Ὁ σεβασμός στούς εἰσαγγελεῖς

ΑΠΕΦΥΓΑ ἐπιμελῶς νά ἀσχοληθῶ μέ τήν περίπτωση τοῦ μάνατζερ Κωνσταντίνου Φρουζῆ…

… πρίν ἀποκτήσω ἀκριβῆ εἰκόνα γιά τό περιεχόμενο τῆς κατάθεσής του στήν Προκαταρκτική ἐπιτροπή τῆς Βουλῆς. Μέ βάση ὅσα πληροφοροῦμαι θεσμικῶς ἀλλά καί ἐξωδίκως, καταλήγω στό συμπέρασμα, ὅτι τό ζήτημα δέν εἶναι τί κατέθεσε γιά τήν Νοvartis ὁ ἐν λόγω, ἀλλά πῶς συμπεριφέρθηκε στόν πολιτικό κόσμο πού τοῦ ἀπηύθυνε ἐρωτήσεις μέ τήν ἰδιότητα τοῦ ἀνακριτικοῦ ὑπαλλήλου. Τό ζήτημα ἐπίσης, θεμελιῶδες γιά μιά χώρα δημοκρατική ὅπως ἐμεῖς, εἶναι ποίου ὁ λόγος ἔχει μεγαλύτερο βάρος στήν δικαιική μας τάξη: ἑνός κατηγορουμένου ἤ ἑνός εἰσαγγελέα; Ἔστω καί ἄν αὐτός ὁ εἰσαγγελέας ἔχει ὑποπέσει σέ τυχόν δικονομικά λάθη κατά τήν διάρκεια μίας ἐπίπονης ἔρευνας. Ὡς πρός τό πρῶτο, τά πρακτικά τῆς Προκαταρκτικῆς, ὅταν δοῦν τό φῶς τῆς δημοσιότητας, θά εἶναι ἀποκαλυπτικά.

Ἡ Βουλή ἀνέχτηκε τόν Κωνσταντῖνο Φρουζῆ νά ψεύδεται ἀνενόχλητος ἐνώπιόν της σέ συνθῆκες πολυτελείας. Τήν μία μέρα ἔλεγε ὅτι γνωρίζει ἐντελῶς τυπικά τόν Διοικητή τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Τήν ἑπομένη ἔμενε ἄφωνος ὅταν τοῦ ἔδειχναν mail πού τοῦ ἀπηύθυνε ὁ ἴδιος στόν γνωστό οἰκεῖο τόνο μέ τήν φράση «Γιάννη μου, σοῦ στέλνω τό βιογραφικό μου». Τήν πρώτη μέρα τῆς κατάθεσης ἰσχυρίστηκε ὅτι ἡ εἰσαγγελεύς τοῦ πρότεινε νά τεθεῖ σέ καθεστώς προστασίας μάρτυρα, ἀρκεῖ νά τοῦ «καρφώσει» συγκεκριμένους πολιτικούς, τήν δεύτερη μέρα ἀνεκάλεσε καί εἶπε πώς πῆγε στήν εἰσαγγελέα νά ζητήσει ἄρση τῶν δεσμευμένων καταθέσεών του (ὕψους 1,8 ἑκατομμυρίων εὐρώ καθ’ ὁμολογίαν) καί ὅτι ἡ εἰσαγγελεύς δέν τοῦ ζήτησε νά πεῖ συγκεκριμένα ὀνόματα. Τήν μία μέρα ἔλεγε ὅτι δέν γνωρίζει τόν προστατευόμενο μάρτυρα Μανιαδάκη, τήν ἄλλη παραδέχθηκε ὅτι ἦταν ἔμμισθος συνεργάτης τῆς Novartis. Ἔχοντας