ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Τέρμα πιά τό κατενάτσιο

Ἀπό τήν ἡττοπάθεια στήν αὐτοπεποίθηση

Η ΧΩΡΑ πρέπει νά ἀλλάξει τρόπο σκέψης. Μέ πρώτους τήν διπλωματική μας ὑπηρεσία, τό πολιτικό μας προσωπικό, ἐμᾶς τούς δημοσιογράφους καί βεβαίως τούς διανοούμενους. Οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις μας ἐξαιροῦνται τῆς ἀνάγκης αὐτῆς, χαίρουν «ἄκρας ὑγείας». Εὐτυχῶς…

Ἀργά τό βράδυ τῆς περασμένης Παρασκευῆς, ὅταν ἡ κυριακάτικη ἔκδοση τῆς ἐφημερίδας μας ὅδευε πρός τό τυπογραφεῖο καί ὁ ἴδιος εἶχα ὁλοκληρώσει τό σημείωμά μου γιά τήν ἧττα ἐντυπώσεων τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας στό ζήτημα τοῦ Turkaegean, συνειδητοποίησα (μελετῶντας τά στοιχεῖα τοῦ ρεπορτάζ) ὅτι ὁ μηχανισμός τῶν τουρκικῶν Ὑπουργείων Ἐξωτερικῶν καί Ἄμυνας εἶναι σέ διαρκῆ ἐγρήγορση, μέ στόχο νά μᾶς ἀνοίγει μέ κάθε ἀφορμήνομικά θέματα μέ ἀναθεωρητικές διαστάσεις. Χρόνια τώρα παίζει φούλ ἐπίθεση, σκέψη γιά ἄμυνα καμμία! Ξεκίνησε μέ τίς γκρίζες ζῶνες τό 1996, συνέχισε μέ τό τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, τήν γαλάζια πατρίδα καί τήν ἀναθεώρηση τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάννης τά ἔτη 2017, 2019, 2020, ἐπέμεινε νά καθοριστοῦν νέα ὅρια ἔρευνας καί διάσωσης τό 2021, κορύφωσε μέ τό ζήτημα τῆς διασύνδεσης τῆς κυριαρχίας τῶν νήσων μας μέ τήν ἀποστρατιωτικοποίηση τό 2022 καί στό τέλος μας κρατοῦσε ὡς κερασάκι στήν τούρτα τό ζήτημα τῆς κατοχύρωσης τοῦ ὅρου Turkaegean στήν Ἐπιτροπή Πνευματικῆς Ἰδιοκτησίας τῆς ΕΕ.

Οἱ ἄνθρωποι ἐκπαιδεύονται ἐδῶ καί δύο δεκαετίες νά μᾶς ἀνοίγουν θέματα διαρκῶς. Καί ἐμεῖς συνηθίσαμε στόν παθητικό ρόλο. Τῆς διαρκοῦς ἄμυνας. Συνηθίσαμε νά μᾶς κλείνουν στήν μικρή μας περιοχή καί νά μᾶς πολιορκοῦν. Πέραν δέ αὐτοῦ μέ εὐθύνη συγκεκριμένων τηλεοπτικῶν σταθμῶν καί δημοσιογράφων ἔχει τουρκοποιηθεῖ καί ἔχει ἐρντογανοποιηθεῖ ὁ δημόσιος βίος στήν πατρίδα μας. Ἡ Ἀθήνα ἔχει συνεχῶς ἀγωνιοῦσα τόν νοῦ της στήν Ἄγκυρα. Ἡ Ἑλλάς ἑτεροπροσδιορίζεται καθημερινῶς, ἀντί νά αὐτοπροσδιορίζεται. Βήχει ὁ Σουλτάνος στό Παλάτι, καί τρέχουν μερικοί μερικοί ἐδῶ νά τοῦ δώσουν μαντήλι νά σκουπιστεῖ. Αὐτός ὁ τρόπος σκέψης ἔχει διαπεράσει ὅλους τούς μηχανισμούς καί στίς δύο χῶρες. Ὁ τουρκικός πολιτικός κόσμος καί ὁ τουρκικός Τύπος καλόμαθαν στά γιουρούσια, ὁ ἑλληνικός πολιτικός κόσμος καί ὁ ἑλληνικός Τύπος συνήθισαν στό κατενάτσιο. Κατά τοῦτο ἦταν μαθηματικῶς βέβαιον ὅτι θά συμβεῖ: Θά ἐρχόταν ἡ στιγμή πού εἴτε ἀπό ἀνικανότητα, εἴτε ἀπό χαλάρωση, εἴτε καί ἀπό πρόθεση, ἴσως, ὁ μηχανισμός μας θά ὑπέκυπτε στήν πίεση καί θά ἔτρωγε τό γκόλ. Ὅπως συνέβη μέ τήν περίπτωση τῆς κατοχύρωσης τοῦ τουρκικοῦ σήματος γιά τήν πραγματοποίηση τῆς ὁποίας –στήν καλύτερη περίπτωση γιά ἐμᾶς– κοιμήθηκε ὅλος ὁ κρατικός μηχανισμός ἐπί ἑπτά ὁλόκληρους μῆνες. Καί ἔχασε τρεῖς εὐκαιρίες νά καταθέσει ἔνσταση καί νά μπλοκάρει τήν κατοχύρωση τοῦ σήματος.

