Κάθε πού ξημερώνει τοῦ Ἁγίου Νικολάου –σάν προχθές…
… βοήθειά μας, θά πάρω τό τρόλλεϋ καί θά κατέβω στόν ναό του, στό λιμάνι γιά νά ἀνάψω ἕνα κερί «ὑπέρ τῶν ἐν θαλάσσῃ μακράν».
Ἔχοντας κι ἐγώ συγγενῆ στή θάλασσα (ταξίδευε ὁ μεγάλος μας ἀδελφός γιά πολλά χρόνια) ξέρω τί σημαίνει ὁ «Ἅγιος Ναύτης» (ἔτσι ἀπεκάλεσε τόν ἅη-Νικόλα ὁ Νέστωρ τοῦ ναυτιλιακοῦ ρεπορτάζ καί μέντορας ἀρκετῶν νεοτέρων, Εὐστάθιος Μπάτης) καί ἡ ἕκτη ἡμέρα τοῦ Δεκεμβρίου γιά τούς ναυτικούς καί τίς οἰκογένειές τους.
Ἔτσι κι ἐφέτος, ἀκολούθησα τό ἴδιο, ἀπαράλλαχτο δρομολόγιο. Τό πρωί κεράκι καί προσκύνημα (μέ τήν εὐχή τοῦ παπα-Ανδρέα, ἐφημέριου σήμερα στόν Ἅγιο Νικόλαο καί παλαιότερα στόν ἅγιο Γεώργιο τοῦ Κορυδαλλοῦ, μέ τήν μητέρα μου στό Φιλόπτωχο) καί νωρίς τό ἀπόγευμα, στήν λιτάνευση τῆς εἰκόνας, στήν καθιερωμένη λιτανεία στούς δρόμους τοῦ λιμανιοῦ, μέ τήν μπάντα τοῦ Πολεμικοῦ Ναυτικοῦ καί τό ἄγημα νά σέρνει τό δεξί πόδι, ἴσα πού ν’ ἀκούγεται ὁ ἦχος τῆς ἐπαφῆς τῆς ἀρβύλας μέ τήν ἄσφαλτο.
Ἐφέτος, ὅμως, δέν ἄναψα κερί μόνο στόν ἅγιο. Στάθηκα καί εἶπα ἕνα «εὐχαριστῶ» στόν ἅγιο τῆς θαλασσινῆς λογοτεχνίας, στόν Νῖκο Καββαδία, τόν ἀλησμόνητο «Κόλλια», ἡ προτομή τοῦ ὁποίου κοσμεῖ ἐδῶ καί δύο χρόνια τό λιμάνι μας, τόν Πειραιᾶ μας. Πόσο τυχερός αἰσθάνομαι πού τόν γνώρισα, λίγο καιρό πρίν φύγει γιά πάντα, στά ἑξηνταπέντε του μόλις χρόνια, ἔχοντας «ἕναν θάνατο ἁπλό καί μία κηδεία σάν τῶν πολλῶν ἀνθρώπων τίς κηδεῖες.» Καί σκέφτομαι συχνά, μέ ἀγάπη, τόν Μανώλη Σαΐτη, τόν ἐμβληματικό Πρόεδρο τοῦ σωματείου τῶν Ἀσυρματιστῶν, πού μεσολάβησε, καί συνάντησα αὐτή τήν γιγαντιαία μορφή τῆς ἑλληνικῆς λογοτεχνίας… Τόν ἄνθρωπο πού ἔζησε μόνος, ἀλλά ἐρωτεύθηκε σφόδρα στά 63 του, μιά φιλόλογο εἰκοσιπέντε ἐτῶν! Ἕνας ἔρωτας ἀνεκπλήρωτος, ἀλλά τόσο δυνατός, ὥστε τόν ἔκανε νά τῆς στέλνει ἐρωτικές ἐπιστολές, πού ἡ καθεμιά τους εἶναι λογοτεχνικό κομψοτέχνημα. Καί καθώς στεκόμουν, κοιτάζοντας τήν μαρμαρένια μορφή του ἐκεῖ, στό παλιό Τελωνεῖο, θυμήθηκα τό ἀνέκδοτο πού εἶχε ἀφηγηθεῖ γιά τόν φίλο της, τόν «Μαραμπού», ἡ Κατίνα Παξινοῦ, παιδί κι ἐκείνη τοῦ Πειραιᾶ μας.
Κάποτε ἡ Παξινοῦ τόν εἶχε παροτρύνει νά κάνει, σέ ὅλη τήν παρέα, τό τραπέζι, ἀποκαλῶντας τον μάλιστα μέ τό παρατσούκλι του, πού ἦταν «Κόλλιας». Μόλις εἶχε γυρίσει ὁ Καββαδίας ἀπό κάποιο ταξίδι του, ὅταν ἐπῆγαν τελικά ὅλοι στοῦ «Βασίλαινα», τήν διάσημη ταβέρνα στά «Μανιάτικα», πού σερβίριζε τότε 30-40 πιάτα. Στό μέσον τοῦ γεύματος, ὅμως, ὁ Κόλλιας ζήτησε συγγνώμη κι ἔφυγε, λέγοντας ὅτι θά ἐπέστρεφε σύντομα, ἀφοῦ τακτοποιοῦσε κάτι ἐπεῖγον. Ὁ Καββαδίας δέν εἶχε χρήματα καί ἐκείνη τήν στιγμή ἀποφάσισε νά πάει νά ζητήσει ἕνα ποσόν ἀπό κάποιον θεῖο τοῦ ἐφοπλιστῆ, πού εἶχε τό γραφεῖο του στήν περιοχή, δηλώνοντάς του ὅτι πέθανε ἡ μητέρα του καί εἶχε ἀνάγκη τά χρήματα αὐτά γιά τήν κηδεία. Μετά ἀπό λίγη ὥρα, πραγματικά, ἐπέστρεψε στήν ταβέρνα, πλήρωσε ἀξιοπρεπέστατα, ἀλλά ὅταν –στό μεταξύ– ὁ θεῖος του ἀπελπισμένος ἀπό τό ξαφνικό πένθος πῆγε στό σπίτι τοῦ ποιητῆ καί τοῦ ἄνοιξε ἡ μητέρα του –καί δική του ἀδερφή– κόντεψε νά τρελαθεῖ…