πάθει ἀμνησία μάλιστα γιά τό ἄν συνέπεσε ἡ θητεία του στήν Novartis μέ τήν θητεία Μανιαδάκη ὡς ἄτυπου συμβούλου τοῦ ὑπουργοῦ Ὑγείας. Τήν μία δέν ἤξερε τά ἀνοίκεια mails πού ἔστειλε σέ κορυφαῖο ἀξιωματοῦχο τοῦ Ὑπουργείου Ὑγείας (διατάσσοντάς τον σέ πρῶτο ἑνικό) καί ζητοῦσε νά τοῦ… τά δώσουν νά τά δεῖ (τά mails του!), ἐνῶ τήν ἄλλη ὅταν τοῦ τά διάβασαν… δέν θυμόταν. Μέ λύπη ὀφείλω νά καταθέσω ὅτι τό ἔμπειρο Προεδρεῖο, τόν ἐπικεφαλῆς τοῦ ὁποίου ἐκτιμῶ, παρακολούθησε ἀπαθῶς, ἄν δέν διευκόλυνε τήν κατάθεση ἑνός κατηγορουμένου πού συνελήφθη ἀρκετές φορές νά ψεύδεται ἐνώπιόν του. Μέ κορυφαῖο ψέμα τήν φράση του, «ἡ Novartis δέν εἶναι σκάνδαλο». Δέν γνωρίζω ἄν ὑπῆρξε σκευωρία στήν κρινόμενη ὑπόθεση. Ἄν ὑπῆρξε, νά τιμωρηθεῖ παραδειγματικά ὁ Παπαγγελόπουλος. Δέν εἶναι ἀστεῖο ἀδίκημα ἡ ἠθική αὐτουργία σέ κατάχρηση ἐξουσίας. Ἀλλά στήν δική μου ἀντίληψη μέ τά ὅποια νομικά ἔμαθα στήν Νομική τῆς Θράκης, εἶναι ἀδιανόητο νά χρησιμοποιεῖ ὁ πολιτικός κόσμος ψευδόμενους μάνατζερς πού τελοῦν ὑπό δίωξη γιά νά θεμελιώσουν τήν σκευωρία. Ὑπάρχουν ἄλλοι τρόποι, πιό τίμιοι. (Παρένθεση: Τό αὐτό ἰσχύει καί μέ τήν νομοθετική ρύθμιση γιά τήν ἀξιοποίηση παρανόμων ἠχογραφήσεων ὡς ἀποδεικτικῶν στοιχείων. Ἄν φθάσει ἡ Πολιτεία νά ἐπιτρέπει νά γίνουν συνέταιροι στίς ἔρευνές της ὅσοι παραβιάζουν τόν νόμο καί ἔχουν δικό τους δίκτυο ὑποκλοπῶν, τότε ἀντίο. Σήμερα θά κάνει «κολλεγιά» μέ τούς ὀλιγάρχες πού τυχόν παρακολουθοῦν ἐπικοινωνίες πολιτῶν, αὔριο μέ τήν μαφία. Θά φθάσουμε μάλιστα στό ἐνδιαφέρον: νά θεωροῦνται ἀξιόπιστα στοιχεῖα πού προκύπτουν ἀπό παράνομες ἠχογραφήσεις ἰδιωτῶν, ἀλλά νά μήν θεωροῦνται ἀξιόπιστα –γιά τόν κ. Ἀγγελῆ– στικάκια μέ κίνηση λογαριασμῶν πολιτικῶν πού ἔχουν στήν κατοχή τους ἐπίσημες κρατικές ἀρχές, δηλαδή πιό ἀξιόπιστοι οἱ νταβαντζῆδες ἀπό τό FBI.)