Γιά νά πάψουν οἱ ἀντίπαλοι νά περνοῦν τήν μπάλλα κάτω ἀπό τά πόδια μας καί νά μᾶς αἰφνιδιάζουν, ἐπείγει νά ἀλλάξουμε τόν τρόπο σκέψης μας. Πρέπει νά ἀφήσουμε στήν ἄκρη τό σύστημα τῆς ἡρωικῆς ἄμυνας πού μᾶς ἀφήνει ἱκανοποιημένους ἄν καταφέρνουμε νά ἀναχαιτίσουμε ἐννέα ἐπιθέσεις στήν σειρά καί ἀποτυγχάνουμε νά σταματήσουμε τήν μία. Ἡ χώρα πρέπει νά βγεῖ μπροστά. Πρέπει νά βγεῖ ἀπό τήν μικρή της περιοχή. Διπλωμάτες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, διανοούμενοι πρέπει νά ἐκπαιδεύσουμε τούς ἑαυτούς μας –ἀφοῦ ἔτσι θά ζήσουμε μέ τούς γείτονες τά ἑπόμενα χρόνια ἀνεξαρτήτως ἡγεσίας– εἰς τρόπον ὥστε νά τούς ἀνοίγουμε ἐμεῖς θέματα. Ὄχι ἀπαραιτήτως στό γήπεδο πού θέλουν αὐτοί, καθώς ἔχουν στόχο νά μᾶς παρασύρουν σέ μία ἐφ’ ὅλης τῆς ὕλης συζήτηση γιά τίς μεταξύ μας «διαφορές» καί τήν ἐπίλυσή τους ἀλλά στό γήπεδο πού θέλουμε ἐμεῖς. Ἐκεῖ πού πονᾶνε. Σᾶς βεβαιῶ ὑπάρχουν πολλά τέτοια, δέν εἶναι τῆς στιγμῆς!

Πολύ φοβᾶμαι ὅτι ἡ διπλωματική μας ὑπηρεσία εἶναι εὐνουχισμένη. Δέν εἶναι ἐκπαιδευμένη νά ἀνοίγει θέματα. Ἡ μηντιακή ἡγεσία μας εἶναι ὑποτεταγμένη σέ ἕνα ἀφήγημα πού δέν βγάζει πουθενά. Καί οἱ στρατιωτικοί μας νοιώθουν ὅτι βρίσκονται στό στόχαστρο ὅταν φέρουν σέ πέρας τήν ἀποστολή τους. Καλή ὥρα ὁ κυβερνήτης τῆς φρεγάτας μας «Λῆμνος» πού μέ… ἐπακούμβηση ἔβγαλε νόκ ἄουτ τόν ἀλαζόνα συνάδελφό του τῆς φρεγάτας «Κεμάλ Ρέις». Τόν μάλωσαν στήν ἀρχή!!!

Ἡ χώρα ὀφείλει νά σηκώσει κεφάλι καί νά πάψει νά παριστάνει τό καλό παιδί. Πρῶτον, γιατί τά καλά παιδιά καί στήν ζωή, καί στήν διπλωματία, καί στήν γεωπολιτική δέν τά ἀγαποῦν, καί δέν τά σέβονται γενικῶς. Αὐτά πού τυγχάνουν σεβασμοῦ εἶναι τά κακά παιδιά. Καί δεύτερον, διότι δέν εἶναι δυνατόν νά εἴμαστε τά κακά παιδιά στήν Οὐκρανία (τέταρτοι σέ ἀποστολή ὁπλισμοῦ στόν Ζελένσκυ) καί τά καλά παιδιά στήν αὐλή τοῦ σπιτιοῦ μας! Δέν γίνεται! Πρέπει νά σταματήσει αὐτό τό βιολί! Εἶναι ὥρα γιά ἀντεπίθεση. Διεργασία πού εἶναι ὅμως πρωτίστως πνευματική καί ἔπειτα ὅλα τά ἄλλα.

Ἡ πατρίδα καλεῖται νά ἐγκαταλείψει τήν ἡττοπάθεια καί νά αἰσθανθεῖ τήν αὐτοπεποίθηση πού τῆς ἀξίζει. Ἀντί νά κοιμόμαστε καί νά ξυπνᾶμε μέ τήν ἀγωνία τί σχεδιάζει ὁ Ἐρντογάν γιά ἐμᾶς καί ἀντί νά παραδίδουμε δωρεάν μαθήματα διεθνοῦς δικαίου μόνον, καλόν εἶναι νά κοιμᾶται καί νά ξυπνᾶ ὁ Ἐρντογάν μέ τήν ἀγωνία τί ἑτοιμάζουμε ἐμεῖς. Τί διεκδικοῦμε ἐμεῖς. Ποιά ἀχίλλειο πτέρνα τοῦ σημαδεύουμε ἐμεῖς. Τό μισό τῆς νίκης εἶναι ἡ ἀποφασιστικότητα πού ἐκπέμπεις. Πόσο γυαλίζει τό μάτι σου.

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