρα σέ ὅλους, ἀνοίγει τήν Τετάρτη τό «Χίλτον». Ὁ Ἀνδρέας Ἀνδρεάδης ἀνοίγει τίς δύο ἀπό τίς τέσσερις μονάδες στό Sani Resort στήν Χαλκιδική. Οἱ Φωκᾶς-Ρέτσος ἕνα ἀπό τά Ἠλέκτρα τῶν Ἀθηνῶν. Ὁ Σταῦρος, ἡ Δώρα καί ἡ Δέσποινα Κοθάλη τό Alexandra Beach στόν Ποτό τῆς Θάσου. Ἐνδεικτικά τά παραδείγματα.
Τήν ἴδια ὥρα «παρτάκηδες» ξενοδόχοι –τινές– στήν Κέρκυρα ἔλαβαν ἐπιδότηση, δάνεια, ἀναστολές, τῆς Παναγιᾶς τά μάτια ἀπό τό κράτος, ἀλλά κρατοῦν τά ξενοδοχεῖα τους κλειστά. Ἄλλοι πάλι τούς βάζουν πωλητήριο –ξεπερνοῦν τά χίλια αὐτά πού ἔχουν βγεῖ στό σφυρί. Ὅλοι καταλαβαίνουμε πώς εἶναι δύσκολο νά συντηρήσεις ξενοδοχεῖο μέ 200 ἐργαζομένους καί κρατήσεις στό 20 τοῖς ἑκατό τῶν περυσινῶν σου, ἀλλά, διάβολε, μερικοί δέν κάνουν κἄν προσπάθεια νά ἀνοίξουν. Θά δοῦμε βεβαίως πῶς θά πᾶνε οἱ σαφῶς καλύτεροι Ἰούλιος-Αὔγουστος καί τί ταμεῖο θά κάνουμε μετά τήν πανσέληνο, ἀλλά μποροῦμε νομίζω ἀπό τώρα νά ἐπισημάνουμε τίς ἀλλαγές πού συντελοῦνται ἀθόρυβα:
- Ὁ κορωνοϊός εὐνοεῖ τίς κοντινές ἐξορμήσεις. Οἱ ἄνθρωποι θέλουν νά εἶναι κοντά στίς ἑστίες τους καί στίς νοσοκομειακές ὑποδομές. Τό τριήμερο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κόπηκαν 60.000 εἰσιτήρια στήν ἀκτοπλοΐα. Τά 22.000 πρός Αἴγινα, 32 ναυτικά μίλια ἀπό τόν Πειραιᾶ! Ὁ κορωνοϊός θά δώσει ἐπίσης τήν εὐκαιρία σέ οἰκονομικῶς ἀδύναμα στρώματα νά ἐπισκεφθοῦν –ἄν τό ρισκάρουν– νησιά καί ξενοδοχεῖα ἀπλησίαστα γιά τά βαλάντιά τους μέχρι πρό τινος ὅπως ἡ Μύκονος. Ἡ τάση γιά κοντινές μετακινήσεις θά ἐπηρεάσει στό μέλλον καί τά ἀεροπορικά ταξίδια.
- Ἡ οἰκονομία εἶναι πεντάλ. Ὅποιος συνεχίζει ἔστω καί στήν κακοτράχαλη ἀνηφόρα ἐπιβραβεύεται στό τέλος. Ἱδρώνει, καταπονεῖται ἀλλά κατά κορυφή. Ὅποιος τά παρατᾶ τιμωρεῖται. Τοῦ χρόνου τέτοια ἐποχή κατά μῆκος τοῦ φωτισμένου «Μεγάλου Περιπάτου» τοῦ Κώστα Μπακογιάννη θά λειτουργεῖ Marriott (ἴσως στό παλαιό Εἰρηνοδικεῖο Ἀθηνῶν στήν ἀρχή τῆς Σταδίου), θά λειτουργεῖ τό παλαιό ξενοδοχεῖο Δασκαλαντωνάκη στήν Ὁμόνοια (τό ἀγόρασαν Ἰσραηλινοί), θά λειτουργοῦν, ἄν προλάβουν μέ τή βοήθεια τοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ, τά ἱστορικά ξενοδοχεῖα «Μπάγκειον» καί «Μέγας Ἀλέξανδρος». Εὑρέθησαν ἐπενδυτές. Ὁ «Μεγάλος Περίπατος» δημιουργεῖ μεγάλες ὑπεραξίες καί «κατεβάζει» τήν πόλη νοτιότερα, τῆς ἀλλάζει κέντρο βάρους, ἀπό τό Σύνταγμα στήν Ὁμόνοια. Καί ἀργότερα στό Πεδίον τοῦ Ἄρεως καί στά Ἐξάρχεια. Τό φῶς καί τό μετρό διώχνουν τό ἔγκλημα. Ὅσοι λοιπόν μένουν κλειστοί φέτος, τοῦ χρόνου μέ τό ντεφορμάρισμα μιᾶς χρονιᾶς στήν πλάτη τους θά πρέπει νά ἀντιμετωπίσουν ἰσχυρότατο ἀνταγωνισμό. Νά τούς δῶ! Τό ἴδιο ἰσχύει γιά τήν Θεσσαλονίκη καί τήν Περιφέρεια. Τό ξένο κεφάλαιο ἀγοράζει κάτω ἀπό τά ραντάρ καί ἑτοιμάζεται. Ἡ οἰκονομία ἀλλάζει χέρια σιωπηρῶς. Θά ἀντέξουν μόνον οἱ ἡγέτες στήν ἀθόρυβη αὐτή ἐπίθεση.
- Τά δημόσια ἔσοδα θά κρίνουν τίς ἐκλογές. Ἐάν ἡ τάση τοῦ 80 τοῖς ἑκατό κάτω συνεχιστεῖ καί τό θερινό ταμεῖο βουλιάξει, τότε ὁ Μητσοτάκης πρέπει νά σκεφθεῖ πῶς καί μέ ποιά μέτρα θά ἀναπληρώσει τήν ζημία. Ὁ ΦΠΑ τοῦ θέρους καί ἡ ἄμεση φορολογία ἀπό τόν τζίρο τῶν ἐπιχειρήσεων παραδοσιακά «αὐγατίζει» τά ἔσοδα τοῦ Προϋπολογισμοῦ. Ἄλλη ἡ φοροδοτική δύναμη 40 ἑκατομμυρίων πολιτῶν (10 σύν 30) καί ἄλλη 15 (10 σύν 5). Τέλη Αὐγούστου λοιπόν ὁ Κυριάκος θά κάνει ταμεῖο. Ἐάν ὅλα πᾶνε καλά, συνεχίζει. Ἄν λείπουν λεφτά ἀπό τό ταμεῖο καί πρέπει νά ληφθοῦν μέτρα, δύο δρόμους ἔχει: κυβέρνηση συνεργασίας εὐρυτέρων δυνάμεων γιά νά μοιραστεῖ τά μέτρα ἤ ἐκλογές γιά νά ζητήσει τήν ἔγκριση τοῦ λαοῦ. Γιά τήν ὥρα παίρνουμε ὅσο μποροῦμε μιά ἀνάσα: καλοκαίρι. Τέλη Αὐγούστου, βλέπουμε.