Τό δεύτερο ζήτημα πού προκύπτει ἀπό τήν κατάθεση Φρουζῆ εἶναι ὁ ρόλος τοῦ εἰσαγγελέα στήν ἔννομη τάξη μας. Ὁ κατηγορούμενος εἶπε τόσο πρόδηλα ψεύδη κατά τῆς εἰσαγγελέως διαφθορᾶς στήν κατάθεση «περίπατος» (κύριε Μπούγα!) τῆς πρώτης ἡμέρας στήν Βουλή, ὥστε ἀναγκάστηκε νά τά ἀνακαλέσει ἆρον ἆρον τήν ἑπομένη γιά νά μήν ἐξευτελιστεῖ. Ὅπως π.χ. ὅτι δέν ὑπῆρχε περίπτωση νά τοῦ προταθεῖ νά γίνει προστατευόμενος μάρτυρας ἀφοῦ τελοῦσε ὑπό δίωξη. Ἡ ζημιά ὅμως ἔγινε: Ὅλη τήν πρώτη μέρα τά ΜΜΕ μετέδιδαν «ἐπίθεση Φρουζῆ κατά Τουλουπάκη» καί τόν δῆθεν ἐκβιασμό «δῶσε ὀνόματα γιά νά γίνεις προστατευόμενος καί νά πέσεις στά μαλακά». Ἐκεῖ φθάσαμε: Ὁ εἰσαγγελεύς κατηγορούμενος, ὁ κατηγορούμενος κατήγορος. Καί δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά πού ἡ εἰσαγγελέας Τουλουπάκη ἔγινε στόχος. Ζητήθηκε ἡ ἐξαίρεσή της ἀπό τήν ὑπόθεση, πρῶτα ἀπό νταβατζῆδες τοῦ χώρου τῶν ΜΜΕ, μετά ἀπό τόν Βενιζέλο, τέλος ἐπισήμως ἀπό τόν Ἀνδρέα Λοβέρδο, τό Συμβούλιο Ἐφετῶν ἐν τέλει τήν ἀπέρριψε. Τῆς ὑπεβλήθησαν μηνύσεις ἐμφανίζοντάς την ὡς μέλος «συμμορίας» ἀπό ἐμπλεκόμενα στήν ὑπόθεση πολιτικά πρόσωπα. Ἀποκαλύφθηκε ὅτι ὁ Διοικητής τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος δέχθηκε παρανόμως προστατευόμενο μάρτυρα στό δῶμα τῆς Τραπέζης καί τόν ἐνημέρωσε ὅτι μετά τίς ἐκλογές «θά τσακίσει μάρτυρες καί εἰσαγγελεῖς». Θέλω νά ἀποταθῶ στόν εἰσαγγελέα τοῦ Ἀρείου Πάγου κ. Πλειώτα, ὁ ὁποῖος ζήτησε τά πρακτικά τῆς ὑπόθεσης Φρουζῆ. Μέ τήν ἄνεση τοῦ ἀνθρώπου πού δέν γνωρίζει τήν εἰσαγγελέα προσωπικῶς καί δέν ξέρει ἄν εἶναι «μέτρια» καί «εὐνοούμενη» ὅπως λένε οἱ ἀντίπαλοί της ἤ «ἐξαιρετική» ὅπως λένε ἄλλοι, θέλω νά πῶ στόν ἀξιότιμο κ. εἰσαγγελέα τό ἑξῆς: Δέν κρίνεται ἡ συγκεκριμένη εἰσαγγελέας Διαφθορᾶς στήν συγκεκριμένη ὑπόθεση. Κρίνεται ὁ σεβασμός μας στούς εἰσαγγελεῖς. Ἄν γίνει δεκτό ὅτι μποροῦμε πρώην πρωθυπουργοί, τραπεζῖτες, ἄπληστοι μάνατζερς, μηντιάρχες, κατηγορούμενοι νά τούς μηνύουμε, νά τούς προπηλακίζουμε, νά τούς ἀπειλοῦμε, νά τούς συκοφαντοῦμε, νά τούς ὑπονομεύουμε, νά τούς κλέβουμε τά ἀρχεῖα μέ ριφιφί, τότε ἀνοίγουμε, ἀνοίγεται, μεγάλη πληγή στό σῶμα τῶν θεσμῶν. Προσωπικῶς, κ. εἰσαγγελεῦ, δέν διεκδικῶ τίς δάφνες τοῦ Εὐάγγελου Βενιζέλου πού κομψά σᾶς κατηγοροῦσε γιά ἔλλειψη δυναμισμοῦ μέχρι νά συγκαλέσετε τήν Ὁλομέλεια Ἐφετῶν. Μακράν ἐμοῦ. Ὡς πολίτης καί ὡς δημοσιογράφος δέν ἀνέχομαι ὅμως νά βλέπω κατηγορούμενους νά ἵστανται μέ ἄνεση καί θρασύτητα πάνω ἀπό δικαστές καί εἰσαγγελεῖς καί νά τούς διασύρουν. Θά τό βρεῖτε μπροστά σας, ἄν τό ἐπιτρέψετε. Ἄν ἔγινε μιά φορά, γιατί νά μήν ξαναγίνει; Τά συστήματα πού ἤδη «θρασύνονται», θά ἀποθρασυνθοῦν.