Εἶναι μερικές λέξεις πού τίς ἀκοῦμε συχνά, ἀλλά…
… δέν γνωρίζουμε ἀκριβῶς τήν σημασία τους. Κάποιες δέ ἀπό τίς λέξεις αὐτές τίς ἀναμασοῦμε, τίς «πιπιλᾶμε», τίς κάνουμε –κατά τό κοινῶς λεγόμενο– «καραμέλα».
Μία ἀπό αὐτές εἶναι ἡ λαοφιλής, δημοφιλής καί εὔληπτη λέξη «Ἀνταγωνιστικότητα», τήν ὁποία περιλαμβάνουν οἱ ἐννέα στούς δέκα λόγοι πολιτικῶν, τά ἐννέα στά δέκα οἰκονομικά ἄρθρα, οἱ ἐννέα στίς δέκα ἐρωτήσεις τῶν οἰκονομικῶν δημοσιογράφων πρός τούς ἑκάστοτε ὑπουργούς τῶν Οἰκονομικῶν.
Διαβάζοντας τό βιβλίο «Ἀκατάλληλο γιά στρουθοκαμήλους» (ἐκδόσεις Economia), πού μοῦ χάρισε ὁ συγγραφέας καί ἐξαίρετος συνάδελφος Ἀθανάσιος Παπανδρόπουλος τήν βραδυά κατά τήν ὁποία τιμήσαμε (στό πλαίσιο τῶν ἐκδηλώσεων «Ἐνορία ἐν δράσει» τοῦ Ι.Ν. Εὐαγγελιστρίας Πειραιῶς) τόν παλαιό διευθυντή μας στόν «Οἰκονομικό Ταχυδρόμο», πρωτοπόρο καί ἀειθαλῆ δημοσιογράφο Γιάννη Μαρῖνο, στάθηκα σέ ἕνα σημεῖο πού ἀναφέρεται στήν «Ἀνταγωνιστικότητα». Λέει, λοιπόν, ὁ Γιάννης Μαρῖνος: «Ἐάν σέ πολλούς Ἕλληνες εἶναι ἡ ἀνταγωνιστικότητα ἐντελῶς ἄγνωστη ἔννοια, ἐνῶ ἀκόμη καί σέ πολλούς, ὑποτίθεται μυημένους, ἀόριστη καί ρευστή, αὐτό ὀφείλεται ἀποκλειστικά καί μόνον στήν ἀπουσία κάθε ἐνημερωτικῆς προσπάθειας στόν τόπο μας γιά τά πραγματικά του προβλήματα. Καί ἕνα ἀπό τά κορυφαῖα προβλήματα εἶναι τό κατά πόσον μποροῦν νά τά βγάλουν πέρα τά ἑλληνικά προϊόντα καί ὑπηρεσίες (τουρισμός, ναυτιλία, ἐμπόριο κ.λπ.) μέ τά ἀντίστοιχα ξένα. Ὄχι μόνο στή διεθνῆ ἀγορά, ἀλλά, δυστυχῶς, καί μέσα πλέον στήν ἑλληνική. Ἀκόμη δέ λιγότερο γνωστό εἶναι τό τί φταίει γιά τήν κατάσταση αὐτή. Διεθνῶς ἀνταγωνιστική εἶναι μιά οἰκονομία ἄν τό εἶδος πού προσφέρει, ἡ τιμή του, ἡ ποιότητά του, ἀκόμη καί ἡ συσκευασία του βρίσκουν πελατεία. Ἄν, δηλαδή, παράγουμε σήμερα προϊόντα πού τά ζητοῦν οἱ ξένοι ἀλλά καί οἱ Ἕλληνες καταναλωτές. Συγκεκριμένα: Δέν εἴμαστε ἀνταγωνιστικοί ὅταν λ.χ. ἐπιμένουμε νά προσφέρουμε στούς ξένους ἀνατολικοῦ τύπου καπνά, ἐνῶ ἐκεῖνοι ἔχουν πάψει νά τά καπνίζουν καί προτιμοῦν τά Βιρτζίνια. Γιατί εἶναι σάν νά ἐπιμένουμε νά κατασκευάζουμε ἱστιοφόρα ὅταν οἱ ἀνταγωνιστές μας παράγουν ἤδη ταχύπλοα. Αὐτό σημαίνει ὅτι πρέπει νά προσαρμόζουμε τήν παραγωγή μας σέ αὐτό πού ζητεῖ ὁ ἀγοραστής, ξένος ἤ ἐντόπιος. Μόνο τότε εἴμαστε ἀνταγωνιστικοί. Ἀνταγωνιστικοί εἴμαστε ὅταν πουλᾶμε σέ τιμές τό πολύ ἴδιες ἤ καί κάπως κατώτερες ἀπό τούς ξένους πού μᾶς ἀνταγωνίζονται καί στήν διεθνῆ καί στήν δική μας ἀγορά. Ἄν εἴμαστε ἀκριβότεροι καί μάλιστα κατά κανόνα γιά προϊόντα πού δέν εἶναι τῆς καλύτερης ποιότητας, τότε ἀκόμη οἱ Ἕλληνες θά στραφοῦν στά ξένα.Ὅταν στά ἑλληνικά ναυπηγεῖα οἱ τιμές πού προσφέρονται εἶναι πολύ ἀκριβότερες ἀπό αὐτές πολλῶν ξένων ναυπηγείων, τότε ὄχι μόνον οἱ ξένοι ἀλλά καί οἱ Ἕλληνες ἐφοπλιστές θά στραφοῦν στά ξένα ναυπηγεῖα. Πρόβλημα ἐπίσης ἀνταγωνιστικότητας δημιουργοῦν ἡ ἀστάθεια στήν ποιότητα, ἡ ἀπρόσεκτη καί εὐτελής συσκευασία, ἡ κακή συντήρηση, ἡ κακόγουστη ἐμφάνιση»…
Ὅλα αὐτά τά ἔλεγε ὁ Γιάννης Μαρῖνος τό 1991! Ἄν σκεφθεῖ κανείς τί ἀκολούθησε, πῶς ἐξαφανίστηκαν τά ἑλληνικά προϊόντα καί πῶς σάρωσαν τήν ἀγορά οἱ Κινέζοι, ἀντιλαμβάνεται ὅτι τά «καμπανάκια» χτυποῦσαν, ἀλλά οὐδείς τά ἄκουγε. Κι ὕστερα, ἦρθαν οἱ μέλισσες…
