Πόσους ἀνθρώπους μπορεῖ νά χωρέσει μιά μικρή φλούδα ἡφαιστειογενοῦς γῆς; Ἀσφαλῶς, ὄχι τόσο ὅσο ὁ κόσμος πού εἶδα τήν περασμένη Πέμπτη ὅταν ἐπισκέφθηκα γιά λίγες ὧρες τό νησί.
Αὐτήν τήν φορά ἡ ἀπόσταση ἀπό τό τελεφερίκ μέχρι τήν πλατεῖα τῶν Φηρῶν μοῦ πῆρε πολύ περισσότερο χρόνο ἀπό ὅ,τι ἄλλοτε. Κυριολεκτικά «πατεῖς με πατῶ σε», κάποιες φορές ἀναγκάσθηκα καί νά σπρώξω ἐλαφρῶς ἤ νά προσπαθήσω μέ κόπο νά διέλθω ἀνάμεσα ἀπό παρέες πού θορυβοῦσαν χαρούμενα καθώς παζάρευαν νά ἀγοράσουν κάτι. Βρήκαμε ταξί μέ δυσκολία καί φύγαμε γιά τό σπίτι καλοῦ φίλου ὅπου θά περνούσαμε κάποιες ἥσυχες ὧρες.
Ἐκεῖ, εἴχαμε τήν εὐκαιρία νά διαπιστώσουμε ἰδίοις ὄμμασι τό γεγονός ὅτι τό νησί πού ἐφέτος ἀνέμενε «νά σπάσει ὅλα τά ρεκόρ» στόν τομέα τοῦ τουρισμοῦ, στήν πραγματικότητα πίσω ἀπό τούς ἀριθμούς καί τούς μεγάλους τίτλους ἀντιμετωπίζει σοβαρή κρίση.
«Γιατί τό λέτε αὐτό; Ἐγώ βλέπω τόν ἴδιο ἴσως καί περισσότερο κόσμο ἀπό ὅ,τι ἔβλεπα ἄλλες χρονιές. Τί ἀκριβῶς συμβαίνει;». Μοῦ ἐξηγοῦν ὅτι ναί, δέν ἔχουν πρόβλημα μέ τόν ἀριθμό τῶν ἐπισκεπτῶν, οἱ ὁποῖοι πράγματι εἶναι πολλοί, σχεδόν ὅσοι καί πέρυσι. Ὡστόσο, ὑπάρχει μεγάλο πρόβλημα μέ τήν κατανάλωση πού κάνουν, καί κυρίως τό πρόβλημα ἑστιάζεται …στήν ἑστίαση. Δέν εἶναι καί ὅ,τι καλύτερο νά ἔχεις ἀρκετές χιλιάδες συμπαθέστατων Ἀσιατῶν ἐπισκεπτῶν (ἀπό τήν Κίνα, τήν Ἰνδία, ἴσως καί ἄλλες ἀσιατικές χῶρες) οἱ ὁποῖοι, ναί μέν ἐπιλέγουν κατάλυμα γιά τήν διαμονή, ἀλλά στό θέμα τοῦ φαγητοῦ «βολεύονται» μέ προϊόντα πού ἀγοράζουν ἀπό τήν «λαϊκή» ἤ τόν… Σκλαβενίτη, ὅπου τά ψητά κοτόπουλα στήν κυριολεξία… «πετοῦν».
Εἶναι μιά διαπίστωση πού τήν ἄκουσα καί ἀπό ἄλλους ἐπιχειρηματίες, οἱ ὁποῖοι συμφωνοῦν ὅτι ἡ οἰκονομική κρίση δέν ἀφορᾶ μόνον ἐμᾶς ἀλλά ὅλον τόν κόσμο. «Δέν ὑπάρχουν τά χρήματα πού ὑπῆρχαν. Εἴδαμε πέρυσι τίς ἐπιδόσεις πού σημειώθηκαν στόν τουρισμό καί πιστέψαμε ὅτι τό πανηγύρι θά συνεχιζόταν καί μάλιστα θά γινόταν πιό ἔντονο.
Ὀφειλόταν ὅμως ὅλη αὐτή ἡ εὐφορία στήν πανδημία ἡ ὁποία εἶχε κλείσει τόν κόσμο στά σπίτια του καί πέρυσι μπόρεσε νά ξεσκάσει. Ἐφέτος ὅμως, δέν ἔχει τά χρήματα πού θά θέλαμε ἐμεῖς νά ἔχει γιά νά κερδίσουμε περισσότερα.»
Προσπαθῶ νά ἐξηγήσω ὅτι ἡ Σαντορίνη πληρώνει τό ἴδιο τίμημα μέ τήν Μύκονο. Δηλαδή, ὑπῆρξε οἰκοδομικός ὀργασμός, ὑπῆρξε ὑπερπληθώρα καταλυμάτων, καί ἀνάλογη πορεία ἀκολούθησαν καί τά καταστήματα τῆς ἑστιάσεως. Τούς εἶπα ὅτι εἶναι παράλογο νά χρειάζεται μιά τετραμελής οἰκογένεια προκειμένου νά ἀπολαύσει τό ἑλληνικό –ὑποτίθεται– φαγητό, νά πρέπει νά καταβάλει ποσά δυσβάσταχτα. Ὅσο γιά τήν περίφημη ἑλληνική κουζίνα, νομίζω ὅτι πλέον ἔχει ἀρχίσει νά ὑποχωρεῖ σταθερά τόσο μπροστά στίς διεθνεῖς «γκουρμέ» γεύσεις ὅσο καί στήν θυελλώδη ἐπέλαση τοῦ λεγόμενου «πρόχειρου» πλήν ἀκριβοῦ φαγητοῦ. «Ναί, ἔγιναν βασικά λάθη, οἱ ἀριθμοί τούς ὁποίους σημειώσαμε τά προηγούμενα χρόνια ἐπέφεραν πιθανόν ἐφησυχασμό καί μείωση τῆς ποιότητος τῶν προσφερομένων ὑπηρεσιῶν. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, οἱ ἀπαιτήσεις τοῦ κοινοῦ πού διαθέτει χρήματα ἔχουν αὐξηθεῖ, ὁπότε τό παραμικρό λάθος κοστίζει ἀκριβά.»
Παρ’ ὅλα αὐτά τό ἡλιοβασίλεμα στήν Καλντέρα παραμένει μοναδικό στόν κόσμο. Ἄς ἐλπίσουμε ὅτι τό νησί θά βρεῖ γρήγορα πιό ἀνθρώπινους ρυθμούς καί θά προσφέρει πάλι τήν ἀρίστης ποιότητος φιλοξενία στήν ὁποία μᾶς εἶχε συνηθίσει.
